30 Α' 2011

ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ 15/2011

Περί ορισμού του περιεχομένου και του χρόνου έναρξης της εφαρμογής της Διπλογραφικής Λογιστικής Τροποποιημένης Ταμειακής Βάσης.

Άρθρο 1 - Περιεχόμενο της Διπλογραφικής Λογιστικής
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ - ΓΕΝΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 - ΒΑΣΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ 9.1 Ομάδα 1η: Πάγιο Ενεργητικό 9.1.1 Περιουσιακά Στοιχεία που Περιλαμβάνονται στο Πάγιο Ενεργητικό 9.1.1.1 Στην πρώτη ομάδα περιλαμβάνεται το σύνολο των αγαθών, αξιών και δικαιωμάτων, που αποκτώνται για να παραμείνουν μακροχρόνια, με την ίδια περίπου μορφή, τα άυλα περιουσιακά στοιχεία τα έξοδα πολυετούς απόσβεσης και οι μακροπρόθεσμες απαιτήσεις. 9.1.1.2 Στο πάγιο ενεργητικό περιλαμβάνονται οι εξής κατηγορίες στοιχείων του Ενεργητικού: (α) Ενσώματα πάγια στοιχεία (λογαριασμοί 10 έως 15 και 17): Είναι τα υλικά αγαθά που αποκτώνται με σκοπό τη χρήση τους ως μέσα δράσης κατά τη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής τους, η οποία είναι οπωσδήποτε μεγαλύτερη από ένα έτος. (β) Άυλα περιουσιακά στοιχεία και έξοδα πολυετούς απόσβεσης (λογαριασμοί 16.05,16.13 και 16.16): Ο λογαριασμός 16.05 αναφέρεται στην αξία αγοράς λογισμικών προγραμμάτων Η/Υ, ο λογαριασμός 16.13 αφορά τα έξοδα έκδοσης ομολογιακών δανείων, και ο λογαριασμός 16.16 αφορά τις διαφορές έκδοσης και εξόφλησης ομολογιών. (γ) Συμμετοχές και μακροπρόθεσμες απαιτήσεις (λογαριασμός 18.00 έως 18.04): Είναι οι συμμετοχές σε άλλες οικονομικές μονάδες, οποιασδήποτε νομικής μορφής, που αποκτώνται με σκοπό την διαρκή κατοχή τους. 9.1.2 Επέκταση ή Προσθήκη, Βελτίωση, Συντήρηση και Επισκευή Ενσώματων Παγίων Περιουσιακών Στοιχείων 9.1.2.1 Επέκταση ή προσθήκη κτιρίου, κτιριακής εγκαταστάσεως ή και τεχνικού έργου είναι οποιαδήποτε μόνιμη αύξηση του όγκου, του μεγέθους ή της ωφελιμότητάς του, που γίνεται με τη χρησιμοποίηση κατά κανόνα δομικών υλικών. Επέκταση ή προσθήκη μηχανήματος, τεχνικής εγκατάστασης ή και μηχανολογικού εξοπλισμού είναι κάθε προσθήκη ή εργασία που γίνεται σ’ αυτά και αυξάνει το μέγεθος και κατά κανόνα την παραγωγική δυναμικότητά τους. 9.1.2.2 Βελτίωση ενσώματου πάγιου περιουσιακού στοιχείου είναι κάθε μεταβολή που γίνεται σ’ αυτό μετά από τεχνολογική επέμβαση και που έχει ως αποτέλεσμα, είτε την αύξηση του χρόνου της ωφέλιμης ζωής του, είτε την αύξηση της παραγωγικότητάς του, είτε τη μείωση του κόστους λειτουργίας του ή τη βελτίωση των συνθηκών χρησιμοποίησής του. 9.1.2.3 Συντήρηση ενσώματου πάγιου περιουσιακού στοιχείου είναι η τεχνολογική επέμβαση που γίνεται σ’ αυτό με σκοπό να διατηρείται στην αρχική παραγωγική ικανότητά του, για όσο το δυνατό μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. 9.1.2.4 Επισκευή ενσώματου πάγιου περιουσιακού στοιχείου είναι η αντικατάσταση ή επιδιόρθωση μερών αυτού, που έχουν καταστραφεί ή υποστεί βλάβη, με σκοπό την επαναφορά της παραγωγικής ικανότητάς του ή των συνθηκών λειτουργίας του στο επίπεδο που ήταν πριν από την καταστροφή ή τη βλάβη. 9.1.2.5 Το κόστος των επεκτάσεων ή των προσθηκών και των βελτιώσεων των παγίων περιουσιακών στοιχείων (περιπτ. 9.1.2.1 και 9.1.2.2) προσαυξάνει την αξία κτήσης τους και καταχωρείται στους σχετικούς λογαριασμούς των αυτών παγίων στοιχείων. 9.1.2.6 Τα έξοδα συντήρησης και επισκευής των παγίων περιουσιακών στοιχείων (περιπτ 9.1.2.3 και 9.1.2.4) είναι κόστος τρέχουσας μορφής και καταχωρούνται στους οικείους λογαριασμούς εξόδων κατ’ είδος της ομάδας 6. 9.1.3 Προσδιορισμός Αξίας Κτήσης Παγίων Περιουσιακών Στοιχείων 9.1.3.1 Με την έναρξη εφαρμογής του παρόντος Π.Δ. τα πάγια κατά την απόκτησή τους καταγράφονται αρχικά στην αξία κτήσης τους εκτός από τις περιπτώσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης και ανταλλαγής παγίων, οι οποίες αναλύονται παρακάτω. 9.1.3.2 Στην αξία κτήσης περιλαμβάνεται η τιμολογιακή αξία, οι φόροι που έχουν επιβαρύνει το αγαθό καθώς και τα έξοδα κτήσης του. 9.1.4 Ειδικές Περιπτώσεις 9.1.4.1 Με την πώληση του παγίου, εκτός από την εγγραφή του εσόδου, εξισώνεται ο λογαριασμός της κτήσης του παγίου και ταυτόχρονα ο λογαριασμός του ως αποσβεσμένου στην περίπτωση που έχουν γίνει αποσβέσεις. Εάν η τιμή πώλησης είναι μεγαλύτερη από την υπολειπόμενη αξία, η διαφορά εμφανίζεται ως έκτακτο κέρδος από πώληση παγίων, ενώ εάν είναι μικρότερη εμφανίζεται ως ζημιά από εκποίηση παγίων. 9.1.4.2 Εάν το πάγιο προς πώληση, καταστροφή ή ανταλλαγή δεν έχει απογραφεί και δεν εμφανίζεται στην ΚΧΘ της Κεντρικής Διοίκησης, τότε πριν από την πώλησή, καταστροφή ή ανταλλαγή του διακρίνονται οι εξής περιπτώσεις: (α) σε περίπτωση παγίου σημαντικής αξίας πραγματοποιείται εκτίμηση της αξίας του από το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών στην εύλογη αξία, (β) σε περίπτωση παγίου μικρής αξίας αυτό απογράφεται σε αξία μνείας. Η αξία που προκύπτει από τις ανωτέρω περιπτώσεις καταχωρείται σε χρέωση του αντίστοιχου λογαριασμού του περιουσιακού στοιχείου στο ενεργητικό και σε πίστωση της Καθαρής Θέσης Πολιτών. 9.1.4.3 Σε κάθε περίπτωση ανταλλαγής παγίων, τα ανταλλασσόμενα πάγια (χορηγούμενα και λαμβανόμενα) θα αποτιμώνται από το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών στην εύλογη αξία τους κατά την ημερομηνία ανταλλαγής. Διακρίνονται οι εξής περιπτώσεις: (α) εάν τα χορηγούμενα πάγια δεν είχαν απογραφεί έως και την ημερομηνία της ανταλλαγής τους, τότε η αποτίμησή τους θα πραγματοποιηθεί όπως αναλυτικά αναφέρεται στην παράγραφο 9.1.4.2 ανωτέρω, (β) εάν τα χορηγούμενα πάγια έχουν καταχωρηθεί σε αξία κτήσης, θα αποτιμώνται στην εύλογη αξία από το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών. Η διαφορά που θα προκύπτει από την ανωτέρω εκτίμηση, καταχωρείται στον αντίστοιχο λογαριασμό του περιουσιακού στοιχείου που αφορά, με ισόποση εγγραφή της Καθαρής Θέσης Πολιτών. (γ) εάν τα ανταλλασσόμενα πάγια είναι όμοια και ίσης αξίας, οι μεταβολές που γίνονται είναι μόνο στο μητρώο παγίων, όπου διαγράφεται η προηγούμενη μερίδα και εγγράφεται η νέα, (δ) εάν τα λαμβανόμενα πάγια είναι μεγαλύτερης αξίας από τα χορηγούμενα η πλεονάζουσα αξία λογίζεται ως έκτακτο έσοδο, (ε) εάν τα χορηγούμενα πάγια είναι μεγαλύτερης αξίας από τα λαμβανόμενα η διαφορά θα λογίζεται ως έκτακτη ζημιά. 9.1.4.4 Με την απόσυρση ή την καταστροφή παγίου, μειώνονται η αξία κτήσης του και οι σωρευμένες αποσβέσεις του, που έχουν πραγματοποιηθεί, ενώ η διαφορά μεταξύ αξίας κτήσης και σωρευμένων αποσβέσεων εμφανίζεται ως έκτακτη ζημιά από καταστροφή ή απόσυρση παγίου. 9.1.4.5 Τα στοιχεία του Ενεργητικού που λαμβάνονται δωρεάν, εφόσον είναι ακίνητα, καταχωρούνται σε αξία εκτίμησης από το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών και εφόσον είναι κινητά πάγια στοιχεία, καταχωρούνται σε αξία μνείας. Ταυτόχρονα προσαυξάνεται ισόποσα το αποθεματικό από δωρεές στο σκέλος του Παθητικού. 9.1.4.6 Το κόστος απαλλοτρίωσης καταχωρείται στην αξία κτήσης των παγίων στοιχείων, για τα οποία πραγματοποιείται η απαλλοτρίωση. 9.1.4.7 Εάν μεταφέρεται ένα πάγιο από μία υπηρεσιακή θέση σε άλλη, τότε είτε μεταβάλλονται στοιχεία του παγίου στο μητρώο παγίων, είτε διαγράφονται η αξία κτήσης του και οι σωρευμένες αποσβέσεις του από την αρχική θέση του παγίου και εγγράφονται στη νέα θέση του παγίου, αντίστοιχα και η αποσβεσμένη αξία του. Σε περίπτωση μεταφοράς παγίων για τα οποία δεν έχει πραγματοποιηθεί απογραφή, εφαρμόζονται οι διατάξεις της παραγράφου 9.1.4.2 αναλόγως. 9.1.5 Μισθώσεις 9.1.5.1 Μίσθωση (leasing) είναι η συμφωνία κατά την οποία το ένα συμβαλλόμενο μέρος (εκμισθωτής) παραδίδει στο άλλο συμβαλλόμενο μέρος (μισθωτής) έναντι ενοικίου τη χρήση ενός παγίου ενεργητικού στοιχείου (ιδιοκτησίας του εκμισθωτή) για μια προκαθορισμένη χρονική περίοδο. 9.1.5.2 Για τις περιπτώσεις στις οποίες η Κεντρική Διοίκηση κατέχει ένα πάγιο περιουσιακό στοιχείο και μεταβιβάζει το δικαίωμα χρήσης του στοιχείου αυτού σε μια οικονομική οντότητα, η Κεντρική Διοίκηση καλείται «εκμισθωτής» και η οικονομική οντότητα «μισθωτής». Αντίθετα, όταν μια οικονομική οντότητα κατέχει ένα πάγιο περιουσιακό στοιχείο και μεταβιβάζει το δικαίωμα χρήσης του στοιχείου αυτού στην Κεντρική Διοίκηση, η οικονομική οντότητα καλείται «εκμισθωτής» και η Κεντρική Διοίκηση «μισθωτής». Οι πληρωμές από την οικονομική οντότητα προς την Κεντρική Διοίκηση και αντιστρόφως, σε αντάλλαγμα της μεταβίβασης των δικαιωμάτων χρήσης καλούνται «μισθώματα». Η μίσθωση διακρίνεται σε λειτουργική και χρηματοδοτική μίσθωση. 9.1.5.3 Κατά τη λειτουργική μίσθωση, ο μισθωτής αποκτά το δικαίωμα να χρησιμοποιεί ένα πάγιο περιουσιακό στοιχείο για μια ορισμένη χρονική περίοδο. Όταν λήξει η περίοδος μίσθωσης, ο εκμισθωτής μπορεί να εκμισθώσει το αγαθό σε άλλον μισθωτή ή να το χρησιμοποιήσει με οποιοδήποτε άλλο τρόπο. Τα καταβαλλόμενα μισθώματα καταχωρούνται από τον μισθωτή στο λογαριασμό 62.04 «Ενοίκια» και σε ιδιαίτερους (κατά κατηγορία ή είδος παγίου περιουσιακού στοιχείου) τριτοβάθμιούς του, που δημιουργούνται σύμφωνα με τις κατά περίπτωση ανάγκες, όπως: (α) 62.04.00 «Ενοίκια εδαφικών εκτάσεων», (β) 62.04.01 «Ενοίκια κτιρίων τεχνικών έργων», (γ) 62.04.02 «Ενοίκια μηχανημάτων και λοιπού μηχανολογικού εξοπλισμού», (δ) 62.04.03 «Ενοίκια μεταφορικών μέσων», (ε) 62.04.04 «Ενοίκια επίπλων και λοιπού εξοπλισμού», και (στ) 62.04.09 «Λοιπές μισθώσεις». 9.1.5.4 Κατά τη χρηματοδοτική μίσθωση, ο εκμισθωτής μεταβιβάζει στον μισθωτή τη χρήση του παγίου στοιχείου μαζί με όλα τα συνήθη δικαιώματα και κινδύνους του ιδιοκτήτη. Συνήθως, αναλαμβάνει και την υποχρέωση να μεταβιβάσει την κυριότητα του παγίου στο μισθωτή, στη λήξη της σύμβασης, έναντι ενός συμβολικού ποσού (ή και δωρεάν). 9.1.5.5 Το εάν μία μίσθωση είναι χρηματοδοτική ή λειτουργική εξαρτάται από την ουσία της συναλλαγής και όχι από τη μορφή του συμβολαίου. Ενδείξεις, οι οποίες μεμονωμένα ή σε συνδυασμό μπορούν να συνεπάγονται την κατάταξη μιας μίσθωσης ως χρηματοδοτικής, είναι οι εξής: (α) η μίσθωση μεταβιβάζει την κυριότητα του παγίου στοιχείου στο μισθωτή, μέχρι τη λήξη της μισθωτικής περιόδου, (β) ο μισθωτής έχει το δικαίωμα αγοράς του παγίου στοιχείου σε τιμή που εκτιμάται ότι θα είναι επαρκώς χαμηλότερη από την εύλογη αξία κατά την ημερομηνία άσκησης του δικαιώματος, έτσι ώστε, κατά την έναρξη της μίσθωσης, να θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι το δικαίωμα θα ασκηθεί, (γ) η διάρκεια της μίσθωσης εκτείνεται στο μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής ζωής του περιουσιακού στοιχείου, έστω και αν ο τίτλος κυριότητας δε μεταβιβάζεται, (δ) κατά την έναρξη της μίσθωσης, η παρούσα αξία των ελάχιστων καταβολών μισθωμάτων ισούται ουσιαστικά τουλάχιστον με το σύνολο της εύλογης αξίας του μισθωμένου παγίου περιουσιακού στοιχείου και (ε) τα μισθωμένα πάγια στοιχεία είναι ειδικής φύσης, ώστε μόνον ο μισθωτής μπορεί να τα χρησιμοποιεί χωρίς να απαιτούνται σοβαρές τροποποιήσεις. 9.1.5.6 Ενδείξεις οι οποίες μεμονωμένα ή σε συνδυασμό μπορούν επίσης να συνεπάγονται την κατάταξη μιας μίσθωσης ως χρηματοδοτικής, είναι οι εξής: (α) αν ο μισθωτής έχει το δικαίωμα να ακυρώσει τη μίσθωση, οι ζημίες του εκμισθωτή που συνδέονται με την ακύρωση καλύπτονται από το μισθωτή, (β) κέρδη και ζημίες από τη διακύμανση της εύλογης αξίας του υπολείμματος ανήκουν στο μισθωτή (για παράδειγμα με τη μορφή έκπτωσης του μισθώματος που ισούται με το μεγαλύτερο μέρος του προϊόντος της πώλησης στη λήξη της μίσθωσης), και (γ) ο μισθωτής έχει τη δυνατότητα να παρατείνει τη μίσθωση με μίσθωμα σημαντικά χαμηλότερο από τα τρέχοντα μισθώματα της αγοράς. 