24 Α' 2012

ΝΟΜΟΣ 4042/2012

Ποινική προστασία του περιβάλλοντος − Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/99/ΕΚ − Πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων − Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/98/ΕΚ − Ρύθμιση θεμάτων Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ - ΣΧΕΔΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ
ΜΕΡΟΣ Γ΄ - ΕΘΝΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2008/98/ΕΚ
Άρθρο 36 - (άρθρο 23 της Οδηγίας) Έκδοση αδειών
13 Φεβρουαρίου 2012

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 24
13 Φεβρουαρίου 2012

ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4042
Ποινική προστασία του περιβάλλοντος − Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/99/ΕΚ − Πλαίσιο παραγωγής και διαχείρισης αποβλήτων − Εναρμόνιση με την Οδηγία 2008/98/ΕΚ − Ρύθμιση θεμάτων Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:
2. επικίνδυνα απόβλητα: τα απόβλητα που εμφανίζουν
μία ή περισσότερες από τις επικίνδυνες ιδιότητες που α-
ναφέρονται στο Παράρτημα ΙΙΙ,
3. απόβλητα έλαια: τα ορυκτέλαια ή τα συνθετικά λι-
παντικά ή τα βιομηχανικά έλαια που δεν είναι πλέον κα-
τάλληλα για τη χρήση, για την οποία αρχικώς προορίζο-
νταν, όπως τα χρησιμοποιημένα έλαια κινητήρων εσωτε-
ρικής καύσης, τα έλαια κιβωτίων ταχυτήτων, τα λιπαντι-
κά έλαια, τα έλαια για στροβίλους και τα υδραυλικά έ-
λαια,
4. βιολογικά απόβλητα (βιοαπόβλητα): τα βιοαποδομή-
σιμα απόβλητα κήπων και πάρκων, τα απορρίμματα τρο-
φών και μαγειρείων από σπίτια, εστιατόρια, εγκαταστά-
σεις ομαδικής εστίασης και χώρους πωλήσεων λιανικής
και τα συναφή απόβλητα από εγκαταστάσεις μεταποίη-
σης τροφίμων,
5. παραγωγός αποβλήτων: κάθε πρόσωπο, του οποίου
οι δραστηριότητες παράγουν απόβλητα (αρχικός παρα-
γωγός αποβλήτων) ή κάθε πρόσωπο που πραγματοποιεί
εργασίες προεπεξεργασίας, ανάμειξης ή άλλες οι οποί-
ες οδηγούν σε μεταβολή της φύσης ή της σύνθεσης των
αποβλήτων αυτών,
6. κάτοχος αποβλήτων: ο παραγωγός αποβλήτων ή το
φυσικό ή νομικό πρόσωπο, στην κατοχή του οποίου ευρί-
σκονται τα απόβλητα,
7. έμπορος: οποιαδήποτε επιχείρηση, η οποία ενεργεί
ως εντολέας για την αγορά και την περαιτέρω πώληση
αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων των εμπόρων που
δεν καθίστανται υλικοί κάτοχοι των αποβλήτων,
8. μεσίτης: οποιαδήποτε επιχείρηση, η οποία οργανώ-
νει την ανάκτηση ή τη διάθεση αποβλήτων για λογαρια-
σμό τρίτων, συμπεριλαμβανομένων των μεσιτών που δεν
καθίστανται υλικοί κάτοχοι των αποβλήτων,
9. διαχείριση αποβλήτων: η συλλογή, μεταφορά, ανά-
κτηση και διάθεση αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένης
της εποπτείας των εργασιών αυτών, καθώς και της επί-
βλεψης των χώρων διάθεσης (disposal sites) και των ε-
νεργειών στις οποίες προβαίνουν οι έμποροι ή οι μεσί-
τες,
10. συλλογή: η συγκέντρωση αποβλήτων, συμπεριλαμ-
βανομένης της προκαταρκτικής διαλογής και της προκα-
ταρκτικής αποθήκευσης αποβλήτων με σκοπό τη μετα-
φορά τους σε εγκατάσταση επεξεργασίας αποβλήτων,
