Θέμα: «Δασμολογική κατάταξη και προσδιορισμός Φ.Π.Α. αναφορικά με τα ζυμαρικά που φέρουν την ονομασία noodles (νούγιες)».
Σε συνέχεια γραπτών και προφορικών ερωτημάτων φορέων και τελωνειακών αρχών αναφορικά με το αντικείμενο του θέματος, με σκοπό τη διευκόλυνση των συναλλασσόμενων, την ασφάλεια του δικαίου, την ομοιόμορφη εφαρμογή του Κοινού Δασμολογίου της Ε.Ε. (καν. 2658/87, όπως ισχύει), του Ν. 2859/00 (Κώδικας ΦΠΑ) όπως ισχύει, καθώς και τη διασφάλιση των εσόδων του Δημοσίου, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:
Α) Γενικές παρατηρήσεις ως προς τον εφαρμοζόμενο συντελεστή Φ.Π.Α. και τη δασμολογική κατάταξη.
Για την εφαρμογή των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στις κατηγορίες των αγαθών που προσδιορίζονται στο Παράρτημα ΙΙΙ του ν. 2859/2000(ΦΕΚ 248/Α) «Κύρωση Κώδικα Φ.Π.Α.» χρησιμοποιούνται οι διατάξεις της Συνδυασμένης Ονοματολογίας (Σ.Ο.) της Ε.Ε. για την κατάταξη των αγαθών σε κωδικούς ονοματολογίας εμπορευμάτων.
Επισημαίνεται ότι, η δασμολογική κατάταξη εμπορευμάτων πραγματοποιείται αποκλειστικά με βάση τα προβλεπόμενα στο Κοινό Δασμολόγιο της Ευρ. Ένωσης [Κανονισμός (ΕΟΚ) 2658/87, όπως ισχύει], τους Γενικούς Κανόνες ερμηνείας αυτού καθώς και με τις Επεξηγηματικές Σημειώσεις της Συνδυασμένης Ονοματολογίας (Σ.Ο.) και του Παγκόσμιου Οργανισμού Τελωνείων (Π.Ο.Τ.).
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 21 του ν. 2859/2000 (ΦΕΚ 248/Α) «Κύρωση Κώδικα ΦΠΑ» όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, ο συντελεστής του ΦΠΑ ορίζεται σε είκοσι τέσσερα τοις εκατό (24%) στη φορολογητέα αξία. Κατ’ εξαίρεση, για τα αγαθά που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα ΙΙΙ, του νόμου αυτού ο συντελεστής ΦΠΑ ορίζεται σε δεκατρία τοις εκατό (13%) ή έξι τοις εκατό (6%).
Ειδικότερα και σύμφωνα με την παράγραφο 15 του Κεφαλαίου Α του Παραρτήματος ΙΙΙ, για τα ζυμαρικά, όχι ψημένα ή παραγεμισμένα ή αλλιώς παρασκευασμένα της Δασμολογικής κλάσης (Δ.Κ.) 1902 εφαρμόζεται συντελεστής Φ.Π.Α. δεκατρία (13 %).
Επίσης σας γνωρίζουμε ότι, όπου στο Παράρτημα ΙΙΙ του ν. 2859/2000 «Κύρωση Κώδικα Φ.Π.Α.» υπάρχει η ένδειξη ΕΧ πριν από μια δασμολογική κλάση, αυτό πρακτικά σημαίνει ότι στον εφαρμοστέο συντελεστή Φ.Π.Α. υπάγονται μόνο τα προϊόντα που κατονομάζονται ρητά στην συγκεκριμένη παράγραφο του Παραρτήματος και όχι στο σύνολο των προϊόντων που κατατάσσονται στην εν λόγω δασμολογική κλάση.
Όταν μια δασμολογική κλάση αναγράφεται στο Παράρτημα ΙΙΙ του νόμου χωρίς το πρόθεμα ΕΧ τότε ο συντελεστής ΦΠΑ αφορά το σύνολο των προϊόντων που κατατάσσονται στην δασμολογική κλάση.
Β. Δασμολογική κατάταξη ζυμαρικών της ΔΚ 1902.
Οι γενικές αρχές που ισχύουν για τα ζυμαρικά της δασμολογικής κλάσης αυτής αφορούν προϊόντα που δεν έχουν υποστεί ζύμωση και παρασκευάζονται από σιμιγδάλια ή αλεύρια σιταριού, καλαμποκιού, ρυζιού, πατάτας κ.λπ. Τα εν λόγω σιμιγδάλια και αλεύρια (ή τα μείγματά τους) αναμιγνύονται πρώτα με νερό και ζυμώνονται. Στο ζυμάρι που προκύπτει προστίθενται ενδεχομένως και άλλα συστατικά (π.χ. λεπτοκομμένα λαχανικά, χυμοί ή πολτοί λαχανικών, αυγά, γάλα, γλουτένη, διαστάσες, βιταμίνες, χρωστικές ύλες, αρωματικές ύλες).
