Δ.Ν.Ο.: Ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός.

Κανονισμός: Ο Κανονισμός (ΕΚ) 725/31.3.2004 που εξέδωσαν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τη βελτίωση της ασφάλειας στα πλοία και στις λιμενικές εγκαταστάσεις.

Κώδικας ISPS: Ο Διεθνής Κώδικας για την ασφάλεια των πλοίων και των λιμενικών εγκαταστάσεων, όπως υιοθετήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2002 με την Απόφαση 2 της Διάσκεψης των συμβαλλόμενων, στη Διεθνή Σύμβαση για την ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα του 1974 (SOLAS 74 ), Κρατών.

Οδηγία: H Οδηγία 2005/65/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου της 26ης Οκτωβρίου 2005 σχετικά με την ενίσχυση της ασφάλειας των λιμένων.

Ενιαία Αρμόδια Αρχή: Το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής (Y.E.N.Α.Ν.Π.).

Υπουργός: Ο Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής.

Συμβουλευτική Επιτροπή Ναυτικής Ασφάλειας (Σ.Ε.Ν.Α.): Η επιτροπή που εισηγείται στον Υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής την αναγκαιότητα αλλαγής του επιπέδου ασφάλειας και τη λήψη πρόσθετων μέτρων ασφάλειας σε πλοία, λιμενικές εγκαταστάσεις και λιμένες.

Λιμενική Αρχή: Τα κατά τόπον αρμόδια Κεντρικά Λιμεναρχεία, Λιμεναρχεία και Υπολιμεναρχεία.

Διασύνδεση πλοίου/λιμένα: Οι αλληλεπιδράσεις που αναπτύσσονται όταν πραγματοποιούνται άμεσα ή έμμεσα σε ένα πλοίο δραστηριότητες, όπως η επιβίβαση ή αποβίβαση ατόμων, η φόρτωση ή εκφόρτωση εμπορευμάτων ή η παροχή λιμενικών υπηρεσιών προς ή από το πλοίο.

Λιμενική εγκατάσταση: Ο καθοριζόμενος, σύμφωνα με το άρθρο 10 του παρόντος, χώρος, δημόσιας ή ιδιωτικής χρήσεως, που περιλαμβάνει αγκυροβόλια, προβλήτες και ζώνες προσέγγισης από τη θάλασσα και στον οποίο γίνεται η διασύνδεση πλοίου/λιμένα.

Φορέας διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμενικής εγκατάστασης: Κάθε δημόσιος φορέας ή φορέας της Αυτοδιοίκησης ή ιδιωτικός ή μεικτός φορέας που έχει την ευθύνη της διοίκησης και της εκμετάλλευσης της λιμενικής εγκατάστασης.

Λιμένας: Η προσδιορισμένη περιοχή ξηράς και ύδατος, στην οποία βρίσκονται μία ή περισσότερες λιμενικές εγκαταστάσεις, πλην στρατιωτικών, τα όρια της οποίας καθορίζονται σύμφωνα με το άρθρο 10 του παρόντος και δεν συμπίπτουν κατ’ ανάγκη με τα όρια της ζώνης λιμένα, κατά την έννοια των διατάξεων του ν. 2971/2001, όπως ισχύει.

Συντονιστικό Κέντρο: Η Διεύθυνση Ελέγχου Διαχείρισης Ασφάλειας Πλοίων και Λιμενικών Εγκαταστάσεων του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής ή όπως αυτή μετονομασθεί, που λειτουργεί ως σημείο επαφής για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κράτη−μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και τα κράτη που έχουν συμβληθεί στη Διεθνή Σύμβαση για την ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα (SOLAS 74) και έχουν κυρώσει τις τροποποιήσεις της Διεθνούς αυτής Σύμβασης που υιοθετήθηκαν στη Διάσκεψη των Συμβαλλόμενων Κυβερνήσεων της Διεθνούς Σύμβασης στις 12 Δεκεμβρίου 2002 και έχει ως αποστολή τη διευκρίνιση, την παρακολούθηση, τη λήψη, τη διαχείριση και την παροχή πληροφοριών για την εφαρμογή των μέτρων ενίσχυσης της ασφάλειας πλοίων, λιμενικών εγκαταστάσεων και λιμένων.

Κέντρο Αναφορών Ασφάλειας πλοίων, λιμένων και λιμενικών εγκαταστάσεων: Η Υπηρεσία του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, που λειτουργεί επί 24ώρου βάσεως και λαμβάνει τους συναγερμούς ασφάλειας από μη νόμιμες ενέργειες πλοίων (ship security alert) και όλες τις σχετικές με την ασφάλεια αναφορές προβλημάτων από πλοία, λιμενικές εγκαταστάσεις, λιμένες και εταιρείες.

Αρχή Ασφάλειας Λιμένα: Η αρμόδια Αρχή για θέματα ασφάλειας σε συγκεκριμένο λιμένα ή λιμένες, που βρίσκονται στην περιοχή ευθύνης Λιμενικής Αρχής.

Οι διατάξεις του παρόντος εφαρμόζονται: α) Στους ακόλουθους τύπους πλοίων που εκτελούν διεθνείς πλόες: αα) επιβατηγά πλοία, περιλαμβανομένων και επιβατηγών ταχύπλοων σκαφών, αβ) φορτηγά πλοία, περιλαμβανομένων και ταχύπλοων σκαφών, 500 κόρων ολικής χωρητικότητας και άνω, αγ) κινητές μονάδες γεώτρησης ανοιχτής θαλάσσης. β) Στις εταιρείες των πλοίων της περίπτωσης α΄ όπως αυτές ορίζονται στον κανόνα ΙΧ/1 της Σύμβασης SOLAS. γ) Στα επιβατηγά πλοία που εξυπηρετούν την εθνική κυκλοφορία και που εμπίπτουν στην κατηγορία Α, υπό την έννοια του άρθρου 4 της Οδηγίας 98/18/ΕΚ του Συμβουλίου, της 17ης Μαρτίου 1998, για τους κανόνες και τα πρότυπα ασφαλείας για τα επιβατηγά πλοία, καθώς και στις εταιρείες τους, όπως ορίζονται στον κανόνα ΙΧ/1 της Σύμβασης SOLAS. δ) Στις λιμενικές εγκαταστάσεις της Επικράτειας που εξυπηρετούν πλοία των περιπτώσεων α΄ και γ΄. ε) Στις λιμενικές εγκαταστάσεις της Επικράτειας, οι οποίες παρόλο που χρησιμοποιούνται κατά κύριο λόγο από πλοία τα οποία δεν εκτελούν διεθνείς πλόες, υποχρεούνται, περιστασιακά, να εξυπηρετούν πλοία τα οποία αφικνούνται ή αναχωρούν στο πλαίσιο διεθνή πλου. Με απόφαση του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής καθορίζονται τα κριτήρια και η διαδικασία για το χαρακτηρισμό και την ανάδειξη μιας λιμενικής εγκατάστασης, ως περιστασιακής εξυπηρέτησης πλοίων διεθνών πλόων, καθώς και ο βαθμός εφαρμογής σε αυτήν του Κεφαλαίου ΧΙ−2 της Διεθνούς Σύμβασης SOLAS 74 και του Κώδικα. στ) Στους λιμένες της Επικράτειας στους οποίους βρίσκονται μία ή περισσότερες λιμενικές εγκαταστάσεις των περιπτώσεων δ΄ και ε΄, εξαιρουμένων των στρατιωτικών λιμενικών εγκαταστάσεων. ζ) Σε περιοχές που συνδέονται με τους λιμένες της περίπτωσης στ΄, όπως αυτές καθορίζονται από τη μελέτη αξιολόγησης ασφάλειας του άρθρου 7.