9.1.5.7 Ο λογιστικός χειρισμός της χρηματοδοτικής μίσθωσης για το μισθωτή έχει ως εξής: (α) Κατά την έναρξη της μισθωτικής περιόδου, τα περιουσιακά στοιχεία και οι αντίστοιχες υποχρεώσεις αναγνωρίζονται στις οικονομικές καταστάσεις, αρχικά με ποσό ίσο με την εύλογη αξία της μισθούμενης ιδιοκτησίας ή, εφόσον είναι χαμηλότερη, με την παρούσα αξία των ελάχιστων πληρωμών μίσθωσης. Για τον υπολογισμό της παρούσας αξίας λαμβάνεται υπόψη το αποτελεσματικό επιτόκιο της μίσθωσης ή, εφόσον αυτό δεν είναι προσδιορίσιμο, το επαυξητικό επιτόκιο του μισθωτή. Το αποτελεσματικό επιτόκιο της μίσθωσης είναι εκείνο το επιτόκιο που προεξοφλεί μελλοντικές καταβολές τοις μετρητοίς για τη διάρκεια της χρηματοοικονομικής υποχρέωσης και προσδιορίζεται ως εξής: (i) Κατά τον υπολογισμό του αποτελεσματικού επιτοκίου, η Κεντρική Διοίκηση υπολογίζει τις ταμειακές ροές λαμβάνοντας υπόψη όλους τους συμβατικούς όρους που διέπουν τη χρηματοοικονομική υποχρέωση. (ii) Στον υπολογισμό λαμβάνονται υπόψη όλες οι αμοιβές και οι μονάδες που καταβλήθηκαν μεταξύ των συμβαλλομένων, που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του αποτελεσματικού επιτοκίου, το κόστος συναλλαγής και κάθε επαύξηση. (iii) Στις περιπτώσεις που είναι αδύνατη η αξιόπιστη εκτίμηση των ταμειακών ροών της χρηματοοικονομικής υποχρέωσης, η Κεντρική Διοίκηση χρησιμοποιεί τις συμβατικές ταμειακές ροές για ολόκληρη τη συμβατική διάρκεια της χρηματοοικονομικής υποχρέωσης. (iv) Αν η Κεντρική Διοίκηση αναθεωρήσει τις εκτιμήσεις των καταβολών της, θα προσαρμόσει τη λογιστική αξία της χρηματοοικονομικής υποχρέωσης ώστε να αντανακλά τις πραγματικές και αναθεωρημένες εκτιμώμενες ταμειακές ροές. Η Κεντρική Διοίκηση υπολογίζει εκ νέου τη λογιστική αξία, υπολογίζοντας την παρούσα αξία των εκτιμώμενων μελλοντικών ταμειακών ροών στο αρχικό αποτελεσματικό επιτόκιο της χρηματοοικονομικής υποχρέωσης. Η προσαρμογή αναγνωρίζεται ως έσοδο ή έξοδο στα αποτελέσματα. (β) Αρχικά άμεσα κόστη που πραγματοποιούνται για συγκεκριμένες μισθωτικές δραστηριότητες, όπως στη διαπραγμάτευση του μισθώματος και στην εξασφάλιση του μισθίου και τα οποία επιβαρύνουν τον μισθωτή, αποτελούν μέρος της τιμής κτήσης του στοιχείου του ενεργητικού. (γ) Με την αξία της αρχικής αναγνώρισης, πιστώνεται ο λογαριασμός μακροπρόθεσμης υποχρέωσης 45.99 «Υποχρεώσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης» με χρέωση των οικείων λογαριασμών των παγίων στοιχείων, π.χ. 10 «Εδαφικές εκτάσεις», 11 «Κτίρια−εγκαταστάσεις κτιρίων−τεχνικά έργα», 12 «Μηχανήματα−τεχνικές εγκαταστάσεις−λοιπός μηχανολογικός εξοπλισμός», 13 «Μεταφορικά μέσα», και 14 «΄Επιπλα και λοιπός εξοπλισμός». Οι ελάχιστες καταβολές μισθωμάτων επιμερίζονται σε χρηματοδοτική επιβάρυνση (τόκους) και σε μείωση της ανεξόφλητης υποχρέωσης (χρεολύσιο). Η χρηματοδοτική επιβάρυνση πρέπει να κατανέμεται στη διάρκεια της μισθωτικής περιόδου, ούτως ώστε να προκύπτει ένα σταθερό περιοδικό επιτόκιο επί του ανεξόφλητου υπολοίπου της υποχρέωσης. Τα ενδεχόμενα μισθώματα αναγνωρίζονται ως έξοδα στις περιόδους κατά τις οποίες πραγματοποιούνται. (δ) Με την καταβολή των μισθωμάτων, τα οποία περιλαμβάνουν το χρεολύσιο και τους τόκους της περιόδου, χρεώνεται ο λογαριασμός της υποχρέωσης (με το χρεολύσιο) και ο οικείος λογαριασμός των εξόδων χρηματοδότηση 62.04.90 «Δαπάνες χρηματοδοτικής μίσθωσης» (με τους τόκους της περιόδου), καθώς και με πίστωση του λογαριασμού 38 «Χρηματικά διαθέσιμα». (ε) Τα μισθωμένα πάγια στοιχεία αποσβένονται με βάση την ωφέλιμη ζωή τους. Εάν προβλέπεται να μην μεταβιβαστεί, στο τέλος της μισθωτικής περιόδου, η κυριότητα στο μισθωτή, τότε η απόσβεση γίνεται εντός της μικρότερης περιόδου μεταξύ της ωφέλιμης ζωής και της διάρκειας της μίσθωσης. 9.1.5.8 Ο λογιστικός χειρισμός της χρηματοδοτικής μίσθωσης για τον εκμισθωτή έχει ως εξής: (α) Τα κατεχόμενα πάγια στοιχεία που τελούν υπό χρηματοδοτική μίσθωση εμφανίζονται ως απαίτηση ποσού, ίσου με την καθαρή επένδυση στη μίσθωση. Καθαρή επένδυση είναι η ακαθάριστη επένδυση στη μίσθωση, προεξοφλούμενη με το τεκμαρτό επιτόκιο της μίσθωσης. Η ακαθάριστη επένδυση στη μίσθωση είναι το σύνολο των ελάχιστων καταβολών μισθωμάτων που μπορεί να απαιτήσει ο εκμισθωτής βάσει της χρηματοδοτικής μίσθωσης, και κάθε μη εγγυημένης υπολειμματικής αξίας που δικαιούται ο εκμισθωτής. (β) Με βάση την αξία της καθαρής επένδυσης, χρεώνεται ο λογαριασμός 18.14 «Απαιτήσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης» με πίστωση, των αντίστοιχων παγίων περιουσιακών στοιχείων. Σε περίπτωση που το ποσό της καθαρής επένδυσης είναι διαφορετικό από τη λογιστική αξία των παγίων στοιχείων, η διαφορά (κέρδος ή ζημιά) θα καταχωρείται είτε στο λογαριασμό 56.90.01.0000 «΄Εσοδα επομένων χρήσεων από χρηματοδοτικές μισθώσεις» σε περίπτωση κέρδους, είτε στο λογαριασμό 36.00.01.0000 «΄Εξοδα επομένων χρήσεων από χρηματοδοτικές μισθώσεις» σε περίπτωση ζημιάς, και θα μεταφέρεται σταδιακά στα αποτελέσματα, κατά τη διάρκεια της μίσθωσης, με πίστωση του λογαριασμού 81.03.00 «κέρδη από εκποίηση παγίων» ή του λογαριασμού 81.02.00 «ζημιές από εκποίηση παγίων» αντίστοιχα. (γ) Με τα εισπρακτέα μισθώματα κάθε περιόδου χρεώνεται ο λογαριασμός 33 «Χρεώστες διάφοροι», στις βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις (μέσω του οποίου πραγματοποιείται και η είσπραξη των μισθωμάτων) με πίστωση του λογαριασμού 18.14 «Απαιτήσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης» με το ποσό του χρεολυσίου της περιόδου, ενώ το ποσό του μισθώματος που αντιστοιχεί σε έσοδα από τόκους θα καταχωρείται στο λογαριασμό 76.00.04 «Τόκοι λοιπών περιπτώσεων». 9.1.5.9 Μια συναλλαγή πώλησης και επαναμίσθωσης συνεπάγεται την πώληση ενός παγίου περιουσιακού στοιχείου και στη συνέχεια την επαναμίσθωση του ίδιου παγίου περιουσιακού στοιχείου. Ο λογιστικός χειρισμός μιας συναλλαγής πώλησης και επαναμίσθωσης εξαρτάται από το είδος της μίσθωσης. Ειδικότερα για την πώληση και επαναμίσθωση ισχύουν τα παρακάτω: (α) Σε περίπτωση που μία συμφωνία πώλησης και επαναμίσθωσης καταλήγει σε μία χρηματοδοτική μίσθωση, το κέρδος από την πώληση δεν αναγνωρίζεται στην ΚΧΕ αλλά στην ΚΧΘ στο λογαριασμό 56.90.01.0000 «΄Εσοδα επομένων χρήσεων από χρηματοδοτικές μισθώσεις» και αποσβένεται στη διάρκεια της μίσθωσης με πίστωση του λογαριασμού 81.03.00 «Κέρδη από εκποίηση παγίων». Σε περίπτωση που η παραπάνω συμφωνία καταλήξει σε ζημιές, τότε οι ζημιές αυτές καταχωρούνται στην ΚΧΘ στον λογαριασμό 36.00.01.0000 «΄Εξοδα επομένων χρήσεων από χρηματοδοτικές μισθώσεις» και αποσβένεται στη διάρκεια της μίσθωσης με πίστωση του λογαριασμού 81.02.00 «Ζημίες από εκποιήσεις παγίων». (β) Σε περίπτωση που μία συμφωνία πώλησης και επαναμίσθωσης καταλήγει σε μία λειτουργική μίσθωση και η συναλλαγή έγινε αναμφισβήτητα στην εύλογη αξία, το αποτέλεσμα από την πώληση αναγνωρίζεται στην ΚΧΕ Σε περίπτωση κέρδους χρησιμοποιείται ο λογαριασμός 81.03.00 «Κέρδη από εκποίηση παγίων» και σε περίπτωση ζημιάς χρησιμοποιείται ο λογαριασμός 81.02.00 «Ζημίες από εκποίηση παγίων». (γ) Σε περίπτωση που μία συμφωνία πώλησης και επαναμίσθωσης καταλήγει σε μία λειτουργική μίσθωση και η συναλλαγή έγινε σε αξία χαμηλότερη της εύλογης αξίας, το αποτέλεσμα θα αναγνωρίζεται στον λογαριασμό 81.02.00 «Ζημίες από εκποίηση παγίων», εκτός εάν ο μισθωτής πρόκειται να αποζημιωθεί με μικρότερες μελλοντικές πληρωμές στη διάρκεια της μίσθωσης, οπότε το αποτέλεσμα αναγνωρίζεται στην ΚΧΘ στο λογαριασμό 36.00.01.0000 «΄Εξοδα επομένων χρήσεων από χρηματοδοτικές μισθώσεις» και αποσβένεται στη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής του παγίου στοιχείου του ενεργητικού. (δ) Σε περίπτωση που μία συμφωνία πώλησης και επαναμίσθωσης καταλήγει σε μία λειτουργική μίσθωση και η συναλλαγή έγινε σε αξία μεγαλύτερη της εύλογης, το πάνω από την εύλογη αξία ποσό αναγνωρίζεται στην ΚΧΘ στο λογαριασμό 56.90.01.0000 «΄Εσοδα επομένων χρήσεων από χρηματοδοτικές μισθώσεις» και θα αποσβένεται στη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής του παγίου στοιχείου του ενεργητικού ενώ το υπόλοιπο αποτέλεσμα αναγνωρίζεται στον λογαριασμό 81.03.00 «Κέρδη από εκποίηση παγίων». 9.1.5.10 Για τον προσδιορισμό της εύλογης αξίας, στο πλαίσιο του λογιστικού χειρισμού των χρηματοδοτικών μισθώσεων, η εκτίμηση διενεργείται από το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών. 9.1.6 Οι Αποσβέσεις των Παγίων Στοιχείων του Ενεργητικού 9.1.6.1 Στη ΔΛΤΤΒ δεν πραγματοποιούνται αποσβέσεις των παγίων στοιχείων του Ενεργητικού (πλην των περιπτώσεων αποσβέσεων των εξόδων πολυετούς απόσβεσης). 9.1.6.2 Εννοιολογικοί Προσδιορισμοί (α) Απόσβεση είναι η χρονική κατανομή της αποσβεστέας αξίας του παγίου στοιχείου, στο χρόνο που υπολογίζεται με βάση την ωφέλιμη διάρκεια της ζωής του και, συνακόλουθα, η λογιστική απεικόνιση και ο καταλογισμός της σε καθεμία χρήση της ωφέλιμης ζωής του. Οι αποσβέσεις κάθε χρήσης βαρύνουν το λειτουργικό κόστος, ή, όταν πρόκειται για αποσβέσεις που δεν ενσωματώνονται στο λειτουργικό κόστος, βαρύνουν απευθείας τα αποτελέσματα χρήσης. Το ποσό της ετήσιας απόσβεσης αντιπροσωπεύει την κατά τη διάρκεια του έτους μείωση της αξίας του παγίου στοιχείου, που επέρχεται λόγω της χρήσης του, της παρόδου του χρόνου και της οικονομικής απαξίωσής του. (β) Αποσβέσιμο πάγιο στοιχείο είναι το ενσώματο ή άυλο πάγιο στοιχείο που αποκτάται από την Κεντρική Διοίκηση για διαρκή παραγωγική χρήση και έχει διάρκεια ωφέλιμης ζωής περιορισμένη, πάντως μεγαλύτερη από ένα έτος. (γ) Ωφέλιμη ζωή είναι είτε η χρονική περίοδος κατά την οποία υπολογίζεται ότι το αποσβέσιμο πάγιο στοιχείο θα χρησιμοποιείται παραγωγικά είτε η ολική ποσότητα παραγωγής του ή το ολικό έργο το οποίο αναμένεται να επιτύχει η Κεντρική Διοίκηση από αυτό το πάγιο στοιχείο (π.χ. ωφέλιμη διάρκεια ζωής μηχανήματος μετρημένη σε παραγωγικές ώρες). (δ) Αποσβεστέα αξία ενός αποσβέσιμου παγίου στοιχείου είναι το ιστορικό κόστος του ή άλλο ποσό νομότυπης μεταγενέστερης αποτίμησής του (π.χ. αξία αναπροσαρμογής που επιβλήθηκε από το νόμο ή αξία που έχει προκύψει από εκτίμηση λόγω συγχωνεύσεως) μειωμένη κατά την υπολειμματική αξία του. 9.1.6.3 Γενικές Αρχές Λογισμού των Αποσβέσεων (α) Η αποσβεστέα αξία των παγίων στοιχείων κατανέμεται σε κάθε λογιστική χρήση, κατά τη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής τους, με ομοιόμορφο τρόπο. Για τον υπολογισμό των αποσβέσεων εφαρμόζεται η μέθοδος της σταθερής απόσβεσης. (β) Οι αποσβέσεις υπολογίζονται με βάση τους προβλεπόμενους από την κείμενη νομοθεσία συντελεστές ετήσιας τακτικής απόσβεσης για κάθε κατηγορία αποσβέσιμων παγίων στοιχείων. Οι συντελεστές αυτοί, κατά τεκμήριο, καλύπτουν τη φυσική φθορά από τη χρήση και από την πάροδο του χρόνου καθώς και την οικονομική απαξίωση των οικείων στοιχείων. (γ) Ο υπολογισμός των αποσβέσεων αρχίζει από τη στιγμή που το πάγιο στοιχείο αρχίζει να χρησιμοποιείται ή να λειτουργεί. Αν ο χρόνος αυτός δεν συμπίπτει με την έναρξη της λογιστικής χρήσης, η απόσβεση υπολογίζεται σε τόσα δωδέκατα της ετήσιας απόσβεσης, όσοι είναι οι μήνες μέχρι το τέλος της χρήσης, στους οποίους περιλαμβάνεται και ο μήνας μέσα στον οποίο το πάγιο στοιχείο αρχίζει να χρησιμοποιείται ή να λειτουργεί. 9.1.6.4 Γενικά Θέματα Σχετικά με τις Αποσβέσεις (α) Οι αποσβέσεις που διενεργούνται για κάθε λογιστική χρήση καταλογίζονται σε αυτή, με χρέωση των λογαριασμών 66 «Αποσβέσεις παγίων» και με πίστωση των από το ΣΛΓΛ προβλεπόμενων αντίθετων λογαριασμών της ομάδας 1, 10.99 «Aποσβεσμένες εδαφικές εκτάσεις», 11.99 «Αποσβεσμένα κτίρια − εγκαταστάσεις κτιρίων − τεχνικά έργα», 12.99 «Αποσβεσμένα μηχανήματα − τεχνικές εγκαταστάσεις − λοιπός μηχανολογικός εξοπλισμός», 13.99 «Αποσβεσμένα μέσα μεταφοράς», 14.99 «Αποσβεσμένα έπιπλα και λοιπός εξοπλισμός» και 16.99 «Αποσβεσμένα έξοδα». (β) Από τις αποσβέσεις που διενεργούνται σε κάθε χρήση, οι τακτικές, που θεωρούνται ότι αφορούν το λειτουργικό κόστος (δηλαδή όλες τις λειτουργίες του Δημοσίου) καταχωρούνται στη χρέωση του λογαριασμού 66 «Αποσβέσεις παγίων» και τελικά μεταφέρονται στο λογαριασμό 80.00 «Γενική Εκμετάλλευση». 9.1.7 Λογαριασμός 10 «Εδαφικές εκτάσεις» 9.1.7.1 Εδαφικές εκτάσεις είναι τα οικόπεδα, γήπεδα, αγροτεμάχια, δάση, ορυχεία, μεταλλεία, λατομεία, και γενικά οποιαδήποτε έκταση γης, της οποίας η κυριότητα ανήκει στο Δημόσιο. 9.1.7.2 Οι εδαφικές εκτάσεις διακρίνονται σε εκείνες που έχουν απεριόριστη ωφέλιμη ζωή, όπως οικόπεδα, γήπεδα και αγροτεμάχια, και σε αυτές που η ωφέλιμη ζωή τους είναι περιορισμένη και για το λόγο αυτό η αξία τους είναι αποσβεστέα. Στην τελευταία αυτή κατηγορία ανήκουν για παράδειγμα τα ορυχεία, τα μεταλλεία και τα λατομεία. 9.1.7.3 Στο λογαριασμό 10 «Εδαφικές εκτάσεις» και με ιδιαίτερη κωδικοποίηση παρακολουθούνται τα κοινόχρηστα περιουσιακά στοιχεία της Κεντρικής Διοίκησης (οδικό δίκτυο, κ.λπ.). 9.1.7.4 Τα έργα διαμόρφωσης των γηπέδων και άλλων εδαφικών εκτάσεων διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: (α) Σε εκείνα που δεν φθείρονται (π.χ. εκβραχισμοί ή ισοπεδώσεις) και επομένως προσδίδουν αξία στο γήπεδο, συνεπώς τα σχετικά έξοδα αυξάνουν την αξία κτήσης του. (β) Σε εκείνα που φθείρονται (π.χ. κατεδάφιση παλαιού κτιρίου, πλακόστρωση, αποχέτευση) και επομένως υπόκεινται σε τμηματική απόσβεση, υπό την προϋπόθεση ότι δεν επακολουθεί ανέγερση κτιρίου, γιατί τότε προσαυξάνουν το κόστος ανέγερσής του. 9.1.7.5 Τα γήπεδα−οικόπεδα και άλλες εδαφικές εκτάσεις, κατά κανόνα, δε φθείρονται από τη χρήση τους ή την πάροδο του χρόνου και για το λόγο αυτό δεν αποσβένονται. Όταν όμως για εδαφικές εκτάσεις υπάρχει κίνδυνος οικονομικής απαξίωσης υποτίμησης, τότε σχηματίζεται ειδική πρόβλεψη, η οποία καταχωρείται στο λογαριασμό 44.10 «Προβλέψεις απαξιώσεων και υποτιμήσεων πάγιων στοιχείων» με χρέωση των οικείων υπολογαριασμών του λογαριασμού 83. 