Οι ζύμες έπειτα διαμορφώνονται (π.χ. με εξώθηση και κοπή, με κυλίνδριση και κοπή, με πίεση, με χύσιμο σε καλούπια ή με συσσωμάτωση σε περιστρεφόμενα τύμπανα) σε ειδικές, προκαθορισμένες μορφές (όπως σωλήνες, ταινίες, νήματα, κοχύλια, χάντρες, κόκκοι, αστράκια, κόχες, γράμματα). Κατά τη διαδικασία αυτή, προστίθεται μερικές φορές μια μικρή ποσότητα λαδιού. Οι μορφές αυτές δίνουν συχνά την ονομασία στο τελικό προϊόν (π.χ. μακαρόνια, ταλιατέλες, σπαγγέτι, νούγιες).
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την κατάταξη των noodles (νούγιες), τα εν λόγω είδη είναι ζυμαρικά και θα πρέπει να καταταγούν στην κλάση 1902 της Σ.Ο.
Οι δασμολογικές διακρίσεις για την κατάταξη των ζυμαρικών της κλάσης 1902 είναι οι κάτωθι:
α) Ζυμαρικά εν γένει, όχι ψημένα ούτε παραγεμισμένα ούτε αλλιώς παρασκευασμένα (δασμολογικές διακρίσεις 1902 11 00 έως 1902 19 90)
β) Ζυμαρικά εν γένει παραγεμισμένα (έστω και ψημένα ή αλλιώς παρασκευασμένα) – (δασμολογικές διακρίσεις 1902 20 10 έως 1902 20 99)
γ) Άλλα ζυμαρικά εν γένει (δασμολογικές διακρίσεις 1902 30 10 έως 1902 30 90)
και δ) αράπικο σιμιγδάλι (κους-κους) – (δασμολογικές διακρίσεις 1902 40 10 έως 1902 40 90).
Το βασικό χαρακτηριστικό των προϊόντων που κατατάσσονται στις δασμολογικές διακρίσεις υπό το ανωτέρω α) στοιχείο, δηλ. στις διακρίσεις 1902 11 00, 1902 19 10 και 1902 19 90, είναι ότι τα προϊόντα αυτά δεν είναι παραγεμισμένα και χρειάζονται πλήρες βράσιμο πριν την κατανάλωσή τους, καθώς και ότι η παραγωγική διαδικασία των προϊόντων αυτών δεν έχει αλλοιώσει το άμυλο που περιέχουν.
Σε αντίθεση, τα προϊόντα που κατατάσσονται στις δασμολογικές διακρίσεις 1902 30 10 και 1902 30 90 είναι προμαγειρεμένα και δεν απαιτείται πλήρες βράσιμο πριν από την κατανάλωσή τους. Για τα προϊόντα αυτά αρκεί π.χ. η απλή εμβάπτισή τους σε ζεστό νερό για μισό ή ένα λεπτό και καθίστανται έτοιμα προς κατανάλωση.
Από τα παραπάνω συνάγεται ότι τα «προμαγειρεμένα και αποξηραμένα noodles (νούγιες)» θα πρέπει να κατατάσσονται στον κωδικό Σ.Ο. 1902 3010, καθώς χαρακτηρίζονται ως «ψημένα ή αλλιώς παρασκευασμένα».
Σύμφωνα με τις Επεξηγηματικές Σημειώσεις της Σ.Ο. για τον συγκεκριμένο κωδικό, ο όρος “αποξεραμένα” αφορά τα αποξεραμένα και εύθρυπτα προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε υγρασία (μέχρι 12% περίπου), που έχουν αποτελέσει αντικείμενο άμεσης ξήρανσης στον ήλιο ή βιομηχανικής διεργασίας ξήρανσης (π.χ. σε σήραγγα ξήρανσης ή ψήσιμο ή τηγάνισμα)».
Από τα προαναφερθέντα γίνεται κατανοητό ότι δεν κατατάσσονται όλες οι νούγιες στις διακρίσεις 1902 30 10 και 1902 30 90, καθώς υπάρχουν «φρέσκες» νούγιες (π.χ. που περιέχουν αυγά), για τις οποίες απαιτείται πλήρες βράσιμο πριν από την κατανάλωσή τους. Τα είδη αυτά κατατάσσονται στις δασμολογικές διακρίσεις 1902 11 00 έως 1902 19 90, ανάλογα με το αν περιέχουν αυγά και το είδος των αλεύρων από το οποίο έχουν παρασκευαστεί.
Συνεπώς, το βασικό κριτήριο κατάταξης που πρέπει να ακολουθείται για τα noodles (νούγιες), αλλά και για τα υπόλοιπα μη παραγεμισμένα ζυμαρικά εν γένει, είναι το εάν γι’ αυτά απαιτείται πλήρες βράσιμο πριν από την κατανάλωσή τους ή αρκεί π.χ. μια απλή εμβάπτισή τους σε ζεστό νερό.