11. χωριστή συλλογή: η συλλογή όπου μια ροή απο-
βλήτων διατηρείται χωριστά με βάση τον τύπο και τη φύ-
ση για να διευκολυνθεί η ειδική επεξεργασία,
12. πρόληψη: τα μέτρα, τα οποία λαμβάνονται πριν μία
ουσία, υλικό ή προϊόν καταστούν απόβλητα, και τα οποία
μειώνουν:
α) την ποσότητα των αποβλήτων, μέσω επαναχρησιμο-
ποίησης ή παράτασης της διάρκειας ζωής των προϊό-
ντων,
β) τις αρνητικές επιπτώσεις των παραγόμενων απο-
βλήτων στο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία, ή
γ) την περιεκτικότητα των υλικών και προϊόντων σε ε-
πικίνδυνες ουσίες,
13. επαναχρησιμοποίηση: κάθε εργασία με την οποία
προϊόντα ή συστατικά στοιχεία που δεν είναι απόβλητα
χρησιμοποιούνται εκ νέου για τον ίδιο σκοπό για τον ο-
ποίο σχεδιάστηκαν,
14. επεξεργασία: οι εργασίες ανάκτησης ή διάθεσης,
στις οποίες συμπεριλαμβάνεται η προετοιμασία πριν από
την ανάκτηση ή τη διάθεση,
15. ανάκτηση: οποιαδήποτε εργασία της οποίας το κύ-
ριο αποτέλεσμα είναι ότι απόβλητα εξυπηρετούν ένα
χρήσιμο σκοπό αντικαθιστώντας άλλα υλικά τα οποία, υ-
πό άλλες συνθήκες, θα έπρεπε να χρησιμοποιηθούν για
την πραγματοποίηση συγκεκριμένης λειτουργίας, ή ότι
απόβλητα υφίστανται προετοιμασία για την πραγματο-
ποίηση αυτής της λειτουργίας, είτε στην εγκατάσταση
είτε στο γενικότερο πλαίσιο της οικονομίας. Στο Παράρ-
τημα ΙΙ παρατίθεται μη εξαντλητικός κατάλογος των ερ-
γασιών ανάκτησης,
16. προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση: κάθε ερ-
γασία ανάκτησης που συνιστά έλεγχο, καθαρισμό ή επι-
σκευή, με την οποία προϊόντα ή συστατικά στοιχεία
προϊόντων που αποτελούν πλέον απόβλητα προετοιμά-
ζονται προκειμένου να επαναχρησιμοποιηθούν χωρίς
άλλη προεπεξεργασία,
17. ανακύκλωση: οποιαδήποτε εργασία ανάκτησης με
την οποία τα απόβλητα μετατρέπονται εκ νέου σε προϊό-
ντα, υλικά ή ουσίες που προορίζονται είτε να εξυπηρετή-
σουν και πάλι τον αρχικό τους σκοπό είτε άλλους σκο-
πούς. Περιλαμβάνει την επανεπεξεργασία οργανικών υ-
λικών αλλά όχι την ανάκτηση ενέργειας και την επανε-
πεξεργασία σε υλικά που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν
ως καύσιμα ή σε εργασίες επίχωσης,
18. αναγέννηση αποβλήτων ελαίων: οποιαδήποτε ερ-
γασία ανακύκλωσης με την οποία μπορούν να παρα-
χθούν βασικά έλαια με τη διύλιση αποβλήτων ορυκτελαί-
ων, και συγκεκριμένα με την αφαίρεση των προσμίξεων,
των προϊόντων οξείδωσης και των προσθέτων που πε-
ριέχονται στα έλαια αυτά,
19. διάθεση: οποιαδήποτε εργασία η οποία δεν συνι-
στά ανάκτηση, ακόμη και στην περίπτωση που η εργασία
έχει ως δευτερογενή συνέπεια την ανάκτηση ουσιών ή
ενέργειας. Στο Παράρτημα Ι παρατίθεται μη εξαντλητι-
κός κατάλογος των εργασιών διάθεσης,
20. βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές: οι βέλτιστες διαθέ-
σιμες τεχνικές κατά την έννοια της παραγράφου 10 του
άρθρου 3 της Οδηγίας 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοι-
νοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Νοεμβρίου
2010, περί βιομηχανικών εκπομπών (ολοκληρωμένη πρό-
ληψη και έλεγχος της ρύπανσης) – (EE L 334/
17/17.12.2010).