9.1.8 Λογαριασμός 11 «Κτίρια − Εγκαταστάσεις κτιρίων − Τεχνικά έργα» 9.1.8.1 Κτίρια είναι οι οικοδομικές κατασκευές που γίνονται με τη χρησιμοποίηση δομικών υλικών και προορίζονται για γραφεία, κατοικίες, αποθήκες ή άλλη δραστηριότητα. 9.1.8.2 Εγκαταστάσεις κτιρίων είναι πρόσθετες εγκαταστάσεις, όπως ηλεκτρικές, υδραυλικές, μηχανολογικές, κλιματιστικές, τηλεπικοινωνιακές, αποχέτευσης, πνευματικής ή μη μεταφοράς, ενδοσυνεννόησης, και άλλες, οι οποίες είναι συνδεμένες με το κτίριο κατά τέτοιο τρόπο, ώστε ο αποχωρισμός τους να μην είναι δυνατό να γίνει εύκολα και χωρίς βλάβη της ουσίας τους ή του κτιρίου. Οι εγκαταστάσεις αυτές παρακολουθούνται στους ίδιους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 11.00 «Κτίρια − Εγκαταστάσεις Κτιρίων» στους οποίους παρακολουθούνται τα κτίρια στα οποία είναι ενσωματωμένες ή συνδεδεμένες. Τα κτίρια−εγκαταστάσεις κτιρίων και τα τεχνικά έργα παρακολουθούνται στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 11 έπειτα από καταχώρηση σε αυτούς: (α) της αξίας κτήσης τους (αγοράς, εκτίμησης όταν πρόκειται για εισφορά, παραχώρηση κ.λπ.) ή της αξίας που προκύπτει μετά από νόμιμη αναπροσαρμογή της αξίας κτήσης και, (β) του κόστους κατασκευής τους, όταν πρόκειται για ιδιοκατασκευές. Η αξία κτήσης των κτιρίων και τεχνικών έργων προσαυξάνεται με την αξία των επεκτάσεων ή προσθηκών και των βελτιώσεων που γίνονται κάθε φορά. 9.1.8.3 Τεχνικά έργα είναι κατά κανόνα μόνιμες, τεχνικές κατασκευές με τις οποίες τροποποιείται το φυσικό περιβάλλον με σκοπό την εξυπηρέτηση των δραστηριοτήτων (π.χ. δρόμοι, πλατείες, λιμάνια, φράγματα, λίμνες, διώρυγες, περιφράξεις, σήραγγες, γέφυρες, αεροδρόμια ή στάδια). 9.1.8.4 Ο λογαριασμός 11.05 «Οδικό δίκτυο» αναφέρεται σε εσωτερικές εγκαταστάσεις σε ιδιόχρηστους χώρους (π.χ. εσωτερικό οδικό δίκτυο μέσα σε ένα στρατώνα) και διακρίνεται από το λογαριασμό 10.06 «Εθνικό οδικό δίκτυο», καθόσον ο μεν δεύτερος αναφέρεται στο εθνικό δίκτυο της χώρας, ενώ ο λογαριασμός 11.05 «Οδικό δίκτυο» αναφέρεται σε εσωτερικές εγκαταστάσεις σε ιδιόχρηστους χώρους (π.χ. μέσα σε ένα στρατώνα υπάρχει εσωτερικό οδικό δίκτυο). 9.1.9 Λογαριασμός 12 «Μηχανήματα − Τεχνικές εγκαταστάσεις − Λοιπός μηχανολογικός εξοπλισμός» 9.1.9.1 Στο λογαριασμό 12.00 «Μηχανήματα − Εργαλεία − Μηχανολογικά όργανα» παρακολουθούνται οι μηχανολογικές κατασκευές, μόνιμα εγκαταστημένες ή κινητές, οι οποίες χρησιμεύουν για να αποσπούν από τη φύση, να επεξεργάζονται ή να μετασχηματίζουν υλικά αγαθά ή για να παρέχουν υπηρεσίες. 9.1.9.2 Στο λογαριασμό 12.01 «Τεχνικές εγκαταστάσεις» παρακολουθούνται οι τεχνικές κατασκευές και γενικά τεχνολογικές διευθετήσεις που γίνονται για τη μόνιμη εγκατάσταση μηχανημάτων και τη σύνδεσή τους. Στον ίδιο λογαριασμό παρακολουθούνται και οι κάθε είδους εγκαταστάσεις, οι οποίες, χωρίς να συσχετίζονται με τα μηχανήματα, έχουν σχέση με το παραγωγικό και γενικά με το λειτουργικό κύκλωμα (π.χ. εγκαταστάσεις θέρμανσης, υδραυλικές και τηλεφωνικές εγκαταστάσεις ή αποθηκευτικές δεξαμενές), με την προϋπόθεση ότι δεν είναι συνδεμένες με τις κτιριακές εγκαταστάσεις ή είναι συνδεδεμένες με αυτές, αλλά κατά τρόπο που ο αποχωρισμός τους είναι δυνατό να συντελεστεί εύκολα και χωρίς βλάβη της ουσίας τους ή των κτιριακών εγκαταστάσεων. 9.1.9.3 Στο λογαριασμό 12.02 «Λοιπός μηχανολογικός εξοπλισμός» παρακολουθείται ο λοιπός μηχανολογικός εξοπλισμός όπως φορητά μηχανήματα, διάφορα μηχανολογικά όργανα, όπως π.χ. μετρήσεων, πειραματισμών ή ελέγχων. 9.1.9.4 Στο λογαριασμό 12.90 «Μηχανήματα και λοιπός εξοπλισμός στον ΟΔΔΥ για εκποίηση» παρακολουθούνται τα μηχανήματα και λοιπός εξοπλισμός που βρίσκεται στον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Υλικού (ΟΔΔΥ) για εκποίηση. 9.1.9.5 Τα μηχανήματα, οι τεχνικές εγκαταστάσεις και ο λοιπός μηχανολογικός εξοπλισμός παρακολουθούνται στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 12 έπειτα από καταχώρηση σε αυτούς: (α) Της αξίας κτήσης τους που αποτελείται από την τιμολογιακή αξία αγοράς που αναγράφεται στα οικεία τιμολόγια αγοράς, μειωμένη κατά τις τυχόν χορηγημένες από τους προμηθευτές εκπτώσεις και από τα ειδικά έξοδα αγοράς, δηλαδή εκείνα που πραγματοποιούνται κατά τρόπο άμεσο για κάθε συγκεκριμένη αγορά, μέχρι να παραληφθεί το πάγιο. (β) Η παραπάνω αξία κτήσης και το κόστος ιδιοκατασκευής προσαυξάνεται με την αξία των επεκτάσεων ή προσθηκών και βελτιώσεων που γίνονται κάθε φορά. 9.1.9.6 Σχετικά με τις αποσβέσεις των παγίων του λογαριασμού 12 (μηχανημάτων − τεχνικών εγκαταστάσεων − λοιπού μηχανολογικού εξοπλισμού) ισχύουν όσα αναφέρονται στην ενότητα 9.1.6 (οι αποσβέσεις των παγίων στοιχείων). 9.1.10 Λογαριασμός 13 «Μεταφορικά μέσα» 9.1.10.1 Στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 13 παρακολουθούνται τα κάθε είδους οχήματα με τα οποία διενεργούνται μεταφορές και μετακινήσεις προσωπικού και υλικών αγαθών, είτε μέσα στους χώρους, είτε έξω από αυτούς. 9.1.10.2 Σχετικά με τη λειτουργία και άλλες λεπτομέρειες που αφορούν τους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 13 ισχύουν ανάλογα όσα ορίζονται στην παρ. 9.1.9 για το λογαριασμό 12. 9.1.11 Λογαριασμός 14 «΄Επιπλα και λοιπός εξοπλισμός» 9.1.11.1 Στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 14 παρακολουθούνται τα έπιπλα και ο λοιπός εξοπλισμός των διαφόρων κτιριακών χώρων (π.χ. γραφείων, εργαστηρίων, αποθηκών κ.λπ.). 9.1.11.2 Στον υπολογαριασμό 14.00 «΄Επιπλα και σκεύη» παρακολουθούνται τα κινητά αντικείμενα ή εκείνα που είναι εγκαταστημένα, αλλά είναι δυνατό να αποχωριστούν εύκολα και χωρίς βλάβη και τα οποία προορίζονται για τη συμπλήρωση ή τον καλλωπισμό των κτιριακών χώρων και χρησιμοποιούνται, κατά κανόνα, από το προσωπικό του Δημοσίου στο οποίο ανήκουν. Στον ίδιο υπολογαριασμό παρακολουθούνται τα διάφορα είδη εστίασης, τα οποία χρησιμοποιούνται για την εξυπηρέτηση αναγκών του Δημοσίου (π.χ. ψύκτες νερού, ψυγεία, ηλεκτρικοί φούρνοι ή σκεύη κουζίνας). 9.1.11.3 Στον υπολογαριασμό 14.02 «Μηχανές και εξοπλισμός γραφείου» παρακολουθούνται οι κάθε είδους μηχανές γραφείων (π.χ. λογιστικές, αριθμομηχανές ή γραφομηχανές) του Δημοσίου. 9.1.11.4 Στον υπολογαριασμό 14.03 «Ηλεκτρονικοί υπολογιστές και ηλεκτρονικά συγκροτήματα» παρακολουθούνται τα κάθε είδους ηλεκτρονικά μηχανήματα και ηλεκτρονικοί υπολογιστές που εξυπηρετούν τις ανάγκες του Δημοσίου, όπως π.χ. οι ηλεκτρονικές λογιστικές μηχανές, οι ηλεκτρονικές οθόνες, οι εκτυπωτές, κ.λ.π. 9.1.11.5 Στον υπολογαριασμο 14.05 «Μέσα επικοινωνίας και λοιπός εξοπλισμός» παρακολουθούνται τα κάθε είδους φορητά ή εγκατεστημένα μέσα τηλεπικοινωνιών (π.χ. τηλεφωνικά κέντρα, τηλεφωνικές συσκευές ή συσκευές τέλεξ και φαξ). 9.1.11.6 Στο υπολογαριασμό 14.09 «Λοιπός εξοπλισμός» καταχωρούνται τα λοιπά περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στην κατηγορία των επίπλων και του λοιπού εξοπλισμού, αλλά δεν εντάσσονται στους λογαριασμούς 14.00 έως και 14.08. 9.1.11.7 Στον λογαριασμό 14.30 «΄Εργα τέχνης, κειμήλια, αρχαιότητες και λοιπό ιστορικό υλικό», καταχωρούνται και παρακολουθούνται τα έργα τέχνης και λοιπά είδη, όπως ζωγραφικοί πίνακες, ιστορικά έγγραφα ή άλλα αντικείμενα μεγάλης ιστορικής ή άλλης αξίας (κειμήλια), για τα οποία δε συντρέχουν οι προϋποθέσεις διενέργειας αποσβέσεων. Έργα τέχνης, κειμήλια, αρχαιότητες και λοιπό ιστορικό υλικό που αποκτώνται χωρίς αντάλλαγμα (π.χ. με δωρεά στο κράτος) θα αναγνωρίζονται με αξία €1 (καθαρά για λόγους απογραφής) με ισόποση πίστωση του λογαριασμού 41.15 «Αξία ακινήτων και λοιπών παγίων στοιχείων παραχωρηθέντων δωρεάν». 9.1.11.8 Σχετικά με τη λειτουργία και άλλες λεπτομέρειες που αφορούν τους υπολογαριασμούς του 14 ισχύουν ανάλογα όσα ορίζονται στην παρ. 9.1.9 για το λογαριασμό 12. 9.1.12 Λογαριασμός 15 «Ακινητοποιήσεις υπό εκτέλεση» 9.1.12.1 Στο λογαριασμό 15 παρακολουθούνται τα ποσά τα οποία διατίθενται για την κατασκευή νέων ενσώματων παγίων στοιχείων, καθώς και τα ποσά τα οποία προκαταβάλλονται για την αγορά όμοιων στοιχείων. Το κατά την ημέρα κλεισίματος της χρήσης υπόλοιπο του λογαριασμού 15 (πλην του υπολογαριασμού 15.10 η λειτουργία του οποίου περιγράφεται στις παρ. 9.1.12.4 και 9.1.12.5 της παρούσης) απεικονίζει το μη ολοκληρωμένο κόστος των παγίων στοιχείων, τα οποία μέχρι την ημέρα εκείνη, δεν είχαν παραληφθεί ή δεν είχαν αποπερατωθεί. 9.1.12.2 Ο λογαριασμός 15.00 «Ακινητοποιήσεις υπό εκτέλεση» χρεώνεται με τα ποσά κτήσης των υπό κατασκευή νέων ενσώματων παγίων στοιχείων, με αντίστοιχη πίστωση του λογαριασμού 50 «Προμηθευτές». Στην περίπτωση των απαλλοτριώσεων, χρεώνεται ο λογαριασμός 15.00.10.0000 «Απαλλοτριώσεις» με πίστωση του λογαριασμού 53.15.00.0000 «Δικαιούχοι από απαλλοτριώσεις». 9.1.12.3 Οι υπολογαριασμοί του 15.00 κλείνουν πιστούμενοι σε χρέωση λογαριασμών παγίων (λογαριασμοί 10 έως 14 και λογαριασμός 17). 9.1.12.4 Στο λογαριασμό 15.10 «Ακινητοποιήσεις υπό εκτέλεση από ΠΔΕ» παρακολουθούνται οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Ο λογαριασμός αυτός χρεώνεται με τα ποσά κτήσης των υπό κατασκευή νέων ενσώματων παγίων στοιχείων και με τις δαπάνες του ΠΔΕ, με αντίστοιχη πίστωση του λογαριασμού 50 «Προμηθευτές». 9.1.12.5 Στη ΔΛΤΤΒ, τα υπόλοιπα των υπολογαριασμών του λογαριασμού 15.10 στο τέλος της χρήσης μεταφέρονται στη χρέωση του λογαριασμού 80.00 «Λογαριασμός γενικής εκμετάλλευσης». 9.1.13 Λογαριασμός 16 «Άυλα περιουσιακά στοιχεία και έξοδα πολυετούς απόσβεσης» 9.1.13.1 Τα άυλα περιουσιακά στοιχεία περιλαμβάνουν το λογαριασμό 16.05 «Λογισμικά προγράμματα H/Y», και τα έξοδα πολυετούς απόσβεσης περιλαμβάνουν το λογαριασμό 16.13 «΄Εξοδα έκδοσης ομολογιακών δανείων» και το λογαριασμό 16.16 «Διαφορές έκδοσης και εξόφλησης ομολογιών». 9.1.13.2 Στο λογαριασμό 16.05 «Λογισμικά προγράμματα H/Y» καταχωρείται το κόστος κτήσης των λογισμικών προγραμμάτων. 9.1.13.3 Στο λογαριασμό 16.13 «΄Εξοδα έκδοσης ομολογιακών δανείων» καταχωρούνται τα έξοδα που πραγματοποιούνται στις περιπτώσεις έκδοσης ομολογιακών δανείων. Τα έξοδα αυτά αποσβένονται ισόποσα, κατά την διάρκεια των αντίστοιχων ομολογιακών δανείων. 9.1.13.4 Ο λογαριασμός 16.16 «Διαφορές έκδοσης και εξόφλησης ομολογιών» χρεώνεται με τη διαφορά υπό το άρτιο που δημιουργείται κατά την έκδοση των ομολόγων, σε πίστωση του λογαριασμού του Παθητικού 45.02 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε ευρώ» ή 45.04 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε Ξ.Ν.». Ο λογαριασμός αυτός κλείνει πιστούμενος με χρέωση του λογαριασμού 16.99.16 «Αποσβεσμένες διαφορές έκδοσης ομολογιακών δανείων» κατά το κλείσιμο του ομολογιακού δανείου. Αντίστοιχα ο λογαριασμός 16.99.16 «Αποσβεσμένες διαφορές έκδοσης ομολογιακών δανείων» πιστώνεται με την εγγραφή των δεδουλευμένων υπό το άρτιο διαφορών ή των δεδουλευμένων τόκων των μηδενικών κουπονιών (zero coupon), οπότε χρεώνεται ο λογαριασμός 66.05.66 «Αποσβέσεις διαφορών έκδοσης ομολογιακών δανείων». 9.1.14 Λογαριασμός 17 «Πάγια ενόπλων δυνάμεων» 9.1.14.1 Στο λογαριασμό 17 παρακολουθείται το σύνολο των ενσώματων ακινητοποιήσεων των ενόπλων δυνάμεων, στο οποίο περιλαμβάνονται και οι εξοπλισμοί των ενόπλων δυνάμεων, ενώ το αναλώσιμο υλικό (πχ πολεμοφόδια) που χρησιμοποιείται από τις ένοπλες δυνάμεις παρακολουθείται σε λογαριασμούς της ομάδας 6. 9.1.14.2 Τα πάγια των ενόπλων δυνάμεων δε θα είναι διακριτά κατά είδος, αλλά θα είναι διακριτά κατά αξία (δηλαδή η κατηγορία κάθε παγίου θα ενημερώνεται μόνο με αξίες). 9.1.15 Λογαριασμός 18 «Τίτλοι πάγιας επένδυσης και μακροπρόθεσμες απαιτήσεις» 9.1.15.1 Στους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 18 «Τίτλοι πάγιας επένδυσης και μακροπρόθεσμες απαιτήσεις» παρακολουθούνται οι επενδύσεις σε μετοχές ανωνύμων εταιριών όπου η πρόθεση της Κεντρικής Διοίκησης είναι η διαρκής κατοχή τους. 9.1.15.2 Οι μετοχές ανωνύμων εταιρειών χαρακτηρίζονται ως μορφή πάγιας επένδυσης, όταν κατά την απόκτησή τους υπάρχει σκοπός για διαρκή κατοχή τους. Στην αντίθετη περίπτωση, χαρακτηρίζονται ως χρεόγραφα και παρακολουθούνται στο λογαριασμό 34. 