201 Α' 2018

ΝΟΜΟΣ 4579/2018

Υποχρεώσεις αερομεταφορέων σχετικά με τα αρχεία επιβατών - προσαρμογή της νομοθεσίας στην Οδηγία (ΕΕ) 2016/681 και άλλες διατάξεις.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ A΄ - ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
03 Δεκεμβρίου 2018

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 201
3 Δεκεμβρίου 2018

ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4579
Υποχρεώσεις αερομεταφορέων σχετικά με τα αρχεία επιβατών - προσαρμογή της νομοθεσίας στην Οδηγία (ΕΕ) 2016/681 και άλλες διατάξεις.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ A΄ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 1

Σκοπός του παρόντος νόμου είναι η προσαρμογή της νομοθεσίας στην Οδηγία (EE) 2016/681 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 σχετικά με τη χρήση των δεδομένων που περιέ- χονται στα ονομαστικά αρχεία επιβατών (PNR) για την πρόληψη, ανίχνευση, διερεύνηση και δίωξη τρομοκρα- τικών και σοβαρών εγκλημάτων (EE L 119).

Άρθρο 2Πεδίο εφαρμογής (Άρθρα 1 και 2 παράγραφοι 1 και 2 της Οδηγίας)

Οι διατάξεις του παρόντος νόμου εφαρμόζονται στη διαβίβαση από τους αερομεταφορείς των δεδομένων που περιέχονται στα ονομαστικά αρχεία επιβατών (PNR- passenger name record) πτήσεων εντός ή εκτός της Ευ- ρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), οι οποίες προσγειώνονται σε, ή απογειώνονται από, ελληνικό έδαφος, καθώς και στην επεξεργασία, στη συλλογή, στη χρήση και διατήρηση, αλλά και στην ανταλλαγή των δεδομένων αυτών, με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη. Η επεξεργασία των δεδομένων PNR που συλλέγονται, σύμφωνα με τις διατάξεις του πα- ρόντος νόμου, γίνεται μόνο για το σκοπό της πρόληψης, διερεύνησης και δίωξης τρομοκρατικών και σοβαρών εγκλημάτων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις περι- πτώσεις α΄, β΄ και γ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 8.

Άρθρο 3Ορισμοί (Άρθρο 3 της Οδηγίας)

