24 Α' 2012

ΝΟΜΟΣ 4042/2012

Ποινική προστασία του περιβάλλοντος − Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/99/ΕΚ − Πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων − Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/98/ΕΚ − Ρύθμιση θεμάτων Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ - ΕΙΔΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
ΕΝΟΤΗΤΑ Γ΄ - ΡΥΘΜΙΣΗ ΘΕΜΑΤΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ
Άρθρο 50 - Θέματα σχετικά με τη ρύθμιση αυθαιρέτων
13 Φεβρουαρίου 2012

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 24
13 Φεβρουαρίου 2012

ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4042
Ποινική προστασία του περιβάλλοντος − Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/99/ΕΚ − Πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων − Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/98/ΕΚ − Ρύθμιση θεμάτων Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:
2. επικίνδυνα απόβλητα: τα απόβλητα που εμφανίζουν
μία ή περισσότερες από τις επικίνδυνες ιδιότητες που α-
ναφέρονται στο Παράρτημα ΙΙΙ,
3. απόβλητα έλαια: τα ορυκτέλαια ή τα συνθετικά λι-
παντικά ή τα βιομηχανικά έλαια που δεν είναι πλέον κα-
τάλληλα για τη χρήση, για την οποία αρχικώς προορίζο-
νταν, όπως τα χρησιμοποιημένα έλαια κινητήρων εσωτε-
ρικής καύσης, τα έλαια κιβωτίων ταχυτήτων, τα λιπαντι-
κά έλαια, τα έλαια για στροβίλους και τα υδραυλικά έ-
λαια,
4. βιολογικά απόβλητα (βιοαπόβλητα): τα βιοαποδομή-
σιμα απόβλητα κήπων και πάρκων, τα απορρίμματα τρο-
φών και μαγειρείων από σπίτια, εστιατόρια, εγκαταστά-
σεις ομαδικής εστίασης και χώρους πωλήσεων λιανικής
και τα συναφή απόβλητα από εγκαταστάσεις μεταποίη-
σης τροφίμων,
5. παραγωγός αποβλήτων: κάθε πρόσωπο, του οποίου
οι δραστηριότητες παράγουν απόβλητα (αρχικός παρα-
γωγός αποβλήτων) ή κάθε πρόσωπο που πραγματοποιεί
εργασίες προεπεξεργασίας, ανάμειξης ή άλλες οι οποί-
ες οδηγούν σε μεταβολή της φύσης ή της σύνθεσης των
αποβλήτων αυτών,
6. κάτοχος αποβλήτων: ο παραγωγός αποβλήτων ή το
φυσικό ή νομικό πρόσωπο, στην κατοχή του οποίου ευρί-
σκονται τα απόβλητα,
7. έμπορος: οποιαδήποτε επιχείρηση, η οποία ενεργεί
ως εντολέας για την αγορά και την περαιτέρω πώληση
αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων των εμπόρων που
δεν καθίστανται υλικοί κάτοχοι των αποβλήτων,
8. μεσίτης: οποιαδήποτε επιχείρηση, η οποία οργανώ-
νει την ανάκτηση ή τη διάθεση αποβλήτων για λογαρια-
σμό τρίτων, συμπεριλαμβανομένων των μεσιτών που δεν
καθίστανται υλικοί κάτοχοι των αποβλήτων,
9. διαχείριση αποβλήτων: η συλλογή, μεταφορά, ανά-
κτηση και διάθεση αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένης
της εποπτείας των εργασιών αυτών, καθώς και της επί-
βλεψης των χώρων διάθεσης (disposal sites) και των ε-
νεργειών στις οποίες προβαίνουν οι έμποροι ή οι μεσί-
τες,
10. συλλογή: η συγκέντρωση αποβλήτων, συμπεριλαμ-
βανομένης της προκαταρκτικής διαλογής και της προκα-
ταρκτικής αποθήκευσης αποβλήτων με σκοπό τη μετα-
φορά τους σε εγκατάσταση επεξεργασίας αποβλήτων,