Οι διατάξεις του παρόντος δεν εφαρμόζονται: σε πολεμικά πλοία, σε βοηθητικά πολεμικά πλοία ή άλλα πλοία που ανήκουν ή διαχειρίζονται από κράτη που έχουν συμβληθεί στη Διεθνή Σύμβαση για την ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα (SOLAS 74) και έχουν κυρώσει τις τροποποιήσεις της Διεθνούς αυτής Σύμβασης που υιοθετήθηκαν στη Διάσκεψη των Συμβαλλόμενων Κυβερνήσεων της Διεθνούς Σύμβασης στις 12 Δεκεμβρίου 2002 και τα οποία χρησιμοποιούνται αποκλειστικά σε κρατική μη εμπορική υπηρεσία.

Με απόφαση του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής που εκδίδεται μετά την υποβολή μελέτης αξιολόγησης ασφάλειας, επεκτείνεται η εφαρμογή του παρόντος και σε άλλες κατηγορίες πλοίων, πλωτών ναυπηγημάτων, λοιπών σκαφών, στις εταιρείες τους, όπως ορίζονται στον κανόνα ΙΧ/1 της Σύμβασης SOLAS, καθώς και στις λιμενικές εγκαταστάσεις και λιμένες που τα εξυπηρετούν.

Η Ενιαία Αρμόδια Αρχή συντονίζει, εποπτεύει και ελέγχει την τήρηση των διαδικασιών και την εφαρμογή των μέτρων ασφάλειας που προβλέπει ο νόμος αυτός. Ειδικότερα, η Γενική Γραμματεία Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής (ΓΓΛΛΠ) του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής μεριμνά για το συντονισμό των ενεργειών για την εξασφάλιση χρηματοδοτήσεων αναφορικά με την εγκατάσταση, λειτουργία, συντήρηση, βελτίωση, εκπόνηση των αναγκαίων μελετών των συστημάτων ασφάλειας από σκόπιμες παράνομες ενέργειες στους δημόσιους λιμένες της χώρας.

Η Αρχή Ασφάλειας Λιμένα καταρτίζει και εφαρμόζει σχέδιο ασφάλειας λιμένα ή λιμένων, βάσει των πορισμάτων των αξιολογήσεων ασφάλειάς τους, που εκπονούνται σύμφωνα με το άρθρο 7. Επίσης, εισηγείται τον ορισμό από τα μέλη της του Υπεύθυνου Ασφάλειας Λιμένα και του αναπληρωτή του. Με απόφαση του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής συγκροτείται, κατά περιοχή ευθύνης εκάστης Λιμενικής Αρχής, ανεξαρτήτως του αριθμού των υπόχρεων λιμένων αρμοδιότητάς της, μία Αρχή Ασφάλειας Λιμένα, η οποία απαρτίζεται από : α) τον Προϊστάμενο της Λιμενικής Αρχής, ως πρόεδρο, β) έναν εκπρόσωπο της οικείας Αστυνομικής Αρχής, γ) έναν εκπρόσωπο της οικείας Τελωνειακής Αρχής, δ) έναν εκπρόσωπο της Υπηρεσίας Πολιτικής Σχεδίασης Έκτακτης Ανάγκης της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και ε) τους οριζόμενους, κατά το άρθρο 9, υπεύθυνους ασφάλειας εκάστης υπόχρεης λιμενικής εγκατάστασης, εντός της περιοχής ευθύνης της Λιμενικής Αρχής, ως τακτικά μέλη. Με την ίδια απόφαση ορίζονται τα αναπληρωματικά μέλη που σε περίπτωση κωλύματος ή απουσίας θα αναπληρώνουν τα τακτικά μέλη, καθώς και ο Υπεύθυνος Ασφάλειας Λιμένα, ο οποίος ορίζεται για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, όχι μικρότερο του έτους.

Με προεδρικό διάταγμα συνιστάται μετά από πρόταση του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής το Κέντρο Αναφορών Ασφάλειας που προβλέπεται να λειτουργεί ως σημείο επαφής με τα πλοία σύμφωνα με τον κανόνα 7 του κεφαλαίου ΧΙ−2 της Διεθνούς Σύμβασης SOLAS και με τους υπεύθυνους ασφάλειας των πλοίων, των εταιρειών τους και των λιμενικών εγκαταστάσεων σύμφωνα με την παράγραφο 4.16 του Β΄ Μέρους του Κώδικα ISPS και προσδιορίζονται οι αρμοδιότητες και ο τρόπος λειτουργίας του.

Το Υπουργείο Εσωτερικών παρέχει στην Ενιαία Αρμόδια Αρχή οποιαδήποτε πληροφορία σχετίζεται με την ασφάλεια πλοίων, λιμενικών εγκαταστάσεων και λιμένων και τη συνδρομή του, όταν αυτή ζητηθεί αρμοδίως.

Η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών παρέχει τη συνδρομή της στην Ενιαία Αρμόδια Αρχή με τον έλεγχο, τη διασταύρωση, την αξιολόγηση και τη διαβίβαση πληροφοριών αναφορικά με απειλές εκνόμων ενεργειών κατά πλοίων, λιμενικών εγκαταστάσεων και λιμένων.

