Οι υπηρεσίες προστασίας και ασφάλισης της αγροτικής δραστηριότητας παρέχονται μέσα από ένα ενιαίο εθνικό σύστημα που οργανώνεται και λειτουργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου και τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Οι υπηρεσίες αυτές συντονίζονται, παρακολουθούνται και ελέγχονται από τη συνιστώμενη με το άρθρο 2 του παρόντος νόμου Διεύθυνση Διαχείρισης Κρίσεων και Κινδύνων στον Αγροτικό Τομέα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Οι υπηρεσίες προστασίας και ασφάλισης της αγροτικής δραστηριότητας παρέχονται από: α) τον Οργανισμό Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛ.Γ.Α.), νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου κοινής ωφέλειας που ιδρύθηκε με το ν. 1790/1988 (ΦΕΚ 134 Α΄), ανήκει εξ ολοκλήρου στο Δημόσιο και εδρεύει στην Αθήνα, β) τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις, τους αλληλασφαλιστικούς συνεταιρισμούς και τα Ταμεία Αλληλοβοήθειας και γ) τη Διεύθυνση Διαχείρισης Κρίσεων και Κινδύνων στον Αγροτικό Τομέα του άρθρου 2 του παρόντος νόμου για τα προγράμματα της Πολιτικής Σχεδίασης ΄Εκτακτης Ανάγκης και συναφείς υπηρεσίες που αφορούν στην ασφάλιση της αγροτικής παραγωγής και του αγροτικού κεφαλαίου.

Οι υπηρεσίες προστασίας της αγροτικής δραστηριότητας περιλαμβάνουν: α) την υποχρεωτική ασφάλιση στον ΕΛ.Γ.Α. των κινδύνων που αναφέρονται στο άρθρο 5 του παρόντος νόμου και περιλαμβάνονται στους σχετικούς Κανονισμούς Ασφάλισης, β) τις προαιρετικές για τους παραγωγούς ασφαλίσεις, με επιδοτούμενο ασφάλιστρο, που συνάπτονται με ασφαλιστικές επιχειρήσεις, αλληλοασφαλιστικούς συνεταιρισμούς ή άλλους ασφαλιστικούς φορείς, περιλαμβανομένου και του ΕΛ.Γ.Α. και που καλύπτουν κινδύνους που δεν καλύπτονται ή καλύπτονται μερικώς από την υποχρεωτική ασφάλιση της προηγούμενης περίπτωσης, γ) τις καλύψεις που παρέχονται με τα Προγράμματα Κρατικών Ενισχύσεων που έχουν εγκριθεί από την Ε.Ε. και δ) την ενεργητική προστασία της αγροτικής παραγωγής, του φυτικού, ζωικού, αλιευτικού, υδατοκαλλιεργητικού και εγγείου κεφαλαίου των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, που ασκείται από τον ΕΛ.Γ.Α. δυνάμει του ν. 2342/ 1995 «Ενεργητική προστασία της γεωργικής, κτηνοτροφικής και αλιευτικής παραγωγής και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 208 Α΄) όπως ο νόμος αυτός ισχύει κάθε φορά.

Στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων συνιστάται νέα Διεύθυνση υπαγόμενη απευθείας στον Υπουργό με την ονομασία «Διεύθυνση Διαχείρισης Κρίσεων και Κινδύνων στον Αγροτικό Τομέα» αποτελούμενη από δύο Τμήματα, με σκοπό: α) το συντονισμό, την παρακολούθηση και τον έλεγχο της λειτουργίας των νομικών προσώπων των εδαφίων α΄ και β΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του παρόντος νόμου και την οργάνωση και λειτουργία των προαιρετικών για τους παραγωγούς επιδοτούμενων ασφαλίσεων της παραγράφου 3 εδάφιο β΄ του άρθρου 1 του παρόντος νόμου (1ο Τμήμα) και β) την άσκηση των αρμοδιοτήτων για τα προγράμματα κρατικών ενισχύσεων (2ο Τμήμα). Η Διεύθυνση στελεχώνεται με το αναγκαίο προσωπικό εκ του Υπουργείου ή /και με προσωπικό αποσπώμενο ή μετατασσόμενο από άλλη υπηρεσία του δημόσιου εν γένει τομέα. Προϊστάμενοι της Διεύθυνσης αυτής και των Τμημάτων ορίζονται υπάλληλοι του κλάδου ΠΕ γεωτεχνικών ή ΠΕ4 Διοικητικών – Οικονομικών ή ΠΕ5 Αναλογιστών ή ΠΕ9 Στατιστικών. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Οικονομικών, καθορίζονται η ονομασία των Τμημάτων, οι ειδικότητες, τα προσόντα και τα καθήκοντα των υπαλλήλων της Διεύθυνσης και των Τμημάτων, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του άρθρου αυτού.

Στην αρμοδιότητα της Διεύθυνσης αυτής υπάγεται ιδίως: α. Η κατάρτιση και η υποβολή προς έγκριση στους Υπουργούς Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, των ακόλουθων προγραμμάτων του επόμενου έτους: (i) του ετήσιου προγράμματος προαιρετικής ασφάλισης της αγροτικής δραστηριότητας, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο άρθρο 18 στο οποίο προσδιορίζονται κυρίως οι προς κάλυψη κίνδυνοι, οι απαλλαγές και οι λοιποί όροι κάλυψης, οι πόροι που προορίζονται για την επιδότηση του ασφαλίστρου, τα ποσοστά επιδότησης του ασφαλίστρου, οι τιμές αποζημίωσης των προϊόντων και τα λοιπά τεχνικοασφαλιστικά ή γεωργοτεχνικά στοιχεία που είναι απαραίτητα για την εφαρμογή των σχετικών ασφαλιστικών προγραμμάτων και (ii) του ετήσιου προγράμματος των κρατικών ενισχύσεων στο οποίο καθορίζονται οι κρατικές ενισχύσεις που χορηγούνται προς τα νομικά πρόσωπα της παραγράφου 2 του άρθρου 1 για την εκπλήρωση των σκοπών τους και η κατανομή τους σε κατηγορίες ανάλογα με τον ειδικότερο σκοπό χορήγησής τους. β. Η διαχείριση των κρατικών ενισχύσεων που καθορίζονται στην υποπερίπτωση (ii) της προηγούμενης περίπτωσης α΄. γ. Η κατάρτιση πρότυπων βασικών όρων ασφαλιστηρίων συμβολαίων, οι οποίοι εγκρίνονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας. δ. Ο έλεγχος των ασφαλιστηρίων συμβολαίων, όπου αυτά απαιτούνται, για τους φορείς της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του παρόντος νόμου, ως προς τη συμβατότητά τους με τους βασικούς όρους του προηγούμενου εδαφίου γ΄, ο έλεγχος της επιλεξιμότητας των φορέων που υποβάλλουν αίτηση συμμετοχής στο ετήσιο πρόγραμμα Γεωργικών Ασφαλίσεων και ο έλεγχος της επιδότησης του ασφαλίστρου. ε. Η εκπόνηση μελετών και η υποβολή προτάσεων και εισηγήσεων προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για τροποποιήσεις των υφιστάμενων καλύψεων του ΕΛ.Γ.Α. που προβλέπονται στους Κανονισμούς του ή την κάλυψη κινδύνων του άρθρου 5 του νόμου αυτού που υπάγονται στην ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α. και οι οποίοι δεν προβλέπονται στους Κανονισμούς του και δεν ασφαλίζονται άμεσα, καθώς και για κάθε θέμα που αφορά στη δραστηριότητα του ΕΛ.Γ.Α.. στ. Η συγκέντρωση και επεξεργασία στατιστικών δεδομένων, η εκπόνηση αναλογιστικών μελετών και ο προσδιορισμός του τεχνικού ασφαλίστρου και η παρακολούθηση της απορρόφησης και αξιοποίησης του συνόλου των πόρων των νομικών προσώπων της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του παρόντος νόμου. ζ. Η κατάρτιση απολογιστικών εκθέσεων για την προηγούμενη διαχειριστική χρήση και η υποβολή τους στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σχετικά με τη λειτουργία των νομικών προσώπων της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του παρόντος νόμου και τις βελτιώσεις που απαιτούνται, την κατανομή και αξιοποίηση των κρατικών ενισχύσεων που χορηγούνται στα παραπάνω νομικά πρόσωπα. η. Η διεξαγωγή ερευνών για τους φυσικούς κινδύνους που απειλούν τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις και την επεξεργασία, αξιολόγηση και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων των ερευνών αυτών. θ. Η υποβολή προτάσεων στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την αναδιάρθρωση της αγροτικής παραγωγής και την προσαρμογή των καλλιεργειών στο φυσικό περιβάλλον, με σκοπό την κατά το δυνατόν αποφυγή των καταστροφών, καθώς και την εφαρμογή τεχνικών για την ελαχιστοποίηση του αποτελέσματος των ζημιών. ι. Η παροχή τεχνικών συμβουλών στους αγρότες και στις οργανώσεις των αγροτών σε θέματα πρόληψης, προστασίας και ασφάλισης κατά της επέλευσης καταστροφικών φυσικών κινδύνων.

