ΘΕΜΑ: Δημόσια Ανακοίνωση της FATF σχετικά με χώρες που εμφανίζουν στρατηγικές αδυναμίες στην αντιμετώπιση του Ξεπλύματος Χρήματος και της Χρηματοδότησης της Τρομοκρατίας, κατόπιν της Ολομέλειας του Οκτωβρίου 2018.
Με τις διατάξεις του άρθ. 6, παρ. 3, περ. δ΄ του ν. 4557/2018, όπως ισχύει, ορίζεται η υποχρέωση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), ως αρμόδιας αρχής, να ενημερώνει τα εποπτευόμενα από αυτήν υπόχρεα πρόσωπα για πληροφορίες και ανακοινώσεις που αφορούν τη συμμόρφωση ή μη χωρών προς την ενωσιακή νομοθεσία και τις Συστάσεις της Ομάδα Χρηματοπιστωτικής Δράσης ( Financial Action Task Force, FATF). Κατ’ εφαρμογή των ανωτέρω, σας γνωρίζουμε τα εξής:
Η FATF, σε συνέχεια των πρωτοβουλιών της για την προστασία του διεθνούς χρηματοοικονομικού συστήματος από τους κινδύνους που ελλοχεύει η χρησιμοποίησή του για σκοπούς ξεπλύματος χρήματος ή και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, κατόπιν της Ολομέλειας που έλαβε χώρα στο Παρίσι στις 14-18 Οκτωβρίου 2018 εξέδωσε, μεταξύ άλλων, τα εξής έγγραφα:
Α. Δημόσια Ανακοίνωση της FATF (FATF Public Statement 19 Οκτωβρίου 2018) αναφορικά με τις χώρες που εμφανίζουν στρατηγικές αδυναμίες στην αντιμετώπιση του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα της FATF (www.fatf-gafi.org), στη διαδρομή :
http :// www . fat - gaf . org / publicatoon / high - rinkaodooo - cooperatieeurindictoon / documeotn / public - ntatemeot - october -2018. html
Στη Δημόσια Ανακοίνωσή της, η FATF καλεί τα μέλη της να προβούν στη λήψη/επικαιροποίηση μέτρων με σκοπό την προστασία του διεθνούς χρηματοοικονομικού συστήματος από τους σημαντικούς κινδύνους ξεπλύματος χρήματος και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας που εμφανίζουν η Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας και το Ιράν.
Συγκεκριμένα σε ότι αφορά τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κορέας (ΛΔΚ), η FATF εκφράζει ανησυχία τόσο για τις σημαντικές ελλείψεις του καθεστώτος καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και καταπολέμησης της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας όσο και για την για την απειλή που συνιστούν οι παράνομες δραστηριότητες της ΛΔΚ που συνδέονται με τη διάδοση των όπλων μαζικής καταστροφής και τη χρηματοδότησή τους. Επιβεβαιώνει την από 25 Φεβρουαρίου 2011 έκκληση προς τα μέλη της να εφαρμόσουν μέτρα αυξημένης δέουσας επιμέλειας στις επιχειρηματικές σχέσεις και συναλλαγές τους με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της ΛΔΚ και εκείνων που ενεργούν εξ ονόματός τους, προτρέποντας, εκτός από τον ενισχυμένο έλεγχο να εφαρμόσουν αντίμετρα και στοχευμένες οικονομικές κυρώσεις, σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (ΣΑΗΕ).Συμβουλεύει επίσης, εφόσον απαιτείται, να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για την διακοπή λειτουργίας εντός της επικράτειάς τους των τραπεζικών υποκαταστημάτων, θυγατρικών εταιρειών, και γραφείων αντιπροσωπείας των τραπεζών της ΛΔΚ, τερματίζοντας τις σχέσεις ανταπόκρισης, προκειμένου να διασφαλίσουν την προστασία του χρηματοπιστωτικού τους συστήματος.
Αναφορικά με το Ιράν παρά την πολιτική του δέσμευση και την αναζήτηση τεχνικής βοήθειας για την κατάρτιση Σχεδίου Δράσης αντιμετώπισης των αδυναμιών του και την συντελεσθείσα σταδιακή πρόοδο ως προς την θέσπιση, από το Νοέμβριο του 2017, νομικού πλαισίου για ΞΧ/ΧΤ, η FATF αποφάσισε την προσωρινή αναστολή των αντιμέτρων, υπογραμμίζοντας ωστόσο την παραμονή της χώρας στη Δημόσια Ανακοίνωση, μέχρι την πλήρη αντιμετώπιση των ακόλουθων θεμάτων:
την επαρκή ποινικοποίηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, και ιδίως της χρηματοδότησης εκείνων των ομάδων που δραστηριοποιούνται υπό την επωνυμία "Προσπάθεια να τερματιστεί η ξένη κατοχή, η αποικιοκρατία και ο ρατσισμός"
τον εντοπισμό και δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων φυσικών και νομικών προσώπων, που ενέχονται σε τρομοκρατικές δραστηριότητες, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών
τη θέσπιση κατάλληλου και εκτελεστού καθεστώτος δέουσας επιμέλειας ως προς τον πελάτη
τη διασφάλιση της πλήρους ανεξαρτησίας της μονάδας χρηματοοικονομικής πληροφόρησης (Financial Intelligence Unit-FIU) και υποβολή αναφορών (STR’s) για απόπειρες συναλλαγών
τη θεσμοθέτηση διαδικασίας για τον εντοπισμό και επιβολή κυρώσεων στους παρόχους υπηρεσιών μεταφοράς χρημάτων/αξίας, χωρίς άδεια.