9.1.15.3 Κατά την απόκτησή τους, οι συμμετοχές παρακολουθούνται στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 18 με την αξία κτήσης τους. (α) Αξία κτήσης είναι το ποσό που καταβάλλεται είτε απευθείας στην εταιρεία κατά τη συγκρότηση του κεφαλαίου της είτε για την αγορά των τίτλων, καθώς και η ονομαστική αξία των τίτλων που δίδονται στο κράτος χωρίς αντάλλαγμα, λόγω κεφαλαιοποίησης νόμιμης αναπροσαρμογής των περιουσιακών στοιχείων της εκδότριας εταιρίας ή κεφαλαιοποίησης αποθεματικών της. (β) Σε περίπτωση λήψης τίτλων χωρίς αντάλλαγμα, χρεώνεται ο οικείος υπολογαριασμός του λογαριασμού 18.00 «Συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών» με πίστωση του λογαριασμού 41.06 «Διαφορές από αναπροσαρμογή αξίας τίτλων πάγιας επένδυσης». (γ) Τα ειδικά έξοδα αγοράς τίτλων συμμετοχής καταχωρούνται στο λογαριασμό 64.10 «΄Εξοδα τίτλων πάγιας επένδυσης και χρεογράφων». (δ) Όταν αναλαμβάνεται η κάλυψη μέρους του μετοχικού κεφαλαίου ανώνυμης εταιρείας με τον όρο η καταβολή του να γίνει σε δόσεις, οι μετοχές που αποκτώνται με τον τρόπο αυτό καταχωρούνται στους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 18 κατά περίπτωση, με τη συνολική αξία τους, με πίστωση του λογαριασμού 53.06 «Οφειλές για απόκτηση τίτλων πάγιας επένδυσης» με την αξία των οφειλόμενων δόσεων. 9.1.15.4 Σε περίπτωση πώλησης τίτλων πάγιας επένδυσης, το τίμημα της πώλησης καταχωρείται στην πίστωση του οικείου υπολογαριασμού του λογαριασμού 18. Το αποτέλεσμα που προκύπτει καταχωρείται στο λογαριασμό 64.04 «Ζημίες από πώληση συμμετοχών» αν πρόκειται για ζημία ή στον λογαριασμό 76.04 «Κέρδη από πώληση συμμετοχών» αν πρόκειται για κέρδος. 9.1.15.5 Οι συμμετοχές και τα χρεόγραφα που είναι εισηγμένα σε χρηματιστήριο αποτιμώνται με βάση τη χρηματιστηριακή τιμή τους, ενώ όσα δεν είναι εισηγμένα σε χρηματιστήριο αποτιμώνται με βάση την μέθοδο της καθαρής θέσης, όπως περιγράφεται κατωτέρω. (α) Σύμφωνα με την μέθοδο της καθαρής θέσης, για την αποτίμηση των συμμετοχών και των χρεογράφων που δεν είναι εισηγμένα σε Χρηματιστήριο, η αξία των συμμετοχών και των λοιπών χρεογράφων διαμορφώνεται λαμβάνοντας υπόψη το ποσοστό των μετοχών της εκδότριας εταιρείας που κατέχεται από το Κράτος επί της καθαρής θέσης της εκδότριας εταιρείας με βάση την τελευταία δημοσιευμένη ΚΧΘ των αντίστοιχων νομικών προσώπων. Με τη μέθοδο αυτή, η επένδυση αρχικά θα αναγνωρίζεται στο κόστος κτήσης και η λογιστική αξία θα αυξάνεται ή θα μειώνεται, έτσι ώστε η αξία της συμμετοχής να ισούται με το ποσοστό του Κράτους επί της καθαρής θέσης της εκδότριας εταιρείας. (β) Τα κέρδη που προκύπτουν κατά τη διαδικασία της αποτίμησης με την μέθοδο της καθαρής θέσης, καταχωρούνται στο λογαριασμό 76.34 «Κέρδη από αποτίμηση συμμετοχών και χρεογράφων» και οι αντίστοιχες ζημίες καταχωρούνται στον λογαριασμό 68.18 «Ζημίες από αποτίμηση συμμετοχών και χρεογράφων». (γ) Όταν η συμμετοχή της Κεντρικής Διοίκησης μειωθεί στο μηδέν και προκύπτουν πρόσθετες ζημίες, αναγνωρίζεται υποχρέωση μόνο στην έκταση που η Κεντρική Διοίκηση έχει επιβαρυνθεί με νομικές δεσμεύσεις ή έχει προβεί σε πληρωμές για λογαριασμό της εκδότριας εταιρείας. Αν η εκδότρια εταιρεία παρουσιάσει κέρδη μεταγενέστερα, η Κεντρική Διοίκηση αρχίζει να αναγνωρίζει εκ νέου το μερίδιό της επί των κερδών, μόνον αφού το μερίδιό της επί των κερδών εξισωθεί προς το μερίδιο των καθαρών ζημιών που δεν έχουν αναγνωριστεί. (δ) Τα μερίσματα που λαμβάνει η Κεντρική Διοίκηση από τις συμμετοχές της, σε εισηγμένες και μη εισηγμένες εταιρείες, καταχωρούνται στους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 76.01 «Μερίσματα μετοχών». (ε) Για την αποτίμηση των συμμετοχών και των χρεογράφων που είναι εισηγμένα σε Χρηματιστήριο θα χρησιμοποιείται η χρηματιστηριακή τους τιμή κατά την τελευταία ημέρα της χρήσης. Tα κέρδη που θα προκύπτουν κατά την αποτίμηση των εν λόγω συμμετοχών και χρεογράφων θα καταχωρούνται στον λογαριασμό 76.34 «Κέρδη από αποτίμηση συμμετοχών και χρεογράφων» και οι αντίστοιχες ζημίες θα καταχωρούνται στον λογαριασμό 68.18 «Ζημίες από αποτίμηση συμμετοχών και χρεογράφων». (στ) Στους λογαριασμούς 18.02 «Συμμετοχή σε Διεθνείς Οργανισμούς» και 18.04 «Συμμετοχή σε Διεθνείς Οργανισμούς με υποχρεώσεις αντικρυζόμενες» παρακολουθούνται οι συμμετοχές σε Διεθνείς Οργανισμούς. Στο λογαριασμό 18.04 «Συμμετοχή σε Διεθνείς Οργανισμούς με υποχρεώσεις αντικρυζόμενες» παρακολουθούνται οι συμμετοχές σε Διεθνείς Οργανισμούς οι οποίοι χρηματοδοτήθηκαν με ποσά που αντικρύζονται ισόποσα στην ΚΧΘ. Τα δάνεια αυτά παρακολουθούνται στο λογαριασμό 45.98.18 «Υποχρεώσεις από συμμετοχές σε οργανισμούς εξωτερικού». 9.1.15.6 Τηρείται αναλυτικό Μητρώο συμμετοχών/χρεογράφων, το οποίο αποτελεί αναλυτικό καθολικό του λογαριασμού 18.00 «Συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών» και του λογαριασμού 34 «Χρεόγραφα» και στο οποίο παρακολουθείται η κίνηση, σε ποσότητες και αξίες, των τίτλων πάγιας επένδυσης του λογαριασμού 18 και των χρεογράφων του λογαριασμού 34. Από το Μητρώο συμμετοχών/χρεογράφων προκύπτουν τα εξής τουλάχιστον στοιχεία κατά διαχειριστική χρήση: (α) Το υπόλοιπο έναρξης της χρήσης κατά είδος τίτλου, ποσότητα, τιμή και αξία, αποτιμημένο με βάση τους κανόνες αποτίμησης, (β) Οι προσθήκες της χρήσης κατά είδος τίτλου, ποσότητα, τιμή και αξία, (γ) Οι μειώσεις της χρήσης κατά είδος τίτλου, ποσότητα, τιμή και αξία και (δ) Το υπόλοιπο λήξης της χρήσης κατά είδος τίτλου, ποσότητα, τιμή και αξία, αποτιμημένο με βάση τους κανόνες αποτίμησης. 9.1.16 Λογαριασμός 19 «Προμήθειες παγίων περιουσιακών στοιχείων υπό τακτοποίηση» Στο λογαριασμό αυτό παρακολουθούνται οι υπό τακτοποίηση δαπάνες από προμήθειες παγίων στοιχείων που δεν έχουν φτάσει στο στάδιο της θεώρησης των χρηματικών ενταλμάτων. 9.1.17 Μητρώο Παγίων − Καθορισμός Κατηγοριών Παγίων 9.1.17.1 Τα πάγια ομαδοποιούνται σε κατηγορίες παγίων. Η ομαδοποίηση ανά κατηγορία είναι η σημαντικότερη λογιστική ομαδοποίηση παγίων. Ο βασικός αριθμός κάθε παγίου και ο υπο−αριθμός (υποπάγιο) θα πρέπει να βρίσκονται στην ίδια κατηγορία παγίων (το υποπάγιο είναι συνδεδεμένο στο κύριο πάγιο π.χ. κλιματιστικό σε συγκεκριμένο κτίριο). 9.1.17.2 Η κατηγορία παγίων ορίζει (μέσω του καθορισμού λογαριασμού) ποιοι λογαριασμοί Γενικής Λογιστικής κινούνται με κάθε επιχειρησιακή κίνηση που πραγματοποιείται στο υποσύστημα παγίων. 9.1.17.3 Ενδεικτικά, ορίζονται οι ακόλουθες κατηγορίες παγίων. Εφόσον υπάρξει ανάγκη στο μέλλον, δημιουργούνται νέες κατηγορίες παγίων, με μεταφορά παγίων σε αυτές. ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΑΓΙΟΥ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ΠΑΓΙΟΥ 100000 Γήπεδα−οικόπεδα 100500 Κοινόχρηστες εδαφικές εκτάσεις 110000 Κτίρια − Εγκαταστάσεις Κτιρίων 110500 Οδικό δίκτυο 110600 Λοιπές κοινόχρηστες εγκαταστάσεις 120000 Μηχανήματα−Εργαλεία−Μηχανολογικά όργανα 120100 Τεχνικές εγκαταστάσεις 120200 Λοιπός μηχανολογικός εξοπλισμός 129000 Μηχανήματα και λοιπός εξοπλισμός στον ΟΔΔΥ για εκποίηση 130000 Μεταφορικά μέσα ξηράς 130300 Πλωτά μέσα 130400 Εναέρια μέσα 130500 Λοιπά μέσα μεταφοράς 140000 Έπιπλα και σκεύη 140200 Μηχανές και εξοπλισμός γραφείου 140300 Ηλεκτρονικοί υπολογιστές και ηλεκτρονικά συγκροτήματα 140500 Μέσα επικοινωνίας και λοιπός εξοπλισμός 140900 Λοιπός εξοπλισμός 143000 Προμήθεια έργων τέχνης, κειμηλίων, αρχαιοτήτων και λοιπού ιστορικού υλικού 150000 Ακινητοποιήσεις υπό εκτέλεση 150010 Απαλλοτριώσεις 151000 Ακινητοποιήσεις υπό εκτέλεση από ΠΔΕ 151700 Πάγια υπό κατασκευή ενόπλων δυνάμεων 9.1.17.4 Κάθε κατηγορία παγίου από την παραπάνω κατάσταση αντιστοιχείται σε λογαριασμούς Γενικής Λογιστικής (μέσω του καθορισμού λογαριασμού) όπως π.χ. ΦΕΚ 1173 η κατηγορία 110000 αντιστοιχείται με το λογαριασμό κτήσης 1100000000 και με το λογαριασμό αποσβεσμένων 1199000000, κ.ο.κ. 9.1.18 Καθορισμός Μορφής Αναφοράς Μητρώου Παγίων 9.1.18.1 Για τη διαχειριστική παρακολούθηση κάθε παγίου στοιχείου και για τη λογιστική παρακολούθηση της αξίας κτήσης και των αποσβέσεών του, τηρείται Μητρώο Παγίων στοιχείων, το οποίο αποτελεί την τελευταία ανάλυση των λογαριασμών των παγίων περιουσιακών στοιχείων (λογαριασμοί τέταρτου βαθμού). 9.1.18.2 Το Μητρώο Παγίων εμφανίζει στοιχεία του βασικού αρχείου και κινήσεων παγίων ανά κατηγορία παγίου, λογαριασμό γενικής λογιστικής και κωδικό παγίου. 9.1.18.3 Από το Μητρώο Παγίων προκύπτουν τουλάχιστον τα παρακάτω στοιχεία: (α) στοιχεία που εξατομικεύουν το είδος του παγίου (ονοματολογία και διακριτικά στοιχεία), (β) στοιχεία της λογιστικής τους ένταξης (τίτλοι και κωδικοί αριθμοί του πρωτοβάθμιου λογαριασμού και του λογαριασμού της τελευταίας βαθμίδας), (γ) η αιτιολογία και τα σχετικά στοιχεία κτήσης, η αρχική αξία κτήσης και οι μεταβολές της (προσθήκες, βελτιώσεις, μειώσεις), (δ) ο τόπος εγκατάστασης, (ε) η ημερομηνία κατά την οποία άρχισε η χρησιμοποίηση ή λειτουργία του, καθώς και η ημερομηνία που τυχόν τέθηκε σε αδράνεια, (στ) ο κωδικός αριθμός της τελευταίας βαθμίδας του λογαριασμού αποσβέσεων, (ζ) στοιχεία λογισμένων αποσβέσεων (συντελεστής και ποσά) καθώς και οι αντιλογισμένες αποσβέσεις, π.χ. σε περίπτωση πώλησης ή καταστροφής, και (η) τα στοιχεία και η αιτία του τερματισμού της παραγωγικής ζωής του παγίου (π.χ. εκποίηση, διάλυση ή καταστροφή). 9.2 Ομάδα 3η : Απαιτήσεις και Διαθέσιμα 9.2.1 Περιεχόμενο και Εννοιολογικοί Προσδιορισμοί 9.2.1.1 Στην ομάδα 3 παρακολουθούνται οι βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις, τα χρεόγραφα και τα διαθέσιμα της Κεντρικής Διοίκησης. 9.2.1.2 Βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις θεωρούνται εκείνες που, κατά το κλείσιμο της Κατάστασης Χρηματοοικονομικής Θέσης, είναι εισπρακτέες μέσα σε ένα ημερολογιακό έτος από την ημερομηνία σύνταξης της ΚΧΘ. Σύμφωνα με την έννοια αυτή, κάθε απαίτηση του Δημοσίου, για την οποία η προθεσμία εξόφλησης λήγει μέσα στην επόμενη χρήση, καταχωρείται στον οικείο λογαριασμό της ομάδας 3. 9.2.1.3 Τα διαθέσιμα της Κεντρικής Διοίκησης απεικονίζονται στους λογαριασμούς της ομάδας 3 και περιλαμβάνουν τους λογαριασμούς που τηρούνται στην Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), τους λογαριασμούς σε τρίτες τράπεζες, τα μετρητά των ΔΟΥ και κονδύλια εκτός Π/Υ τα οποία όμως σε επόμενο έτος θα μεταφερθούν στον Π/Υ. 9.2.1.4 Σημειώνεται ότι ενδέχεται το σύνολο των διαθεσίμων της Κεντρικής Διοίκησης να είναι αρνητικό, καθότι τραπεζικοί λογαριασμοί που τηρούνται στην ΤτΕ και λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό των διαθεσίμων του Δημοσίου δεν λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό των διαθεσίμων της Κεντρικής Διοίκησης. 9.2.2 Λογαριασμός 31 «Απαιτήσεις από φόρους, κοινωνικούς πόρους, επιχορηγήσεις και παρεπόμενες ασχολίες» 9.2.2.1 Στο λογαριασμό 31 των απαιτήσεων παρακολουθούνται οι απαιτήσεις της Κεντρικής Διοίκησης από τα βεβαιωθέντα έσοδα που δεν έχουν εισπραχθεί και δεν έχουν διαγραφεί από τις ΔΟΥ η από άλλες αρμόδιες προς βεβαίωση υπηρεσίες. 9.2.2.2 Ο λογαριασμός αυτός περιλαμβάνει το λογαριασμό 31.00 «Απαιτήσεις χρήσης» για τις απαιτήσεις που δημιουργούνται στην τρέχουσα χρήση και το λογαριασμό 31.01 «Απαιτήσεις προηγούμενων χρήσεων» για τις απαιτήσεις που έχουν αναγνωριστεί σε προηγούμενες χρήσεις. Ειδικότερα: (α) Ο λογαριασμός 31.00 «Απαιτήσεις χρήσης» χρεώνεται με την αρχική βεβαίωση των εσόδων, με ταυτόχρονη πίστωση των ανάλογων λογαριασμών εσόδων και πιστώνεται είτε με την είσπραξη των οφειλόμενων ποσών σε χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων, είτε με τη διαγραφή απαιτήσεων, είτε με την επιστροφή ποσών, που δεν εισπράχθηκαν από τους δικαιούχους στις τράπεζες και επιστρέφουν στα διαθέσιμα της Κεντρικής Διοίκησης, από τις περιπτώσεις επιστροφής άμεσων και έμμεσων φόρων, είτε με την μεταφορά στην αρχή του έτους του ανείσπρακτου υπολοίπου του λογαριασμού δηλαδή των επαναβεβαιωθέντων εσόδων με χρέωση του λογαριασμού 31.01 «Απαιτήσεις προηγούμενων χρήσεων». (β) Ο λογαριασμός 31.01 «Απαιτήσεις προηγούμενων χρήσεων» χρεώνεται με την επαναβεβαίωση των εσόδων στην έναρξη του έτους, με ισόποση πίστωση του λογαριασμού 31.00 «Απαιτήσεις χρήσης». Πιστώνεται με την είσπραξη των ποσών, με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων ή με διαγραφή απαιτήσεων. (γ) Στο τέλος της χρήσης προσδιορίζονται οι επισφαλείς απαιτήσεις με χρέωση του λογαριασμού 31.97 «Επισφαλείς απαιτήσεις από τέλη, φόρους, κοινωνικούς πόρους και επιχορηγήσεις» και πίστωση του αντίθετου λογαριασμού 31.99 «Απαιτήσεις−αντίθετος». Τα ποσά των επισφαλειών εμφανίζονται διακριτά στην ΚΧΘ και αναλύονται στο Προσάρτημα. 9.2.3 Λογαριασμός 33 «Χρεώστες διάφοροι» 9.2.3.1 Στους υπολογαριασμούς του 33 παρακολουθούνται οι απαιτήσεις που δεν υπάγονται σε οποιαδήποτε κατηγορία απαιτήσεων από εκείνες που παρακολουθούνται στους λοιπούς πρωτοβάθμιους λογαριασμούς της ομάδας 3. 9.2.3.2 Στο λογαριασμό 33.00 «Προκαταβολές προσωπικού» καταχωρούνται οι προκαταβολές που δίνονται στο προσωπικό έναντι των αποδοχών της μισθολογικής περιόδου (π.