Το Υπουργείο Εξωτερικών παρέχει τη συνδρομή του με τη συλλογή και διαβίβαση στην Ενιαία Αρμόδια Αρχή Πληροφοριών που αφορούν απειλές διάπραξης εκνόμων ενεργειών κατά πλοίων, λιμενικών εγκαταστάσεων και λιμένων στην αλλοδαπή.

Το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας παρέχει τη συνδρομή του για την αντιμετώπιση απειλών εκνόμων ενεργειών σε πλοία, λιμένες και λιμενικές εγκαταστάσεις, όταν αυτή ζητηθεί αρμοδίως.

Το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, δια της Γενικής Διευθύνσεως Τελωνείων και Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης, παρέχει τη συνδρομή του για τη διενέργεια των απαιτούμενων από τον Κανονισμό και την Οδηγία ελέγχων των διακινούμενων μέσω των πλοίων, των λιμένων και των λιμενικών εγκαταστάσεων φορτίων, εφοδίων και αποσκευών και τη συλλογή και διαβίβαση στην Ενιαία Αρμόδια Αρχή Πληροφοριών, που αφορούν απειλές εκνόμων ενεργειών.

Το Υπουργείο Εσωτερικών δια της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, παρέχει τη συνδρομή του στο έργο των Αρχών Ασφάλειας Λιμένων στην αντιμετώπιση απειλών εκνόμων ενεργειών σε πλοία, λιμενικές εγκαταστάσεις και λιμένες, όταν αυτή ζητηθεί αρμοδίως.

Οι φορείς διαχείρισης και εκμετάλλευσης υπό ελληνική σημαία πλοίων και οι φορείς διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμενικών εγκαταστάσεων της Επικράτειας ορίζουν Υπεύθυνους Ασφάλειας για την εταιρεία, το πλοίο και τη λιμενική εγκατάσταση, αντιστοίχως, εκτός αν άλλως ορίζεται σε έγγραφες συμφωνίες είτε μεταξύ του κυρίου των λιμενικών εγκαταστάσεων και του φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης αυτών είτε μεταξύ του τελευταίου και τρίτου (υπομισθωτή). Μεριμνούν για την πραγματοποίηση αξιολόγησης ασφάλειας των πλοίων τους και των λιμενικών εγκαταστάσεών τους, τη σύνταξη και εφαρμογή των απορρεόντων από την αξιολόγηση σχεδίων ασφάλειας και γενικότερα συμμορφώνονται προς τις διατάξεις του Κώδικα ISPS και του Κανονισμού. Διαθέτουν πόρους και μέσα για την υλοποίηση των μέτρων ασφάλειας που προβλέπονται στα εγκεκριμένα σχέδια ασφάλειας των πλοίων ή λιμενικών εγκαταστάσεων που διαχειρίζονται.

Οι αξιολογήσεις ασφάλειας λιμενικών εγκαταστάσεων και λιμένων μπορεί να ανατεθούν σε Αναγνωρισμένους Οργανισμούς Ασφάλειας (Α.Ο.Α.) κατόπιν σχετικής εξουσιοδότησης της Ενιαίας Αρμόδιας Αρχής. Με απόφαση του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής με την οποία μεταφέρεται στο εθνικό δίκαιο το παράρτημα ΙV της Οδηγίας, καθορίζονται οι απαιτήσεις, οι διαδικασίες και ο τρόπος ελέγχου, για την αναγνώριση Οργανισμών Ασφάλειας από την Ενιαία Αρμόδια Αρχή, καθώς και το πλαίσιο πρότυπης συμφωνίας μεταξύ Ενιαίας Αρμόδιας Αρχής και Α.Ο.Α. για την παροχή εξουσιοδότησης προς εκπόνηση μελετών αξιολόγησης ασφάλειας λιμενικών εγκαταστάσεων και λιμένων.

Οι φορείς διοίκησης και εκμετάλλευσης υπόχρεων, για την εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα ISPS και του Κανονισμού, λιμενικών εγκαταστάσεων μπορεί να αναθέτουν και σε ιδιωτικές εταιρείες παροχής υπηρεσιών ασφάλειας, που είναι εφοδιασμένες με την προβλεπόμενη από το νόμο άδεια, την άσκηση των προβλεπόμενων από τα εγκεκριμένα σχέδια ασφάλειας ελέγχων, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται ιδίως οι έλεγχοι προσώπων, αποσκευών και φορτίων, οι έλεγχοι πρόσβασης και η επιτήρηση ασφάλειας των λιμενικών εγκαταστάσεων. Για την άσκηση των παραπάνω δραστηριοτήτων απαιτείται η έκδοση άδειας αστυνομικής φύσεως από την οικεία Λιμενική Αρχή, οι όροι και οι προϋποθέσεις της οποίας ρυθμίζονται με απόφαση του Υπουργού.

Με απόφαση του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής συνιστάται η Συμβουλευτική Επιτροπή Ναυτικής Ασφάλειας (Σ.Ε.Ν.Α.) η οποία συγκροτείται από: α) τον Αρχηγό ΛΣ, ως πρόεδρο, β) τους Υπαρχηγούς ΛΣ, γ) τους Διευθυντές των Κλάδων του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, δ) τον Διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Τελωνείων και Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης, ως εκπρόσωπο του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών, ε) Ανώτατο Αξιωματικό της Ελληνικής Αστυνομίας, ως εκπρόσωπο του Υπουργείου Εσωτερικών, στ) τον Προϊστάμενο του Συντονιστικού Κέντρου και ζ) τον αρμόδιο Διευθυντή της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (Ε.Υ.Π.), ως τακτικά μέλη. Με την ίδια απόφαση καθορίζονται τα αναπληρωματικά μέλη και ο τρόπος λειτουργίας της Σ.Ε.Ν.Α., ως και η γραμματειακή υποστήριξή της. Ο Πρόεδρος της Σ.Ε.Ν.Α. μπορεί να προσκαλεί στις συνεδριάσεις της εμπειρογνώμονες ή άλλους ειδικούς του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα, για παροχή απόψεων ή πληροφοριών σε θέματα της ειδικότητάς τους, οσάκις αυτό κρίνεται αναγκαίο.

Αν υπάρξει απειλή ή πληροφορία για απειλή κατά της ασφάλειας ελληνικών πλοίων, λιμενικών εγκαταστάσεων και λιμένων της Επικράτειας, ο Υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής αποφασίζει, μετά από εισήγηση της Σ.Ε.Ν.Α., την αλλαγή του επιπέδου ασφάλειας και τη λήψη πρόσθετων μέτρων ασφάλειας, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις σχετικές διατάξεις του Κανονισμού, το είδος της απειλής, τη σχετική πληροφόρηση και το υφιστάμενο επίπεδο ασφάλειας στα υπό ελληνική σημαία υπόχρεα πλοία, στις λιμενικές εγκαταστάσεις της Επικράτειας και στους λιμένες. Η εισήγηση της Σ.Ε.Ν.Α. έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα, δεν δεσμεύει τον Υπουργό και δεν απαιτείται σε κατεπείγουσες περιπτώσεις.