Για τους σκοπούς του παρόντος νόμου ισχύουν οι εξής ορισμοί: α) «αερομεταφορέας»: επιχείρηση αερομεταφορών με ισχύουσα άδεια εκμετάλλευσης ή ισοδύναμο της τελευταίας που επιτρέπει την αεροπορική μεταφορά επιβατών, β) «Αεροπορική Αρχή»: η Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας του άρθρου 1 του ν. 4427/2016, γ) «αποπροσωποποίηση μέσω κάλυψης των δεδομέ- νων»: η διαδικασία με την οποία ορισμένα στοιχεία των δεδομένων, τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν στην άμεση ταυτοποίηση του υποκειμένου, καθίστανται μη ορατά στους χρήστες, δ) «επιβάτης»: κάθε πρόσωπο, συμπεριλαμβανομέ- νων των μετεπιβιβαζομένων (transfer) και διερχομένων (transit) προσώπων μιας πτήσης, που μεταφέρεται ή πρόκειται να μεταφερθεί με αεροσκάφος με τη συγκα- τάθεση του αερομεταφορέα, η οποία εκφράζεται με την καταχώριση του επιβάτη στον κατάλογο επιβατών. Στην έννοια του επιβάτη δεν περιλαμβάνονται τα μέλη του πληρώματος της πτήσης που εκτελεί το αεροσκάφος, ε) «Oνομαστικό Αρχείο Επιβάτη» ή «Passenger Name Record» (PNR): ταξιδιωτικός φάκελος κάθε επιβάτη, ο οποίος περιλαμβάνει τις απαραίτητες για την επεξερ- γασία και τον έλεγχο των κρατήσεων πληροφορίες από τους αερομεταφορείς που πραγματοποιούν την κράτηση ή συμμετέχουν στη μεταφορά για κάθε ταξίδι για το οποίο γίνεται κράτηση από το ίδιο το άτομο ή για λογαριασμό του, ανεξάρτητα από το αν ο φάκελος περιλαμβάνεται σε συστήματα κράτησης ή συστήματα ελέγχου αναχωρήσεων που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο επιβατών, πριν επιβιβασθούν στο αεροπλάνο ή ισοδύναμα συστήματα με τις ίδιες λειτουργίες, στ) «μέθοδος προώθησης» («push method»): η μέ- θοδος με την οποία οι αερομεταφορείς διαβιβάζουν δεδομένα PNR του άρθρου 5 στη βάση δεδομένων της Μονάδας Στοιχείων Επιβατών, ζ) «πτήση εκτός της ΕΕ»: κάθε τακτική ή μη τακτική πτήση εκτελούμενη από αερομεταφορέα που αναχω- ρεί από τρίτη χώρα και προβλέπεται να προσγειωθεί στο έδαφος κράτους-μέλους ή αναχωρεί από το έδα- φος κράτους-μέλους και προβλέπεται να προσγειωθεί σε τρίτη χώρα, συμπεριλαμβανομένων, σε αμφότερες τις περιπτώσεις πτήσεων με τυχόν ενδιάμεσες στάσεις στο έδαφος κρατών-μελών ή τρίτων χωρών, η) «πτήση εντός της ΕΕ»: κάθε τακτική ή μη τακτική πτήση εκτελούμενη από αερομεταφορέα, η οποία ανα- χωρεί από το έδαφος κράτους-μέλους και προβλέπεται να προσγειωθεί στο έδαφος ενός ή περισσοτέρων από τα λοιπά κράτη-μέλη, χωρίς ενδιάμεσες στάσεις στο έδαφος τρίτης χώρας, θ) «σοβαρά εγκλήματα»: οι αξιόποινες πράξεις που αναφέρονται στο άρθρο 4, οι οποίες τιμωρούνται, σύμ- φωνα με το ελληνικό δίκαιο ή το δίκαιο κράτους-μέλους, με στερητική της ελευθερίας ποινή ή στερητικό της ελευ- θερίας μέτρο ασφάλειας διάρκειας τουλάχιστον τριών (3) ετών, ι) «συστήματα κράτησης»: το εσωτερικό σύστημα του αερομεταφορέα, στο οποίο συγκεντρώνονται δεδομένα PNR για τη διεκπεραίωση των κρατήσεων, ια) «τρομοκρατικά εγκλήματα»: οι αξιόποινες πράξεις, όπως αυτές ορίζονται στις διατάξεις του άρθρου 187Α ΠΚ (άρθρα 1 έως 4 της απόφασης-πλαισίου 2002/475/ ΔΕΥ), ιβ) «δεδομένα API» (Advance Passenger Information): τα στοιχεία επιβατών που συλλέγονται από τους αερομε- ταφορείς και διαβιβάζονται στις αρμόδιες εθνικές αρχές, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο π.δ. 53/2008 (Α΄ 84), ιγ) «περίοδος»: το χρονικό διάστημα είτε μεταξύ της τελευταίας Κυριακής του Μαρτίου και του τελευταίου Σαββάτου του Οκτωβρίου (θερινή περίοδος) είτε με- ταξύ της τελευταίας Κυριακής του Οκτωβρίου και του τελευταίου Σαββάτου του Μαρτίου (χειμερινή περίοδος) κάθε έτους, ιδ) «Μονάδα Στοιχείων Επιβατών»: η Υπηρεσία του άρθρου 6.

Άρθρο 4Σοβαρά εγκλήματα (Παράρτημα ΙΙ της Οδηγίας)