χ. μήνα ή 15ήμερο) η οποία αποτελεί τη βάση υπολογισμού τους (εκκαθαρίσεως). Ο λογαριασμός 33.00 «Προκαταβολές προσωπικού» κατά την εκκαθάριση των αποδοχών της οικείας περιόδου πιστώνεται με τα ποσά που παρακρατούνται κατά την εκκαθάριση των αποδοχών της οικείας περιόδου, τα οποία είναι ίσα με τις δοσμένες προκαταβολές, οπότε εξισώνεται. 9.2.3.3 Στο λογαριασμό 33.10 «Απαιτήσεις από τακτοποιητέες εισπράξεις» παρακολουθούνται οι απαιτήσεις του Δημοσίου από τις εισπράξεις που πραγματοποιούνται μέσω τραπεζών, μέχρι την ημερομηνία μεταφοράς τους στο λογαριασμό της ΤτΕ. 9.2.3.4 Ο λογαριασμός 33.30 «Απαιτήσεις από χορηγούμενα δάνεια» χρεώνεται αφενός όταν γίνεται εκταμίευση για ταμειακή ή άλλη διευκόλυνση (προσωρινό δάνειο), οπότε πιστώνεται με την είσπραξη του ποσού και την εμφάνισή του στα διαθέσιμα και αφετέρου όταν αποκτούνται μετοχές με διαγραφή χρεών, με το ποσό του χρέους όταν αυτό δεν είναι καταγεγραμμένο, οπότε πιστώνεται λογαριασμός 40.00.01 «Καθαρή θέση πολιτών − μεταβολές απογραφής». Ο λογαριασμός 33.30 πιστώνεται με χρέωση του λογαριασμού 53.06 «Οφειλές για απόκτηση τίτλων πάγιας επένδυσης» κατά την απόκτηση των τίτλων πάγιας επένδυσης με διαγραφή χρεών. 9.2.3.5 Ο λογαριασμός 33.91 «Απαιτήσεις από μη εξοφληθείσες επιταγές » χρεώνεται κατά την εμφάνιση επιταγών που δεν ήταν δυνατόν να εισπραχθούν, με πίστωση του λογαριασμού 53.92.00 «Λογαριασμός μη εισπραχθεισών επιταγών στην ΤτΕ», ενώ πιστώνεται με χρέωση του λογαριασμού 53.92.00 «Λογαριασμός μη εισπραχθεισών επιταγών στην ΤτΕ» με την εντολή πληρωμής προς την ΤτΕ. 9.2.4 Λογαριασμός 34 «Χρεόγραφα» 9.2.4.1 Στους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 34 παρακολουθούνται τα χρεόγραφα (μετοχές, ομολογίες, μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων, ομόλογα) τα οποία αποκτώνται με σκοπό την τοποθέτηση κεφαλαίων και την πραγματοποίηση άμεσης προσόδου. Τα χρεόγραφα καταχωρούνται στους οικείους υπολογαριασμούς του 34 με την αξία κτήσης τους, για την οποία, καθώς και για τα ειδικά έξοδα αγορών τους, ισχύουν ανάλογα όσα καθορίζονται για τους υπολογαριασμούς του 18. 9.2.4.2 Στους λογαριασμούς 34.01 «Μετοχές εισηγμένες στο ΧΑΑ», 34.05 «Μετοχές εισηγμένες σε χρηματιστήριο εξωτερικού», 34.02 «Μετοχές μη εισηγμένες στο ΧΑΑ» και 34.06 «Μετοχές μη εισηγμένες σε χρηματιστήριο εξωτερικού» καταχωρείται αντίστοιχα η συνολική αξία των μετοχών που αποκτώνται (χωρίς πρόθεση διαρκούς κατοχής) από την κάλυψη μέρους του μετοχικού κεφαλαίου ανώνυμης εταιρίας. 9.2.4.3 Στους λογαριασμούς 34.03 «Μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων εσωτερικού» και 34.08 «Τραπεζικά ομόλογα» παρακολουθούνται, αντίστοιχα, τα μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων και τα ομόλογα τραπεζών που αποκτώνται. 9.2.4.4 Στους λογαριασμούς 34.04 «Λοιπά χρεόγραφα εσωτερικού» και 34.10 «Λοιπά χρεόγραφα εξωτερικού» παρακολουθούνται τα χρεόγραφα που δεν εντάσσονται στις συγκεκριμένες κατηγορίες που προβλέπονται από τους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 34. 9.2.4.5 Για την αποτίμηση των χρεογράφων ισχύουν όσα καθορίζονται στους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 18. 9.2.5 Λογαριασμός 35 «Λογαριασμοί διαχείρισης προκαταβολών και πιστώσεων» 9.2.5.1 Στο λογαριασμό 35.01 «Λογαριασμός προς απόδοση» παρακολουθούνται οι απαιτήσεις από τους υπαλλήλους που προέρχονται από καταβολές ποσών που γίνονται σε αυτούς προσωρινά για την εκτέλεση συγκεκριμένου έργου ή εργασίας. Ο λογαριασμός 35.01 χρεώνεται με πίστωση του ενδιάμεσου λογαριασμού 48 « Λογαριασμοί συνδέσμου », ή του λογαριασμού 38 «Χρηματικά διαθέσιμα», ενώ πιστώνεται κατά την εγγραφή του εξόδου ή με χρέωση του προμηθευτή (κτήση παγίων), ή με την επιστροφή του αδιάθετου υπόλοιπου, οπότε χρεώνεται ο λογαριασμός των χρηματικών διαθεσίμων. Ο λογαριασμός 35.01 πιστώνεται επίσης με χρέωση του 15.17 «Πάγια ενόπλων δυνάμεων υπό κατασκευή» στα εξοπλιστικά προγράμματα βάσει ΧΕΠ. 9.2.5.2 Ο λογαριασμός 35.02 «Νομικά πρόσωπα−λογαριασμοί προς απόδοση» χρησιμοποιείται στη διαχείριση του ΠΔΕ. Χρεώνεται σε πίστωση του τρεχούμενου 38 «Χρηματικά διαθέσιμα», ενώ πιστώνεται με χρέωση των επιχορηγήσεων 67.60 «Επιχορηγήσεις, επιδοτήσεις, οικονομικές ενισχύσεις νομικών προσώπων». 9.2.5.3 Στο λογαριασμό 35.03 «Πάγιες προκαταβολές» παρακολουθούνται οι πάγιες προκαταβολές, δηλαδή τα ποσά που καταβάλλονται σε διαχειριστές και μετά από κάθε απόδοση συμπληρώνονται και πάλι, ώστε οι διαχειριστές αυτοί να κρατούν πάγια το αυτό συνολικό ποσό. Ο λογαριασμός 35.03 χρεώνεται με τα ποσά της σύστασης της πάγιας προκαταβολής σε πίστωση του λογαριασμού 38 «Χρηματικά διαθέσιμα» (με παρεμβολή ενδιάμεσων χρεοπιστώσεων του λογαριασμού 48 «Λογαριασμοί συνδέσμου» όπου απαιτείται). 9.2.5.4 Ο λογαριασμός 35.04 «Λογαριασμός προς απόδοση φυσικών προσώπων ΠΔΕ» χρησιμοποιείται για την απεικόνιση των πληρωμών που πραγματοποιούνται στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων με υπόλογο φυσικό πρόσωπο. Ο λογαριασμός 35.04 χρεώνεται σε πίστωση του λογαριασμού 38 «Χρηματικά διαθέσιμα» με την πραγματοποίηση των πληρωμών και πιστώνεται σε χρέωση του λογαριασμού 50.00 «Προμηθευτές» ή του 53.10 «Δικαιούχοι από παροχή υπηρεσιών και λοιπών αγαθών» ανάλογα με το είδος της δαπάνης που πραγματοποιείται. Ο λογαριασμός 35.04 πιστώνεται επίσης σε χρέωση του λογαριασμού 35.04.01 «Επιστροφές λογαριασμών προς απόδοση φυσικών προσώπων του ΠΔΕ» με την επιστροφή αδιάθετων υπολοίπων. 9.2.5.5 Ο λογαριασμός 35.05 «Ανέκκλητες εντολές» χρεώνεται κατά την πληρωμή προμήθειας στεγαστικών δανείων και πιστώνεται με τη χρέωση του σχετικού εξόδου. 9.2.5.6 Ο λογαριασμός 35.10 «Προκαταβολές−αντίτιμα» χρεώνεται με τα ποσά των αντιτίμων, με πίστωση του λογαριασμού 38 «Χρηματικά διαθέσιμα» (με παρεμβολή ενδιάμεσων χρεοπιστώσεων του λογαριασμού 48 «Λογαριασμοί συνδέσμου») και πιστώνεται σε επόμενο μήνα. 9.2.6 Λογαριασμός 36 «Μεταβατικοί λογαριασμοί ενεργητικού» 9.2.6.1 Οι μεταβατικοί λογαριασμοί ενεργητικού και παθητικού δημιουργούνται, κατά κανόνα, στο τέλος κάθε χρήσης με σκοπό τη χρονική τακτοποίηση των εξόδων και εσόδων, έτσι ώστε στα αποτελέσματά της να περιλαμβάνονται μόνο τα έσοδα και έξοδα που πράγματι αφορούν τη συγκεκριμένη αυτή χρήση. 9.2.6.2 Με την τακτοποίηση αυτή πραγματοποιείται ταυτόχρονα αναμόρφωση των λογαριασμών της ΚΧΘ στο πραγματικό μέγεθός τους κατά την ημερομηνία λήξης της χρήσης. 9.2.6.3 Στο λογαριασμό 36.00 «΄Εξοδα επομένων χρήσεων», σε περίπτωση που δεν καταχωρούνται απευθείας σε αυτόν, μεταφέρονται από τους οικείους λογαριασμούς εξόδων, εκείνα τα έξοδα που δεν αφορούν την κλειόμενη, αλλά την επόμενη ή τις επόμενες χρήσεις. Η ανάλυση του λογαριασμού 36.00 «΄Εξοδα επομένων χρήσεων» σε τριτοβάθμιους υπολογαριασμούς είναι αντίστοιχη με τις αναλύσεις των λογαριασμών εξόδων, στους οποίους μεταφέρονται τα κονδύλια που αφορούν τη νέα (επόμενη) χρήση, αμέσως με την έναρξή της. 9.2.6.4 Στο λογαριασμό 36.01 «΄Εσοδα χρήσης εισπρακτέα» καταχωρούνται, με αντίστοιχη πίστωση των οικείων λογαριασμών εσόδων της ομάδας 7, τα έσοδα που ανήκουν στην κλειόμενη χρήση, αλλά δεν εισπράττονται μέσα σε αυτή και τα οποία, σύμφωνα με κείμενες διατάξεις ή σχετικές συμβάσεις, δεν είναι στο τέλος της χρήσης απαιτητά και για το λόγο αυτό δεν κρίνεται ορθό να εμφανίζονται σε λογαριασμό απαιτήσεων. 9.2.7 Λογαριασμός 38 «Χρηματικά διαθέσιμα» 9.2.7.1 Στο λογαριασμό αυτό παρακολουθούνται τα χρηματικά διαθέσιμα του Ελληνικού Δημοσίου και διακρίνονται σε λογαριασμούς μετρητών (38.00), σε λογαριασμούς καταθέσεων όψεως (38.03) που τηρούνται στην ΤτΕ, σε λογαριασμούς καταθέσεων προθεσμίας (38.04) που τηρούνται σε εμπορικές τράπεζες, και σε λοιπούς λογαριασμούς στην ΤτΕ (38.05). Ειδικότερα: (α) Ο λογαριασμός 38.03 «Καταθέσεις όψεως» χρεοπιστώνεται από τις κεντρικές υπηρεσίες και στις περιπτώσεις των εξοφλήσεων μέσω ΔΟΥ και ΕΛΔΑΠ με την παρεμβολή του ενδιάμεσου λογαριασμού 48 «Λογαριασμοί συνδέσμου». Οι χρεώσεις του λογαριασμού 38.03 αφορούν είσπραξη χρηματικών διαθεσίμων και οι πιστώσεις του τη μεταφορά ποσών για πληρωμή δαπανών, καταβολή προκαταβολών ή άλλες εκταμιεύσεις της Κεντρικής Διοίκησης. (β) Ο λογαριασμός 38.04 «Καταθέσεις προθεσμίας» χρεώνεται όταν κατατίθενται διαθέσιμα σε προθεσμιακούς λογαριασμούς στις εμπορικές τράπεζες και πιστώνεται με τις αναλήψεις χρημάτων από τους προθεσμιακούς λογαριασμούς καθώς και με τη μεταφορά διαθεσίμων από τους προθεσμιακούς λογαριασμούς στο λογαριασμό 38.03 «Καταθέσεις όψεως». 9.3 Ομάδα 4η : Καθαρή Θέση Πολιτών − Μακροπρόθεσμες Απαιτήσεις 9.3.1 Περιεχόμενο και Εννοιολογικοί Προσδιορισμοί 9.3.1.1 Στηv ομάδα 4 παρακολουθούνται η Καθαρή Θέση Πολιτών (ή Καθαρή Θέση του Δημοσίου), και οι μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις του Δημοσίου, όπου περιλαμβάνονται και οι λογαριασμοί των προβλέψεων. 9.3.2 Λογαριασμός 40 «Καθαρή θέση πολιτών» 9.3.2.1 Ο λ. 40 εμφανίζει την καθαρή θέση του Δημοσίου και προσδιορίζεται, σε αρχική φάση, από τη διαφορά ενεργητικού και υποχρεώσεων, αφού αφαιρεθούν τα ποσά των αποθεματικών (λογ. 41) και οι επιχορηγήσεις επενδύσεων (λογ. 43). Η διαφορά αυτή εμφανίζεται κατά την απογραφή έναρξης, ενώ οποιαδήποτε διαφορά προκύπτει μελλοντικά, από την απογραφή περιουσιακών στοιχείων ή υποχρεώσεων, μεταβάλλει αντίστοιχα το λογαριασμό αυτό. 9.3.2.2 Ο λογαριασμός 40.00 «Καθαρή θέση πολιτών» κινείται ως εξής: (α) πιστώνεται κατά την απογραφή έναρξης, με το ποσό της καθαρής θέσης που προκύπτει από την αφαίρεση των υποχρεώσεων από το ενεργητικό. (β) χρεοπιστώνεται σε οποιαδήποτε μεταβολή της καθαρής θέσης προκύπτει μετά την απογραφή έναρξης, η οποία οφείλεται σε μεταβολή των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού και αφορά το χρονικό διάστημα πριν την απογραφή έναρξης. (γ) πιστώνεται με τα έσοδα από την έκδοση και κυκλοφορία μεταλλικών κερμάτων. 9.3.3 Λογαριασμός 41 «Αποθεματικά−διαφορές αναπροσαρμογής» 9.3.3.1 Στους υπολογαριασμούς της κατηγορίας αυτής παρακολουθούνται τα διάφορα αποθεματικά που δημιουργούνται κατά τη διάρκεια των χρήσεων. 9.3.3.2 Σε πρώτη φάση, στον υπολογαριασμό της κατηγορίας αυτής 41.15 «Αξία ακινήτων και λοιπών πάγιων στοιχείων παραχωρηθέντων δωρεάν» εμφανίζονται οι αξίες των παγίων στοιχείων που έχουν αποκτηθεί δωρεάν και έχουν αποτιμηθεί με την απογραφή των παγίων στοιχείων. 9.3.3.3 Οποιαδήποτε διαφορά της απογραφής έναρξης προκύψει μετά την απογραφή των παγίων και οφείλεται σε δωρεά, εμφανίζεται στο λογαριασμό αυτό. Ειδικότερα: (α) Ο λογαριασμός 41.06 «Διαφορές από αναπροσαρμογή αξίας τίτλων πάγιας επένδυσης» πιστώνεται με τις διαφορές από αναπροσαρμογή της αξίας των τίτλων πάγιας επένδυσης με χρέωση του λογαριασμού 18 «Τίτλοι πάγιας επένδυσης και μακροπρόθεσμες απαιτήσεις». Ο λογαριασμός κλείνει με την πώληση των χρεογράφων. (β) Ο λογαριασμός 41.15 «Αξία ακινήτων και λοιπών παγίων στοιχείων παραχωρηθέντων δωρεάν» πιστώνεται κατά τη δωρεάν απόκτηση παγίων περιουσιακών στοιχείων με χρέωση του παγίου. Στο λογαριασμό 41.15 παρακολουθούνται επίσης η αξία των ακινήτων και λοιπών παγίων στοιχείων, που παραχωρούνται από δωρεές, κληρονομιές κ.λπ., δηλαδή χωρίς αντάλλαγμα. Αν πρόκειται για επικαρπίες περιουσιακών στοιχείων, τότε τα έσοδα αυτών καταχωρούνται σε οικείο λογαριασμό εσόδου (λογαριασμός 75 ). (γ) Προκειμένου για δωρεές ή κληρονομίες κ.λπ. λοιπών ειδών, εκτός παγίων (όπως πρώτων υλών, υλικών, τροφίμων, ιματισμού, φαρμάκων κ.λπ.), με την αξία τους χρεώνονται οι οικείοι λογαριασμοί και πιστώνεται αντίστοιχος υπολογαριασμός του λογαριασμού 75.10 «΄Εσοδα από δωρεές, κληρονομιές, κληροδοσίες, κλπ». 9.3.4 Λογαριασμός 42 «Αποτέλεσμα σε νέο» 9.3.4.1 Ο λογαριασμός 42 «Αποτελέσματα εις νέο» εμφανίζει το οικονομικό αποτέλεσμα της κλειόμενης χρήσης και των προηγούμενων χρήσεων σωρευτικά. 9.3.4.2 Ο λογαριασμός πιστώνεται με το λογιστικό πλεόνασμα της χρήσης και χρεώνεται με το λογιστικό έλλειμμα της χρήσης κατά τη διαδικασία των εγγραφών κλεισίματος της χρήσης και κατάρτισης της ΚΧΘ. 9.3.5 Λογαριασμός 43 «Επιχορηγήσεις επενδύσεων» 9.3.5.1 Ο λογαριασμός 43 «Επιχορηγήσεις επενδύσεων» πιστώνεται με τις χορηγούμενες επιχορηγήσεις για τη χρηματοδότηση παγίων στοιχείων κοινής χρήσης, με χρέωση του οικείου λογαριασμού του εvεργητικού (λογαριασμός απαιτήσεων ή ταμειακών διαθεσίμων). Οι επιχορηγήσεις για κάλυψη λειτουργικών δαπανών καταχωρούνται στην πίστωση του λογαριασμού 74. 9.3.5.2 Στο τέλος της χρήσης, από το λογαριασμό 43 «Επιχορηγήσεις επενδύσεων» (πλην του λογαριασμού 43.01 η λειτουργία του οποίου περιγράφεται στις παραγράφους 9.3.5.5, 9.3.5.6 και 9.3.5.7 της παρούσης), μεταφέρεται στο λογαριασμό 81.01.91 «Αναλογούσες στη χρήση επιχορηγήσεις παγίων επενδύσεων» ποσό ίσο με τις αποσβέσεις παγίων στοιχείων των υπολογαριασμών του λογαριασμού 66 «Αποσβέσεις παγίων», που αναλογούν στην αξία των αποσβέσιμων παγίωv στοιχείων που χρηματοδοτήθηκαν από τις πιο πάνω επιχορηγήσεις. 