Το Κέντρο Αναφορών Ασφάλειας ενημερώνει τους Υπεύθυνους Ασφάλειας του άρθρου 9 του παρόντος, για κάθε αλλαγή του επιπέδου ασφάλειας.

Για τις λιμενικές εγκαταστάσεις και τους λιμένες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 3 του παρόντος, εκπονούνται μελέτες αξιολόγησης ασφάλειας είτε από την Ενιαία Αρμόδια Αρχή είτε από εξουσιοδοτημένους προς τούτο Α.Ο.Α.. Κατά την εκπόνηση των εν λόγω μελετών λαμβάνονται υπ’ όψιν οι απαιτήσεις που προβλέπονται στις παραγράφους 15.3 και 15.4 του μέρους Β΄ του ίδιου Κώδικα ISPS, όσον αφορά στις λιμενικές εγκαταστάσεις και στο παράρτημα Ι της Οδηγίας όσον αφορά στους λιμένες. Με απόφαση του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής μεταφέρεται στο εθνικό δίκαιο το παράρτημα Ι της Οδηγίας και ρυθμίζεται το ανάλογο θέμα.

Οι μελέτες αξιολόγησης ασφάλειας λιμένα λαμβάνουν επιπλέον υπ’ όψιν τις ιδιαιτερότητες των διάφορων τμημάτων κάθε λιμένα, καθώς και των παρακείμενων περιοχών του, εάν οι περιοχές αυτές έχουν επίπτωση στην ασφάλειά του. Επίσης λαμβάνουν υπ’ όψιν τις εγκεκριμένες αξιολογήσεις ασφάλειας των επί μέρους λιμενικών εγκαταστάσεων εντός των ορίων του εν λόγω λιμένα.

Οι μελέτες αξιολόγησης ασφάλειας πλοίων και οι αναθεωρήσεις αυτών εγκρίνονται είτε από το Συντονιστικό Κέντρο είτε από τους Α.Ο.Α., βάσει της πρότυπης συμφωνίας που συνάπτεται μεταξύ του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής και των τελευταίων. Οι μελέτες αξιολόγησης ασφάλειας λιμενικών εγκαταστάσεων και οι αναθεωρήσεις αυτών εγκρίνονται από το Συντονιστικό Κέντρο. Οι μελέτες αξιολόγησης ασφάλειας λιμένων και οι αναθεωρήσεις αυτών εγκρίνονται από το Συντονιστικό Κέντρο, κατόπιν εισηγήσεως της Αρχής Ασφάλειας Λιμένα και γνώμης της αρμόδιας Διεύθυνσης της ΓΓΛΛΠ.

Βάσει των πορισμάτων που προκύπτουν από τις μελέτες αξιολόγησης ασφάλειας του προηγούμενου άρθρου, εκπονούνται σχέδια ασφάλειας για τα οποία λαμβάνονται υπ’ όψιν τουλάχιστον οι απαιτήσεις που προβλέπονται στην παράγραφο 9.2 του μέρους Β΄ του Κώδικα ISPS σε ό,τι αφορά στα πλοία, στις παραγράφους 16.3 και 16.8 του μέρους Β΄ του ίδιου Κώδικα σε ό,τι αφορά στις λιμενικές εγκαταστάσεις και στο παράρτημα ΙΙ της Οδηγίας σε ό,τι αφορά στους λιμένες. Με απόφαση του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής μεταφέρεται στο εθνικό δίκαιο το παράρτημα ΙΙ της Οδηγίας και ρυθμίζεται το ανάλογο θέμα.

Τα σχέδια ασφάλειας λιμένα λαμβάνουν επιπλέον υπ’ όψιν τις ιδιαιτερότητες διαφόρων τμημάτων αυτού, ενσωματώνουν τα εγκεκριμένα σχέδια ασφάλειας των λιμενικών εγκαταστάσεων εντός των ορίων του, εκπονούνται με ευθύνη της Αρχής Ασφάλειας Λιμένα και μπορούν να αναπτύσσονται από Α.Ο.Α.. Για καθένα από τα επίπεδα ασφάλειας, τα σχέδια ασφάλειας λιμένα προσδιορίζουν: α) τις ακολουθητέες διαδικασίες, β) τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν και γ) τις ενέργειες που πρέπει να πραγματοποιηθούν. Εφόσον και καθ΄ ο μέρος απαιτείται, τα σχέδια ασφάλειας λιμένα περιλαμβάνουν, βάσει αξιολογήσεως επικινδυνότητας, η οποία διενεργείται με μέριμνα της Ενιαίας Αρμόδιας Αρχής, μέτρα ασφάλειας, που εφαρμόζονται στους επιβάτες και στα οχήματα που πρόκειται να επιβιβασθούν σε επιβατηγά − οχηματαγωγά (Ε/Γ−Ο/Γ) πλοία, εσωτερικών ή διεθνών γραμμών. Τα μέτρα αυτά εφαρμόζονται κατά τρόπο που να μη παρακωλύεται, κατά το δυνατόν, η ροή της εργασίας.

Τα σχέδια ασφάλειας πλοίων και οι αναθεωρήσεις αυτών εγκρίνονται είτε από το Συντονιστικό Κέντρο είτε από Αναγνωρισμένους Οργανισμούς βάσει πρότυπης συμφωνίας που συνάπτεται μεταξύ του Υπουργού και των τελευταίων. Τα σχέδια ασφάλειας λιμενικών εγκαταστάσεων και λιμένων, καθώς και οι αναθεωρήσεις τους εγκρίνονται από το Συντονιστικό Κέντρο. Για την έγκριση των σχεδίων ασφάλειας λιμένα και των αναθεωρήσεων αυτών απαιτείται η γνώμη της αρμόδιας Διεύθυνσης της ΓΓΛΛΠ.

Με απόφαση του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής καθορίζονται οι προϋποθέσεις και η διαδικασία για την αναθεώρηση των εγκεκριμένων μελετών αξιολόγησης ασφάλειας και σχεδίων ασφάλειας πλοίων, λιμενικών εγκαταστάσεων και λιμένων.