Στην ως άνω Διεύθυνση υπάγονται και οι αρμοδιότητες για τα προγράμματα κρατικών ενισχύσεων που μεταφέρονται από τον ΕΛ.Γ.Α. στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σύμφωνα με το άρθρο 21 του παρόντος νόμου.

Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, που εκδίδεται ύστερα από εισήγηση της Διεύθυνσης Διαχείρισης Κρίσεων και Κινδύνων στον Αγροτικό Τομέα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων: α) εγκρίνονται τα προγράμματα της παραγράφου 2α του παρόντος άρθρου και β) καθορίζονται οι διαδικασίες απόδοσης των κρατικών ενισχύσεων που αναφέρονται στο ετήσιο πρόγραμμα κρατικών ενισχύσεων της παραγράφου 2α υποπερίπτωση (ii) του άρθρου αυτού, οι διαδικασίες ελέγχου και επιδότησης του ασφαλίστρου, καθώς και κάθε θέμα σχετικό με την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου.

Στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α. υπάγονται όλα τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα, καθώς και ενώσεις προσώπων που έχουν την πλήρη κυριότητα, την επικαρπία ή μόνο την εκμετάλλευση αγροτικών εκμεταλλεύσεων της χώρας, πλην της περιοχής του Αγίου Όρους. Δικαίωμα αποζημίωσης έχουν όσοι αποδεδειγμένα έχουν εκπληρώσει τις ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις.

Στον ΕΛ.Γ.Α. ασφαλίζεται αυτοδίκαια και υποχρεωτικά από τους κινδύνους και τις παθήσεις του άρθρου 5 του παρόντος νόμου, που περιλαμβάνονται στους σχετικούς Κανονισμούς Ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α., το σύνολο της φυτικής παραγωγής, της ζωικής παραγωγής και το αντίστοιχο κεφάλαιο των εκμεταλλεύσεων ζωικής παραγωγής. Η κάλυψη από τον ΕΛ.Γ.Α. των αντικειμένων αυτών, αρχίζει από την ημερομηνία ισχύος του αντίστοιχου Κανονισμού Ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α..

Εξαιρούνται από την υποχρεωτική ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α. οι πτηνοτροφικές και χοιροτροφικές επιχειρήσεις, καθώς και οι εκμεταλλεύσεις ανθοκομικών και καλλωπιστικών προϊόντων και τα φυτώρια. Οι επιχειρήσεις αυτές μπορεί να υπαχθούν στην ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α ύστερα από αίτησή τους. Η ασφάλιση αρχίζει τριάντα ημέρες μετά την υποβολή της αίτησης και ισχύει υποχρεωτικά για τρία τουλάχιστον έτη. Β. ΠΡΟΣΘΕΤΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ

Τα πρόσωπα της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού δύνανται να ζητήσουν μείωση του ποσοστού απαλλαγής για τις καλλιέργειες που αναφέρονται στο άρθρο 6 παράγραφος 2 του παρόντος νόμου, για τις οποίες προβλέπεται αυξημένη απαλλαγή, καταβάλλοντας πρόσθετη εισφορά, όπως ορίζεται στο άρθρο 7 παρ. 1β του παρόντος νόμου. Γ. ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ

Τα πρόσωπα της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού δύνανται να ασφαλίζονται προαιρετικά για κάλυψη ζημιών από κινδύνους που προβλέπονται στο άρθρο 5 και δεν εντάσσονται στους υποχρεωτικά ασφαλιζόμενους κινδύνους του ΕΛ.Γ.Α., καταβάλλοντας εισφορά, όπως ορίζεται στο άρθρο 7 παρ. 1γ του παρόντος νόμου.

Στην ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α. υπάγονται οι ακόλουθοι φυσικοί κίνδυνοι και ασθένειες, που μπορεί να προκαλέσουν άμεσες ζημιές στη φυτική παραγωγή: α) ο παγετός β) το χαλάζι γ) η ανεμοθύελλα δ) η πλημμύρα ε) ο καύσωνας και η ηλιακή ακτινοβολία στ) το χιόνι ζ) οι υπερβολικές ή άκαιρες βροχοπτώσεις η) οι κίνδυνοι από τη θάλασσα θ) ζημιές από αρκούδα ι) ζημιές από αγριογούρουνα, στις περιοχές όπου προστατεύονται από τη συνθήκη RAMSAR ια) ζημιές που προκαλούνται από άγρια κουνέλια, στη φυτική παραγωγή της νήσου Λήμνου ιβ) οι επιφυτείες και οι κάθε είδους και αιτίας καταστροφικού χαρακτήρα εντομολογικές και φυτοπαθολογικές προσβολές των καλλιεργειών, συμπεριλαμβανομένων και των οφειλόμενων στον περιορισμό της χρήσης λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας.