11. χωριστή συλλογή: η συλλογή όπου μια ροή απο-
βλήτων διατηρείται χωριστά με βάση τον τύπο και τη φύ-
ση για να διευκολυνθεί η ειδική επεξεργασία,
12. πρόληψη: τα μέτρα, τα οποία λαμβάνονται πριν μία
ουσία, υλικό ή προϊόν καταστούν απόβλητα, και τα οποία
μειώνουν:
α) την ποσότητα των αποβλήτων, μέσω επαναχρησιμο-
ποίησης ή παράτασης της διάρκειας ζωής των προϊό-
ντων,
β) τις αρνητικές επιπτώσεις των παραγόμενων απο-
βλήτων στο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία, ή
γ) την περιεκτικότητα των υλικών και προϊόντων σε ε-
πικίνδυνες ουσίες,
13. επαναχρησιμοποίηση: κάθε εργασία με την οποία
προϊόντα ή συστατικά στοιχεία που δεν είναι απόβλητα
χρησιμοποιούνται εκ νέου για τον ίδιο σκοπό για τον ο-
ποίο σχεδιάστηκαν,
14. επεξεργασία: οι εργασίες ανάκτησης ή διάθεσης,
στις οποίες συμπεριλαμβάνεται η προετοιμασία πριν από
την ανάκτηση ή τη διάθεση,
15. ανάκτηση: οποιαδήποτε εργασία της οποίας το κύ-
ριο αποτέλεσμα είναι ότι απόβλητα εξυπηρετούν ένα
χρήσιμο σκοπό αντικαθιστώντας άλλα υλικά τα οποία, υ-
πό άλλες συνθήκες, θα έπρεπε να χρησιμοποιηθούν για
την πραγματοποίηση συγκεκριμένης λειτουργίας, ή ότι
απόβλητα υφίστανται προετοιμασία για την πραγματο-
ποίηση αυτής της λειτουργίας, είτε στην εγκατάσταση
είτε στο γενικότερο πλαίσιο της οικονομίας. Στο Παράρ-
τημα ΙΙ παρατίθεται μη εξαντλητικός κατάλογος των ερ-
γασιών ανάκτησης,
16. προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση: κάθε ερ-
γασία ανάκτησης που συνιστά έλεγχο, καθαρισμό ή επι-
σκευή, με την οποία προϊόντα ή συστατικά στοιχεία
προϊόντων που αποτελούν πλέον απόβλητα προετοιμά-
ζονται προκειμένου να επαναχρησιμοποιηθούν χωρίς
άλλη προεπεξεργασία,
17. ανακύκλωση: οποιαδήποτε εργασία ανάκτησης με
την οποία τα απόβλητα μετατρέπονται εκ νέου σε προϊό-
ντα, υλικά ή ουσίες που προορίζονται είτε να εξυπηρετή-
σουν και πάλι τον αρχικό τους σκοπό είτε άλλους σκο-
πούς. Περιλαμβάνει την επανεπεξεργασία οργανικών υ-
λικών αλλά όχι την ανάκτηση ενέργειας και την επανε-
πεξεργασία σε υλικά που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν
ως καύσιμα ή σε εργασίες επίχωσης,
18. αναγέννηση αποβλήτων ελαίων: οποιαδήποτε ερ-
γασία ανακύκλωσης με την οποία μπορούν να παρα-
χθούν βασικά έλαια με τη διύλιση αποβλήτων ορυκτελαί-
ων, και συγκεκριμένα με την αφαίρεση των προσμίξεων,
των προϊόντων οξείδωσης και των προσθέτων που πε-
ριέχονται στα έλαια αυτά,
19. διάθεση: οποιαδήποτε εργασία η οποία δεν συνι-
στά ανάκτηση, ακόμη και στην περίπτωση που η εργασία
έχει ως δευτερογενή συνέπεια την ανάκτηση ουσιών ή
ενέργειας. Στο Παράρτημα Ι παρατίθεται μη εξαντλητι-
κός κατάλογος των εργασιών διάθεσης,
20. βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές: οι βέλτιστες διαθέ-
σιμες τεχνικές κατά την έννοια της παραγράφου 10 του
άρθρου 3 της Οδηγίας 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοι-
νοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Νοεμβρίου
2010, περί βιομηχανικών εκπομπών (ολοκληρωμένη πρό-
ληψη και έλεγχος της ρύπανσης) – (EE L 334/
17/17.12.2010).