Για κάθε υπόχρεο ελληνικό πλοίο ορίζονται από τον φορέα διαχείρισης και εκμετάλλευσής του, ο Υπεύθυνος Ασφάλειας Εταιρείας (ΥΑΕ) και ο Αξιωματικός Ασφάλειας Πλοίου (ΑΑΠ), ως και οι αναπληρωτές αυτών. Για κάθε υπόχρεη λιμενική εγκατάσταση της χώρας, προτείνεται από τον φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης αυτής και εγκρίνεται από το Συντονιστικό Κέντρο ο Υπεύθυνος Ασφάλειας Λιμενικής Εγκατάστασης (ΥΑΛΕ), ως και ο αναπληρωτής του, οι οποίοι διαθέτουν: α) πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, β) εμπειρία στον τομέα ελέγχου ασφάλειας εμπορικών λιμενικών εγκαταστάσεων ή εμπορικών πλοίων και γ) τα προβλεπόμενα από τον Κώδικα ISPS προσόντα. Για κάθε υπόχρεο λιμένα, ορίζεται ο Υπεύθυνος Ασφάλειας Λιμένα (ΥΑΛ), σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 2 του άρθρου 4 .

Οι υπεύθυνοι ασφάλειας εφαρμόζουν τα εγκεκριμένα σχέδια ασφάλειας, προγραμματίζουν τη διεξαγωγή γυμνασίων και μεριμνούν για τη συμμετοχή σε ασκήσεις των κατά τόπους αρμόδιων Αρχών. Επίσης, έχουν την ευθύνη για την αναθεώρηση των αξιολογήσεων ασφάλειας και των σχεδίων ασφάλειας, οποτεδήποτε κριθεί τούτο αναγκαίο και τουλάχιστον μία φορά ανά πενταετία.

Με απόφαση του προϊσταμένου της κατά τόπον αρμόδιας Λιμενικής Αρχής, μετά από πρόταση του φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης καθεμιάς υπόχρεης λιμενικής εγκατάστασης, καθορίζονται ή τροποποιούνται τα όρια αυτής, για τους σκοπούς του παρόντος, και απεικονίζονται σε συνημμένο στην απόφαση τοπογραφικό διάγραμμα.

Με απόφαση της αρμόδιας Αρχής Ασφαλείας κάθε υπόχρεου λιμένα, καθορίζονται ή τροποποιούνται, για τους σκοπούς του παρόντος, τα όρια της περιοχής του, ως και των παρακείμενων περιοχών που έχουν επίπτωση στην ασφάλειά του.

Προ της εισόδου πλοίου, το οποίο υπάγεται στα ειδικά μέτρα για την ενίσχυση της ασφάλειας στη θάλασσα της Διεθνούς Σύμβασης SOLAS 74 και του Κώδικα ISPS ή στις ρυθμίσεις του άρθρου 3 του Κανονισμού, σε λιμένα της Επικράτειας, ο πλοίαρχος γνωστοποιεί την πρόθεσή του αυτή στην τοπική Λιμενική Αρχή και στον ΥΑΛΕ στην περίπτωση που πρόκειται να καταπλεύσει σε λιμενική εγκατάσταση, υποβάλλοντας γραπτώς πληροφορίες ασφάλειας σύμφωνα με το άρθρο 6 του Κανονισμού και της παραγράφου 2 του Κανόνα 9 του Κεφαλαίου ΧΙ−2 του Παραρτήματος Ι της Διεθνούς Σύμβασης SOLAS 74. Ο ΥΑΛΕ επεξεργάζεται τις παρεχόμενες πληροφορίες και ενεργεί σύμφωνα με τις γενικές οδηγίες και ειδικές κατευθύνσεις της Ενιαίας Αρμόδιας Αρχής, ως και τις σχετικές προβλέψεις του σχεδίου ασφάλειας λιμενικής εγκατάστασης, αναφορικά με την ανάγκη συμπλήρωσης δήλωσης ασφάλειας και τη λήψη άλλων ενδεδειγμένων μέτρων.

Με απόφαση του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής μπορεί να εξαιρούνται από την υποχρέωση της παραγράφου 1, μετά από αίτηση της διαχειρίστριας εταιρείας, πλοία που εκτελούν τακτικά δρομολόγια, εφόσον πληρούνται οι όροι του άρθρου 7 του Κανονισμού.

Με απόφαση του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής ρυθμίζονται οι περιπτώσεις για τις οποίες απαιτείται η συμπλήρωση δήλωσης ασφάλειας (Declaration of Security − DOS) μεταξύ πλοίου και λιμενικής εγκατάστασης της Επικράτειας ή μεταξύ ενός υπό ελληνική σημαία υπόχρεου πλοίου με άλλα πλοία και λιμενικές εγκαταστάσεις, καθώς και ο χρόνος υποχρεωτικής τήρησης αρχείου των δηλώσεων ασφάλειας.

Ισοδύναμες ρυθμίσεις ασφάλειας σύμφωνα με τον Κανόνα 12 του Κεφαλαίου ΧΙ−2 του Παραρτήματος Ι της Διεθνούς Σύμβασης SOLAS 74 μπορούν να εφαρμόζονται σε πλοία εθνικής κυκλοφορίας και σε λιμενικές εγκαταστάσεις που τα εξυπηρετούν, καθώς επίσης και σε λιμενικές εγκαταστάσεις με περιορισμένες ή ειδικές λειτουργίες. Με απόφαση του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής ορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία για την εφαρμογή των ισοδύναμων ρυθμίσεων ασφάλειας σε συγκεκριμένο πλοίο και λιμενική εγκατάσταση ή ομάδα πλοίων και λιμενικών εγκαταστάσεων.

Εναλλακτικά προσωρινά μέτρα ασφάλειας εφαρμόζονται στις λιμενικές εγκαταστάσεις των περιπτώσεων δ΄ και ε΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 3 μέχρι την υλοποίηση του εγκεκριμένου σχεδίου ασφάλειάς τους, μετά από πρόταση του φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσής τους που εγκρίνεται από το Συντονιστικό Κέντρο.

Με διάταγμα, που εκδίδεται μετά από πρόταση του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, ρυθμίζεται η πιστοποίηση των λιμενικών εγκαταστάσεων, καθώς και η διαδικασία διενέργειας ελέγχων των λιμένων και των λιμενικών εγκαταστάσεων, σε σχέση με την εφαρμογή των εγκεκριμένων σχεδίων ασφάλειας του άρθρου 8 του παρόντος.