την επικύρωση και εφαρμογή των Συμβάσεων του Παλέρμο και των σχετικών με ΧΤ εστιάζοντας στο καθεστώς παροχής αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής
την υποχρέωση των πιστωτικών ιδρυμάτων να επαληθεύουν τα πλήρη στοιχεία του παραλήπτη και του δικαιούχου κατά την ηλεκτρονική μεταφορά κεφαλαίων
τη θέσπιση ευρύτερου φάσματος κυρώσεων για παραβιάσεις του νομικού πλαισίου νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και
την εξασφάλιση κατάλληλης νομοθεσίας και διαδικασιών για την πρόληψη της δήμευσης περιουσίας αντίστοιχης αξίας.
Σημειώνεται ότι η FATF έχει δώσει προθεσμία μέχρι τον Φεβρουάριο του 2019, ειδάλλως θα αναγκασθεί να προβεί σε περαιτέρω μέτρα. Υπό το πρίσμα αυτό, ενθαρρύνει τα μέλη της να εφαρμόζουν μέτρα αυξημένης δέουσας επιμέλειας σε επιχειρηματικές σχέσεις και συναλλαγές με φυσικά και νομικά πρόσωπα από το Ιράν, σύμφωνα με τη σύσταση 19, με σκοπό την προστασία του χρηματοπιστωτικού τους τομέα.
Β. Έγγραφο σχετικά με τη διαδικασία βελτίωσης της συμμόρφωσης με τα πρότυπα της FATF ως προς το ξέπλυμα χρήματος και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας σε παγκόσμιο επίπεδο (Improving Global AML/CTF Compliance: on-going process 19 Οκτωβρίου 2018) και είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα της FATF (www . fatf - gafi . org ), στη διαδρομή:
http :// www . fat - gaf . org / publicatoon / high - rinkaodooo - cooperatieeurindictoon / documeotn / fat - compliaoce - october -2018. html
Στο έγγραφο αυτό περιλαμβάνονται οι χώρες που έχουν δεσμευθεί επίσημα για την υλοποίηση του Σχεδίου Δράσης και συνεργαζόμενες στενά με τη FATF βρίσκονται σε μια εξελικτική διαδικασία αντιμετώπισης των στρατηγικών τους ελλείψεων, και επιγραμματικά είναι: Μπαχάμες, Μποτσουάνα, Αιθιοπία, Γκάνα, Πακιστάν, Σερβία, Σρι Λάνκα, Συρία, Τρινιντάντ και Τομπάγκο, Τυνησία και Υεμένη.
Κατόπιν των ανωτέρω και δεδομένων των διατάξεων του άρθ. 16 του ν. 4557/2018 σχετικά με την υποχρέωση εφαρμογής από τα υπόχρεα πρόσωπα μέτρων αυξημένης δέουσας επιμέλειας ως προς τον πελάτη σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, θέτουμε υπόψη σας τα ανωτέρω έγγραφα της FATF και παρακαλούμε να ενημερώσετε σχετικά τα μέλη σας – υπόχρεα πρόσωπα αρμοδιότητας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), (άρθ. 6, παρ. 1 του ν. 4557/2018), με τον πλέον πρόσφορο κατά την κρίση σας τρόπο, ώστε να εφαρμόζουν τις ως άνω διατάξεις.
Τέλος, οι Δ.Ο.Υ. που διαθέτουν Τμήμα Ελέγχου και τα Ελεγκτικά Κέντρα καλούνται να λαμβάνουν υπόψη τα ανωτέρω κατά τον έλεγχο συμμόρφωσης των υπόχρεων προσώπων αρμοδιότητάς τους προς τις υποχρεώσεις που απορρέουν για αυτά από τον ν.4557/2018, όπως ισχύει. Ειδικότερα, σε περίπτωση που κατά τον έλεγχο διαπιστώνουν συναλλαγές του υπόχρεου προσώπου με πελάτη από κάποια από τις προαναφερθείσες χώρες, θα πρέπει να ελέγχουν εάν εφαρμόζονται τα προβλεπόμενα μέτρα δέουσας επιμέλειας, ανάλογα με το βαθμό επικινδυνότητας της χώρας.