Συμπερασματικά, λαμβάνοντας υπόψη τα προαναφερθέντα κριτήρια, τα noodles (νούγιες) κατατάσσονται στις δασμολογικές διακρίσεις 1902 11 00 έως 1902 19 90 ή στις δασμολογικές διακρίσεις 1902 30 10 έως 1902 30 90. Στην πρώτη περίπτωση απαιτείται πλήρες βράσιμό τους πριν από την κατανάλωση και το άμυλό τους δεν έχει αλλοιωθεί, ενώ στη δεύτερη περίπτωση έχουν υποστεί θερμική επεξεργασία (έχουν προμαγειρευτεί), με συνέπεια να έχει αλλοιωθεί το άμυλό τους, και δεν απαιτείται πλήρες βράσιμο πριν από την κατανάλωσή τους.
Β) Ως προς το συντελεστή φόρου προστιθέμενης αξίας, ΦΠΑ για τα προϊόντα της ΔΚ 1902.
Ειδικότερα ως προς το αντικείμενο του θέματος και έχοντας λάβει υπόψη τις δασμολογικές κλάσεις που αναφέρονται στο μέρος Α της παρούσας, σας γνωρίζουμε ότι:
Σύμφωνα με το άρθρο 21 σε συνδυασμό με την παράγραφο 15 του Παραρτήματος ΙΙΙ του ν.2859/2000 (ΦΕΚ 248/Α) «Κύρωση Κώδικα Φ.Π.Α.», για τα ζυμαρικά αλλά και τις νούγιες (noodles) τα οποία σύμφωνα με τα ανωτέρω κατατάσσονται στις δασμολογικές διακρίσεις 19021100, 19021910 και 19021990 σαν ζυμαρικά που δεν είναι ψημένα, ούτε παραγεμισμένα, ούτε αλλιώς παρασκευασμένα και απαιτείται πλήρες βράσιμο πριν από την κατανάλωσή τους τότε ο συντελεστής Φ.Π.Α. που εφαρμόζεται είναι 13%.
Σύμφωνα με το άρθρο 21 σε συνδυασμό με το Παράρτημα ΙΙΙ του ν.2859/2000 (ΦΕΚ 248/Α) «Κύρωση Κώδικα Φ.Π.Α.», για τα ζυμαρικά εν γένει παραγεμισμένα έστω και ψημένα ή αλλιώς παρασκευασμένα εφόσον σύμφωνα με τα ανωτέρω κατατάσσονται στις δασμολογικές διακρίσεις 19022010 έως και 19022099 αλλά και τα προμαγειρεμένα και αποξηραμένα noodles (νούγιες) εφόσον σύμφωνα με τα ανωτέρω κατατάσσονται στις δασμολογικές διακρίσεις 19023010 έως 19023090 τότε ο συντελεστής Φ.Π.Α. που εφαρμόζεται είναι 24%
Με βάση τα ανωτέρω προκύπτει σαφώς ότι ο προσδιορισμός του συντελεστή ΦΠΑ μέσω της δασμολογικής κατάταξης των εμπορευμάτων σε κωδικούς Σ.Ο ή Δασμολογικές κλάσεις διασφαλίζει την ορθή αλλά και ομοιόμορφη εφαρμογή του φόρου προστιθέμενης αξίας σε όλα τα είδη που περιλαμβάνονται στο πεδίο εφαρμογής του νόμου. Κατά συνέπεια η χρήση άλλων κριτηρίων ή μεθόδου προκειμένου να κατηγοριοποιηθούν τα αγαθά σε λανθασμένη δασμολογική κλάση για να υπαχθούν σε μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ θα αποτελούσε παράβαση των ενωσιακών και εθνικών διατάξεων και ταυτόχρονα θα δημιουργούσε άνισες οικονομικές συνθήκες ομοειδών προϊόντων στην αγορά .
Κατόπιν των ανωτέρω παρακαλούνται οι φορείς κατά την εισαγωγή των προϊόντων που αναφέρονται στην παρούσα ή κατά την έκδοση των παραστατικών πώλησης για την παράδοση τους στο εσωτερικό της χώρας να τηρούν πιστά τα αναφερόμενα στην παρούσα εγκύκλιο σχετικά με την δασμολογική κατάταξη και τον εφαρμοζόμενο συντελεστή ΦΠΑ.
Οι αρμόδιες Τελωνειακές και Φορολογικές Αρχές καθώς και οι αρμόδιες Ελεγκτικές Αρχές, στις οποίες κοινοποιείται η παρούσα, παρακαλούνται να λάβουν υπόψη τους τα διαλαμβανόμενα σε αυτή, προκειμένου να προχωρήσουν, στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων τους, σε διεξαγωγή εκ των υστέρων ελέγχων στις περιπτώσεις όπου αυτό κρίνεται σκόπιμο, αναφορικά με τη διαπίστωση της ορθής δασμολογικής κατάταξης και του εφαρμοζόμενου συντελεστή Φ.Π.Α. στα εν λόγω είδη.