Με όμοιο διάταγμα καθορίζονται τα απαιτούμενα προσόντα των εθνικών ελεγκτών για τη διενέργεια ελέγχων στο πλαίσιο της Διεθνούς Σύμβασης SOLAS 74 (ΚΕΦ ΧΙ−2), του Κώδικα ISPS και της Οδηγίας.

Με απόφαση του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής ρυθμίζονται, σύμφωνα με τις διατάξεις 13.5 έως 13.8 και 18.5 έως 18.6 του Μέρους Β΄ του Κώδικα ISPS και της Διεθνούς Σύμβασης για τα πρότυπα εκπαίδευσης, έκδοσης πιστοποιητικών και τήρησης φυλακών των ναυτικών (STCW), όπως ισχύει, θέματα που αφορούν στην περιοδικότητα των ασκήσεων ετοιμότητας υπόχρεων πλοίων και λιμενικών εγκαταστάσεων και στην εκπαίδευση σε θέματα ασφάλειας των πληρωμάτων των πλοίων, των ΥΑΕ και των ΥΑΛΕ, καθώς και του προσωπικού ασφαλείας των λιμενικών εγκαταστάσεων. Με την ίδια απόφαση μεταφέρεται στο εθνικό δίκαιο το παράρτημα ΙΙΙ της Οδηγίας και ρυθμίζεται το ανάλογο θέμα.

Η εκπαίδευση των ΑΑΠ και των πληρωμάτων των πλοίων, των ΥΑΛΕ και του προσωπικού ασφάλειας των λιμενικών εγκαταστάσεων, καθώς και των ΥΑΕ διενεργείται από δημόσιους και ιδιωτικούς εκπαιδευτικούς φορείς ναυτικής κατάρτισης και επιμόρφωσης, όπως αυτοί προβλέπονται από την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία.

α) Η Λιμενική Αρχή προβαίνει σε έλεγχο των πλοίων προς διαπίστωση της συμμόρφωσής τους με τις διατάξεις του παρόντος, του Κεφ. ΧΙ−2 της Διεθνούς Σύμβασης SOLAS 74, του Κώδικα ISPS και του Κανονισμού. Αν μετά τον ανωτέρω έλεγχο διαπιστώσει μη συμμόρφωση, που να δικαιολογεί την άρνηση εισόδου ή την εκδίωξη πλοίου ή την απαγόρευση απόπλου από λιμένα της Επικράτειας, εκδίδει σχετική απόφαση, μετά από προηγούμενη σύνταξη έκθεσης βεβαίωσης παράβασης από το όργανο που τη διαπιστώνει. Στη συνέχεια δύναται να επιτρέψει την είσοδο ή τον επανακατάπλου του πλοίου, εφόσον συντρέχουν οι ακόλουθες προϋποθέσεις: αα) έχουν εκλείψει οι προϋποθέσεις που δικαιολογούσαν την έκδοση της ανωτέρω αποφάσεως και το πλοίο είναι σε θέση να εισέλθει σε λιμένα της Επικράτειας, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την ασφάλειά του ή της λιμενικής εγκατάστασης ή την ασφάλεια των άλλων πλοίων εντός της λιμενικής εγκατάστασης, ββ) έχουν καταβληθεί όλα τα έξοδα που δημιουργήθηκαν από το διενεργηθέντα έλεγχο σχετικά με την τήρηση των διατάξεων του παρόντος και γγ) έχει καταβληθεί το διοικητικό πρόστιμο που επιβλήθηκε δυνάμει του παρόντος, εκτός εάν έχει ανασταλεί η πληρωμή κατά νόμιμο τρόπο. β) Με απόφαση του αρμόδιου Υπουργού, που ασκεί εποπτεία στη λιμενική εγκατάσταση και μετά από εισήγηση του Συντονιστικού Κέντρου και προηγούμενη έγγραφη σύστασή του προς τον φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης της λιμενικής εγκατάστασης για συμμόρφωση εντός εύλογης προθεσμίας, αναστέλλεται η λειτουργία αυτής για όσο διάστημα δεν συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις του παρόντος, του Κανονισμού και του Κώδικα ISPS. Με όμοια απόφαση παύει να ισχύει η εν λόγω αναστολή, εφόσον διαπιστωθεί ότι: αα) οι προϋποθέσεις που δικαιολογούσαν την έκδοση της σχετικής απόφασης έχουν αποκατασταθεί και η λειτουργία της λιμενικής εγκατάστασης μπορεί να συνεχισθεί, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την ασφάλειά της ή την ασφάλεια των πλοίων που βρίσκονται εντός αυτής, ββ) έχει καταβληθεί το διοικητικό πρόστιμο που επιβλήθηκε δυνάμει του παρόντος, καθώς και όλα τα έξοδα που προέκυψαν από το διενεργηθέντα έλεγχο σχετικά με την τήρηση των διατάξεων του παρόντος.

α) Η παράβαση των διατάξεων του παρόντος τιμωρείται, ανεξάρτητα από το εάν συντρέχει περίπτωση ποινικής ή πειθαρχικής ευθύνης δυνάμει του παρόντος ή άλλου νόμου, με διοικητικό πρόστιμο, που επιβάλλεται, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 45 του ν.δ.187/1973 (ΚΔΝΔ): αα) στην περίπτωση πλοίου στον φορέα διαχείρισης και εκμετάλλευσής του ή στον ΥΑΕ ή στον ΑΑΠ και ββ) στην περίπτωση λιμενικής εγκατάστασης στον φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσής της ή στον ΥΑΛΕ. Για την καταβολή του προστίμου ευθύνονται εις ολόκληρον και όλα τα ανωτέρω πρόσωπα. β) Η Λιμενική Αρχή κοινοποιεί την περί επιβολής προστίμου απόφασή της: αα) στην περίπτωση πλοίου, στον πλοίαρχο και δεν επιτρέπει τον απόπλου ή απαγορεύει την είσοδο ή εκδιώκει το πλοίο από λιμάνι της Επικράτειας και ββ) στην περίπτωση λιμενικής εγκατάστασης στον νόμιμο εκπρόσωπο του φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσής της και επιτρέπει την επαναλειτουργία της υπό την προϋπόθεση καταβολής του επιβληθέντος προστίμου ή καταθέσεως εγγυητικής επιστολής αναγνωρισμένης τράπεζας για το ισόποσο του προστίμου. γ) Τα πρόστιμα που επιβάλλονται κατά τις προηγούμενες παραγράφους περιέρχονται στο Δημόσιο και εισπράττονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων. δ) Κατά των αποφάσεων με τις οποίες επιβάλλονται τα κατά τις προηγούμενες παραγράφους πρόστιμα, επιτρέπεται προσφυγή στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια εντός προθεσμίας εξήντα (60) ημερών από την ημέρα κοινοποίησης αυτών στον παραβάτη. Β. Ποινικές κυρώσεις 1. Πλοίαρχος ημεδαπού ή υπό ξένη σημαία πλοίου, ο οποίος δεν συμμορφώνεται με την απόφαση την προβλεπόμενη από τη διάταξη της παραγράφου Α.1(α) τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο (2) μηνών. Με την ίδια ποινή τιμωρείται και οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο το οποίο εν γνώσει του συμπράττει ή συντελεί στην τέλεση του εν λόγω αδικήματος. 2. Ο νόμιμος εκπρόσωπος του φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμενικής εγκατάστασης, ο οποίος επιχειρεί τη λειτουργία της, κατά παράβαση της εκδοθείσας, σύμφωνα με την παράγραφο Α.1(β), αποφάσεως περί αναστολής αυτής, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο (2) μηνών. Με την ίδια ποινή τιμωρείται και οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο το οποίο εν γνώσει του συμπράττει στην τέλεση του εν λόγω αδικήματος.