Άρθρο 50Θέματα σχετικά με τη ρύθμιση αυθαιρέτωνΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1

Στο προτελευταίο εδάφιο της περίπτωσης β΄ της παρ. 2 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 (Α΄ 209), όπως ι- σχύει, απαλείφονται οι λέξεις «προ της 31.1.1983» και προστίθενται οι λέξεις «και εφόσον δεν υπάρχουν ούτε τέτοια έγγραφα και με υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη, η οποία πρέπει να συνοδεύεται από τεχνική έκθεση μη- χανικού, η οποία υποστηρίζει το περιεχόμενο της υπεύ- θυνης δήλωσης».

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2

α. Μετά την παράγραφο 7β του άρθρου 24 του ν. 4014/2011, όπως ισχύει, προστίθεται παράγραφος 7γ ως εξής: «Σε περίπτωση που δεν έχει καθοριστεί τιμή ζώνης στην περιφερειακή ενότητα, όπου βρίσκεται το ακίνητο, για τον υπολογισμό της αξίας των κτισμάτων λαμβάνε- ται υπόψη η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στο νομό, στον οποίο βρίσκεται η περιφερειακή ενότητα.» β. Στο τέλος της περίπτωσης 7β του άρθρου 24 του ν. 4014/2011, όπως ισχύει, προστίθεται εδάφιο το οποίο έχει ως εξής: «Ειδικά δε για τα ακίνητα του προηγούμενου εδαφίου που βρίσκονται σε περιοχές εκτός σχεδίου πόλεως και εκτός ορίων οικισμού, που δεν έχει καθοριστεί τιμή ζώ- νης, σύμφωνα με το σύστημα αντικειμενικών αξιών του Υπουργείου Οικονομικών, για τον υπολογισμό των προ- στίμων λαμβάνεται υπόψη η ελάχιστη τιμή ζώνης που ι- σχύει στο Δήμο και εάν δεν έχει καθοριστεί σε αυτόν, η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στην περιφερειακή ενό- τητα, εφόσον στην οικεία τοπική ή δημοτική κοινότητα η μέγιστη τιμή ζώνης δεν υπερβαίνει τα 2.000 ευρώ σε πο- σοστό μεγαλύτερο του 10% της έκτασής της. Για τη συν- δρομή της παραπάνω προϋπόθεσης εκδίδεται διαπιστω- τική πράξη του οικείου Δήμου.» γ. Στο τέλος της παραγράφου 7α του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 προστίθενται οι λέξεις «σε ποσοστό μεγαλύ- τερο του 10% της έκτασής της. Για τη συνδρομή της πα- ραπάνω προϋπόθεσης εκδίδεται διαπιστωτική πράξη του οικείου Δήμου».

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 3

Στην παράγραφο 16 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 απαλείφονται οι λέξεις «ενώ συνυπολογίζεται προκειμέ- νου για έκδοση άδειας νομιμοποίησής τους με το πρό- στιμο που τους αναλογεί».

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 4

Η ισχύς της περίπτωσης α΄ της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 2742/1999 (Α΄ 207), όπως αντικαταστάθηκε από την παρ. 3 του άρθρου 41 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249), αρ- χίζει μετά τη λήξη της θητείας του υφιστάμενου κατά τη δημοσίευση του παρόντος Συμβουλίου.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 5

Στην παρ. 20 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 προ- στίθεται εδάφιο ως εξής: «Οι αυθαίρετες κατασκευές που χρησιμοποιούνται ως δημόσια ή δημοτικά σχολεία ή δημόσια ή δημοτικά γυ- μναστήρια σε κτίρια ιδιοκτησίας του Δημοσίου, των νομι- κών προσώπων δημοσίου δικαίου, των ΟΤΑ και της Ο.Σ.Κ. Α.Ε. υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος μόνο με την υποβολή των υπό α΄ και β΄ δικαιολογητικών της παραγράφου 2.»

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 6

Στο άρθρο 24 του ν. 4014/2011 (Α΄ 209), όπως τρο- ποποιήθηκε και συμπληρώθηκε με το άρθρο 49 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249), προστίθεται παράγραφος 26, ως εξής: «26. Αυθαίρετη κατασκευή ή αλλαγή χρήσης σε κτίσμα το οποίο έχει κατασκευασθεί με νόμιμη άδεια πριν από τις 28.7.2011, ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 4014/ 2011, και το οποίο, ως προς το ανώτατο ύψος του, απέ- χει λιγότερο από είκοσι μέτρα από την κορυφογραμμή αλλά δεν την υπερβαίνει, υπάγεται στις διατάξεις του νόμου αυτού, σύμφωνα με τα ακόλουθα: α) Μετά την υποβολή των δικαιολογητικών της παρα- γράφου 2 του άρθρου αυτού υποβάλλεται αίτηση στην ε- πιτροπή της παραγράφου 9. Η επιτροπή αυτή εξετάζει ε- άν το κτίσμα, όπως έχει διαμορφωθεί με την αυθαίρετη κατασκευή ή αλλαγή χρήσης, εντάσσεται, ως σύνολο, στο τοπίο και το δομημένο περιβάλλον, ιδίως δε εάν θί- γει το φυσικό ανάγλυφο και την κορυφογραμμή και με αιτιολογημένη κρίση είτε απορρίπτει την αίτηση είτε την δέχεται, επιβάλλοντας, εφόσον απαιτείται, την εκτέλε- ση εργασιών, οι οποίες δεν αντίκεινται στις ισχύουσες γενικές και ειδικές πολεοδομικές διατάξεις, για την προ- σαρμογή του αυθαιρέτου στο φυσικό και δομημένο περι- βάλλον κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 17. Στην πε- ρίπτωση αυτή οι εργασίες εκτελούνται μετά την κοινο- ποίηση στον ιδιοκτήτη της θετικής κρίσης της επιτροπής. Η προθεσμία εξόφλησης του ειδικού προστίμου αρχίζει από την κοινοποίηση στον ιδιοκτήτη της θετικής κρίσης ή, εφόσον επιβάλλεται η εκτέλεση εργασιών προσαρμο- γής, από την ολοκλήρωση των εργασιών αυτών και δεν μπορεί να υπερβαίνει τους τέσσερις (4) μήνες. β) Δεν επιτρέπεται η υπαγωγή στις διατάξεις του πα- ρόντος άρθρου κτισμάτων και κατασκευών που απέχουν λιγότερο από είκοσι μέτρα από την κορυφογραμμή όταν η υπέρβαση του ανώτατου επιτρεπόμενου ύψους ή της κάλυψης ή του συντελεστή δόμησης ή κατ’ όγκον εκμε- τάλλευσης είναι μεγαλύτερη του 5%. γ) Σε κάθε περίπτωση απαγορεύεται η υπαγωγή στις διατάξεις του παρόντος νόμου αυθαίρετης κατασκευής ή αλλαγής χρήσης, εάν το κτίσμα υπερβαίνει την κορυφο- γραμμή. Απαγορεύεται επίσης η υπαγωγή στις διατάξεις του παρόντος των πρόχειρων κατασκευών της παραγρά- φου 9.»