Ως σοβαρά εγκλήματα κατά την έννοια της περί- πτωσης θ΄ του άρθρου 3, νοούνται οι εξής αξιόποινες πράξεις, οι οποίες τιμωρούνται, σύμφωνα είτε με τους ελληνικούς ποινικούς νόμους, όταν τη χορήγηση δεδο- μένων αιτείται η ελληνική Μονάδα Στοιχείων Επιβατών ή οι αρμόδιες αρχές του άρθρου 9, είτε με το δίκαιο του κράτους-μέλους που αιτείται τη χορήγηση δεδομένων PNR, με στερητική της ελευθερίας ποινή ή στερητικό της ελευθερίας μέτρο ασφάλειας, διάρκειας τουλάχιστον τριών (3) ετών: α) συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, β) εμπορία ανθρώπων και σωματεμπορία, γ) προσβολές κατά της γενετήσιας ελευθερίας και εκ- μετάλλευση της γενετήσιας ζωής ανηλίκων, πορνογρα- φία ή πορνογραφικές παραστάσεις ανηλίκων, δ) παράνομη διακίνηση ναρκωτικών και ψυχοτρόπων ουσιών, ε) παράνομη εμπορία και διακίνηση όπλων, πυρομα- χικών και εκρηκτικών, στ) δωροληψία ή δωροδοκία πολιτικών αξιωματού- χων, υπαλλήλων και δικαστικών λειτουργών, ζ) απάτη σε βάρος του Ελληνικού Δημοσίου και των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η) νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστη- ριότητες και χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, θ) εγκλήματα σχετικά με το νόμισμα, συμπεριλαμβα- νομένου του ευρώ, ι) ηλεκτρονικό έγκλημα και έγκλημα στον κυβερνο- χώρο, ια) εγκλήματα κατά του περιβάλλοντος, συμπεριλαμ- βανομένου του παράνομου εμπορίου απειλούμενων ζω- ικών ειδών και του παράνομου εμπορίου απειλούμενων φυτικών ειδών και φυτικών ποικιλιών, ιβ) διευκόλυνση της παράνομης εισόδου και διαμο- νής στην ελληνική επικράτεια υπηκόων τρίτων χωρών ή εξόδου από αυτή ή της παράνομης μεταφοράς τους, ιγ) ανθρωποκτονία με πρόθεση και βαριά σωματική βλάβη, ιδ) παράνομο εμπόριο ανθρώπινων οργάνων και ιστών, ιε) απαγωγή, παράνομη κατακράτηση και περιαγωγή σε ομηρία, ιστ) οργανωμένη και ένοπλη ληστεία, ιζ) παράνομη διακίνηση πολιτιστικών αγαθών, περι- λαμβανομένων αρχαιοτήτων και έργων τέχνης, ιη) παράνομη απομίμηση και πειρατεία προϊόντων, ιθ) πλαστογραφία δημόσιων εγγράφων και διακίνηση πλαστών δημόσιων εγγράφων, κ) λαθρεμπόριο ορμονικών ουσιών και άλλων αυξη- τικών παραγόντων, κα) λαθρεμπόριο πυρηνικών και ραδιενεργών ουσιών, κβ) βιασμός, κγ) εγκλήματα που υπάγονται στη δικαιοδοσία του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, κδ) αεροπειρατεία και πειρατεία, κε) δολιοφθορά, κστ) εμπορία κλεμμένων οχημάτων, κζ) βιομηχανική κατασκοπεία.

Άρθρο 5Δεδομένα PNR (Παράρτημα Ι της Οδηγίας)