Μέχρι τη συγκρότηση και έναρξη λειτουργίας της Σ.Ε.Ν.Α., αρμόδια υπηρεσία για την εισήγηση αλλαγής των επιπέδων ασφάλειας ορίζεται το Συντονιστικό Κέντρο, συνεπικουρούμενο κατά περίπτωση και από άλλες υπηρεσίες της Ενιαίας Αρμόδιας Αρχής.

Μέχρι την έναρξη λειτουργίας του Κέντρου Αναφορών Ασφάλειας οι αρμοδιότητές του, κατά τις εργάσιμες ημέρες και ώρες, ασκούνται από το Συντονιστικό Κέντρο, και τον υπόλοιπο χρόνο από το Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης (ΥENΑΝΠ /ΕΚΣΕΔ).

Στην παράγραφο 3 του άρθρου 2 του ν. 989/1979 (ΦΕΚ 260 Α΄), όπως τροποποιήθηκε με την παράγραφο 1 του άρθρου 1 του ν. 2575/1998 (ΦΕΚ 23 Α΄), προστίθεται περίπτωση κη΄ ως ακολούθως: «κη): α) επιτρέπεται να συνιστά εταιρείες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα οποιασδήποτε νομικής μορφής, που δεν υπάγονται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα είτε αυτοτελώς είτε με άλλους φορείς, με αυτοτελή διαχείριση των πόρων τους, ιδίως των κοινοτικών κονδυλίων ή των εσόδων από άλλους διεθνείς οργανισμούς και με σκοπό την εκπόνηση μελετών σχετιζόμενων με τη ναυτιλία, αυτοτελώς ή σε συνεργασία με ημεδαπά ή αλλοδαπά νομικά ή φυσικά πρόσωπα, την ίδρυση, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, εκπαιδευτικών κέντρων κατάρτισης, μετεκπαίδευσης και επιμόρφωσης στο ναυτικό χώρο, την υλοποίηση προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την ανάπτυξη της πληροφορικής, την εφαρμογή κάθε μορφής κοινοτικών προγραμμάτων ή την εκπλήρωση οποιουδήποτε άλλου επιμελητηριακού σκοπού και β) με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, η οποία εγκρίνεται από τον Υπουργό Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, μπορεί να συνιστά κεφαλαιουχικές εταιρείες ή να συμμετέχει σε αυτές, η δραστηριότητα των οποίων εξυπηρετεί ειδικό σκοπό δημόσιου συμφέροντος. Οι δαπάνες που προκαλούνται από την εφαρμογή της περίπτωσης β΄ υπόκεινται στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.»

Η ισχύς του άρθρου αυτού ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2007.

Σε πάσης φύσεως όχημα επιβιβαζόμενο ή αποβιβαζόμενο σε ή από πλοίο γραμμών εσωτερικού ή εξωτερικού, με ελληνική ή ξένη σημαία, κινούμενο επί τροχών, είτε αυτοδυνάμως είτε ρυμουλκούμενο, επιβάλλεται ειδικό τέλος χρήσεως λιμένα υπέρ των φορέων διοίκησης και εκμετάλλευσης των λιμένων επιβίβασης και αποβίβασης. Το τέλος είναι ανταποδοτικό για την κατασκευή, συντήρηση, λειτουργία και εκσυγχρονισμό των λιμενικών εγκαταστάσεων και υποδομών που απαιτούνται για την καλύτερη διακίνηση των πάσης φύσεως οχημάτων που έχουν σκοπό την επιβίβασή τους στα πλοία ή την αποβίβασή τους από αυτά. Του τέλους αυτού απαλλάσσονται τα πάσης φύσεως οχήματα των Ενόπλων Δυνάμεων.

Το τέλος χρήσεως λιμένα συνίσταται σε συνολικό ποσοστό 5% στην τιμή του εισιτηρίου ή του ναύλου και αναγράφεται στα εισιτήρια αναλυτικά ως 2,5% υπέρ του φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης του λιμένα επιβίβασης και 2,5% υπέρ του φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης του λιμένα αποβίβασης. Σε περίπτωση που ο λιμένας επιβίβασης ή αποβίβασης βρίσκεται στο εξωτερικό, το συνολικό ποσοστό του τέλους εισπράττεται υπέρ του φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης του λιμένα του εσωτερικού. Το ανωτέρω τέλος εισπράττεται και αποδίδεται με ευθύνη αυτών που τα εκδίδουν στο λογαριασμό του δικαιούχου, μαζί με υπεύθυνη δήλωση και κατάσταση εμφαίνουσα τον αριθμό των εκδοθέντων εισιτηρίων ή ναύλων και το καταβλητέο χρηματικό ποσό.

Οι υποχρεώσεις των εκδιδόντων τα εισιτήρια ή τους ναύλους οχημάτων, ο τρόπος ελέγχου ορθής απόδοσης του τέλους, η είσπραξη των οφειλομένων από τους δικαιούχους φορείς, καθώς και οι κυρώσεις − ποινές για μη είσπραξη, μειωμένη είσπραξη ή καθυστέρηση απόδοσης του τέλους υπέρ των φορέων διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένων, που προβλέπονται από τις διατάξεις του ν. 2399/1996 (ΦΕΚ 90 Α΄), όπως τροποποιήθηκαν από τις αντίστοιχες του ν. 2575/1998 (ΦΕΚ 23 Α΄) και του ν. 2881/ 2001 (ΦΕΚ 16 Α΄) για τα λιμενικά τέλη επιβατών, εφαρμόζονται αναλόγως και για τα τέλη οχημάτων, εκτός των παραγράφων 8 και 10 του άρθρου 6 του ν. 2399/1996.