Στην ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α. υπάγονται επίσης οι ακόλουθοι φυσικοί κίνδυνοι, ασθένειες και παθήσεις, που μπορεί να προκαλέσουν άμεσες ζημιές στο ζωικό κεφάλαιο και στη ζωική παραγωγή: α) η πλημμύρα β) η ανεμοθύελλα γ) το υπερβολικό ψύχος δ) το χιόνι ε) το χαλάζι στ) οι υψηλές θερμοκρασίες ζ) η κατολίσθηση και η καθίζηση εδάφους η) ο κεραυνός θ) η πυρκαγιά από ανωτέρα βία ι) κίνδυνοι από άγρια ζώα και κίνδυνοι ανωτέρας βίας που επιδρούν στην καταλληλότητα της ζωϊκής παραγωγής κ) ασθένειες – παθήσεις: παθολογικές καταστάσεις τοκετού βοοειδών, μετατόπιση ηνύστρου δεξιά με στροφή των βοοειδών, ειλεός των βοοειδών, ατυχήματα (κατάγματα εκτός περιόδου τοκετού) των βοοειδών, άνθρακας, πνευματάνθρακας, ιογενής διάρροια – νόσος των βλεννογόνων, κακοήθης καταρροϊκός πυρετός των βοοειδών (γαγγραινώδης κόρυζα των βοοειδών), γαγγραινώδης μαστίτιδα των αιγών και των προβάτων, λοιμώδης αγαλαξία των αιγών και των προβάτων, παραφυματίωση των αιγών και των προβάτων, προϊούσα πνευμονία των αιγών και των προβάτων, λιστερίαση των αιγών και των προβάτων, λοιμώδης πλευροπνευμονία των αιγών, νόσος οιδήματος των αιγών, γαγγραινώδης μαστίτιδα των βοοειδών, κολιβακιλλική μαστίτιδα των βοοειδών, νοζεμίαση των μελισσοσμηνών, σηψηγονία (αμερικάνικη) των μελισσοσμηνών και λοιποί νόσοι επιζωοτικής μορφής. Εξαιρούνται από την ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α. οι ασθένειες της περίπτωσης κ΄ της παραγράφου αυτής, εφόσον για την αντιμετώπισή τους προβλέπεται η εκρίζωση με βάση τους ισχύοντες κοινοτικούς κανονισμούς.

Η κάλυψη από τον ΕΛ.Γ.Α. των υπαγόμενων στην ασφάλισή του φυσικών κινδύνων, ασθενειών και παθήσεων που αναφέρονται στις προηγούμενες παραγράφους, ενεργοποιείται από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του αντίστοιχου Κανονισμού Ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α. στον οποίο περιλαμβάνονται.

Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που εκδίδεται ύστερα από σύνταξη αναλογιστικής μελέτης και εισήγηση της Διεύθυνσης Διαχείρισης Κρίσεων και Κινδύνων στον Αγροτικό Τομέα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καθορίζεται ο χρόνος έναρξης και οι όροι κάλυψης των κινδύνων των παραπάνω παραγράφων που δεν περιλαμβάνονται στους Κανονισμούς Ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α.. Με την ίδια απόφαση οι κίνδυνοι αυτοί περιλαμβάνονται στον Κανονισμό Ασφάλισης και καθορίζεται το ύψος της δαπάνης και ο τρόπος της κάλυψής της.

Στο πλαίσιο της υποχρεωτικής ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α. καλύπτονται οι άμεσες ζημιές στη φυτική παραγωγή και στο ζωικό κεφάλαιο, που είναι μεγαλύτερες από ένα ελάχιστο ποσοστό ζημιάς, όπως αυτό καθορίζεται στους εκάστοτε ισχύοντες κανονισμούς ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α.. Το ποσοστό αυτό αποτελεί το ελάχιστο όριο απαλλαγής. Ζημία κατώτερη ή ίση με το όριο αυτό δεν βαρύνει τον ΕΛ.Γ.Α. Η απαλλαγή υπολογίζεται ως ποσοστό επί της συνολικής παραγωγής του αγροτεμαχίου που ζημιώθηκε, κατ’ είδος και ποικιλία καλλιέργειας ή επί του αριθμού των εκτρεφόμενων ζώων κατά αυτοτελή εκτροφή.

Εάν πρόκειται για καλλιέργειες, όπου με βάση τα στατιστικά στοιχεία του ΕΛ.Γ.Α., η ασφαλιστική τους κάλυψη συνεπάγεται σημαντικά μεγαλύτερο και δυσανάλογο, προς τις εισφορές, κόστος για τον ΕΛ.Γ.Α., με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΛ.Γ.Α., η οποία εγκρίνεται από τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μπορεί είτε να αυξηθεί το ποσοστό της απαλλαγής είτε να ορισθεί εισφορά μεγαλύτερη από την προβλεπόμενη στο άρθρο 7 που ακολουθεί. Στις αντίθετες περιπτώσεις, με όμοιες αποφάσεις μπορεί να μειωθεί το ποσοστό της απαλλαγής, είτε να ορισθεί εισφορά μικρότερη από την προβλεπόμενη στο άρθρο 7 που ακολουθεί.

Στους Ασφαλιστικούς Κανονισμούς του ΕΛ.Γ.Α., τα ποσοστά απαλλαγής μπορεί να ορίζονται στο σύνολό τους ή ανά κατηγορία κινδύνου ή ανά προϊόν ή ανά περιοχή.

Οι καταβαλλόμενες αποζημιώσεις λόγω της υποχρεωτικής ασφάλισης, μπορεί να επιμερίζονται ανά προϊόν στον τομέα της φυτικής παραγωγής ή ανά κατηγορία στο ζωικό κεφάλαιο, αναλογικά με τα ανά προϊόν ή ανά κατηγορία έσοδα του ΕΛ.Γ.Α. εκ της υποχρεωτικής εισφοράς.

Ως ανώτατο όριο αποζημίωσης που μπορεί να καταβάλλει ο ΕΛ.Γ.Α. στους δικαιούχους ορίζεται η μεγαλύτερη αποζημίωση που μπορεί να δοθεί με βάση τους Κανονισμούς Ασφάλισης της Φυτικής Παραγωγής και του Ζωικού Κεφαλαίου του ΕΛ.Γ.Α. που ισχύουν κάθε φορά και δεν μπορεί να υπερβαίνει συνολικά ανά δικαιούχο τις εβδομήντα χιλιάδες (70.000) ευρώ.

Το συνολικό ποσό των ετήσιων αποζημιώσεων που καταβάλλει ο ΕΛ.Γ.Α. λόγω της υποχρεωτικής ασφάλισης, δεν μπορεί να υπερβαίνει το άθροισμα των ετήσιων εσόδων του από την είσπραξη της υποχρεωτικής ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς και οποιουδήποτε αποθεματικού έχει δημιουργηθεί εξ αυτού του λόγου από προηγούμενες χρήσεις.

Με απόφαση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ορίζονται ανά προϊόν στον τομέα της φυτικής παραγωγής ή ανά κατηγορία στο ζωικό κεφάλαιο, οι όροι, οι προϋποθέσεις και οι λεπτομέρειες εφαρμογής του επιμερισμού των προβλεπόμενων αποζημιώσεων, ο τρόπος και η διαδικασία της οριζόντιας συμμετρικής και αναλογικής μείωσης των αποζημιώσεων που καταβάλλει ο ΕΛ.Γ.Α., καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια εφαρμογής του άρθρου αυτού.