Άρθρο 36(άρθρο 23 της Οδηγίας) Έκδοση αδειώνΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1

Κάθε οργανισμός ή επιχείρηση που προτίθεται να προβεί σε εκτέλεση εργασιών επεξεργασίας υποχρεού- ται πριν από την έναρξη εργασιών να λάβει: α) Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.), σύμφωνα με τα άρθρα 3, 4 και 5 του ν. 1650/ 1986, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 3010/2003 (Α΄ 91) και το ν. 4014/2011 (Α΄ 209), η οποία να καλύπτει τις ερ- γασίες αυτές. Ειδικότερα, στο περιεχόμενο της Μελέτης Περιβαλλο- ντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.), εκτός από τα στοιχεία που περιλαμβάνονται σε αυτή, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 5 του ν.1650/1986, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 3010/2003 (Α΄ 91) και το ν. 4014/2011 (Α΄ 209), αποτυπώνεται τεκμηριωμένα η διαχείριση αποβλήτων, με έμφαση στην ποιοτική και ποσοτική σύσταση των α- ποβλήτων που παράγονται ή υποβάλλονται σε εργασίες επεξεργασίας, καθώς και πλήρη διαστασιολόγηση των ε- γκαταστάσεων επεξεργασίας. Οι περιβαλλοντικοί όροι που αφορούν στις εργασίες ε- πεξεργασίας αποβλήτων αποτελούν αυτοτελές κεφά- λαιο της Α.Ε.Π.Ο. και με αυτούς ορίζονται τουλάχιστον τα ακόλουθα: αα) Οι τύποι και οι ποσότητες αποβλήτων που μπορούν να υποβληθούν σε επεξεργασία, αβ) για κάθε τύπο επιτρεπόμενης εργασίας, οι τεχνι- κές και τυχόν άλλες απαιτήσεις που σχετίζονται με τη συγκεκριμένη εγκατάσταση, αγ) τα μέτρα ασφάλειας και προφύλαξης που πρέπει να λαμβάνονται, αδ) η μέθοδος που πρέπει να χρησιμοποιείται για κάθε τύπο εργασίας, αε) οι εργασίες παρακολούθησης και ελέγχου, οι οποί- ες είναι αναγκαίες, αστ) οι αναγκαίες διατάξεις σχετικά με το κλείσιμο και τη μέριμνα μετά από την παύση λειτουργίας μιας εγκα- τάστασης. β) Άδεια λειτουργίας, από την κατά περίπτωση αρμό- δια αρχή, εφόσον η άδεια αυτή απαιτείται από την οικεία νομοθεσία, από τις κεντρικές υπηρεσίες των Υπουργεί- ων (Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, Προ- στασίας του Πολίτη, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ.λπ.), τις αρμόδιες υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας και των Δήμων, σύμφωνα με τις αρμοδιότητες των προαναφερόμενων υ- πηρεσιών, όπως αυτές έχουν καθοριστεί. Στην Άδεια Λειτουργίας περιλαμβάνονται, εκτός από τα στοιχεία που απαιτούνται από την οικεία νομοθεσία, τουλάχιστον τα ακόλουθα: βα) Όλα τα απαραίτητα στοιχεία της εγκατάστασης ή της επιχείρησης. ββ) Οι εργασίες επεξεργασίας των αποβλήτων. βγ) Οι κωδικοί αποβλήτων σύμφωνα με τον ΕΚΑ που υ- πόκεινται στις προηγούμενες εργασίες.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2

Εάν η αρμόδια υπηρεσία θεωρεί ότι η προβλεπόμενη μέθοδος επεξεργασίας των αποβλήτων δεν είναι σύμ- φωνη προς το άρθρο 14 του παρόντος ή δεν είναι περι- βαλλοντικά αποδεκτή για άλλους λόγους του παρόντος νόμου, αρνείται με ειδικά αιτιολογημένη απόφασή της την έκδοση της εκάστοτε Α.Ε.Π.Ο..