Η παράγραφος 1 του άρθρου 6 του ν. 2399/1996, όπως αντικαταστάθηκε από την περίπτωση α΄ της παραγράφου 5 του άρθρου 2 του ν. 2575/1998 και από την παράγραφο 1 του άρθρου 2 του π.δ. 242/2003 (ΦΕΚ 219 Α΄), αντικαθίσταται ως ακολούθως: «1. Σε κάθε επιβάτη που επιβιβάζεται σε ή αποβιβάζεται από πλοίο, επιβάλλεται ειδικό ανταποδοτικό τέλος χρήσεως λιμένα υπέρ των φορέων διοίκησης και εκμετάλλευσης των λιμένων επιβίβασης και αποβίβασης, για την κατασκευή, συντήρηση και εκσυγχρονισμό των λιμενικών εγκαταστάσεων.»

Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 6 του ν. 2399/1996, όπως αυτή αντικαταστάθηκε από την περίπτωση β΄ της παραγράφου 5 του άρθρου 2 του ν. 2575/1998, καθώς και από την παράγραφο 2 του άρθρου 2 του π.δ. 242/2003, αντικαθίσταται ως ακολούθως: «Το τέλος συνίσταται σε συνολική ποσοστιαία προσαύξηση 5% στην τιμή του εισιτηρίου ή του ναύλου για τους επιβάτες των πάσης φύσεως Ε/Γ, Ε/Γ−Ο/Γ και υδροπτερύγων πλοίων γραμμών εσωτερικού και εξωτερικού, με ελληνική ή ξένη σημαία και αναγράφεται στα εισιτήρια αναλυτικά ως 2,5% υπέρ του φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης του λιμένα επιβίβασης και 2,5% υπέρ του φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης του λιμένα αποβίβασης.»

Η είσπραξη και απόδοση των ανωτέρω δικαιωμάτων μπορεί να ανατεθεί, με απόφαση του φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης του λιμένα, και σε εντεταλμένους τρίτους. Στην περίπτωση αυτή η διαδικασία είσπραξης και απόδοσης των δικαιωμάτων αυτών από τους υπόχρεους καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής.

Τα ανωτέρω ποσοστά των ειδικών τελών επί οχημάτων και επιβατών μπορεί να αναπροσαρμόζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής.

Τα ποσοστά των παραγράφων 2 και 5 δεν ισχύουν για τον Ο.Λ.Π. Α.Ε., τον Ο.Λ.Θ. Α.Ε. και τους Οργανισμούς Λιμένων Α.Ε. που συστάθηκαν με το ν. 2932/2001, οι οποίοι εκδίδουν τιμολόγια ύστερα από απόφαση των Δ.Σ. αυτών, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Σε περίπτωση επιβίβασης από λιμένα αρμοδιότητας των ανωτέρω φορέων, ο αντίστοιχος φορέας διοίκησης και εκμετάλλευσης του λιμένα αποβίβασης θα δικαιούται το ποσοστό των προηγούμενων παραγράφων, εφόσον πρόκειται για Λιμενικό ή Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο. Σε περίπτωση αποβίβασης σε λιμένες αρμοδιότητας Οργανισμών Λιμένων Α.Ε., οι εν λόγω φορείς δικαιούνται τα ποσοστά που προβλέπονται από τα εγκεκριμένα τιμολόγια αυτών.

Η αμοιβή των υπευθύνων για την απόδοση του ειδικού τέλους οχημάτων και επιβατών καθορίζεται σε ποσοστό 5% στο εισπραττόμενο ποσό για τους επιβάτες και σε ποσοστό 4% στο εισπραττόμενο ποσό για τα οχήματα. Η εν λόγω αμοιβή καταβάλλεται στον δικαιούχο με απόφαση του φορέα διοίκησης, μετά τη διενέργεια ελέγχου από αυτόν και σύμφωνα με τη διαδικασία εξόφλησης των δαπανών του.

Πέραν των ποινών που προβλέπονται από τις κείμενες διατάξεις, σε περίπτωση οφειλής ή καθυστέρησης απόδοσης των λιμενικών τελών και δικαιωμάτων υπέρ των φορέων διοίκησης και εκμετάλλευσης των λιμένων (Οργανισμών Λιμένων Α.Ε., Δημοτικών Λιμενικών Ταμείων και Λιμενικών Ταμείων), ανεξάρτητα από το αν αυτά βαρύνουν το πλοίο, τους επιβάτες, τα οχήματα ή τα φορτία και ανεξαρτήτως των υποχρέων καταβολής αυτών, οι κατά τόπους Λιμενικές Αρχές, μετά από αιτιολογημένη αίτηση του οικείου φορέα μπορούν να απαγορεύουν τον απόπλου των πλοίων.

Οι διατάξεις του ν.δ. 44/1973, καθώς και κάθε αντίθετη γενική ή ειδική διάταξη, καταργούνται.

Οι τακτικές μηνιαίες εισφορές ναυτικών και πλοιοκτητών φορτηγών οχηματαγωγών πλοίων άνω των 1.500 κ.ο.χ., που δρομολογούνται στις θαλάσσιες ενδομεταφορές σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.2932/2001 (ΦΕΚ 145 Α΄), όπως εκάστοτε ισχύει, και εκτελούν πλόες συνολικής απόστασης άνω των τριάντα (30) ναυτικών μιλίων από τον αφετήριο λιμένα μέχρι το λιμένα τελικού προορισμού, δεν μπορεί να είναι κατώτερες από αυτές που καταβάλλονται για υπηρεσία ναυτικού σε ακτοπλοϊκά επιβατηγά πλοία αντίστοιχης χωρητικότητας.

Για προσοντούχους ναυτικούς που έχουν συνταξιοδοτηθεί πριν από την ισχύ του παρόντος άρθρου με βάση ασφαλιστικές εισφορές, για υπηρεσία σε πλοία της προηγούμενης παραγράφου, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 13 παρ.1β΄ έως και στ΄ του ν. 3075/ 2002, μετά από αίτησή τους και καταβολή της διαφοράς εισφορών Ν.Α.Τ.−Κ.Ε.Α.Ν.