Πόροι του ΕΛ.Γ.Α. είναι: α) τα έσοδα από την ειδική ασφαλιστική εισφορά που προβλέπεται στο άρθρο 8 του νόμου αυτού, η οποία ορίζεται σε ποσοστό: −τέσσερα τοις εκατό (4%) επί της ασφαλιζόμενης αξίας της φυτικής παραγωγής και προκειμένου για την ελιά, λόγω της έντονης παρενιαυτοφορίας που παρουσιάζει, σε τρία τοις εκατό (3%) −μηδέν εβδομήντα πέντε τοις εκατό (0,75%) επί της ασφαλιζόμενης αξίας του ζωικού κεφαλαίου − μισό τοις εκατό (0,5%) για τα προϊόντα φυτικής προέλευσης των καλλιεργειών που παράγονται στο σύνολό τους (αμιγώς) και αποκλειστικά σε «ελεγχόμενο περιβάλλον» μιας γεωργικής εκμετάλλευσης, όπως αυτό καθορίζεται από τους σχετικούς Κανονισμούς Ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α.. Τα πρόσωπα που υπάγονται στη διάταξη αυτή μπορούν με αίτησή τους να ζητήσουν την εξαίρεσή τους από την ασφάλιση αυτή, β) τα έσοδα από την πρόσθετη ασφαλιστική εισφορά που προβλέπεται στο άρθρο 4, του νόμου αυτού, η οποία ορίζεται σε ποσοστό επί της ασφαλιζόμενης αξίας της φυτικής παραγωγής για την ασφαλιστική κάλυψη καλλιεργειών με αυξημένη απαλλαγή, γ) τα έσοδα από την προαιρετική ασφαλιστική εισφορά, που προβλέπεται στο άρθρο 4 του νόμου αυτού, η οποία ορίζεται σε ποσοστό επί της ασφαλιζόμενης αξίας της φυτικής παραγωγής για την ασφαλιστική κάλυψη των προαιρετικά ασφαλιζόμενων κινδύνων. Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που λαμβάνεται μετά από εισήγηση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΛ.Γ.Α., ορίζονται τα ποσοστά που προβλέπονται στις περιπτώσεις β΄ και γ΄ του άρθρου αυτού, δ) η ετήσια επιχορήγηση από τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών του ΕΛ.Γ.Α.. Το ύψος της ετήσιας επιχορήγησης της περίπτωσης αυτής δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό που αντιστοιχεί στο 20% των πραγματοποιηθέντων ετήσιων εσόδων του ΕΛ.Γ.Α. που προέρχονται από την εισφορά της περίπτωσης α΄ της παραγράφου αυτής, ε) οι λοιπές κρατικές επιχορηγήσεις προς τον ΕΛ.Γ.Α. που έχουν εγκριθεί από την Ε.Ε., οι επιχορηγήσεις από την ένταξη δράσεων του ΕΛ.Γ.Α. σε αναπτυξιακά προγράμματα, οι επιχορηγήσεις που αφορούν το μη ασφαλιστικό αντικείμενο, όπως η ενεργητική προστασία, καθώς και οι αμοιβές για παροχή υπηρεσιών προς το Δημόσιο και τρίτους, στ) η γενική εισφορά υπέρ ΕΛ.Γ.Α. που επιβάλλεται επί του εισοδήματος από γεωργικές επιχειρήσεις, ζ) τα τέλη εκτίμησης ζημιών, οι αμοιβές και τα έσοδα από τις υπηρεσίες που παρέχει ο ΕΛ.Γ.Α. προς τρίτους, η) επιχορηγήσεις από ειδικά ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (E.E.) και άλλων διεθνών οργανισμών, θ) οι αποδόσεις των κεφαλαίων του, οι δωρεές, τα κληροδοτήματα και οι κάθε είδους εισφορές φυσικών ή νομικών προσώπων, ι) οι αποδόσεις από την επένδυση των αποθεματικών.

Σε περιόδους κατά τις οποίες τα συνολικά από κάθε πηγή και αιτία έσοδα του ΕΛ.Γ.Α. υπερβαίνουν τα συνολικά του έξοδα, ο ΕΛ.Γ.Α. σχηματίζει αποθεματικό. Με αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη δημιουργία, το ύψος, τη διάθεση και την επένδυση του αποθεματικού που σχηματίζεται καθώς και κάθε λεπτομέρεια σχετική με την εφαρμογή του άρθρου αυτού.

Στην υποχρεωτική ειδική ασφαλιστική εισφορά υπέρ του ΕΛ.Γ.Α. υπόκεινται όλες οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις.

Δεν υπόκεινται στην υποχρέωση καταβολής της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς υπέρ του ΕΛ.Γ.Α. οι καλλιέργειες δασικών και αγροτικών προϊόντων που εξαιρούνται από την ασφαλιστική κάλυψη, σύμφωνα με τους κανονισμούς ασφάλισης που ισχύουν.

Στη φυτική παραγωγή, η ασφαλιζόμενη αξία της αγροτικής παραγωγής ανά παραγωγό, επί της οποίας επιβάλλεται η ειδική ασφαλιστική εισφορά, ορίζεται με βάση: α) τον αριθμό των στρεμμάτων ή δένδρων – ανάλογα με την καλλιέργεια – των καλλιεργούμενων εκτάσεων που έχει στην κατοχή του ή έχει την εκμετάλλευσή τους ο παραγωγός, όπως δηλώνονται από τον ίδιο στην Ενιαία Δήλωση Καλλιέργειας που συνυποβάλλεται υποχρεωτικά μαζί με την Ενιαία Αίτηση, β) τη μέση παραγωγή ανά νομό και ανά στρέμμα ή δένδρο των δηλούμενων καλλιεργειών και γ) την αξία του παραγόμενου προϊόντος ανά κιλό ή τεμάχιο, ανάλογα με την καλλιέργεια.

Στο ζωικό κεφάλαιο η ασφαλιζόμενη αξία της αγροτικής παραγωγής ανά παραγωγό, επί της οποίας επιβάλλεται η ειδική ασφαλιστική εισφορά, ορίζεται με βάση: α) τον αριθμό των ζώων που έχει στην κατοχή του ή έχει την εκμετάλλευσή τους ο παραγωγός, όπως δηλώνεται από τον ίδιο με την Ενιαία Δήλωση Εκτροφής που συνυποβάλλεται υποχρεωτικά με την Ενιαία Αίτηση, β) την αξία του δηλούμενου ζωικού κεφαλαίου ανά είδος ή κατηγορία.

Επί της αξίας της αγροτικής παραγωγής, η οποία έχει υπολογισθεί σύμφωνα με το άρθρο 9, επιβάλλεται η ειδική ασφαλιστική εισφορά, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7.

Ο ακριβής προσδιορισμός της υποχρεωτικής ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς σε χρηματικό ποσό, που αναλογεί σε κάθε ασφαλισμένο παραγωγό, γίνεται με την υποβολή της Ενιαίας Αίτησης. Το συνολικό ποσό της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς υπολογίζεται ως ποσοστό επί του συνόλου της ασφαλιζόμενης αξίας της παραγωγής, όπως αυτή προκύπτει από τις αναγραφόμενες στην Ενιαία Αίτηση καλλιέργειες ή ζωικό κεφάλαιο.

Η συνολική ετήσια καταβαλλόμενη ειδική ασφαλιστική εισφορά, ανά παραγωγό, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό που αναλογεί στην ασφαλιζόμενη αξία, η οποία αντιστοιχεί στην ανώτατη καταβαλλόμενη αποζημίωση του άρθρου 6 παράγραφος 5.

Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που εκδίδεται ύστερα από εισήγηση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΛ.Γ.Α., καθορίζονται ο τύπος και το περιεχόμενο των δηλώσεων καλιέργειας και εκτροφής και των λοιπών εντύπων, καθώς και λοιπά στοιχεία με βάση τα οποία πραγματοποιείται ο προσδιορισμός της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς, οι μέσες ανά νομό παραγωγές, οι αξίες των ασφαλιζόμενων ειδών της φυτικής παραγωγής και του ζωικού κεφαλαίου, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.

Η καταβολή της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς από τον παραγωγό αποτελεί προϋπόθεση για την αποζημίωσή του από τον ΕΛ.Γ.Α. σε περίπτωση επέλευσης ασφαλιστικά καλυπτόμενων ζημιογόνων αιτίων. Η μη καταβολή της εισφοράς καθιστά τον παραγωγό μη δικαιούχο αποζημίωσης ΕΛ.Γ.Α..