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 7

Η διαφορετική διαρρύθμιση διακεκριμένης αυτοτε- λούς οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας από αυτήν που προβλέπεται στα εγκεκριμένα σχέδια της οικοδομικής ά- δειας δεν συνιστά αυθαίρετη κατασκευή. Η διαφορετική διαμερισμάτωση ορόφου από αυτήν που προβλέπεται στα εγκεκριμένα σχέδια της οικοδομικής άδειας, αν έχει επιφέρει τροποποίηση των μηχανολογικών εγκαταστά- σεων, υπάγεται στην κατηγορία 13 του πίνακα του Πα- ραρτήματος του ν. 4014/2011 και ως ειδικό πρόστιμο κα- ταβάλλεται εφάπαξ, εντός της προθεσμίας της πρώτης δόσης, το ποσό των 500 ευρώ και δεν καταβάλλεται πα- ράβολο.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 8

α. Στην παράγραφο του άρθρου 4Α του ν. 2508/1997 (Α΄124), που προστέθηκε με το άρθρο 35 του ν. 4014/ 2011 (Α΄209), μετά τη φράση «Kατ’ εξαίρεση από την παράγραφο 7 του άρθρου 4» προστίθενται οι λέξεις «πριν ή και». β. Στην περίπτωση β΄ του άρθρου 4Α του ν. 2508/ 1997(Α΄124) μετά τη λέξη «σχεδιασμού,» προστίθεται η φράση «και στην περίπτωση που ήδη εκκρεμεί διαδικα- σία αναθεώρησης ή τροποποίησης». γ. Στο τέλος της περίπτωσης β΄ του άρθρου 4Α του ν. 2508/1997 προστίθεται εδάφιο, το οποίο έχει ως εξής: «Αν πρόκειται για εντοπισμένη τροποποίηση του Γ.Π.Σ., δεν ακολουθείται η διαδικασία του προηγούμε- νου εδαφίου, του άρθρου 7 της με αριθ. 107017/2006 α- πόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων (Β΄ 1225), αλλά η διαδικασία του άρ- θρου 5 της παραπάνω υπουργικής απόφασης.» δ. Στο τέλος του δεύτερου εδαφίου της περίπτωσης γ΄ του άρθρου 4Α του ν. 2508/1997 προστίθενται οι λέ- ξεις «με την επιφύλαξη του τελευταίου εδαφίου της πε- ρίπτωσης β΄.»

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 9

Η προθεσμία καταβολής της πρώτης δόσης του ενι- αίου ειδικού προστίμου του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 για όλες τις υποβαλλόμενες μέχρι 31.12.2011 αιτήσεις, οι οποίες αφορούν στις περιοχές της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 7 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011, παρατεί- νεται μέχρι 28.2.2012.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 10

Στην περίπτωση β΄ της παραγράφου 8 του άρθρου 24 του ν. 4014/2011 οι λέξεις «τριάντα έξι (36)» αντικα- θίστανται από τις λέξεις «σαράντα οκτώ (48)».

Αθήνα, 13 Φεβρουαρίου 2012
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΚΑΡΟΛΟΣ ΓΡ. ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ
ΟI ΥΠΟΥΡΓΟI
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ
ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΡΕΠΠΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΝΙΤΣΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΥΠΟΔΟΜΩΝ,
ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΩΝ ΜΙΧΑΗΛ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ ΒΟΡΙΔΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ
ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
ΠΑΥΛΟΣ ΓΕΡΟΥΛΑΝΟΣ
Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους.
Αθήνα, 13 Φεβρουαρίου 2012
Ο ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