129 Α' 2008

ΝΟΜΟΣ 3671/2008

Κύρωση της Συνθήκης της Λισσαβώνας που τροποποιεί τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη Συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και ορισμένες συναφείς πράξεις.

Άρθρο 4
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2
03 Ιουλίου 2008

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 129
3 Ιουλίου 2008

ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 3671
Κύρωση της Συνθήκης της Λισσαβώνας που τροποποιεί τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη Συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και ορισμένες συναφείς πράξεις.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2

Επιπλέον, η Διάσκεψη υπενθυμίζει ότι, ο ύπατος εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας του οποίου η θητεία θα αρχίσει τον Νοέμβριο του 2009 κατά τον αυτό χρόνο και για την αυτή διάρκεια με την επόμενη Επιτροπή, θα διορισθεί σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 9Δ και 9Ε της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. 13. Δήλωση σχετικά με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας Η Διάσκεψη υπογραμμίζει ότι οι διατάξεις της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι οποίες διέπουν την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένης της θεσμοθέτησης του αξιώματος του υπάτου εκπροσώπου της Ένωσης για δέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας καθώς και της ίδρυσης Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, δεν επηρεάζουν την ευθύνη των κρατών μελών, όπως αυτή υφίσταται σήμερα, σχετικά με τη χάραξη και την άσκηση της εξωτερικής τους πολιτικής, ούτε την εθνική τους εκπροσώπηση σε τρίτες χώρες και σε διεθνείς οργανισμούς. Η Διάσκεψη υπενθυμίζει επίσης ότι οι διατάξεις που διέπουν την κοινή πολιτική ασφάλειας και άμυνας δεν θίγουν τον ειδικό χαρακτήρα της πολιτικής ασφάλειας κοίτης άμυνας των κρατών μελών. Τονίζει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της θα εξακολουθήσουν να δεσμεύονται από τις διατάξεις του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, και, ιδίως, από την πρωταρχική ευθύνη του Συμβουλίου Ασφαλείας και των κρατών μελών του για τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας. 14. Δήλωση σχετικά με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας Επιπλέον των ειδικών διαδικασιών και κανόνων που αναφέρονται στο άρθρο 11, παράγραφος 1 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η Διάσκεψη τονίζει ότι οι διατάξεις σχετικά με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας, μεταξύ άλλων όσον αφορά τον ύπατο εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας και την Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης δεν θα επηρεάζουν την υφιστάμενη νομική βάση, τις ευθύνες και αρμοδιότητες κάθε κράτους μέλους όσον αφορά τη χάραξη και τη άσκηση της εξωτερικής πολιτικής του, την εθνική διπλωματική υπηρεσία του, τις σχέσεις του με τρίτες χώρες και τη συμμετοχή του σε διεθνείς οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής ενός κράτους μέλους ως μέλους στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Η Διάσκεψη σημειώνει επίσης ότι οι διατάξεις σχετικά με την κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας δεν παρέχουν στην Επιτροπή νέες εξουσίες για τη δρομολόγηση αποφάσεων ούτε ενισχύουν τον ρόλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η Διάσκεψη υπενθυμίζει επίσης άτι οι διατάξεις που διέπουν την κοινή ευρωπαϊκή πολιτική ασφάλειας και άμυνας δεν θίγουν τον ειδικό χαρακτήρα της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας των κρατών μελών. 15. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 13α της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση Η Διάσκεψη δηλώνει ότι, μόλις υπογραφεί η Συνθήκη της Λισσαβώνας, ο γενικός γραμματέας του Συμβουλίου, ύπατος εκπρόσωπος για θέματα κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας, η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να αρχίσουν προπαρασκευαστικές εργασίες για την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης. 16. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 53, παράγραφος 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση Η Διάσκεψη θεωρεί ότι η δυνατότητα μετάφρασης των Συνθηκών στις γλώσσες που αναφέρει το άρθρο 53, παράγραφος 2, συμβάλλει στον στόχο του σεβασμού του πλούτου της πολιτιστικής και γλωσσικής πολυμορφίας της Ένωσης, όπως ορίζεται στο άρθρο 2, παραγραφή 3, τέταρτο εδάφια Στο πλαίσιο αυτό, η Διάσκεψη επιβεβαιώνει ότι η Ένωση παραμένει προσηλωμένη στην πολιτιστική πολυμορφία της Ευρώπης και ότι θα εξακολουθήσει να αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στις εν λόγω γλώσσες και σε άλλες γλώσσες. Η Διάσκεψη συνιστά σε όσα κράτη μέλη επιθυμούν να κάνουν χρήση της δυνατότητας του άρθρου 53, παράγραφος 2, να ανακοινώσουν στο Συμβούλιο, εντός έξι μηνών από την υπογραφή της Συνθήκης της Λισσαβώνας, τη γλώσσα ή τις γλώσσες στις οποίες θα γίνουν μεταφράσεις των Συνθηκών. 17. Δήλωση σχετικά με την υπεροχή Η Διάσκεψη υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με την πάγια νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι Συνθήκες και το δίκαιο που θεσπίζεται από την Ένωση βάσει των Συνθηκών υπερισχύουν του δικαίου των κρατών μελών, υπό τους όρους που ορίζονται στην εν λόγω νομολογία. Επίσης, η Διάσκεψη αποφάσισε να προσαρτηθεί στην παρούσα τελική πράξη η γνωμοδότηση της Νομικής Υπηρεσίας του Συμβουλίου σχετικά με την υπεροχή, η οποία περιλαμβάνεται στο έγγραφο 11197/07 (JUR 260): «Γνωμοδότηση της Νομικής Υπηρεσίας του Συμβουλίου» της 22ας Ιουνίου 2007 Από τη νομολογία του δικαστηρίου απορρέει ότι η υπεροχή του κοινοτικού δικαίου αποτελεί θεμελιώδη αρχή του εν λόγω δικαίου. Σύμφωνα με το Δικαστήριο, η αρχή αυτή είναι συνυφασμένη με τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Κατά την πρώτη απόφαση στο πλαίσιο αυτής της πάγιας νομολογίας (Costa/ENEL 1, 15 Ιουλίου 1964, υπόθεση 6/64) δεν υπήρχε μνεία της υπεροχής στη Συνθήκη, πράγμα που εξακολουθεί να συμβαίνει και σήμερα. Το γεγονός ότι η αρχή της υπεροχής δεν θα περιληφθεί στη μελλοντική Συνθήκη ουδόλως μεταβάλλει την ύπαρξη της αρχής και την υφιστάμενη νομολογία του Δικαστηρίου.» 18. Δήλωση σχετικά με την οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων Η Διάσκεψη τονίζει ότι, σύμφωνα με το σύστημα το οποίο προβλέπεται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ της Ένωσης και των κρατών μελών, όσες αρμοδιότητες δεν απονέμονται στην Ένωση με τις Συνθήκες ανήκουν στα κράτη μέλη. Όταν οι Συνθήκες απονέμουν στην Ένωση αρμοδιότητα συντρέχουσα με των κρατών μελών σε ένα συγκεκριμένο τομέα, τα κράτη μέλη ασκούν την αρμοδιότητα τους κατά το μέτρο που η Ένωση δεν έχει ασκήσει, ή έχει αποφασίσει να παύσει να ασκεί τη δική της αρμοδιότητα. Η τελευταία αυτή περίπτωση συντρέχει όταν τα αρμόδια θεσμικά όργανα της Ένωσης αποφασίζουν να καταργήσουν μια νομοθετική πράξη, ειδικότερα 1 «(…) συνάγεται ότι εφ’ όσον το δίκαιο που γεννήθηκε από τη Συνθήκη απορρέει από αυτόνομη πηγή δικαίου, δεν είναι δυνατόν λόγω του ιδιόμορφου πρωτότυπου χαρακτήρα του να τον αντιτάσσεται οποιοδήποτε εσωτερικό νομοθετικό κείμενο, χωρίς να χάνει τον κοινοτικό του χαρακτήρα και χωρίς να διακυβεύεται η νομική βάση της ίδιας της Κοινότητας». προκειμένου να εξασφαλίσουν με καλύτερο τρόπο τη συνεχή τήρηση των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας. Το Συμβούλιο μπορεί να ζητήσει από την Επιτροπή, με πρωτοβουλία ενός ή περισσότερων από τα μέλη του (αντιπροσώπων των κρατών μελών) και σύμφωνα με το άρθρο 208 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να υποβάλει προτάσεις για την κατάργηση νομοθετικής πράξης. Η Διάσκεψη εκφράζει την ικανοποίησή της για τη δήλωση της Επιτροπής ότι θα εξετάσει με ιδιαίτερη προσοχή τα αιτήματα αυτά. Ωσαύτως, οι αντιπρόσωποι των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνερχόμενοι σε Διακυβερνητική Διάσκεψη σύμφωνα με τη συνήθη διαδικασία αναθεώρησης που προβλέπεται στο άρθρο 48, παράγραφοι 2 έως 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, μπορούν να αποφασίσουν τροποποίηση των Συνθηκών, επί των οποίων ερείδεται η Ένωση, μεταξύ άλλων, προκειμένου να αυξήσουν ή να μειώσουν τις αρμοδιότητες που απονέμονται στην Ένωση με τις εν λόγω Συνθήκες. 19. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η. Διάσκεψη συμφωνεί ότι η Ένωση, στο πλαίσιο των γενικών προσπαθειών της για την εξάλειψη των ανισοτήτων μεταξύ γυναικών και ανδρών, επιδιώκει με τις διάφορες πολιτικές της να καταπολεμήσει όλες τις μορφές οικογενειακής βίας. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα για την πρόληψη και τιμωρία αυτών των εγκληματικών πράξεων και για την υποστήριξη και προστασία των θυμάτων. 20. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 16 Β της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη δηλώνει ότι, όταν πρόκειται να θεσπισθούν, βάσει του άρθρου 16 Β, κανόνες για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα οι οποίοι μπορεί να έχουν άμεσες συνέπειες για την εθνική ασφάλεια, τούτο πρέπει να λαμβάνεται δεόντως υπόψη. Υπενθυμίζει ότι η ισχύουσα νομοθεσία (βλ. ειδικότερα, την οδηγία 95/46/EKL) προβλέπει ειδικές παρεκκλίσεις ως προς το θέμα αυτό. 21. Δήλωση σχετικά με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στον τομέα της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις και της αστυνομικής συνεργασίας Η Διάσκεψη αναγνωρίζει ότι ενδέχεται να απαιτηθούν ειδικοί κανόνες σχετικά με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και την ελεύθερη κυκλοφορία τους στους τομείς της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις και της αστυνομικής συνεργασίας βάσει του άρθρου 16 Β της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω της ιδιαίτερης φύσης των εν λόγω τομέων. 22. Δήλωση όσον αφορά τα άρθρα 42 και 63α της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη θεωρεί ότι, σε περίπτωση κατά την οποία σχέδιο νομοθετικής πράξης βασιζόμενο στο άρθρο 63α, παράγραφος 2, θα έθιγε σημαντικές πτυχές του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης κράτους μέλους, ιδίως όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής, το κόστος ή την οικονομική δομή του. ή θα επηρέαζε τη δημοσιονομική ισορροπία του εν λόγω συστήματος, όπως προβλέπεται στο άρθρο 42, δεύτερο εδάφιο, λαμβάνονται δεόντως υπόψη τα συμφέροντα του κράτους μέλους αυτού. 23. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 42, δεύτερο εδάφιο της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη υπενθυμίζει ότι, στην περίπτωση αυτή, σύμφωνα με το άρθρο 9 Β, παράγραφος 4 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφασίζει με συναίνεση. 24. Δήλωση σχετικά με τη νομική προσωπικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη επιβεβαιώνει ότι το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει νομική προσωπικότητα δεν επιτρέπει σε καμία περίπτωση στην Ένωση να νομοθετεί ή να δρα καθ' υπέρβαση των αρμοδιοτήτων που της έχουν απονείμει τα κράτη μέλη με τις Συνθήκες. 25. Δήλωση όσον αφορά τα άρθρα 61 Η και 188 ΙΑ της Συνθήκης για τη λειτουργία Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη υπενθυμίζει ότι ο σεβασμός των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών συνεπάγεται, ιδίως, ότι αποδίδεται η δέουσα προσοχή στην προστασία και τον σεβασμό των δικαιωμάτων των ενδιαφερόμενων ατόμων ή οντοτήτων προκειμένου να επωφελούνται των εγγυήσεων που προβλέπονται από το νόμο. Προς τούτο και για να εξασφαλισθεί ο διεξοδικός δικαστικός έλεγχος των αποφάσεων με τις οποίες επιβάλλονται περιοριστικά μέτρα σε άτομο ή οντότητα, οι εν λόγω αποφάσεις πρέπει να βασίζονται σε σαφή και διαφανή κριτήρια. Τα κριτήρια αυτά θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένα στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε περιοριστικού μέτρου. 26. Δήλωση σχετικά με τη μη συμμετοχή κράτους μέλους σε μέτρο το οποίο βασίζεται στο τρίτο μέρος, τίτλος IV, της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη δηλώνει ότι όταν ένα κράτος μέλος επιλέγει να μην συμμετάσχει σε μέτρο το οποίο βασίζεται στο τρίτο μέρος, τίτλος IV, της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Συμβούλιο θα συζητήσει διεξοδικώς τα ενδεχόμενα αποτελέσματα και επιπτώσεις της μη συμμετοχής του κράτους μέλους αυτού στο εν λόγω μέτρο. Εξάλλου, κάθε κράτος μέλος δύναται να καλέσει την Επιτροπή να εξετάσει την κατάσταση βάσει του άρθρου 96 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα προηγούμενα εδάφια δεν θίγουν τη δυνατότητα κράτους μέλους να παραπέμπει το συγκεκριμένο ζήτημα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. 27. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 69 Δ, παράγραφος 1, δεύτερο εδάφιο της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη θεωρεί ότι στους κανονισμούς που προβλέπονται στο άρθρο 69 Δ, παράγραφος 1, δεύτερο εδάφιο της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι εθνικοί κανόνες και πρακτικές όσον αφορά την κίνηση ποινικών ερευνών 28. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 78 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη σημειώνει ότι σι διατάξεις του άρθρου 78 εφαρμόζονται σύμφωνα με την ισχύουσα πρακτική. Η φράση «στα μέτρα … είναι αναγκαία για την αντιστάθμιση των οικονομικών μειονεκτημάτων που προκαλούνται λόγω της διαιρέσεως της Γερμανίας στην οικονομία ορισμένων περιοχών της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας που θίγονται από τη διαίρεση αυτή» πρέπει να ερμηνεύεται σύμφωνα με την υπάρχουσα νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 29. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 87, παράγραφος 2, στοιχείο γ) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη σημειώνει ότι το άρθρο 87, παράγραφος 2, στοιχείο γ) πρέπει να ερμηνεύεται σύμφωνα με την υπάρχουσα νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την εφαρμοσιμότητα των διατάξεων όσον αφορά τις ενισχύσεις σε ορισμένες περιοχές της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, οι οποίες είχαν θιγεί από την παλαιά διαίρεση της Γερμανίας. 30. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 104 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Όσον αφορά το άρθρο 104, η Διάσκεψη επιβεβαιώνει ότι η ενίσχυση των δυνατοτήτων ανάπτυξης και η διασφάλιση υγιών δημοσιονομικών θέσεων συνιστούν τους δύο πυλώνες της οικονομικής και δημοσιονομικής πολιτικής της Ένωσης και των κρατών μελών της. Το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης αποτελεί σημαντικό μέσο για την επίτευξη των στόχων αυτών. Η Διάσκεψη επαναλαμβάνει την προσήλωση της στις διατάξεις που αφορούν το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης ως πλαίσιο για τον συντονισμό των δημοσιονομικών πολιτικών των κρατών μελών. Η Διάσκεψη επιβεβαιώνει ότι η ύπαρξη συστήματος που διέπεται από κανόνες αποτελεί την καλύτερη εγγύηση για την υλοποίηση των δεσμεύσεων και την ίση μεταχείριση όλων των κρατών μελών. Στο πλαίσιο αυτό, η Διάσκεψη επιβεβαιώνει την προσήλωση της στους στόχους της Στρατηγικής της Λισσαβώνας: δημιουργία θέσεων απασχόλησης, διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και κοινωνική συνοχή. Η Ένωση επιδιώκει την ισόρροπη οικονομική ανάπτυξη και τη σταθερότητα των τιμών. Ως εκ τούτου, οι οικονομικές και δημοσιονομικές πολιτικές πρέπει να καθορίζουν τις ορθές προτεραιότητες όσον αφορά τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις, την καινοτομία, την ανταγωνιστικότητα και την ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων και της κατανάλωσης σε περιόδους ισχνής οικονομικής ανάπτυξης. Αυτό θα πρέπει να εκφράζεται στους προσανατολισμούς των δημοσιονομικών αποφάσεων σε εθνικό επίπεδο και επίπεδο Ένωσης, ιδίως με την αναδιάρθρωση των δημοσίων εσόδων και δαπανών και παράλληλα με τήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας, σύμφωνα με τις Συνθήκες και το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Οι δημοσιονομικές και οικονομικές προκλήσεις τις οποίες αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη καταδεικνύουν τη σημασία της υγιούς δημοσιονομικής πολιτικής καθ' όλη τη διάρκεια του οικονομικού κύκλου. Η Διάσκεψη συμφωνεί ότι τα κράτη μέλη πρέπει να αξιοποιούν ενεργώς τις περιόδους οικονομικής ανάκαμψης, επιδιώκοντας την εξυγίανση των δημοσίων οικονομικών και τη βελτίωση των δημοσιονομικών τους θέσεων. Στόχος είναι η προοδευτική δημιουργία δημοσιονομικού πλεονάσματος σε περιόδους ευνοϊκής συγκυρίας, ώστε να υπάρχει περιθώριο αντιμετώπισης των περιόδων οικονομικής ύφεσης, και, ως εκ τούτου, να ενισχύεται η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών. Τα κράτη μέλη αναμένουν με ενδιαφέρον ενδεχόμενες προτάσεις της Επιτροπής καθώς και περαιτέρω συμβολές των κρατών μελών όσον αφορά την ενίσχυση και τη διευκρίνιση της εφαρμογής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Τα κράτη μέλη θα λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για την ενίσχυση των δυνατοτήτων ανάπτυξης των οικονομιών τους. Ο στόχος αυτός μπορεί να επιδιωχθεί με τη βελτίωση του συντονισμού των οικονομικών πολιτικών. Η παρούσα δήλωση δεν προδικάζει τις μελλοντικές συζητήσεις σχετικά με το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. 31. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 140 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη επιβεβαιώνει ότι οι πολιτικές που περιγράφονται στο άρθρο 140 υπάγονται κατ' ουσίαν στην αρμοδιότητα των κρατών μελών. Τα μέτρα ενθάρρυνσης και συντονισμού που πρέπει να ληφθούν στο επίπεδο της Ένωσης σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου αυτού έχουν συμπληρωματικό χαρακτήρα. Χρησιμεύουν για να ενισχύσουν τη συνεργασία μεταξύ κρατών μελών και όχι για να εναρμονίσουν εθνικά συστήματα. Δεν επηρεάζονται οι εγγυήσεις και οι συνήθειες που υπάρχουν σε κάθε κράτος μέλος όσον αφορά την ευθύνη των κοινωνικών εταίρων. Η παρούσα δήλωση δεν θίγει τις διατάξεις των Συνθηκών που απονέμουν αρμοδιότητα στην Ένωση, μεταξύ άλλων στον κοινωνικό τομέα. 32. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 152, παράγραφος 4, στοιχείο γ) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη δηλώνει ότι τα μέτρα τα οποία θα θεσπισθούν κατ' εφαρμογή του άρθρου 152, παράγραφος 4, στοιχείο γ) πρέπει να σέβονται τις κοινές προκλήσεις στον τομέα της ασφαλείας και να έχουν ως στόχο τον καθορισμό υψηλών προδιαγραφών ποιότητας και ασφάλειας, όταν οι εθνικοί κανόνες που επηρεάζουν την εσωτερική αγορά εμποδίζουν, άλλως, την επίτευξη υψηλού επιπέδου προστασίας της ανθρώπινης υγείας. 33. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 158 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη θεωρεί ότι η αναφορά του άρθρου 158 σε «νησιωτικές περιοχές» μπορεί να περιλαμβάνει και νησιωτικά κράτη στο σύνολο τους, εφόσον ικανοποιούνται τα αναγκαία κριτήρια. 34. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 163 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη συμφωνεί ότι η δράση της Ένωσης στον τομέα της έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης θα σέβεται δεόντως τις θεμελιώδεις κατευθύνσεις και επιλογές των πολιτικών των κρατών μελών οι οποίες αφορούν την έρευνα. 35. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 176 Α της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη θεωρεί ότι το άρθρο 176 Α δεν επηρεάζει το δικαίωμα των κρατών μελών να λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ο εφοδιασμός τους σε ενέργεια, υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 297. 36. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 188 ΙΔ της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τη διαπραγμάτευση και τη σύναψη, από τα κράτη μέλη, διεθνών συμφωνιών όσον αφορά τον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης Η Διάσκεψη επιβεβαιώνει ότι τα κράτη μέλη δύνανται να διαπραγματεύονται και να συνάπτουν συμφωνίες με τρίτες χώρες ή διεθνείς οργανισμούς στους τομείς που καλύπτονται από το τρίτο μέρος, τίτλος IV, κεφάλαια 3, 4 και 5, εφόσον οι συμφωνίες αυτές συνάδουν προς το δίκαιο της Ένωσης. 37. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 188 ΙΗ της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Με την επιφύλαξη των μέτρων που θεσπίζονται από την Ένωση στο πλαίσιο της υποχρέωσης του αλληλεγγύης προς κράτος μέλος που υπήρξε θύμα τρομοκρατικής επίθεσης ή επλήγη από φυσική ή ανθρωπογενή καταστροφή, καμία από τις διατάξεις του άρθρου 188 ΙΗ δεν επιδιώκει να θίξει το δικαίωμα άλλου κράτους μέλους να επιλέξει το πλέον πρόσφορο μέσον για να εκπληρώσει τη δική του υποχρέωση αλληλεγγύης έναντι του κράτους μέλους αυτού. 38. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 222 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τον αριθμό των γενικών εισαγγελέων στο Δικαστήριο Η Διάσκεψη δηλώνει ότι εάν, σύμφωνα με το άρθρο 222, πρώτο εδάφιο, της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Δικαστήρια ζητήσει ο αριθμός των γενικών εισαγγελέων να αυξηθεί κατά τρεις (έντεκα αντί οκτώ), το Συμβούλιο, αποφασίζοντας με ομοφωνία, θα συμφωνήσει σχετικά με την αύξηση αυτή. Στην περίπτωση αυτή, η Διάσκεψη συμφωνεί ότι η Πολωνία, όπως συμβαίνει ήδη με τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, θα έχει μόνιμο γενικό εισαγγελέα και δεν θα συμμετέχει πλέον στο εκ περιτροπής σύστημα, ενώ στο υπάρχον εκ περιτροπής σύστημα θα εναλλάσσονται πέντε γενικοί εισαγγελείς αντί τριών. 39. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 249 Β της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη σημειώνει την πρόθεση της Επιτροπής να εξακολουθήσει να διαβουλεύεται με εμπειρογνώμονες που ορίζονται από τα κράτη μέλη κατά την προετοιμασία των σχεδίων πράξεων κατ' εξουσιοδότηση στον τομέα των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, σύμφωνα με τη συνήθη πρακτική της. 40. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 280 Δ της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη δηλώνει ότι τα κράτη μέλη μπορούν να αναφέρουν, όταν υποβάλλουν αίτημα για την καθιέρωση ενισχυμένης συνεργασίας, αν προτίθενται ήδη από το στάδιο αυτό να κάνουν χρήση του άρθρου 280 Η που προβλέπει την επέκταση της ψηφοφορίας με ειδική πλειοψηφία, ή να χρησιμοποιήσουν τη συνήθη νομοθετική διαδικασία. 41. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 308 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη δηλώνει ότι η αναφορά στους στόχους της Ένωσης στο άρθρο 308, παράγραφος 1 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης παραπέμπει στους στόχους που ορίζονται στο άρθρο 2, παράγραφοι 2 και 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς και σε εκείνους που ορίζονται στο άρθρο 2, παράγραφος 5 της εν λόγω Συνθήκης, όσον αφορά την εξωτερική δράση, δυνάμει του πέμπτου μέρους της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αποκλείεται, επομένως, η θέσπιση δράσης βάσει του άρθρου 308 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επιδίωξη στόχων αναφερόμενων στο άρθρο 2, παράγραφος 1 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και μόνο. Σε αυτό το πλαίσιο, η Διάσκεψη σημειώνει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 15β, παράγραφος 1 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν μπορούν να θεσπίζονται νομοθετικές πράξεις στον τομέα της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας. 42. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 308 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη τονίζει ότι, σύμφωνα με την πάγια νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το άρθρο 308 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθότι αναπόσπαστο μέρος θεσμικού συστήματος βασισμένου στην αρχή των δοτών εξουσιών, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί: ως βάση για τη διεύρυνση της έκτασης των αρμοδιοτήτων της Ένωσης πέραν του γενικού πλαισίου που συνιστούν οι διατάξεις του όλου πλέγματος των Συνθηκών της, και ιδίως εκείνες που ορίζουν τα καθήκοντα και τις δραστηριότητες της Ένωσης. Εν πάση περιπτώσει, το άρθρο 308 δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βάση για τη θέσπιση διατάξεων που θα είχαν ως ουσιαστικό αποτέλεσμα την τροποποίηση των Συνθηκών χωρίς να ακολουθηθεί η διαδικασία που προβλέπουν οι ίδιες προς τούτο. 43. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 311 α, παράγραφος 6 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Τα Υψηλά Συμβαλλόμενα Μέρη συμφωνούν ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, κατ' εφαρμογή του άρθρου 311α, παράγραφος 6, θα λάβει απόφαση η οποία θα οδηγεί στην τροποποίηση του καθεστώτος της Μαγιότ έναντι της Ένωσης ώστε το έδαφος αυτό να καταστεί εξόχως απόκεντρη περιοχή κατά την έννοια του άρθρου 311α, παράγραφος 1, και του άρθρου 299, όταν οι γαλλικές αρχές ανακοινώσουν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και την Επιτροπή ότι η τρέχουσα εξέλιξη ως προς το εσωτερικό καθεστώς της νήσου το επιτρέπει. Β. ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ, ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΠΡΟΣΑΡΤΩΝΤΑΙ ΣΤΙΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ 44. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 5 του Πρωτοκόλλου/σχετικά με το κεκτημένο του Σένγκεν το οποίο έχει ενσωματωθεί στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη σημειώνει ότι, όταν ένα κράτος μέλος έχει γνωστοποιήσει, δυνάμει του άρθρου 5, παράγραφος 2, του Πρωτοκόλλου για το κεκτημένο του Σένγκεν το οποίο έχει ενσωματωθεί στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι δεν επιθυμεί να συμμετάσχει σε πρόταση ή πρωτοβουλία, η γνωστοποίηση αυτή μπορεί να αποσυρθεί ανά πάσα στιγμή πριν από τη θέσπιση του μέτρου το οποίο αναπτύσσει περαιτέρω το κεκτημένο του Σένγκεν. 45. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 5, παράγραφος 2 του Πρωτοκόλλου σχετικά με το κεκτημένο του Σένγκεν το οποίο έχει ενσωματωθεί στο πλαίσιο της Ευρω παϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη δηλώνει ότι, όταν το Ηνωμένο Βασίλειο ή η Ιρλανδία ανακοινώσει στο Συμβούλιο την πρόθεσή της να μην συμμετάσχει σε μέτρο που αναπτύσσει περαιτέρω μέρος του κεκτημένου του Σένγκεν στο οποίο συμμετέχει, το Συμβούλιο θα προβαίνει σε διεξοδική συζήτηση των πιθανών συνεπειών της μη συμμετοχής του εν λόγω κράτους μέλους στο σχετικό μέτρο. Η συζήτηση στο Συμβούλιο θα πρέπει να διεξάγεται βάσει των ενδείξεων που θα παρέχει η Επιτροπή όσον αφορά τη σχέση μεταξύ της πρότασης και του κεκτημένου του Σένγκεν. 46. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 5, παράγραφος 3 του Πρωτοκόλλου σχετικά με το κεκτημένο του Σένγκεν το οποίο έχει ενσωματωθεί στο πλαίσιο της Ευρω παϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη υπενθυμίζει ότι, εφόσον το Συμβούλιο δεν λάβει απόφαση μετά από μια πρώτη ουσιαστική συζήτηση του θέματος, η Επιτροπή μπορεί να υποβάλει τροποποιημένη πρόταση για την περαιτέρω ουσιαστική επανεξέταση από το Συμβούλιο εντός της προθεσμίας των 4 μηνών. 47. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 5, παράγραφοι 3, 4 και 5 του Πρωτοκόλλου σχετικά με το κεκτημένο του Σένγκεν το οποίο έχει ενσωματωθεί στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Διάσκεψη σημειώνει ότι. οι όροι που θα καθορισθούν στην απόφαση των παραγράφων 3, 4 ή 5 του άρθρου 5 του Πρωτοκόλλου για το κεκτημένο του Σένγκεν το οποίο έχει ενσωματωθεί στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορεί να καθορίζουν ότι το οικείο κράτος μέλος επιβαρύνεται, εφόσον υφίστανται, με τις άμεσες οικονομικές συνέπειες οι οποίες προκύπτουν απαραιτήτως και αναπόφευκτα συνεπεία της λήξης της συμμετοχής του εν λόγω κράτους μέλους σε μέρος ή στο σύνολο του κεκτημένου που αναφέρεται σε κάθε απόφαση που λαμβάνει το Συμβούλιο δυνάμει του άρθρου 4 του εν λόγω Πρωτοκόλλου 48. Δήλωση σχετικά με το Πρωτόκολλο για τη θέση της Δανίας Η Διάσκεψη σημειώνει ότι, όσον αφορά τις νομικές πράξεις που πρέπει να θεσπίσει το Συμβούλιο, ενεργώντας μόνο του ή από κοινού με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και περιέχουν διατάξεις που εφαρμόζονται στη Δανία καθώς και διατάξεις που δεν εφαρμόζονται στη Δανία διότι έχουν νομική βάση στην οποία εφαρμόζεται το μέρος Ι του Πρωτοκόλλου για τη θέση της Δανίας, η Δανία δηλώνει ότι δεν θα χρησιμοποιήσει το δικαίωμα ψήφου της για να εμποδίσει τη θέσπιση των διατάξεων οι οποίες δεν εφαρμόζονται στη Δανία. Επιπλέον, η Διάσκεψη σημειώνει ότι, με βάση τη Δήλωση στην οποία προέβη για το άρθρο 188 IΗ, η Δανία δηλώνει ότι η συμμετοχή της σε δράσεις ή νομικές πράξεις δυνάμει του άρθρου 188 ΙΗ θα γίνεται σύμφωνα με το μέρος Ι και το μέρος II του Πρωτοκόλλου για τη θέση της Δανίας. 49. Δήλωση σχετικά με την Ιταλία Η Διάσκεψη λαμβάνει υπό σημείωση το γεγονός ότι το Πρωτόκολλο περί Ιταλίας, το οποίο προσαρτήθηκε το 1957 στη Συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, όπως τροποποιήθηκε κατά τη θέσπιση της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, διευκρίνιζε ότι: «ΤΑ ΥΨΗΛΑ ΣΥΜΒΑΛΛΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ, ΕΠΙΘΥΜΩΝΤΑΣ να ρυθμίσουν ορισμένα ειδικά προβλήματα που αφορούν την Ιταλία, ΣΥΝΕΦΩΝΗΣΑΝ επί των ακολούθων διατάξεων που προσαρτώνται στη Συνθήκη: ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΥΠΟ ΣΗΜΕΙΩΣΗ το γεγονός ότι η ιταλική κυβέρνηση ανέλαβε την υποχρέωση να θέσει σε εφαρμογή δεκαετές πρόγραμμα οικονομικής επεκτάσεως, που έχει ως σκοπό την αποκατάσταση των διαρθρωτικών ανισορροπιών της ιταλικής οικονομίας, ιδίως με τον εξοπλισμό των λιγότερο ανεπτυγμένων περιοχών στο Νότο και της Νήσους της Ιταλίας και με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας για την εξάλειψη της ανεργίας, ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΥΝ ότι το πρόγραμμα αυτό της ιταλικής κυβερνήσεως έλαβαν υπόψη και ενέκριναν ως προς τις αρχές και τους στόχους του, οι οργανισμοί διεθνούς συνεργασίας των οποίων είναι μέλη. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ότι η επίτευξη των στόχων του ιταλικού προγράμματος είναι προς το κοινό τους συμφέρον, ΣΥΜΦΩΝΟΥΝ, για να διευκολύνουν την ιταλική κυβέρνηση στην εκπλήρωση της αποστολής, να συστήσουν στα όργανα της Κοινότητας να χρησιμοποιήσουν όλα τα μέσα και τις προβλεπόμενες από τη Συνθήκη διαδικασίες, χρησιμοποιώντας ιδίως, καταλλήλως τους πόρους της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, ΕΧΟΥΝ ΤΗ ΓΝΩΜΗ ότι τα όργανα της Κοινότητας πρέπει να λάβουν υπόψη τους, κατά την εφαρμογή της Συνθήκης, την προσπάθεια που η ιταλική οικονομία θα πρέπει να καταβάλει κατά τα προσεχή και τη σκοπιμότητα της αποφυγής δημιουργίας επικινδύνων εντάσεων, ιδίως στο ισοζύγιο πληρωμών ή στο επίπεδο απασχολήσεως, που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την εφαρμογή της Συνθήκης στην Ιταλία, ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ιδιαιτέρως ότι, στην περίπτωση εφαρμογής των άρθρων 109 Η και 109 Θ, θα πρέπει να φροντίζουν ώστε τα μέτρα που θα ζητηθούν από την ιταλική κυβέρνηση θα διασφαλίζουν την αποπεράτωση του προγράμματος οικονομικής επεκτάσεως και ανυψώσεως του βιοτικού επιπέδου του λαού.». 50. Δήλωση όσον αφορά το άρθρο 10 του Πρωτοκόλλου σχετικά με της μεταβατικές διατάξεις Η Διάσκεψη καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπής στο πλαίσιο των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων της, να επιδιώξουν να εκδώσουν, ανάλογα με την περίπτωση και στο μέτρο του δυνατού εντός της πενταετούς προθεσμίας του άρθρου 10, παράγραφος 3 του Πρωτοκόλλου σχετικά με τις μεταβατικές διατάξεις, νομικές πράξεις για την τροποποίηση ή την αντικατάσταση των πράξεων που αναφέρονται στο άρθρο 10, παράγραφος 1 του εν λόγω Πρωτοκόλλου. Γ. ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ Εξάλλου, η Διάσκεψη έλαβε υπό σημείωση τις κάτωθι απαριθμούμενες δηλώσεις, οι οποίες προσαρτώνται στην παρούσα Τελική Πράξη: 51. Δήλωση του Βασιλείου του Βελγίου σχετικά με τα εθνικά κοινοβούλια Το Βέλγιο διευκρινίζει ότι, σύμφωνα με το συνταγματικό του δίκαιο, τόσο η Βουλή των Αντιπροσώπων και η Γερουσία του Ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου όσο και οι κοινοβουλευτικές συνελεύσεις των Κοινοτήτων και των Περιφερειών ενεργούν, ανάλογα με τις αρμοδιότητες που ασκούνται από την Ένωση, ως συνιστώσες του εθνικού κοινοβουλευτικού συστήματος ή ως τμήματα του εθνικού κοινοβουλίου. 52. Δήλωση του Βασιλείου του Βελγίου, της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας, της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, της Ελληνικής Δημοκρατίας, του Βασιλείου της Ισπανίας, της Ιταλικής Δημοκρατίας, της Κυπριακής Δημοκρατίας, της Δημοκρατίας της Λιθουανίας, του Μεγάλου Δουκάτου του Λουξεμβούργου, της Δημοκρατίας της Ουγγαρίας, της Δημοκρατίας της Μάλτας, της Δημοκρατίας της Αυστρίας, της Ρουμανίας, της Πορτογαλικής Δημοκρατίας, της Δημοκρατίας της Σλοβενίας, και της Σλοβακικής Δημοκρατίας σχετικά με τα σύμβολα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Η Βουλγαρία, το Βέλγιο, η Γερμανία, η Ελλάδα, η Ισπανία, η Ιταλία, η Κύπρος, η Λιθουανία, το Λουξεμβούργο, η Ουγγαρία, η Μάλτα, η Αυστρία, η Ρουμανία, η Πορτογαλία, η Σλοβενία και η Σλοβακία δηλώνουν ότι η σημαία που είναι χρώματος κυανού και φέρει κύκλο δώδεκα χρυσών αστέρων, ο ύμνος από την «Ωδή στη Χαρά» της ενάτης Συμφωνίας του Λούντβιχ βαν Mπετόβεν, το έμβλημα «Ενωμένη στην πολυμορφία», το ευρώ ως νόμισμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η ημέρα της Ευρώπης την 9η Μαΐου, θα παραμείνουν, γι' αυτά, τα σύμβολα της κοινής ταυτότητάς τους ως πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του δεσμού τους με αυτήν. 53. Δήλωση της Τσεχικής Δημοκρατίας σχετικά με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης 1. Η Τσεχική Δημοκρατία υπενθυμίζει ότι οι διατάξεις του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης απευθύνονται στα θεσμικά και λοιπά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τηρουμένων της αρχής της επικουρικότητας και της κατανομής των αρμοδιοτήτων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, όπως επαναβεβαιώνεται στης δήλωση (αριθ. 18) σχετικά με την οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων. Η Τσεχική Δημοκρατία υπογραμμίζει ότι οι διατάξεις του Χάρτη απευθύνονται στα κράτη μέλη μόνον όταν υλοποιούν το δίκαιο της Ένωσης και όχι όταν θεσπίζουν και υλοποιούν το εθνικό δίκαιο ανεξάρτητα από το δίκαιο της Ένωσης. 2. Η Τσεχική Δημοκρατία υπογραμμίζει επίσης ότι ο Χάρτης δεν διευρύνει το δίκαιο της Ένωσης και δεν θεσπίζει νέες αρμοδιότητες για την Ένωση. Δεν μειώνει το πεδίο εφαρμογής του εθνικού δικαίου και δεν περιορίζει καμία από τις νυν αρμοδιότητες των εθνικών αρχών στον τομέα αυτό.

Αθήνα, 1 Ιουλίου 2008
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΚΑΡΟΛΟΣ ΓΡ. ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Π. ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ Γ. ΑΛΟΓΟΣΚΟΥΦΗΣ
ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΜΥΝΑΣ
Θ. ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ Ε. ΜΕΪΜΑΡΑΚΗΣ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΧΩΡΟΤΑΞΙΑΣ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΡΓΩΝ
Χ. ΦΩΛΙΑΣ Γ. ΣΟΥΦΛΙΑΣ
ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΚΑΙ
ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
ΕΥΡ. ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ Φ. ΠΑΛΛΗ−ΠΕΤΡΑΛΙΑ
ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
Δ. ΑΒΡΑΜΟΠΟΥΛΟΣ Α. ΚΟΝΤΟΣ
ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Σ. ΧΑΤΖΗΓΑΚΗΣ Μ.Γ. ΛΙΑΠΗΣ
ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
Α. ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ Κ. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ
ΕΜΠΟΡΙΚΗΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ, ΑΙΓΑΙΟΥ
ΚΑΙ ΝΗΣΙΩΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ – ΘΡΑΚΗΣ Γ. ΒΟΥΛΓΑΡΑΚΗΣ Μ. ΤΖΙΜΑΣ
ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
Θ. ΡΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ
Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κρά
τους