Η καταβολή της οφειλόμενης ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς πραγματοποιείται με απευθείας κατάθεση από τον παραγωγό του οφειλόμενου ποσού, σε ειδικό για το σκοπό αυτόν τραπεζικό λογαριασμό του ΕΛ.Γ.Α.. Στην περίπτωση που, για οποιονδήποτε λόγο, ο υπόχρεος στην καταβολή αυτή αγρότης, αδυνατεί να καταβάλει το σύνολο ή μέρος της οφειλής, δύναται να εξουσιοδοτήσει τον ΕΛ.Γ.Α. να εισπράξει για λογαριασμό του, το υπολειπόμενο ποσό της οφειλής από απαιτήσεις που πρόκειται να του καταβληθούν εντός του έτους, από φορείς του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα. Σε περίπτωση που δεν καταβάλλεται το σύνολο ή μέρος της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς ή που παρά την εξουσιοδότηση, ο ΕΛ.Γ.Α. αδυνατεί να εισπράξει τo σύνολο ή μέρος της οφειλής, το σχετικό οφειλόμενο ποσό οριστικοποιείται με πράξη του ΕΛ.Γ.Α., η οποία αποστέλλεται για βεβαίωση και είσπραξη στην αρμόδια για τη φορολογία εισοδήματος του οφειλέτη Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.), εισπράττεται σύμφωνα με τις διατάξεις περί είσπραξης δημοσίων εσόδων και αποδίδεται στον ΕΛ.Γ.Α.

Η υποχρεωτική ειδική ασφαλιστική εισφορά που εισπράττεται υπέρ του ΕΛ.Γ.Α. απαλλάσσεται από κάθε φόρο, τέλος χαρτοσήμου και κάθε άλλη επιβάρυνση υπέρ του Δημοσίου.

Οι διατάξεις του άρθρου αυτού τίθενται σε εφαρμογή την 1.1.2011 και οπωσδήποτε μετά από τη δημοσίευση του νόμου αυτού στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, και την έκδοση των αντίστοιχων Κανονισμών Ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α..

Απόδειξη της καταβολής των ασφαλιστικών υποχρεώσεων του παραγωγού, θεωρείται η ασφαλιστική ενημερότητα, όπως αυτή καθορίζεται στους σχετικούς Κανονισμούς ΕΛ.Γ.Α..

Η ασφαλιστική ενημερότητα ισχύει για το έτος για το οποίο υποβλήθηκε η Δήλωση Καλλιέργειας ή Εκτροφής μαζί με την Ενιαία Αίτηση και καθιστά τον υποχρεωτικά ασφαλιζόμενο στον ΕΛ.Γ.Α. παραγωγό, δικαιούχο διεκδίκησης αποζημίωσης ή εγκεκριμένων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή κρατικών οικονομικών ενισχύσεων, σε περίπτωση ζημιάς της φυτικής παραγωγής και του φυτικού ή ζωικού κεφαλαίου του, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στους εκάστοτε ισχύοντες Κανονισμούς Ασφάλισης Φυτικής Παραγωγής και Ζωικού Κεφαλαίου του ΕΛ.Γ.Α. και τον Κανονισμό Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων.

Στην προαιρετική ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α., τα εκατέρωθεν δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του ΕΛ.Γ.Α. και του ασφαλισμένου ρυθμίζονται με βάση τη σύμβαση που συνάπτεται μεταξύ των μερών.

Στην πρόσθετη ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α., τα εκατέρωθεν δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του ΕΛ.Γ.Α. και του ασφαλισμένου ρυθμίζονται με βάση τη σύμβαση που συνάπτεται μεταξύ των μερών.

Οι αποζημιώσεις με τις οποίες βαρύνεται ο ΕΛ.Γ.Α., λόγω της υποχρεωτικής ασφάλισης, καταβάλλονται στους δικαιούχους μετά τη διαπίστωση της ζημιάς και την οριστικοποίηση του πορίσματος εκτίμησης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στους σχετικούς Κανονισμούς του ΕΛ.Γ.Α.. Η αποζημίωση καταβάλλεται στον δικαιούχο το αργότερο εντός δύο μηνών από την εκκαθάριση της ζημιάς, με την επιφύλαξη των διατάξεων των παρακάτω παραγράφων.

Σε περιπτώσεις ασφαλιστικά καλυπτόμενων ζημιών, για την κάλυψη των οποίων προβλέπεται ότι θα απαιτηθούν χρηματικά ποσά μεγαλύτερα από τα ταμειακά διαθέσιμα του ΕΛ.Γ.Α. που προέρχονται από την ειδική ασφαλιστική εισφορά του άρθρου 11 και εφόσον δεν προβλέπεται η κάλυψη από αντασφαλιστική σύμβαση, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΛ.Γ.Α. με απόφασή του, μπορεί να χορηγεί στους δικαιούχους προκαταβολή έναντι της αποζημίωσης που δικαιούνται. Μπορεί επίσης να καθορίζει, με όμοια απόφαση, ποσοστό προκαταβολής διαφορετικό κατά ζημιογόνο αίτιο ή κατά προϊόν.

Εάν στο τέλος της ετήσιας χρήσης, οι συνολικές αποζημιώσεις που έχουν καταβληθεί είναι μικρότερες των ποσών που έχουν καταβληθεί από τους παραγωγούς και έχουν εισπραχθεί από τον ΕΛ.Γ.Α. ως έσοδα εκ της υποχρεωτικής εισφοράς, καταβάλλεται στους δικαιούχους της προηγούμενης παραγράφου, στους οποίους χορηγήθηκε προκαταβολή, το υπόλοιπο της αποζημίωσης που δικαιούνται. Αν τα πραγματικά εισπραχθέντα έσοδα πλέον των αποθεματικών του ΕΛ.Γ.Α. δεν επαρκούν για την καταβολή του υπολοίπου των αποζημιώσεων, αυτές προσαρμόζονται αναλόγως με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΛ.Γ.Α.. Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΛ.Γ.Α., με απόφασή του, καταβάλλει το ποσό που αντιστοιχεί στην προσαρμογή αυτή από τα αποθεματικά των επόμενων ετών.

Ο ΕΛ.Γ.Α. δικαιούται να διενεργεί ελέγχους σχετικά με την καταβολή των αποζημιώσεων σε παραγωγούς. Σε περίπτωση που από τους ελέγχους αυτούς προκύψει ότι έχουν καταβληθεί αποζημιώσεις σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα που δεν τις δικαιούνται σύμφωνα με το νόμο και τους Κανονισμούς του ΕΛ.Γ.Α., με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΛ.Γ.Α. τα μη δικαιούμενα ποσά αποζημίωσης καταλογίζονται σε βάρος αυτών που τα εισέπραξαν αδικαιολογήτως και εισπράττονται σύμφωνα με τις διατάξεις για την είσπραξη των δημοσίων εσόδων. Για τη διεξαγωγή των ελέγχων αυτών, ο ΕΛ.Γ.Α. μπορεί να ζητά από φορείς του Δημοσίου, συνεταιρισμούς και ενώσεις αυτών, καθώς και από επιχειρήσεις, οποιοδήποτε στοιχείο ή πληροφορία θεωρεί απαραίτητη και οι φορείς αυτοί οφείλουν να παρέχουν τα σχετικά στοιχεία ή πληροφορίες εντός εύλογης προθεσμίας.