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 3

Υφιστάμενες εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλή- των, οι οποίες λειτουργούν και προβλέπονται από τον Ε- θνικό ή Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλή- των, εξακολουθούν να λειτουργούν. Η συνέχιση της λει- τουργίας τους, εφόσον απαιτείται επέκταση ή συμπλή- ρωση των υφιστάμενων υποδομών, προϋποθέτει μόνο την εκπόνηση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και την έκδοση Α.Ε.Π.Ο., με την επιφύλαξη των διατάξε- ων του Κεφαλαίου Α΄ του ν. 4014/2011 (Α΄209). Δεν α- παιτείται οποιαδήποτε άλλη πρόσθετη μελέτη ακόμα και όταν τέτοιες εγκαταστάσεις εμπίπτουν με μεταγενέστε- ρη ρύθμιση σε περιοχές προστασίας της φύσης.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 4

Η συλλογή και μεταφορά αποβλήτων δεν υπόκειται σε έκδοση Α.Ε.Π.Ο. και άδεια λειτουργίας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, εκδίδεται ενιαία άδεια συλλογής και μετα- φοράς. Προκειμένου για επικίνδυνα απόβλητα, συμπερι- λαμβανομένων των επικίνδυνων ιατρικών αποβλήτων σύμφωνα με την κ.υ.α. 37591/2031/2003 (Β΄ 1419), η ά- δεια συλλογής-μεταφοράς χορηγείται από τις αρμόδιες υπηρεσίες είτε του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέρ- γειας και Κλιματικής Αλλαγής (εφόσον η συλλογή και μεταφορά γίνεται πανελλαδικά) είτε των Αποκεντρωμέ- νων Διοικήσεων (εφόσον η συλλογή και μεταφορά πραγ- ματοποιείται εντός των γεωγραφικών ορίων αρμοδιότη- τας της εκάστοτε Αποκεντρωμένης Διοίκησης). Η άδεια για τη συλλογή και μεταφορά επικίνδυνων αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων των επικίνδυνων ιατρικών απο- βλήτων σύμφωνα με την κ.υ.α. 37591/2031/2003 (Β΄ 1419) σε πλείονες της μίας Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή εφόσον αυτά προέρχονται από πλείονες της μίας Απο- κεντρωμένης Διοίκησης, χορηγείται με απόφαση του Προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματι- κής Αλλαγής, μετά από εισήγηση της αρμόδιας υπηρε- σίας περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ε- νέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. Αρμόδιες για τη χορή- γηση άδειας συλλογής και μεταφοράς μη επικίνδυνων α- ποβλήτων καθίστανται η Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωροταξίας της εκάστοτε Αποκεντρωμένης Διοίκησης των αντίστοιχων περιοχών που πραγματοποιείται η συλ- λογή και μεταφορά.

Αθήνα, 13 Φεβρουαρίου 2012
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΚΑΡΟΛΟΣ ΓΡ. ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ
ΟI ΥΠΟΥΡΓΟI
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ
ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΡΕΠΠΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΓΙΑΝΝΙΤΣΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΥΠΟΔΟΜΩΝ,
ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΩΝ ΜΙΧΑΗΛ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ ΒΟΡΙΔΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ
ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
ΠΑΥΛΟΣ ΓΕΡΟΥΛΑΝΟΣ
Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους.
Αθήνα, 13 Φεβρουαρίου 2012
Ο ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