9.3.5.3 Σε περίπτωση εκποίησης, καταστροφής ή αχρήστευσης οποιουδήποτε παγίου στοιχείου που χρηματοδοτήθηκε από επιχορηγήσεις, από το λογαριασμό 43 μεταφέρεται στην πίστωση του οικείου λογαριασμού του παγίου στοιχείου το υπόλοιπο της επιχορήγησης που αφορά το στοιχείο αυτό, οπότε ο λογαριασμός της συγκεκριμένης επιχορήγησης εξισώνεται. 9.3.5.4 Με την απογραφή των παγίων στοιχείων, η αξία όσων προέρχονται από επιχορηγήσεις, εμφανίζεται και στην πίστωση του λογαριασμού 43. Οποιαδήποτε διαφορά της απογραφής έναρξης προκύψει μετά την απογραφή των παγίων και οφείλεται σε επιχορήγηση, εμφανίζεται επίσης στο λογαριασμό 43. 9.3.5.5 Στο λογαριασμό 43.01 «Επιχορηγήσεις από ΕΕ» παρακολουθούνται οι επιχορηγήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση για το ΠΔΕ. 9.3.5.6 Στην παρούσα φάση δεν είναι δυνατός ο διαχωρισμός των επιχορηγήσεων σε «φυσικούς φορείς» και «νομικά πρόσωπα». Για το λόγο αυτό θα παρακολουθούνται όλες οι επιχορηγήσεις στον λογαριασμό 43.01, όπου και θα εμφανίζονται ταμειακά. 9.3.5.7 Τα υπόλοιπα του λογαριασμού 43.01 στο τέλος της χρήσης, στην παρούσα φάση, μεταφέρονται στη χρέωση του λογαριασμού 80.00 «Λογαριασμός γενικής εκμετάλλευσης». 9.3.6 Λογαριασμός 44 «Προβλέψεις» 9.3.6.1 Στο λογαριασμό 44 παρακολουθούνται οι προβλέψεις που δημιουργούνται κατά το κλείσιμο της χρήσης. Πρόβλεψη θεωρείται η αναγνώριση ορισμένου ποσού, που γίνεται κατά το κλείσιμο της χρήσης, με επιβάρυνση της ΚΧΕ της χρήσης και αποβλέπει στην κάλυψη ζημίας ή ενδεχόμενης υποτίμησης στοιχείων του ενεργητικού, όταν κατά την ημερομηνία κλεισίματος της χρήσης είναι πιθανή η πραγματοποίησή τους. 9.3.6.2 Οι προβλέψεις διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες: (α) Στις προβλέψεις για κινδύνους εκμετάλλευσης, οι οποίες σχηματίζονται με χρέωση των οικείων υπολογαριασμών του λογαριασμού 68 «Προβλέψεις εκμετάλλευσης». Οι προβλέψεις αυτές προορίζονται να καλύψουν έξοδα της χρήσης που πιθανολογείται ότι θα πραγματοποιηθούν μετά από το σχηματισμό των προβλέψεων και τα οποία, αν είχαν πραγματοποιηθεί μέσα στη χρήση, θα είχαν καταχωρηθεί σε προσαύξηση των εξόδων της ομάδας 6. (β) Στις προβλέψεις για έκτακτους κινδύνους (έκτακτες ζημίες και έξοδα), οι οποίες σχηματίζονται με χρέωση των οικείων υπολογαριασμών του λογαριασμού 83 «Προβλέψεις για έκτακτους κινδύνους». Οι προβλέψεις αυτές προορίζονται να καλύψουν έκτακτες ζημίες και έκτακτα έξοδα που πιθανολογείται ότι θα πραγματοποιηθούν μετά από το σχηματισμό των προβλέψεων και τα οποία, αν είχαν πραγματοποιηθεί μέσα στη χρήση, θα είχαν καταχωρηθεί στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 81 «΄Εκτακτα και ανόργανα αποτελέσματα» ή του λογαριασμού 82 «΄Εξοδα − έσοδα προηγουμένων χρήσεων». 9.3.6.3 Οι έκτακτες ζημίες και τα έκτακτα έξοδα που πραγματοποιούνται κατά τις επόμενες χρήσεις, για περιπτώσεις που είχαν σχηματισθεί προβλέψεις, καταχωρούνται κανονικά στους οικείους υπολογαριασμούς των λογαριασμών 81 και 82. Μετά από κάθε καταχώρηση ζημίας ή εξόδου αυτής της μορφής, από τις σχηματισμένες προβλέψεις μεταφέρονται τα ποσά των προβλέψεων που είχαν σχηματισθεί για τις ζημίες και τα έξοδα που ήδη πραγματοποιήθηκαν, με χρέωση των οικείων υπολογαριασμών του 44 και πίστωση υπολογαριασμού 84 «΄Εσοδα από προβλέψεις προηγούμενων χρήσεων». 9.3.6.4 Σχετικά με το σχηματισμό και τη χρησιμοποίηση των προβλέψεων ισχύουν οι ακόλουθοι κανόνες: (α) Ο σχηματισμός των προβλέψεων είναι υποχρεωτικός, εφόσον συντρέχουν οι παραπάνω προϋποθέσεις, ανεξάρτητα αν η χρήση κλείνει με θετικό ή αρνητικό αποτέλεσμα. (β) Οι προβλέψεις εκμετάλλευσης σχηματίζονται, κατά το κλείσιμο της χρήσης, με χρέωση των οικείων υπολογαριασμών του λογαριασμού 68 και πίστωση των λογαριασμών 44.00 και 44.09. 9.3.6.5 Σε περίπτωση εκποιήσεως παγίου για το οποίο είχε προηγηθεί ο σχηματισμός πρόβλεψης, η πρόβλεψη αυτή μεταφέρεται από το λογαριασμό 44.10 στην πίστωση του λογαριασμού του παγίου που εκποιείται. 9.3.6.6 Οι προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις και δάνεια σχηματίζονται με χρέωση υπολογαριασμού του λογαριασμού 83 «Προβλέψεις για έκτακτους κινδύνους» και πίστωση του λογαριασμού 44.11 «Προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις και δάνεια». Σε περίπτωση διαγραφής απαιτήσεων, ο λογαριασμός 44.11 θα χρεώνεται με το ποσό των διαγραφών. 9.3.6.7 Οι σχηματισμένες προβλέψεις αναπροσαρμόζονται στο τέλος κάθε χρήσης, με βάση τις νέες συνθήκες που στο μεταξύ έχουν διαμορφωθεί. Αν υπάρχουν ποσά προβλέψεων που δεν χρησιμοποιήθηκαν (επειδή οι ζημίες ή τα έξοδα που πραγματοποιήθηκαν ήταν μικρότερα από τις σχηματισμένες γι’ αυτά προβλέψεις, ή επειδή εξέλιπαν οι κίνδυνοι για τους οποίους είχαν σχηματισθεί) αυτά μεταφέρονται στην πίστωση υπολογαριασμού του λογαριασμού 84 «΄Εσοδα από προβλέψεις προηγούμενων χρήσεων». 9.3.7 Λογαριασμός 45 «Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις» 9.3.7.1 Οι υποχρεώσεις από δανεισμό διακρίνονται, ανάλογα με το χρόνο ληκτότητάς τους, σε μακροπρόθεσμες και βραχυπρόθεσμες. Μακροπρόθεσμες είναι οι υποχρεώσεις εκείνες για τις οποίες η προθεσμία εξόφλησής τους λήγει μετά από το τέλος της χρήσης που ακολουθεί την κλειόμενη χρήση. Οι λοιπές υποχρεώσεις, δηλαδή εκείνες για τις οποίες η προθεσμία εξόφλησής τους λήγει ως το τέλος της χρήσης που ακολουθεί, θεωρούνται βραχυπρόθεσμες. 9.3.7.2 Οι μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις καταχωρούνται και παρακολουθούνται στους υπολογαριασμούς του πρωτοβάθμιου λογαριασμού 45 και οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις στους οικείους λογαριασμούς της ομάδας 5. 9.3.7.3 Για να τακτοποιηθούν οι μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις, κατά την κατάρτιση της ΚΧΘ εφαρμόζονται οι ακόλουθοι κανόνες: (α) Κάθε μακροπρόθεσμη υποχρέωση ή τμήμα αυτής που μετατρέπεται σε βραχυπρόθεσμη, διαχωρίζεται για να εμφανιστεί χωριστά στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις. (β) Οι μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις σε ξένο νόμισμα υπολογίζονται με βάση το δελτίο ισοτιμιών αναφοράς της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), που αποτελεί κατάλογο ισοτιμιών συγκεκριμένων νομισμάτων έναντι του ευρώ, τη μέση τιμή fixing του δελτίου τιμών ξένων νομισμάτων κατά την ημέρα κλεισίματος της Κατάστασης Χρηματοοικονομικής Θέσης, η οποία προκύπτει από σχετικό δελτίο της ΤτΕ. 9.3.7.4 Στους λογαριασμούς 45.02 − 45.04 παρακολουθούνται οι υποχρεώσεις από την έκδοση ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου. Συγκεκριμένα, στο λογαριασμό 45.02 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε ευρώ» παρακολουθούνται τα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου σε ευρώ, ενώ στο λογαριασμό 45.04 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε ξένο νόμισμα» παρακολουθούνται οι υποχρεώσεις από έκδοση ομολόγων σε ξένο νόμισμα. Σχετικά με την έκδοση ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου ισχύουν τα εξής: (α) Η καταχώρηση των ομολόγων γίνεται στην τιμή εξόφλησης της ομολογίας. (i) Σε περίπτωση διαφοράς στην έκδοση υπό το άρτιο, η διαφορά καταχωρείται στο λογαριασμό 16.16 «Διαφορά έκδοσης και εξόφλησης ομολογιών» και αποσβένεται σε ισόποσες δόσεις μέχρι τη λήξη της προθεσμίας εξόφλησης. (ii) Κατά την ολοκλήρωση της απόσβεσης της αρχικής αξίας των εξόδων πολυετούς απόσβεσης, μεταφέρονται από τους αντίστοιχους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 16.99 «Αποσβεσμένα έξοδα» στους οικείους λογαριασμούς του λογαριασμού 16 οι αποσβέσεις και έτσι οι λογαριασμοί αυτοί εξισώνονται. (iii) Σε περίπτωση έκδοσης υπέρ το άρτιο πιστώνεται ο λογαριασμός 56.00.16 «Διαφορές από έκδοση ομολόγων υπέρ το άρτιο επομένων χρήσεων». (β) Ο λογαριασμός 45.02.00 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε ευρώ » πιστώνεται με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων ή με χρέωση της «Καθαρή θέση πολιτών − μεταβολές απογραφής » 40.00.01, ενώ εάν υπάρχει διαφορά υπό το άρτιο κατά την έκδοση η διαφορά αυτή εμφανίζεται στη χρέωση του λογαριασμού 16.16.00 «Διαφορές έκδοσης και εξόφλησης ομολογιών». (γ) Σε περίπτωση που υπάρχει διαφορά υπέρ το άρτιο κατά την έκδοση, αυτή εμφανίζεται στη χρέωση του λογαριασμού 45.02.00 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε ευρώ» σε πίστωση του λογαριασμού 56.00.16 «Διαφορές από έκδοση ομολόγων υπέρ το άρτιο επομένων χρήσεων». (δ) Επίσης, ο λογαριασμός 45.02.00 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε ευρώ» χρεοπιστώνεται με αντίστοιχη χρεοπίστωση του λογαριασμού 65.52.00 «Διαφορές κεφαλαίου τιμαριθμοποιημένων ομολόγων» με τη διαφορά τιμαριθμοποίησης του κεφαλαίου, όταν υπάρχει τέτοια. Στο τέλος της χρήσης (31/12) το βραχυπρόθεσμο μέρος του χρέους μεταφέρεται από το λογαριασμό 45.02.00 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε ευρώ» σε πίστωση του λογαριασμού «Ομόλογα πληρωτέα» (53.04.00) και στην έναρξη της επόμενης χρήσης (1/1) γίνεται αντίθετη εγγραφή (για τη σωστή εμφάνιση των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων στην ΚΧΘ). (ε) Επίσης, ο λογαριασμός 45.02.00 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε ευρώ» χρεώνεται με την αποπληρωμή των ομολόγων. (στ) Στο λογαριασμό 45.02.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε ευρώ» παρακολουθούνται οι συμφωνίες ανταλλαγής νομισμάτων σε ευρώ και στο λογαριασμό 45.04.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε ΞΝ» παρακολουθούνται οι συμφωνίες ανταλλαγής νομισμάτων σε ξένο νόμισμα. (ζ) Ο λογαριασμός 45.02.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε ευρώ»: (i) πιστώνεται, κατά τη συμφωνία swap, με χρέωση του λογαριασμού 45.04.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε ΞΝ» όταν τα swap πραγματοποιούνται με ανταλλαγή νομίσματος ή/και επιτοκίου, χωρίς ανταλλαγή κεφαλαίων ή με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων, όταν τα swap πραγματοποιούνται με ανταλλαγή κεφαλαίων. (ii) χρεώνεται, με τη μετατροπή από ευρώ σε ΞΝ χωρίς ανταλλαγή κεφαλαίων, σε πίστωση του 45.04.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε Ξ.Ν.» ή σε πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων, όταν υπάρχει ανταλλαγή κεφαλαίων. (iii) Στη λήξη και με ανταλλαγή κεφαλαίων, πιστώνεται με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων, ενώ χωρίς ανταλλαγή κεφαλαίων πιστώνεται με χρέωση του λογαριασμού 45.04.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε Ξ.Ν.». Στην περίπτωση αυτή ισχύουν και οι εναλλακτικές εγγραφές χρέωση 45.02.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε ευρώ» σε πίστωση χρηματικών διαθεσίμων στην ανταλλαγή κεφαλαίων και χρέωση 45.02.90 με πίστωση του 45.04.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε Ξ.Ν.» χωρίς ανταλλαγή κεφαλαίων. (η) Ο λογαριασμός 45.04.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομισμάτων σε ξένο νόμισμα» χρεοπιστώνεται (πλην των ανωτέρω περιπτώσεων) όταν η συμφωνία swap γίνεται με ανταλλαγή κεφαλαίων, οπότε χρεώνεται σε πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων, ενώ όταν η συμφωνία γίνεται χωρίς ανταλλαγή κεφαλαίων πιστώνεται με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων. (i) Στη μετατροπή από ξένο νόμισμα σε άλλο ξένο νόμισμα (χωρίς ανταλλαγή κεφαλαίων) χρεώνεται και πιστώνεται ο ίδιος λογαριασμός, ενώ με ανταλλαγή κεφαλαίων χρεοπιστώνεται με αντισυμβαλλόμενο τα χρηματικά διαθέσιμα. Στο τέλος της χρήσης, 31/12, χρεοπιστώνεται με το λογαριασμό 81 «΄Εκτακτα και ανόργανα αποτελέσματα» για την εμφάνιση των χρεωστικών ή πιστωτικών συναλλαγματικών διαφορών. (ii) Με τη λήξη και με ανταλλαγή κεφαλαίων χρεώνεται σε πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων, ενώ χωρίς ανταλλαγή κεφαλαίων ισχύει όπως αναφέρεται παραπάνω στην περιγραφή του λογαριασμού 45.02.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε ευρώ» ή εναλλακτικά με πίστωση σε χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων. (θ) Κατά το κλείσιμο της Κατάστασης Χρηματοοικονομικής Θέσης, οι ομολογίες που είναι πληρωτέες στην επόμενη χρήση μεταφέρονται στην πίστωση του λογαριασμού 53.04 «Ομόλογα πληρωτέα» (για τη σωστή απεικόνιση των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων σε ομόλογα) και με την έναρξη της νέας χρήσης γίνεται η αντίθετη εγγραφή. 9.3.7.5 Στο λογαριασμό 45.10 «Δάνεια σε ευρώ» παρακολουθούνται οι μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις σε ευρώ, προς τράπεζες και ταμιευτήρια, από δάνεια ή άλλες χορηγήσεις και στο λογαριασμό 45.11 «Δάνεια σε ξένο νόμισμα» οι αντίστοιχες υποχρεώσεις σε ξένο νόμισμα. Στο λογαριασμό 45.10.