Κατά την καταβολή των αποζημιώσεων ή και πριν από αυτή ο ΕΛ.Γ.Α. μπορεί να δημοσιοποιεί τις καταστάσεις με τα ονόματα των δικαιούχων, καθώς και το ύψος της αποζημίωσης που καταβλήθηκε ή θα καταβληθεί σε καθέναν από αυτούς.

Με τους Κανονισμούς Ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α. που εγκρίνονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μετά από εισήγηση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΛ.Γ.Α., καθορίζονται: α) οι κίνδυνοι και τα αντικείμενα ασφάλισης που καλύπτει ο ΕΛ.Γ.Α, καθώς και οι όροι, οι προϋποθέσεις και οι περιορισμοί με τους οποίους παρέχεται η ασφάλιση, β) τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των ασφαλισμένων, καθώς και οι συνέπειες και οι κυρώσεις της μη τήρησής τους, γ) το ετήσιο ανώτατο καταβλητέο ποσό αποζημίωσης, δ) η ενδεχόμενη αύξηση της απαλλαγής στις συστηματικά ζημιογόνες περιοχές ή προϊόντα ή ασφαλιζόμενους κινδύνους ή αντίστοιχα η ενδεχόμενη μείωση, ε) η διαδικασία αναγγελίας της ζημίας, στ) ο τρόπος εκτίμησης, υπολογισμού και εξακρίβωσης του ύψους της ζημίας με τη χρήση σύγχρονων μέσων και μεθόδων όπως τηλεπισκόπιση, η διασταύρωση στοιχείων με τη δήλωση ενιαίας ενίσχυσης κ.λπ., καθώς και η διαδικασία επανεκτίμησης της ζημίας, ζ) τα αρμόδια όργανα και η διαδικασία επίλυσης αμφισβητήσεων σχετικά με το είδος και το ύψος της ζημίας και της οφειλόμενης αποζημίωσης, η) ο τρόπος και η διαδικασία αποζημίωσης των οργάνων της προηγούμενης περίπτωσης, θ) ο τρόπος υπολογισμού και καθορισμού του ύψους της καταβλητέας αποζημίωσης, ι) οι βασικοί όροι και οι προϋποθέσεις της πρόσθετης ασφάλισης και της προαιρετικής ασφάλισης, ια) κάθε άλλο θέμα σχετικό με την πραγματοποίηση των σκοπών του ΕΛ.Γ.Α..

Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μπορεί να καθορίζονται ευνοϊκότεροι όροι ασφάλισης, από εκείνους των Κανονισμών Ασφάλισης για ασφαλιζόμενα πρόσωπα που κατοικούν σε ορεινές, μειονεκτικές νησιωτικές περιοχές μέχρι 100.000 κατοίκους και με ειδικά προβλήματα περιοχές, που περιλαμβάνονται στον κατάλογο της Οδηγίας 85/148 Ε.Ε. (L−56) όπως ισχύει για την Ελλάδα. Στην περίπτωση αυτή η απόφαση υποχρεωτικά θα αναφέρει και τον τρόπο κάλυψης της σχετικής δαπάνης.

Η εκτίμηση των ζημιών διενεργείται από γεωτεχνικούς υπαλλήλους ή κτηνιάτρους ή τεχνολόγους γεωπονίας του ΕΛ.Γ.Α. ή από υπαλλήλους των ίδιων ειδικοτήτων του δημόσιου τομέα μετά από έγκριση των υπηρεσιών τους. Σε περίπτωση εκτεταμένων ζημιών για την εκτίμηση των οποίων το προσωπικό του ΕΛ.Γ.Α. δεν επαρκεί, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΛ.Γ.Α., καθήκοντα εκτιμητή μπορεί επίσης να ανατίθενται και σε φυσικά πρόσωπα των παραπάνω ειδικοτήτων από Πίνακα Πιστοποιημένων Εμπειρογνωμόνων που καταρτίζεται για το σκοπό αυτόν, δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και ισχύει για δύο χρόνια.

Η κατάταξη των εμπειρογνωμόνων σε πίνακα και η επιλογή τους γίνεται από τον ΕΛ.Γ.Α. με τη διαδικασία και τα κριτήρια των διατάξεων του άρθρου 6 του ν.2527/1997, όπως ισχύουν. Ο χρόνος υλοποίησης του έργου που ανατίθεται στους πιστοποιημένους εμπειρογνώμονες δεν μπορεί να υπερβαίνει τους δύο μήνες ετησίως.

Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων καθορίζονται οι αρμόδιοι φορείς, τα κριτήρια και η διαδικασία πιστοποίησης των εμπειρογνωμόνων. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Οικονομικών καθορίζονται το ύψος και ο τρόπος αποζημίωσης των εμπειρογνωμόνων, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της διάταξης αυτής.

Στην περίπτωση της προαιρετικής ασφάλισης των αγροτών στον ΕΛ.Γ.Α., σε ασφαλιστικές επιχειρήσεις ή αλληλασφαλιστικούς συνεταιρισμούς για κινδύνους ή μέρος αυτών, που δεν καλύπτονται από την υποχρεωτική ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α., μπορεί να χορηγείται ενίσχυση, ως επιδότηση ασφαλίστρου, για την ασφάλιση καλλιεργειών, ζώων και φυτών έναντι οικονομικών απωλειών που προκαλούνται από δυσμενή κλιματικά φαινόμενα και ασθένειες των ζώων ή των φυτών ή εμφάνιση επιβλαβών οργανισμών.

Η επιδότηση του ασφαλίστρου χορηγείται για ασφαλίσεις που περιλαμβάνονται στο ετήσιο πρόγραμμα γεωργικών ασφαλίσεων που καταρτίζει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και συνάπτονται αφ’ ενός μεταξύ φυσικών ή νομικών προσώπων ή ενώσεων προσώπων, στα οποία ανήκει η κυριότητα και η εκμετάλλευση ή η εκμετάλλευση γεωργικών, κτηνοτροφικών, αλιευτικών ή άλλων συναφών εκμεταλλεύσεων και αφ’ ετέρου ασφαλιστικών επιχειρήσεων ή αλληλασφαλιστικών συνεταιρισμών ή ενώσεων αυτών, που συμμετέχουν στο ετήσιο πρόγραμμα γεωργικών ασφαλίσεων. Δικαιούχοι της επιδότησης είναι τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή οι ενώσεις προσώπων, που συνάπτουν την ασφάλιση με τον ΕΛ.Γ.Α., τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις και τους αλληλασφαλιστικούς συνεταιρισμούς ή τις ενώσεις αυτών.

Η επιδότηση του ασφαλίστρου μπορεί να διαφοροποιείται ανάλογα με τον ασφαλιζόμενο κίνδυνο, τη γεωγραφική περιοχή που βρίσκεται η εκμετάλλευση, το ύψος του εισοδήματος του ασφαλιζόμενου προσώπου, το είδος της καλλιέργειας ή εκτροφής και το χαρακτηρισμό του ως αγρότη ή κατόχου γεωργικής εκμετάλλευσης. Η επιδότηση ασφαλίστρου μπορεί επίσης να διαφοροποιείται μεταξύ φυσικών και νομικών ασφαλιζόμενων προσώπων.