Τα ονομαστικά αρχεία επιβατών (PNR), στο μέτρο που έχουν συλλεχθεί από τους αερομεταφορείς, περιλαμβά- νουν τα εξής δεδομένα: α) κωδικό ανεύρεσης φακέλου PNR, β) ημερομηνία κράτησης/έκδοσης εισιτηρίου, γ) προβλεπόμενη/ες ημερομηνία/ες ταξιδιού, δ) ονόματα, ε) διεύθυνση και στοιχεία επικοινωνίας (αριθμός τηλε- φώνου, διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου), στ) όλα τα στοιχεία πληρωμής, στα οποία περιλαμβά- νεται και η διεύθυνση χρέωσης, ζ) πλήρες δρομολόγιο για το συγκεκριμένο φάκελο PNR, η) πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα τακτικού επιβάτη, θ) ταξιδιωτικό πρακτορείο/ταξιδιωτικός πράκτορας, ι) ταξιδιωτικό ιστορικό του επιβάτη, συμπεριλαμβα- νομένων των επιβεβαιώσεων κράτησης, του ελέγχου εισιτηρίων, πληροφοριών σχετικά με τη μη εμφάνιση του επιβάτη ή με την αγορά εισιτηρίου την τελευταία στιγμή, χωρίς κράτηση, ια) διαχωρισμένες/κατανεμημένες πληροφορίες PNR, ιβ) γενικές πληροφορίες που περιλαμβάνουν όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες για ασυνόδευτους ανηλίκους κάτω των δεκαοχτώ (18) ετών, όπως όνομα και φύλο του ανηλίκου, ηλικία, γλώσσα ή γλώσσες που ομιλεί, ονοματεπώνυμο και στοιχεία επικοινωνίας κηδεμόνα κατά την αναχώρηση και σχέση με τον ανήλικο, ονο- ματεπώνυμο και στοιχεία επικοινωνίας κηδεμόνα κατά την άφιξη και σχέση με τον ανήλικο, καθώς και τις δια- θέσιμες πληροφορίες για τον πράκτορα αναχώρησης και άφιξης, ιγ) πληροφορίες σχετικά με την έκδοση των εισιτηρίων, που περιλαμβάνουν τον αριθμό εισιτηρίου, την ημερο- μηνία έκδοσης, τα εισιτήρια απλής μετάβασης και τα πεδία αυτόματης αναγραφής ναύλου (Automated Ticket Fare Quote), ιδ) αριθμό θέσης και άλλες πληροφορίες για τη θέση, ιε) πληροφορίες για τη χρήση κοινού κωδικού, ιστ) όλες τις πληροφορίες για τις αποσκευές, ιζ) αριθμό και άλλα ονόματα ταξιδιωτών του φακέλου PNR, ιη) τυχόν εκ των προτέρων συλλεχθέντα δεδομένα για τους επιβάτες (δεδομένα API), μεταξύ άλλων, είδος εγγράφου, αριθμός εγγράφου, χώρα έκδοσης, ημερο- μηνία λήξεως ισχύος του εγγράφου ταυτότητας, ιθα- γένεια, επώνυμο, όνομα, φύλο, ημερομηνία γέννησης, αεροπορική εταιρεία, αριθμός πτήσης, ημερομηνία αναχώρησης, ημερομηνία άφιξης, αερολιμένας ανα- χώρησης, αερολιμένας άφιξης, ώρα αναχώρησης και ώρα άφιξης, ιθ) ιστορικό όλων των μεταβολών των δεδομένων PNR, που απαριθμούνται στις περιπτώσεις α΄ έως ιη΄.

Αθήνα, 30 Νοεμβρίου 2018
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας
ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ Β. ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ
Οι Υπουργοί
Aντιπρόεδρος της Κυβέρνησης
και Υπουργός Αναπληρωτής Υπουργός
Οικονομίας και Ανάπτυξης Εσωτερικών Εθνικής Άμυνας ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΡΑΓΑΣΑΚΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΧΑΡΙΤΣΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΡΗΓΑΣ Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης Δικαιοσύνης, Διαφάνειας
και Κοινωνικής Αλληλεγγύης Προστασίας του Πολίτη και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ΕΥΤΥΧΙΑ ΑΧΤΣΙΟΓΛΟΥ ΟΛΓΑ ΓΕΡΟΒΑΣΙΛΗ ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΛΟΓΗΡΟΥ Αναπληρωτής Υπουργός Υφυπουργός
Οικονομικών Οικονομικών Οικονομικών
ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΚΗΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΑΠΑΝΑΤΣΙΟΥ Αναπληρωτής Υπουργός
Διοικητικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας Περιβάλλοντος και Ενέργειας ΜΑΡΙΑ-ΕΛΙΖΑ
ΞΕΝΟΓΙΑΝΝΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΑΘΑΚΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΦΑΜΕΛΛΟΣ
Ναυτιλίας
Υποδομών και Μεταφορών και Νησιωτικής Πολιτικής ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΠΙΡΤΖΗΣ ΦΩΤΙΟΣ-ΦΑΝΟΥΡΙΟΣ ΚΟΥΒΕΛΗΣ
Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους.