ΘΕΜΑ: Οδηγίες για τον έλεγχο των εισαγόμενων τροφίμων από Ιαπωνία για ραδιενέργεια. ΣΧΕΤ.: α) Έγγραφό μας 30/003/260/01‐04‐2011
β) Εκτελεστικός Κανονισμός (ΕΕ) αριθ.284/2012 της Επιτροπής «για την επιβολή ειδικών όρων που διέπουν την εισαγωγή ζωοτροφών και τροφίμων καταγωγής ή προέλευσης Ιαπωνίας μετά το ατύχημα στον πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα και για την κατάργηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 961/2011»
γ) Πρακτικά σύσκεψης σχετικά με ελέγχους προϊόντων κατόπιν στου πυρηνικού ατυχήματος στην Ιαπωνία, αρ. πρακτικού ΕΦΕΤ 1/12/03‐05‐2012
Σας αποστέλλουμε συνημμένα τον Εκτελεστικό Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 284/2012 της Επιτροπής, ο οποίος αφορά στην επιβολή ειδικών όρων που διέπουν την εισαγωγή τροφίμων καταγωγής ή προέλευσης Ιαπωνίας μετά το ατύχημα στον πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα και την κατάργηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 961/2011. Σε σύσκεψη όλων των αρμοδίων αρχών (ΕΦΕΤ, ΥΠΑΑΤ και ΓΧΚ) συμφωνήθηκε ομόφωνα ότι θα πρέπει να διακοπεί το καθεστώς των καθολικών ελέγχων στα συγκεκριμένα προϊόντα, το οποίο ίσχυε μέχρι σήμερα. Για τους ελέγχους θα ακολουθούνται πλέον οι προβλέψεις του Κανονισμού 284/2012. Για την εφαρμογή του Κανονισμού οι αρμόδιες Χημικές Υπηρεσίες θα πρέπει να ακολουθήσουν τις παρακάτω οδηγίες:
Α. ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ – ΙΣΧΥΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ Ο Κανονισμός αφορά τρόφιμα και ζωοτροφές καταγωγής ή προέλευσης Ιαπωνίας. Από το πεδίο εφαρμογής του Κανονισμού εξαιρούνται:
τα προϊόντα που απεστάλησαν από την Ιαπωνία πριν από τις 28 Μαρτίου2011. τα προϊόντα που συγκομίστηκαν και/ή μεταποιήθηκαν πριν από τις 11 Μαρτίου 2011. Σελίδα 2 από 5
το σάκε των κωδικών ΣΟ ex 2206 00 39 (αφρώδες), ex 2206 00 59 (μη αφρώδες, που παρουσιάζεται σε δοχεία με περιεχόμενο που δεν υπερβαίνει τα 2 λίτρα) ή ex 2206 00 89 (μη αφρώδες, που παρουσιάζεται σε δοχεία με περιεχόμενο που υπερβαίνει τα 2 λίτρα). το ουίσκι του κωδικού ΣΟ 2208 30. το shochu των κωδικών ΣΟ ex 2208 90 56, ex 2208 90 69, ex 2208 90 77 ή ex 2208 90 78. Ο Κανονισμός εφαρμόζεται έως την 31η Οκτωβρίου 2012. Ο Κανονισμός (ΕΕ) 961/2011 καταργείται.
Β. ΚΑΘΟΡΙΣΜΕΝΑ ΣΗΜΕΙΑ ΕΙΣΟΔΟΥ
Τα φορτία των προϊόντων που περιλαμβάνονται στο πεδίο εφαρμογής θα εισέρχονται στο έδαφος της ΕΕ από καθορισμένα σημεία εισόδου, όπως αυτά έχουν ήδη καθοριστεί και είναι:
Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών «Ελ. Βενιζέλος», αρμόδια Χημική Υπηρεσία Αερολιμένα «Ελ. Βενιζέλος,
Λιμάνι Πειραιά, αρμόδια Χημική Υπηρεσία Γ΄ Πειραιά Διεθνής Αερολιμένας Θεσσαλονίκης «Μακεδονία», αρμόδια Χημική Υπηρεσία Α΄ Θεσσαλονίκης Λιμάνι Θεσσαλονίκης, αρμόδια Χημική Υπηρεσία Α΄ Θεσσαλονίκης
Γ. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ
1. Οι υπεύθυνοι των επιχειρήσεων τροφίμων θα πρέπει να ενημερώνουν τις Χημικές Υπηρεσίες των καθορισμένων σημείων εισόδου για την άφιξη κάθε φορτίου τουλάχιστον δύο εργάσιμες ημέρες πριν την άφιξη του φορτίου. 2. Κάθε φορτίο συνοδεύεται από Δήλωση (Declaration) για την εισαγωγή στην Ε.Ε. όπως προβλέπεται στα άρθρα 5 και 6 του Κανονισμού 284/2012. Η Δήλωση καταρτίζεται σύμφωνα με το υπόδειγμα του Παραρτήματος Ι του Κανονισμού. 3. Η δήλωση θα πρέπει να υπογράφεται από εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο των Ιαπωνικών αρχών. Σας κοινοποιείται συνημμένα ο επικαιροποιημένος κατάλογος των εξουσιοδοτημένων Ιαπωνικών αρχών και προσώπων.
4. Εφόσον τα προϊόντα προέρχονται από τους νομούς Φουκουσίμα, Γκούνμα, Ιμπαράκι, Τοτσίγκι, Μιγιάγκι, Γιαμανάσι, Σαϊτάμα, Τόκιο, Τσίμπα, Καναγκάουα και Σιζουόκα, η Δήλωση θα πρέπει να συνοδεύονται και από αναλυτική έκθεση που περιέχει τα αποτελέσματα της δειγματοληψίας και της ανάλυσης που έγινε στην Ιαπωνία. 5. Κάθε φορτίο ταυτοποιείται με κωδικό, ο οποίος αναγράφεται στη δήλωση, στην αναλυτική έκθεση, στο υγειονομικό πιστοποιητικό, καθώς και στα εμπορικά έγγραφα που συνοδεύουν το φορτίο.
Δ. ΕΠΙΣΗΜΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
1. Οι αρμόδιες Χημικές Υπηρεσίες διενεργούν ελέγχους σε φορτία προϊόντων αρμοδιότητας του ΓΧΚ και συγκεκριμένα:
Μεταποιημένων και σύνθετων τροφίμων μη ζωικής προέλευσης, Προσθέτων και πρώτων υλών τροφίμων, Αλκοολούχων ποτών, συμπεριλαμβανομένων των οίνων και ζύθων. Εξαιρούνται τα ποτά σάκε, ουίσκι και shochu όπως αναφέρθηκε στην παράγραφο Α ανωτέρω. Του προϊόντος Chlorella.
Συμπληρωμάτων διατροφής και τροφίμων ειδικής διατροφής αρμοδιότητας ΕΟΦ, για τα οποία το ΓΧΚ αναλαμβάνει τον έλεγχο κατά την εισαγωγή ως προς τη ραδιενέργεια και μόνον.
2. Οι αρμόδιες Χημικές Υπηρεσίες διενεργούν έλεγχο εγγράφων και ταυτότητας σε κάθε φορτίο, ώστε να διαπιστώσουν την ύπαρξη όλων των απαραίτητων συνοδευτικών εγγράφων, συμπεριλαμβανομένης της προβλεπόμενης Δήλωσης.
Σελίδα 3 από 5
3. Οι αρμόδιες Χημικές Υπηρεσίες των καθορισμένων σημείων εισόδου διενεργούν φυσικό έλεγχο σε τουλάχιστον:
i) το 5 % των φορτίων των προϊόντων που αναφέρονται στο άρθρο 5 παράγραφος 3 στοιχείο δ) (προϊόντα που προέρχονται από τους νομούς Φουκουσίμα, Γκούνμα, Ιμπαράκι, Τοτσίγκι, Μιγιάγκι, Γιαμανάσι, Σαϊτάμα, Τόκιο, Τσίμπα, Καναγκάουα και Σιζουόκα) και ii) το 10 % των φορτίων των προϊόντων που αναφέρονται στο άρθρο 5 παράγραφος 3 στοιχεία β) και γ) (προϊόντα που δεν κατάγονται και δεν προέρχονται από τους νομούς Φουκουσίμα, Γκούνμα, Ιμπαράκι, Τοτσίγκι, Μιγιάγκι, Γιαμανάσι, Σαϊτάμα, Τόκιο, Τσίμπα, Καναγκάουα και Σιζουόκα ή προϊόντα που προέρχονται μεν από τους νομούς Φουκουσίμα, Γκούνμα, Ιμπαράκι, Τοτσίγκι, Μιγιάγκι, Γιαμανάσι, Σαϊτάμα, Τόκιο, Τσίμπα, Καναγκάουα και Σιζουόκα, αλλά δεν κατάγονται από έναν από αυτούς τους νομούς και δεν έχουν εκτεθεί σε ραδιενέργεια κατά τη διάρκεια της διαμετακόμισης). Ο φυσικός έλεγχος συμπεριλαμβάνει δειγματοληψία και ανάλυση για προσδιορισμό των ραδιονουκλεΐδιων καισίου‐134 και καισίου‐137.
Η επιλογή των φορτίων που υπόκεινται σε φυσικό έλεγχο γίνεται από τις Χημικές Υπηρεσίες με τρόπο αντιπροσωπευτικό των εισαγόμενων προϊόντων, λαμβάνοντας υπόψη κριτήρια όπως οι ποσότητες και το είδος των εισαγόμενων προϊόντων, η συχνότητα εισαγωγής κάθε είδους, ο προμηθευτής και ο εισαγωγέας, τυχόν μη συμμορφώσεις συγκεκριμένων προϊόντων κατά το παρελθόν κλπ.
4. Τα φορτία φυλάσσονται υπό επίσημο έλεγχο για διάστημα 5 εργάσιμων ημερών κατ’ ανώτατο όριο, ενόσω εκκρεμούν τα αποτελέσματα των εργαστηριακών αναλύσεων. 5. Προκειμένου να τεθεί το φορτίο σε ελεύθερη κυκλοφορία θα πρέπει η αρμόδια Χημική Υπηρεσία να θεωρήσει τη Δήλωση για την εισαγωγή στην Ε.Ε., θέτοντας τη σφραγίδα της Υπηρεσίας και την υπογραφή του αρμοδίου για τους ελέγχους. Με τον τρόπο αυτό πιστοποιείται ότι τα αποτελέσματα των ελέγχων (έλεγχος εγγράφων και ταυτότητας σε όλα τα φορτία, φυσικός έλεγχος σε ποσοστό των φορτίων) ήταν σύμφωνα με τις απαιτήσεις. Η θεωρημένη δήλωση προσκομίζεται από τον ενδιαφερόμενο στις αρμόδιες τελωνειακές αρχές. 6. Το κόστος μεταφοράς και εξέτασης των δειγμάτων βαρύνει την επιχείρηση τροφίμων. 7. Για τη δειγματοληψία και εξέταση των δειγμάτων εξακολουθούν να ισχύουν οι οδηγίες που αναφέρονται στο α) ανωτέρω σχετικό έγγραφό μας.
Ε. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΜΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ
Στην περίπτωση φορτίων που δεν συμμορφώνονται με τις διατάξεις του Κανονισμού 284/2012, αυτά επιστρέφονται στη χώρα καταγωγής. Ακολουθεί η διαδικασία κοινοποίησης μέσω του Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης για τα Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές (RASFF). ΣΤ. ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΕΠΙΤΕΛΙΚΩΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΩΝ
Για κάθε περίπτωση αποστολής δείγματος για εξέταση ενημερώνεται η Διεύθυνση Τροφίμων (Fax 2106425313) ή η Διεύθυνση Αλκοόλης (Fax 2106468272) κατά περίπτωση, με κοινοποίηση σε αυτήν της έκθεσης εξέτασης, όπως ίσχυε μέχρι τώρα. Εκτός από τα λοιπά στοιχεία να αναφέρεται και ο κωδικός Σ.Ο. του προϊόντος. Σε μηνιαία βάση, την τελευταία ημέρα κάθε μήνα, οι Χημικές Υπηρεσίες αποστέλλουν στην Διεύθυνση Τροφίμων συγκεντρωτικό πίνακα των φορτίων στα οποία διενεργήθηκε έλεγχος εγγράφων και ταυτότητας, αλλά δεν επιλέχθηκαν για φυσικό έλεγχο. Στον πίνακα καταγράφονται το είδος του προϊόντος, ο κωδικός Σ.Ο., ο Ιαπωνικός νομός καταγωγής και η ημερομηνία εισαγωγής.
Σε περίπτωση δειγμάτων στα οποία διαπιστώνεται από την εργαστηριακή εξέταση υπέρβαση των επιτρεπτών ορίων ενημερώνεται αμέσως τηλεφωνικά και ηλεκτρονικά η κατά περίπτωση αρμόδια επιτελική διεύθυνση του ΓΧΚ και συμπληρώνονται οι σχετικές φόρμες κοινοποίησης του Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης για τα Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές (RASFF). Σελίδα 4 από 5
Ζ. ΛΟΙΠΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ
Για τα προϊόντα εισαγωγής που προορίζονται για προσωπική χρήση ισχύουν όσα προβλέπονται στον Κανονισμό 284/2012.
Σε περίπτωση προϊόντων για τα οποία υπάρχει ασάφεια ως προς τις προβλεπόμενες διατάξεις, οι Χημικές Υπηρεσίες να επικοινωνούν με την αρμόδια κεντρική Διεύθυνση του ΓΧΚ πριν προβούν σε ενέργειες.
Η 19η Δ/νση Τελωνειακών Διαδικασιών, στην οποία κοινοποιείται το παρόν, παρακαλείται να ενημερώσει τις υπηρεσίες της για την εφαρμογή των ανωτέρω οδηγιών. Με ευθύνη των προϊσταμένων των Χημικών Υπηρεσιών να λάβουν γνώση του παρόντος οι αρμόδιοι υπάλληλοι.
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ
Α. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Συνημμένα (ηλεκτρονικά αρχεία):
Κανονισμός 284/2012
Κατάλογος Ιαπωνικών αρμοδίων αρχών
ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΙΑΝΟΜΗΣ
ΑΠΟΔΕΚΤΕΣ ΓΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
1. Χημική Υπηρεσία Αερολιμένα
2. Γ’ Χημική Υπηρεσία Πειραιά
3. Α΄ Χημική Υπηρεσία Θεσσαλονίκης
ΑΠΟΔΕΚΤΕΣ ΓΙΑ ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ (χωρίς συνημμένα)
1. Υπουργείο Οικονομικών
Γραφείο Υπουργού κ. Ζανιά
Γενική Διεύθυνση Τελωνείων και ΕΦΚ 19η Δ/νση Τελωνειακών Διαδικασιών, Καρ. Σερβίας 10, 101 84 Αθήνα (Fax 2103225731) 2. ΕΦΕΤ, Διεύθυνση Εργαστηριακών Ελέγχων k.barberis@efet.gr 3. Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Δ/νση Μεταποίησης, Τυποποίηση & Ποιοτικού Ελέγχου Φυτικής Παραγωγής, ax2u141@minagric.gr
Σελίδα 5 από 5
4. ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος
Εργαστήριο Ραδιενέργειας Περιβάλλοντος (Fax 2106503050)
5. Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος, keeuhcci@uhc.gr 6. ΣΕΒΤ, sevt@hol.gr
7. Ομοσπονδία Εκτελωνιστών της Ελλάδος oete@oete.gr
ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΝΟΜΗ
1. Γραφείο Προϊσταμένης Γενικής Διεύθυνσης ΓΧΚ κας Α. Παπαθανασίου 2. Διεύθυνση Τροφίμων, Τμ. Α΄ και Β΄ 3. Διεύθυνση Αλκοόλης, Αλκοολούχων ποτών, Οίνου, Ζύθου 4. Διεύθυνση Χημικοτεχνική – Δασμολογίου