Ο ΕΛ.Γ.Α., οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις και οι αλληλασφαλιστικοί συνεταιρισμοί της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, τηρούν, εκτός από τα αποθεματικά που προβλέπονται από το νόμο και ειδικό αφορολόγητο αποθεματικό γεωργικών κινδύνων, ο τρόπος υπολογισμού και το ύψος του οποίου καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Η ενεργοποίηση του εδαφίου αυτού είναι δυνητική, η δε υποχρέωση αυτή αρχίζει από την ημερομηνία που θα ορίζεται στην προαναφερθείσα κοινή υπουργική απόφαση.

Ο ΕΛ.Γ.Α., οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις και οι αλληλασφαλιστικοί συνεταιρισμοί της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, τηρούν και παρέχουν στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ύστερα από αίτημά του, ασφαλιστικά έγγραφα, καθώς και στατιστικά στοιχεία που σχετίζονται με το ετήσιο πρόγραμμα γεωργικών ασφαλίσεων. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μπορεί να δημοσιοποιεί ενοποιημένα για όλες τις επιχειρήσεις και τους συνεταιρισμούς τα ανωτέρω στοιχεία.

Η μη τήρηση των βασικών όρων και προϋποθέσεων του ετήσιου προγράμματος γεωργικών ασφαλίσεων, καθώς και η μη τήρηση των υποχρεώσεων των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και των αλληλασφαλιστικών συνεταιρισμών, που προσδιορίζονται με τις διατάξεις του νόμου αυτού, συνεπάγονται την επιβολή, σε βάρος των υπαιτίων, των διοικητικών κυρώσεων που καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Β. Ενισχύσεις σε Ταμεία Αλληλοβοήθειας για τις ασθένειες ζώων και φυτών και τα περιβαλλοντικά συμβάντα

Για οικονομικές απώλειες που προκαλούνται από την εμφάνιση ασθενειών ζώων και φυτών και περιβαλλοντικών συμβάντων, το Κράτος μπορεί να προβλέπει την καταβολή οικονομικής αποζημίωσης στους πληττόμενους γεωργούς, μέσω χρηματοδοτικής συνεισφοράς στα Ταμεία Αλληλοβοήθειας για τις ασθένειες ζώων και φυτών και τα περιβαλλοντικά συμβάντα, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στα άρθρα 68 παρ. 1 εδάφιο ε΄ και 71 του Κανονισμού 73/2009 του Συμβουλίου της 19ης/1/2009 και στο άρθρο 14 του Κανονισμού 639/2009 της Επιτροπής της 22ας/7/2009. Γ. Επιλεξιμότητα φορέων και λοιποί όροι

Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων εγκρίνεται ο τρόπος, τα ποσοστά επιδότησης, οι ασφαλίσεις στις οποίες επιδοτείται το ασφάλιστρο, η συνολική δαπάνη για επιδοτήσεις και τα λοιπά στοιχεία, που είναι απαραίτητα για τη σωστή και απρόσκοπτη διεκπεραίωση των εργασιών επιδότησης του ασφαλίστρου, η διαδικασία καταβολής του επιδοτούμενου ασφαλίστρου στους δικαιούχους, το ετήσιο πρόγραμμα γεωργικών ασφαλίσεων που καταρτίζει το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, οι συμπληρωματικοί όροι και προϋποθέσεις συμμετοχής στο παραπάνω πρόγραμμα της παραγράφου 1 για τη φερεγγυότητα και την τεχνική και οργανωτική υποδομή των παραπάνω νομικών προσώπων, οι επιλέξιμοι από τους φορείς που έχουν υποβάλει αίτηση συμμετοχής στο ετήσιο πρόγραμμα γεωργικών ασφαλίσεων, το ύψος της αποζημίωσης, οι προϋποθέσεις, ο τρόπος και η διαδικασία καταβολής της δημόσιας χρηματοδοτικής συνεισφοράς στα Ταμεία Αλληλοβοήθειας της παραγράφου 7 του παρόντος άρθρου, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια εφαρμογής του παρόντος άρθρου.

Ως επιλέξιμες ασφαλιστικές επιχειρήσεις, αλληλασφαλιστικοί συνεταιρισμοί και ταμεία αλληλοβοήθειας, θεωρούνται οι φορείς οι οποίοι πληρούν τις προϋποθέσεις, όπως αυτές ορίζονται σε κοινές αποφάσεις των Υπουργείων Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Οικονομικών και Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας.

Η συμμετοχή των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, των αλληλασφαλιστικών συνεταιρισμών και του ΕΛ.Γ.Α. στο ετήσιο πρόγραμμα γεωργικών ασφαλίσεων είναι προαιρετική.

Οι παραπάνω ασφαλιστικές επιχειρήσεις και αλληλασφαλιστικοί συνεταιρισμοί αναλαμβάνουν τους ασφαλιστικούς κινδύνους ενός ή περισσοτέρων ασφαλιστικών προγραμμάτων που περιλαμβάνονται στο ετήσιο πρόγραμμα γεωργικών ασφαλίσεων και υποχρεούνται να τηρούν τους βασικούς όρους και τις προϋποθέσεις που αναφέρονται στο ετήσιο πρόγραμμα.

Στο ασφαλιστήριο μπορεί να προστίθενται ειδικοί όροι για πρόσθετες καλύψεις ή ρυθμίσεις, εκτός από εκείνες που αναφέρονται στο ετήσιο πρόγραμμα γεωργικών ασφαλίσεων, με την προϋπόθεση ότι η κάλυψη δεν γίνεται δυσμενέστερη για τον ασφαλισμένο. Επιδότηση ασφαλίστρου δεν χορηγείται για τις παραπάνω πρόσθετες καλύψεις.

Οι αρμοδιότητες που προβλέπονται από το ν.δ. 131/ 1974 και αφορούν στην καταβολή κρατικών οικονομικών ενισχύσεων στην αγροτική παραγωγή και το αγροτικό κεφάλαιο που ανήκαν στον ΕΛ.Γ.Α., μεταφέρονται και ασκούνται από τη Διεύθυνση Διαχείρισης Κρίσεων και Κινδύνων στον Αγροτικό Τομέα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σύμφωνα με το σχετικό περί κρατικών ενισχύσεων κοινοτικό κανονιστικό πλαίσιο.

Οι αρμοδιότητες αυτές αφορούν κυρίως: α) στην καταγραφή, παρακολούθηση και αποκατάσταση των ζημιών που προκαλούνται από καταστάσεις έκτακτης ανάγκης λόγω θεομηνιών, δυσμενών καιρικών συνθηκών, πυρκαγιών και άλλων εκτάκτων γεγονότων γενικά στην παραγωγή (φυτική, ζωική, αλιευτική και υδατοκαλλιεργητική) και το κεφάλαιο (φυτικό, ζωικό, αλιευτικό, υδατοκαλλιεργητικό και πάγιο) των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, στη μελέτη και αξιολόγηση αυτών και την εισήγηση αρμοδίως για τα κυβερνητικά μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την ανόρθωση της οικονομίας και τη συνέχιση της παραγωγικής δραστηριότητας των παραγωγών που πλήττονται και στην υλοποίηση των μέτρων που εγκρίνονται, β) στη λήψη ειδικών μέτρων, σε συνεργασία με αρμόδια κοινοτικά όργανα − φορείς για τη μελέτη της πρόγνωσης − προειδοποίησης καταστροφών από ακραία καιρικά φαινόμενα, για την πρόληψη ή το μετριασμό των δυσμενών επιπτώσεων που προκαλούνται από τα φαινόμενα αυτά στην εν γένει γεωργοκτηνοτροφική παραγωγή της χώρας.