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε ευρώ (δάνεια)» παρακολουθούνται οι συμφωνίες ανταλλαγής νομισμάτων σε ευρώ και στο λογαριασμό 45.11.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε ΞΝ (δάνεια)» παρακολουθούνται οι συμφωνίες ανταλλαγής νομισμάτων σε ξένο νόμισμα. (α) Οι λογαριασμοί αυτοί πιστώνονται με τη λήψη των δανείων σε χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων και χρεώνονται κατά την αποπληρωμή τους, σε πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων. (β) Επίσης, οι ανωτέρω λογαριασμοί χρεώνονται με τις συναλλαγματικές διαφορές, όταν αυτές είναι πιστωτικές με αντίστοιχη πίστωση των λογαριασμών των εκτάκτωνανοργάνων εσόδων (λογ/μος 81) και πιστώνονται όταν οι συναλλαγματικές διαφορές είναι χρεωστικές, σε χρέωση των εκτάκτων−ανοργάνων εξόδων (λογμ/μος 81). (γ) Στο τέλος της χρήσης, οι υποχρεώσεις από δάνεια που είναι πληρωτέες στην επόμενη χρήση μεταφέρονται στους αντίστοιχους λογαριασμούς 53.17 «Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις πληρωτέες την επόμενη χρήση σε ευρώ» και 53.18 «Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις πληρωτέες την επόμενη χρήση σε Ξ.Ν.», για τη σωστή απεικόνιση των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων από δάνεια, και με την έναρξη της νέας χρήσης γίνεται αντίθετη εγγραφή της προηγουμένης. 9.3.7.6 Στο λογαριασμό 45.98.18 «Υποχρεώσεις από συμμετοχές σε οργανισμούς εξωτερικού » παρακολουθούνται οι υποχρεώσεις από συμμετοχές σε οργανισμούς εξωτερικού, που αντιστοιχούν στους οργανισμούς στο λογαριασμό 18.04 «Συμμετοχή σε Διεθνείς Οργανισμούς με υποχρεώσεις αντικρυζόμενες» οι οποίοι δεν αυξάνουν το δημόσιο χρέος. Ο λογαριασμός πιστώνεται, με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων στην έναρξη, ενώ στη λήξη χρεώνεται, με πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων. 9.3.8 Λογαριασμός 48 «Λογαριασμοί συνδέσμου» 9.3.8.1 Στο λογαριασμό 48 και στους υπολογαριασμούς του, παρακολουθούνται οι συναλλαγές με τις ΔΟΥ και τα ΕΛΔΑΠ και γενικότερα χρησιμοποιούνται ως ενδιάμεσοι λογαριασμοί όπου δεν υπάρχουν δικαιούχοι/ πιστωτές/ προμηθευτές. 9.3.8.2 Οι λογαριασμοί αυτοί πιστώνονται ή χρεώνονται ως ενδιάμεσοι για την παρακολούθηση των συναλλαγών με τις ΔΟΥ (λογαριασμός 48.00), τα ΕΛΔΑΠ (λογαριασμός 48.01) και τις Δ/νσεις του ΓΛΚ. 9.3.8.3 Η ύπαρξη των λογαριασμών 48.00 «Λογαριασμοί συνδέσμου με τις ΔΟΥ» και 48.01 «Λογαριασμός συνδέσμου με ΕΛΔΑΠ» απαιτείται για τη συμφωνία των συναλλαγών συνδέσμου και λόγω της ύπαρξης ξεχωριστών πληροφοριακών συστημάτων που χρησιμοποιούνται από τους φορείς αυτούς. 9.3.8.4 Στο λογαριασμό 48.03 «Ενδιάμεσος λογαριασμός εσωτερικών συναλλαγών ΔΟΥ» παρακολουθούνται οι εσωτερικές συναλλαγές εντός των ΔΟΥ. 9.3.8.5 Στο λογαριασμό 48.04 «Επιστροφές φόρων μέσω τραπεζών και πιστωτικών ιδρυμάτων» παρακολουθούνται οι επιστροφές φόρων εισοδήματος και πετρελαίου θέρμανσης, μέσω τραπεζών και πιστωτικών ιδρυμάτων. 9.4 Ομάδα 5η : Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις 9.4.1 Περιεχόμενο και Εννοιολογικοί Προσδιορισμοί Στην ομάδα 5 παρακολουθούνται οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις του Δημοσίου. Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις είναι εκείνες οι υποχρεώσεις για τις οποίες η προθεσμία εξόφλησής τους λήγει μέχρι το τέλος της επόμενης χρήσης. 9.4.2 Λογαριασμός 50 «Προμηθευτές» Στους υπολογαριασμούς του 50 παρακολουθούνται όλες οι δοσοληψίες του Δημοσίου με τους προμηθευτές του, από τους οποίους αγοράζει στοιχεία ενεργητικού (πάγια ή κυκλοφορούντα) ή υπηρεσίες. 9.4.3 Λογαριασμός 51 «΄Εντοκα Γραμμάτια Ελληνικού Δημοσίου» 9.4.3.1 Στο λογαριασμό 51 παρακολουθούνται οι υποχρεώσεις, σε ευρώ και σε ξένο νόμισμα, από Έντοκα Γραμμάτια Ελληνικού Δημοσίου (ΕΓΕΔ). 9.4.3.2 Ο λογαριασμός 51 πιστώνεται με την έκδοση των ΕΓΕΔ, με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων, και χρεώνεται με την πληρωμή των προαναφερόμενων τίτλων. 9.4.3.3 Οι τόκοι των ΕΓΕΔ καταχωρούνται στο λογαριασμό 65 «Τόκοι και συναφή έξοδα». Στο τέλος της χρήσης οι μη δουλευμένοι τόκοι μεταφέρονται σε πίστωση του λογαριασμού 65, με χρέωση του λογαριασμού 51.00.99 «Ενσωματωμένοι μη δεδουλευμένοι τόκοι ΕΓΕΔ». Στην αρχή της επόμενης χρήσης, 1/1, με την αντίθετη εγγραφή μεταφέρονται οι τόκοι στα έξοδα. 9.4.4 Λογαριασμός 52 «Τράπεζες λογαριασμοί βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων» 9.4.4.1 Στους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 52 παρακολουθούνται οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις σε τράπεζες καθώς και οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις σε τίτλους που έχει εκδώσει το Ελληνικό Δημόσιο. 9.4.4.2 Στο λογαριασμό 52.00 «Τράπεζες λογαριασμοί βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων» παρακολουθούνται οι υποχρεώσεις από βραχυπρόθεσμες χρηματοδοτήσεις τραπεζών. Ο λογαριασμός 52.00 πιστώνεται με χρέωση των λογαριασμών των χρηματικών διαθεσίμων και χρεώνεται κατά την αποπληρωμή των δανείων. 9.4.4.3 Οι σχετικοί χρεωστικοί τόκοι καταχωρούνται στο λογαριασμό 65. 9.4.4.4 Ο λογαριασμός 52.02 «Βραχυπρόθεσμοι τίτλοι (Eurocommercial papers)» πιστώνεται σε χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων κατά την είσπραξη των χρημάτων από την έκδοση, ενώ χρεώνεται κατά την αποπληρωμή των τίτλων. Στο τέλος της χρήσης, 31/12, χρεώνεται ο αντίθετος λογαριασμός 52.02.99 «Ενσωματωμένοι μη δουλευμένοι τόκοι Eurocommercial papers» σε πίστωση των χρηματοοικονομικών εξόδων (λογαριασμός 65) και στην αρχή της επόμενης χρήσης, 1/1, δημιουργείται η αντίθετη εγγραφή. 9.4.5 Λογαριασμός 53 «Πιστωτές διάφοροι» 9.4.5.1 Στο λογαριασμό 53 «Πιστωτές διάφοροι» παρακολουθούνται οι υποχρεώσεις της Κεντρικής Διοίκησης οι οποίες δεν υπάγονται σε οποιαδήποτε κατηγορία των υποχρεώσεων που παρακολουθούνται στους υπόλοιπους πρωτοβάθμιους λογαριασμούς της ομάδας 5. Ειδικότερα: (α) Ο λογαριασμός 53.00 «Αποδοχές προσωπικού πληρωτέες» χρησιμοποιείται για την καταγραφή της υποχρέωσης που οφείλεται στο προσωπικό. Στην πίστωση του λογαριασμού αυτού, με χρέωση των οικείων υπολογαριασμών του 60 «Αμοιβές και έξοδα προσωπικού – Συντάξεις» ή του λογαριασμού 67.21 «Επιχορηγήσεις φορέων για κάλυψη λειτουργικών δαπανών» καταχωρούνται οι καθαρές πληρωτέες αποδοχές του προσωπικού, ενώ στη χρέωση του 53.00 καταχωρούνται οι καταβολές προς τους δικαιούχους. (β) Οι λογαριασμοί 53.01 «Διατροφές από πληρωμές μισθοδοσίας» και 53.02 «Κατασχέσεις από πληρωμή μισθοδοσίας» πιστώνονται κατά την ανάλυση της μισθοδοσίας και χρεώνονται με την απόδοση των διατροφών και κατασχέσεων, σε πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων. (γ) Ο λογαριασμός 53.03 «Οφειλόμενες αμοιβές προσωπικού από απορρίψεις μισθοδοσίας» πιστώνεται με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων, ενώ όταν αποδίδονται χρεώνεται σε πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων. (δ) Ο λογαριασμός 53.04 «Ομόλογα πληρωτέα» εμφανίζει τις οφειλές της Κεντρικής Διοίκησης σε δικαιούχους ομολογιών, οι οποίες οφείλονται κατά την επόμενη χρήση. Ο λογαριασμός 53.04 πιστώνεται στο τέλος της χρήσης, 31/12, με το βραχυπρόθεσμο τμήμα τους, ώστε να εμφανιστούν κατάλληλα στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις και αντιλογίζονται στην αρχή της επόμενης χρήσης, 1/1. (ε) Στο λογαριασμό 53.06 «Οφειλές για απόκτηση τίτλων πάγιας επένδυσης» καταχωρούνται οι δόσεις που οφείλονται από συμμετοχές σε επιχειρήσεις και οργανισμούς. Ο λογαριασμός 53.06 πιστώνεται σε κάθε περίπτωση που αποκτώνται τίτλοι πάγιας επένδυσης, με χρέωση των τίτλων πάγιας επένδυσης (λογ/μος 18) και των προμηθειών και λοιπών εξόδων συμμετοχών (λογ/μος 64.10.00), ενώ χρεώνεται σε πίστωση είτε των λογαριασμών χρηματικών διαθεσίμων είτε λογαριασμών απαιτήσεων (πχ του λογαριασμού 33.30 «Απαιτήσεις από χορηγούμενα δάνεια») σε περιπτώσεις που αποκτώνται τίτλοι έναντι απαιτήσεων. (στ) Ο λογαριασμός 53.07 «Οφειλόμενες δόσεις ομολογιών − τοκομερίδια πληρωτέα» πιστώνεται με χρέωση του λογαριασμού 65 «Τόκοι και συναφή έξοδα» και χρεώνεται κατά την πληρωμή τους σε πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων. (ζ) Ο λογαριασμός 53.08 «Οφειλόμενα τοκομερίδια από επανέκδοση ομολόγων» πιστώνεται με τους εισπραχθέντες δουλευμένους τόκους ομολόγων, κατά την επανέκδοση ομολόγων, με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων. Το υπόλοιπο του λογαριασμού 53.08 στο τέλος της χρήσης, 31/12, χρεώνεται, σε πίστωση του λογαριασμού 65 «Τόκοι και συναφή έξοδα». Με την εξόφληση του πρώτου τοκομεριδίου με επανέκδοση, όταν είναι στο ίδιο έτος, ο λογαριασμός 53.08 χρεώνεται σε πίστωση του λογαριασμού 65 «Τόκοι και συναφή έξοδα». Στα ομόλογα ειδικού σκοπού (για πληρωμή υποχρεώσεων) ο λογαριασμός 53.08 πιστώνεται με τους εισπραχθέντες δεδουλευμένους τόκους ομολόγων με επανέκδοση, με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων. (η) Ο λογαριασμός 53.10 «Δικαιούχοι από παροχή υπηρεσιών και λοιπών αγαθών» πιστώνεται κατά τη θεώρηση χρηματικών ενταλμάτων με χρέωση των αντίστοιχων δαπανών και χρεώνεται με την εξόφληση των ενταλμάτων. (θ) Ο λογαριασμός 53.15 «Δικαιούχοι από απαλλοτριώσεις» πιστώνεται κατά την απόκτηση παγίων με απαλλοτρίωση, σε χρέωση του λογαριασμού 15.00.10 «Απαλλοτριώσεις» και χρεώνεται με την εξόφληση των σχετικών ενταλμάτων. (ι) Στους λογαριασμούς 53.17 «Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις πληρωτέες την επόμενη χρήση, σε ευρώ » και 53.18 «Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις πληρωτέες στην επόμενη χρήση, σε Ξ.Ν» καταχωρούνται στο τέλος κάθε χρήσης το τμήμα εκείνο των αντίστοιχων υποχρεώσεων του λογαριασμού 45 «Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις», το οποίο είναι πληρωτέο στην επόμενη χρήση. (ια) Στο λογαριασμό 53.20 «Υποχρεώσεις από εισπράξεις για λογαριασμό τρίτων» παρακολουθούνται οι υποχρεώσεις προς τρίτους, από ποσά που εισπράττονται για λογαριασμό τους. Ο λογαριασμός 53.20 πιστώνεται κατά την είσπραξη ποσών για λογαριασμό τρίτων και χρεώνονται κατά την απόδοσή τους. Δεν παρακολουθούνται στο λογαριασμό 53.20 οι υποχρεώσεις από ασφαλιστικές κρατήσεις των εργαζομένων και εισφορές των εργοδοτών υπέρ των Ταμείων (παρακολουθούνται στο λογαριασμό 55 «Ασφαλιστικοί οργανισμοί»). (ιβ) Ο λογαριασμός 53.30 «Δικαιούχοι υπό τακτοποίηση» πιστώνεται με τις πληρωμές μέσω της ΤτΕ, με χρέωση των αντίστοιχων εξόδων και χρεώνεται με την τακτοποίηση των πληρωμών, με πίστωση του λογαριασμού των χρηματικών διαθεσίμων. (ιγ) Ο λογαριασμός 53.31 «Δικαιούχοι επιστροφών έμμεσων και άμεσων φόρων» πιστώνεται κατά τη διαδικασία επιστροφής φόρων και αξίας πετρελαίου θέρμανσης, με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων και χρεώνεται με την απόδοση των ποσών αυτών, με πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων. Επίσης ο λογαριασμός 53.31 χρεώνεται με πίστωση του λογαριασμού 31.00 «Απαιτήσεις χρήσης» για την επαναφορά στα διαθέσιμα της Κεντρικής Διοίκησης των ανείσπρακτων ποσών, από τους δικαιούχους επιστροφών άμεσων και έμμεσων φόρων και αξίας πετρελαίου θέρμανσης. (ιδ) Ο λογαριασμός 53.40 «Ενδιάμεσος λογαριασμός προξενείων» πιστώνεται με χρέωση των εξόδων που πραγματοποιούνται από τα προξενεία και χρεώνεται με πίστωση των απαιτήσεων που δημιουργούνται από τα προξενεία. (ιε) Οι υπολογαριασμοί του 53.50 «Εισπράξεις − πληρωμές ΝΑΤΟ» πιστώνονται με τις εισπράξεις που πραγματοποιούνται για τα αντίστοιχα έργα, με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων και χρεώνονται με τις σχετικές πληρωμές, με πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων, ενώ γίνεται συμψηφισμός του λογαριασμού αυτού με τις απαιτήσεις που υπάρχουν από έργα ΝΑΤΟ και Πεδίου Βολής Κρήτης. (ιστ) Ο λογαριασμός 53.80 «Αμοιβές προσωπικού Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ. εκτός Π/Υ» πιστώνεται με εσωτερική εντολή, με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων, ενώ χρεώνεται, με πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων. (ιζ) Ο λογαριασμός 53.90 «Λοιποί πιστωτές − Αποδόσεις σε τρίτους» χρησιμοποιείται για την εκκαθάριση και απόδοση σε τρίτους, εσόδων που ανήκουν σε αυτούς και συνεισπράττονται μέσω του τακτικού Π/Υ. Ο λογαριασμός 53.90 πιστώνεται με την είσπραξη των ποσών και χρεώνεται με την απόδοσή τους, με κίνηση του λογαριασμού των χρηματικών διαθεσίμων. (ιη) Ο λογαριασμός 53.92.00 «Λογαριασμός μη εισπραχθεισών επιταγών στην ΤτΕ» χρησιμοποιείται για την παρακολούθηση των ακάλυπτων επιταγών. Ο λογαριασμός πιστώνεται με την εμφάνιση των μη εισπραχθεισών επιταγών, σε χρέωση των απαιτήσεων από μη εξοφληθείσες επιταγές (λογ/μος 33.91.00), ενώ χρεώνεται με πίστωση τού λογαριασμού 33.91 «Απαιτήσεις από μη εξοφληθείσες επιταγές » με την εντολή πληρωμής προς την ΤτΕ. (ιθ) Ο λογαριασμός 53.92.01 «ΤτΕ − συναλλαγματικές διαφορές» χρησιμοποιείται για την παρακολούθηση των συναλλαγματικών διαφορών που δημιουργούνται στη ΤτΕ. Ο λογαριασμός πιστώνεται με την εμφάνιση των συναλλαγματικών διαφορών, με χρέωση του λογαριασμού των χρηματικών διαθεσίμων που παρακολουθεί τις συναλλαγματικές διαφορές (λογ/μος 38.05.01), ενώ χρεώνεται με πίστωση του ίδιου λογαριασμού (38.05.01) σε εγγραφή που ακολουθεί την εγγραφή εμφάνισης της δαπάνης που δημιουργείται από το γεγονός των συναλλαγματικών διαφορών. (κ) Στο λογαριασμό 53.98 παρακολουθούνται οι λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις του Δημοσίου σε ευρώ, οι οποίες δεν εντάσσονται σε καμία από τις προηγούμενες κατηγορίες λογαριασμών της ομάδας 5. 