Η εισήγηση για ένταξη, σε προγράμματα κρατικών οικονομικών ενισχύσεων, των προς αποκατάσταση ζημιών που αναφέρονται στο εδάφιο α΄ της προηγούμενης παραγράφου, προς το αρμόδιο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων γίνεται από τις Περιφερειακές Αυτοδιοικήσεις. Η καταγραφή, εκτίμηση και παρακολούθηση της αποκατάστασης των ζημιών μπορεί να γίνεται από τον ΕΛ.Γ.Α. ή από άλλους φορείς του δημόσιου τομέα που διαθέτουν σχετική τεχνογνωσία και ορίζονται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Προγράμματα κρατικών οικονομικών ενισχύσεων, για την αντιστάθμιση των ζημιών στη γεωργία, μπορούν να υποβληθούν προς έγκριση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή από τη Διεύθυνση Διαχείρισης Κρίσεων και Κινδύνων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, εφόσον οφείλονται σε θεομηνίες, έκτακτα γεγονότα και δυσμενείς καιρικές συνθήκες.

Με κοινή απόφαση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Οικονομικών, εργασίες που αφορούν στα προγράμματα κρατικών οικονομικών ενισχύσεων για την αντιστάθμιση ζημιών, όπως ιδίως εργασίες εκτίμησης των ζημιών στην αγροτική παραγωγή και στο κεφάλαιο ή/και στα μέσα γεωργικής παραγωγής και υπολογισμού των σχετικών αποζημιώσεων, αλλά και ευρύτερα σε θέματα διαχείρισης στον αγροτικό τομέα, μπορεί να ανατίθεται σε άλλους φορείς που διαθέτουν τη σχετική τεχνογνωσία και εξειδικευμένο προσωπικό και να καθορίζονται οι όροι ανάθεσης και το ύψος της απαιτούμενης δαπάνης.

Νομικά ή φυσικά πρόσωπα ή ενώσεις προσώπων, που έχουν, μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, ληξιπρόθεσμες οφειλές από την ειδική εισφορά του άρθρου 5α του ν. 1790/1988 ή άλλες βεβαιωμένες από το δημόσιο οφειλές προς τον ΕΛ.Γ.Α. από οποιαδήποτε αιτία, μπορούν με αίτησή τους στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) να καταβάλουν τα οφειλόμενα ποσά είτε εφάπαξ είτε σε μηνιαίες ισόποσες δόσεις.

Τα πρόσωπα της παραγράφου 1, που έχουν παρακρατήσει από αγρότες του ειδικού καθεστώτος ασφαλιστική εισφορά υπέρ ΕΛ.Γ.Α. και δεν την έχουν αποδώσει, ή προκειμένου για αγρότες του κανονικού καθεστώτος του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας που δεν έχουν αποδώσει τα οφειλόμενα ποσά της εισφοράς που προκύπτουν από τα ειλικρινή βιβλία και στοιχεία τους, μπορούν με δήλωση που υποβάλλεται στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (Δ.Ο.Υ.) να καταβάλλουν τα ποσά αυτά, είτε εφάπαξ είτε σε μηνιαίες δόσεις.

Σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής των οφειλών των παραγράφων 1 και 2, διαγράφονται τυχόν πρόστιμα ή προσαυξήσεις. Εάν η οφειλή καταβληθεί σε δόσεις, οι προσαυξήσεις και τα πρόστιμα περιορίζονται στο ήμισυ. Στην περίπτωση αυτή ο αριθμός των δόσεων δεν μπορεί να υπερβαίνει τις σαράντα οκτώ (48) και το ποσό κάθε δόσης δεν μπορεί να είναι μικρότερο των διακοσίων (200) ευρώ. Στην περίπτωση που δεν καταβληθούν τρεις συνεχόμενες δόσεις, το χρέος αναβιώνει και υπολογίζεται επ’ αυτού η νόμιμη προσαύξηση.

Τα πρόσωπα της παραγράφου 1 μπορούν να υπαχθούν στις ρυθμίσεις του άρθρου αυτού, εφόσον υποβάλλουν την προβλεπόμενη στην παράγραφο αυτή αίτηση ή την προβλεπόμενη στην παράγραφο 2 δήλωση, το αργότερο εντός τριών (3) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζεται ο τύπος και το περιεχόμενο της αίτησης ή της δήλωσης των παραγράφων 1 και 2, καθώς και η διαδικασία και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της διάταξης αυτής.

Οι Κανονισμοί Ασφάλισης Φυτικής Παραγωγής, Υπουργική Απόφαση αριθ. 15711/30.9.1998 (ΦΕΚ 1079 Β΄), Ζωικού Κεφαλαίου, Υπουργική Απόφαση αριθ. 321956/2008 (ΦΕΚ 2130 Β΄) και ο Κανονισμός Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων που εγκρίθηκε με την κοινή Υπουργική Απόφαση αριθ. 281245/2008 των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΦΕΚ 628 Β΄), όπως ισχύουν σήμερα, παραμένουν προσωρινά σε ισχύ μέχρι 31.12.2010, οπότε ΦΕΚ 3383 και αντικαθίστανται με νέους επικαιροποιημένους Κανονισμούς.

Οι Κανονισμοί Κατάστασης Προσωπικού του ΕΛ.Γ.Α. και Οργανωτικής Διάρθρωσης και Λειτουργίας των Υπηρεσιών του ΕΛ.Γ.Α. ισχύουν μέχρι τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως νέων επικαιροποιημένων Κανονισμών. Από τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως λήγει αυτοδικαίως η θητεία των προϊσταμένων των Διευθύνσεων και των Τμημάτων των υπηρεσιών του ΕΛ.Γ.Α..

Η μεταφορά των αρμοδιοτήτων των κρατικών οικονομικών ενισχύσεων του άρθρου 21 λαμβάνει χώρα από την ημερομηνία ισχύος της Κοινής Απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με την οποία θα τροποποιείται η με αριθμό 281245/2008 Κοινή Απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Κανονισμός Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων» (ΦΕΚ 628 Β΄).

Ποσοστό 1,2% των ετήσιων εσόδων του άρθρου 7 παρ. 1 περ. α΄ καταβάλλεται ως ενίσχυση στην Πανελλήνια Συνομοσπονδία Ενώσεων Γεωργικών Συνεταιρισμών (ΠΑ.Σ.Ε.ΓΕ.Σ.). Επίσης με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων καταβάλλεται ποσοστό 0,25% από τα ίδια ως άνω έσοδα στη Γενική Συνομοσπονδία Αγροτικών Συλλόγων Ελλάδας (ΓΕ.Σ.Α.Σ.Ε.) και ποσοστό 0,15% στη Συνομοσπονδία Δημοκρατικών Αγροτικών Συλλόγων Ελλάδας (ΣΥ.Δ.Α.Σ.Ε.). Η οικονομική ενίσχυση καταβάλλεται με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μέσα στο πρώτο εξάμηνο κάθε έτους, με βάση τα έσοδα που πραγματοποιήθηκαν το προηγούμενο έτος από τον ΕΛ.Γ.Α., σύμφωνα με την παραπάνω διάταξη. Η διάταξη αυτή ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2011, οπότε και καταργείται η παράγραφος 18 του άρθρου 35 του ν. 2810/2000 (ΦΕΚ 61 Α΄), καθώς και κάθε άλλη διάταξη που ρυθμίζει διαφορετικά το θέμα αυτό.

Οι διατάξεις των άρθρων 4, 5, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 14 και 15 τίθενται σε ισχύ από την 1.1.2011.