9.4.6 Λογαριασμός 55 «Ασφαλιστικοί οργανισμοί» 9.4.6.1 Στους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 55 παρακολουθούνται οι υποχρεώσεις του Δημοσίου προς διάφορους Ασφαλιστικούς Οργανισμούς, για εργοδοτικές εισφορές και κρατήσεις, που προέρχονται από μισθοδοσία του προσωπικού του. 9.4.6.2 Οι υπολογαριασμοί του λογαριασμού 55 πιστώνονται με την εμφάνιση των υποχρεώσεων κατά την εγγραφή της μισθοδοσίας και χρεώνονται κατά την απόδοση των κρατήσεων, με πίστωση των λογαριασμών των χρηματικών διαθεσίμων. 9.4.7 Λογαριασμός 56 «Μεταβατικοί λογαριασμοί παθητικού» 9.4.7.1 Στους μεταβατικούς λογαριασμούς παθητικού καταχωρούνται τα έσοδα των επόμενων χρήσεων που προεισπράττονται και τα πληρωτέα έξοδα της κλειόμενης χρήσης, που πραγματοποιούνται δηλαδή μέσα στη χρήση, δεν πληρώνονται όμως μέσα σ’ αυτή, ούτε ενδείκνυται η πίστωσή τους σε προσωπικούς λογαριασμούς, επειδή δεν είναι απαιτητά κατά το τέλος της χρήσης. 9.4.7.2 Στο λογαριασμό 56.00 «΄Εσοδα επομένων χρήσεων», τα σχετικά έσοδα είτε καταχωρούνται απευθείας σε αυτόν είτε μεταφέρονται από τους οικείους λογαριασμούς εσόδων της ομάδας 7, εάν δεν αφορούν την κλειόμενη, αλλά την επόμενη ή τις επόμενες χρήσεις. 9.4.7.3 Ειδικότερα ο λογαριασμός 56.00.16 «Διαφορές από έκδοση ομολόγων υπέρ το άρτιο επομένων χρήσεων» πιστώνεται με τη διαφορά υπέρ το άρτιο κατά την έκδοση των ομολόγων σε χρέωση των λογαριασμών 45.02 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε ευρώ» και 45.04 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε ξένο νόμισμα» και χρεώνεται στο τέλος της χρήσης, 31/12, με τις δεδουλευμένες υπέρ το άρτιο διαφορές, με πίστωση του λογαριασμού εσόδων 76.90.10 «Διαφορά εκδόσεως ομολόγων υπέρ το άρτιο». 9.4.7.4 Σε περίπτωση ακύρωσης ομολόγου γίνονται οι εγγραφές εξόφλησης και εάν μένει υπόλοιπο στο λογαριασμό 56.00.16 «Διαφορές από έκδοση ομολόγων υπέρ το άρτιο επομένων χρήσεων» θα πρέπει αυτό να εξισώνεται και κλείνει με την πληρωμή στην ΤτΕ. Αν ακόμη παραμένει διαφορά μεταξύ του πληρωτέου ποσού και του λογαριασμού 56.00.16 «Διαφορές από έκδοση ομολόγων υπέρ το άρτιο επομένων χρήσεων» τότε αυτή μεταφέρεται στο λογαριασμό 81. 9.4.7.5 Στο λογαριασμό 56.01 «΄Εξοδα χρήσης δουλευμένα (πληρωτέα)» καταχωρούνται, με αντίστοιχη χρέωση των οικείων λογαριασμών εξόδων της ομάδας 6 ή τον υπολογαριασμό του λογαριασμού 19 «Προμήθειες παγίων περιουσιακών στοιχείων υπό τακτοποίηση», τα έξοδα που ανήκουν στην κλειόμενη χρήση, αλλά δεν πληρώθηκαν μέσα σ’ αυτή. Στην έναρξη της επόμενης χρήσης αντιλογίζονται οι προβλέψεις αυτές και επανεκδίδονται τα ακυρωμένα εντάλματα ή/και ενταλματοποιούνται οι μη ενταλματοποιημένες δαπάνες. Όταν ολοκληρώνεται η θεώρησή τους από το Ελεγκτικό Συνέδριο, οι δαπάνες καταχωρούνται στους οικείους λογαριασμούς της νέας χρήσης. 9.4.7.6 Ειδικότερα, οι δαπάνες χρήσης που δεν ενταλματοποιήθηκαν, ή θεωρημένες και μη θεωρημένες δαπάνες που δεν πληρώθηκαν (δεδουλευμένες) εγγράφονται στο τέλος της χρήσης μέσω μεταβατικών λογαριασμών με χρέωση των δεδουλευμένων εξόδων χρήσης 6Χ98. Με την έναρξη της νέας χρήσης δημιουργείται αντίθετη κίνηση και οι δαπάνες αυτές θεωρούνται έξοδα χρήσης όταν πληρώνονται. 9.4.7.7 Στο λογαριασμό 56.91 «΄Εξοδα υπό τακτοποίηση» καταχωρούνται με αντίστοιχη χρέωση των οικείων λογαριασμών εξόδων 67.98 «Δεδουλευμένα έξοδα χρηματοδοτήσεων αποδόσεων κλπ» τα έξοδα που εισπράχθηκαν και δεν αποδόθηκαν σε τρίτους μέσα στη χρήση. 9.4.7.8 Ειδικότερα, οι εισπράξεις που έγιναν υπέρ τρίτων ή οι υποχρεωτικές αποδόσεις υπέρ τρίτων που δεν αποδόθηκαν μέσα στην χρήση εγγράφονται στο τέλος της χρήσης με πίστωση του λογαριασμού 56.91 «΄Εξοδα υπό τακτοποίηση» και χρέωση των δεδουλευμένων εξόδων χρήσης 67.98 «Δεδουλευμένα έξοδα χρηματοδοτήσεων αποδόσεων κλπ». Με την έναρξη της νέας χρήσης δημιουργείται αντίθετη κίνηση και οι δαπάνες αυτές θεωρούνται έξοδα χρήσης όταν πληρώνονται. 9.4.8 Λογαριασμός 58 «Λογαριασμός περιοδικής κατανομής» 9.4.8.1 Ο λογαριασμός 58 «Λογαριασμός περιοδικής κατανομής» χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό ενδιάμεσων αποτελεσμάτων. Οι υπολογαριασμοί του λογαριασμού 58 χρησιμοποιούνται στο τέλος κάθε ενδιάμεσης περιόδου λογισμού (πχ στο τέλος μηνός, τριμήνου κλπ) ώστε στους λογαριασμούς εσόδων και εξόδων να περιλαμβάνονται τα δουλευμένα έσοδα και έξοδα που αφορούν την περίοδο λογισμού. 9.4.8.2 Με τη λειτουργία του λογαριασμού 58 επιτυγχάνεται: (α) να καταχωρούνται στους αποτελεσματικούς λογαριασμούς της ομάδας 6 τα δουλευμένα και μη λογιστικοποιημένα έξοδα, δηλαδή τα έξοδα που αφορούν την περίοδο λογισμού, αλλά δεν έχουν ακόμη λογιστικοποιηθεί είτε είναι με ακρίβεια γνωστά (π.χ. ασφάλιστρα, δώρα εορτών κλπ) είτε προσδιορίζονται προϋπολογιστικά (πχ αποζημιώσεις κλπ), καθώς και οι προϋπολογισμένες προμήθειες πάγιων περιουσιακών στοιχείων υπό τακτοποίηση (β) να καταχωρούνται στους αποτελεσματικούς λογαριασμούς της ομάδας 7 τα δουλευμένα και μη λογιστικοποιημένα έσοδα, δηλαδή τα έσοδα που αφορούν την περίοδο λογισμού, αλλά δεν έχουν ακόμη λογιστικοποιηθεί κυρίως επειδή δεν έχουν ακόμη εισπραχθεί ή καταστεί απαιτητά είτε είναι με ακρίβεια γνωστά (πχ ενοίκια) είτε προσδιορίζονται προϋπολογιστικά (πχ τόκοι καταθέσεων). 9.4.8.3 Ο λογαριασμός 58 αναπτύσσεται σε δευτεροβάθμιους λογαριασμούς που είναι αντίστοιχοι με τους ενδιάμεσους λογαριασμούς παρακολούθησης των προϋπολογισμένων εξόδων της ομάδας 6 και των προϋπολογισμένων εσόδων της ομάδας 7. 9.4.8.4 Στο τέλος της περιόδου λογισμού, ο λογαριασμός 58 λειτουργεί ως εξής: (α) χρεώνεται με τα προϋπολογισμένα έσοδα, με πίστωση των αντίστοιχων ενδιάμεσων λογαριασμών των ομάδων 7, (β) πιστώνεται με τα προϋπολογισμένα έξοδα, με χρέωση των αντίστοιχων ενδιάμεσων λογαριασμών των ομάδων 6. 9.4.8.5 Στην αρχή της επόμενης της περιόδου λογισμού, ακυρώνονται οι εγγραφές των προϋπολογισμένων εσόδων και εξόδων, και διενεργούνται νέες αντίστοιχες εγγραφές για τη νέα (επόμενη) περίοδο λογισμού. 9.4.8.6 Στο τέλος της χρήσης ο λογαριασμός 58 εξισώνεται, αφού σε περίπτωση που είτε υπάρχουν δουλευμένα έσοδα ή έξοδα είτε έχουν πραγματοποιηθεί έσοδα ή έξοδα που αφορούν την επόμενη χρήση, τα αντίστοιχα ποσά καταχωρούνται στους μεταβατικούς λογαριασμούς του ενεργητικού (λογ/μος. 36) ή του παθητικού (λογ/μος 56), σύμφωνα με όσα ορίζονται για τη λειτουργία των λογαριασμών αυτών σε προηγούμενες παραγράφους. 9.5 Ομάδα 6η : Οργανικά Έξοδα Κατ’ Είδος 9.5.1 Περιεχόμενο και Εννοιολογικοί Προσδιορισμοί 9.5.1.1 Ως έξοδα, κατά τη Διπλογραφική Λογιστική Τροποποιημένης Ταμειακή Βάση όπως προαναφέρθηκε προσδιορίζονται εκείνες οι δαπάνες (πλην της αγοράς παγίων στοιχείων, των δαπανών επενδύσεων και της πληρωμής των χρεολυσίων) που έφτασαν στο στάδιο “προς εντολή πληρωμής” και ειδικότερα μετά το πέρας της θεώρησης/ έγκρισης τους από το Ελεγκτικό Συνέδριο. 9.5.1.2 Για την απεικόνιση στο τέλος της χρήσης όλων των δεδουλευμένων εξόδων, για έξοδα που βαρύνουν την χρήση αλλά δεν έχουν εκδοθεί/θεωρηθεί η εξοφληθεί (είτε πραγματικά είτε οίκοθεν) οι κατάλληλοι τίτλοι πληρωμής, ακολουθούνται οι προβλεπόμενες στην υποπαράγραφο 9.4.7 περί των λογαριασμών 56.01 και 56.91 διαδικασίες. 9.5.1.3 Με τον τρόπο αυτό απεικονίζονται στο τέλος χρήσης σωστά όλα τα δουλευμένα έξοδα της χρήσης. Με την έναρξη της νέας χρήσης δημιουργείται αντίθετη κίνηση. 9.5.1.4 Στην ομάδα 6 απεικονίζονται και παρακολουθούνται κατά είδος τα έξοδα που αναφέρονται στην ομαλή δραστηριότητα της χρήσης και οι ετήσιες επιβαρύνσεις για τη διενέργεια αποσβέσεων και προβλέψεων που ενσωματώνονται στο λειτουργικό κόστος. 9.5.1.5 Ειδικότερα, στους λογαριασμούς της ομάδας 6 δεν καταχωρούνται: (α) Οι προμήθειες παγίων που καταχωρούνται στους αντίστοιχους λογαριασμούς της ομάδας 1. (β) Τα έργα, οι μελέτες και οι απαλλοτριώσεις που παρακολουθούνται στο λογαριασμό 15. (γ) Οι συμμετοχές κ.λπ. που παρακολουθούνται στο λογαριασμό 18. (δ) Τα ποσά που αφορούν ζημίες και έξοδα εξαιρετικού χαρακτήρα, τα οποία καταχωρούνται στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 81 «΄Εκτακτα και ανόργανα αποτελέσματα». (ε) Τα ποσά που αφορούν ζημίες και έξοδα προηγούμενων χρήσεων, τα οποία καταχωρούνται στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 82 «΄Εξοδα και έσοδα προηγούμενων χρήσεων». (στ) Τα ποσά προβλέψεων που δεν αφορούν άμεσα την εκμετάλλευση, τα οποία καταχωρούνται στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 83 «Προβλέψεις για έκτακτους κινδύνους». 9.5.1.6 Οι λογαριασμοί των εξόδων χρεώνονται σε πίστωση των κατάλληλων, κατά περίπτωση, λογαριασμών της ομάδας 5 ή της ομάδας 3 και στο τέλος της χρήσης πιστώνονται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην υποπαράγραφο 9.5.2 του παρόντος. 9.5.2 Τακτοποίηση Λογαριασμών Εξόδων στο Τέλος της Χρήσης 9.5.2.1 Τα υπόλοιπα των λογαριασμών της ομάδας 6 στο τέλος της χρήσης μεταφέρονται στη χρέωση του λογαριασμού 80.00 «Λογαριασμός γενικής εκμετάλλευσης». 9.5.2.2 Σε περίπτωση που οι λογαριασμοί εξόδων περιλαμβάνουν και προπληρωμένα ποσά εξόδων που αφορούν επόμενες χρήσεις ή σε περίπτωση που οι λογαριασμοί αυτοί δεν περιλαμβάνουν ποσά δουλευμένων εξόδων, επειδή θα πληρωθούν κατά τις επόμενες χρήσεις, πριν από τη μεταφορά των υπολοίπων τους στο λογαριασμό 80.00 «Λογαριασμός γενικής εκμετάλλευσης» γίνονται εγγραφές τακτοποίησης, έτσι ώστε τα υπόλοιπα αυτά να απεικονίζουν το ακριβές ύψος όλων των δουλευμένων εξόδων δραστηριότητας της χρήσης που κλείνει. 9.5.2.3 Οι εγγραφές τακτοποίησης της προηγούμενης παραγράφου γίνονται με τη χρήση μεταβατικών λογαριασμών ενεργητικού (λογαριασμός 36) και παθητικού (λογαριασμός 56). 9.5.3 Λογαριασμός 60 «Αμοιβές και έξοδα προσωπικού − Συντάξεις» 9.5.3.1 Στο λογαριασμό 60 «Αμοιβές και έξοδα προσωπικού – Συντάξεις» καταχωρούνται όλα τα έξοδα προσωπικού που καταβάλλονται από τον κρατικό προϋπολογισμό στα οποία περιλαμβάνονται οι αμοιβές των μονίμων υπαλλήλων και λειτουργών, των υπαλλήλων ή λειτουργών με σχέση εργασία ιδιωτικού δικαίου (αορίστους ή ορισμένου χρόνου), οι εργοδοτικές εισφορές, οι πρόσθετες παροχές και οι συντάξεις (πλην εκείνων των συντάξεων που έχουν κοινωνικό χαρακτήρα οι οποίες παρακολουθούνται στο λογαριασμό 67.00). Στο λογαριασμό 60 παρακολουθούνται επίσης και οι αμοιβές και συντάξεις των εκλεγμένων οργάνων της πολιτείας (Πρόεδρος της Δημοκρατίας, βουλευτές , δήμαρχοι κ.λπ.). Ειδικότερα: (α) Στο λογαριασμό 60.00 «Αμοιβές τακτικών υπαλλήλων» καταχωρούνται όλες οι αμοιβές για το έμμισθο τακτικό προσωπικό, δηλαδή. βασικός μισθός, χρονοεπίδομα, άλλα επιδόματα, οδοιπορικά, αμοιβή για νυκτερινή εργασία, αποζημιώσεις κ.λπ. (β) Στο λογαριασμό 60.01 «Αποδοχές υπαλλήλων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου» καταχωρούνται όλες οι αμοιβές των υπαλλήλων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου. (γ) Στο λογαριασμό 60.02 «Αμοιβές ειδικών κατηγοριών» καταχωρούνται όλες οι αμοιβές ειδικών κατηγοριών, όπως π.χ. αμοιβές μελών ανεξάρτητων αρχών και μελών συλλογικών οργάνων διοίκησης αυτοτελών δημοσίων υπηρεσιών, προεδρική χορηγία, βουλευτικές αποζημιώσεις κ.λπ. (δ) Στο λογαριασμό 60.20 «Εργοδοτικές εισφορές για την κοινωνική ασφάλιση» καταχωρούνται όλες οι εργοδοτικές εισφορές για την κοινωνική ασφάλιση. (ε) Στο λογαριασμό 60.50 «Παρεπόμενες παροχές και έξοδα προσωπικού» καταχωρούνται οι παρεπόμενες παροχές και τα έξοδα προσωπικού, όπως π.χ. τα έξοδα υγειονομικής περίθαλψης των ασφαλισμένων του δημοσίου και οι λοιπές παροχές και οικονομικές ενισχύσεις. (στ) Στο λογαριασμό 60.70 «Συντάξεις δημοσίου» καταχωρούνται οι συντάξεις του δημοσίου (ενώ στο λογαριασμό 67.00 «Συντάξεις κοινωνικού χαρακτήρα» παρακολουθούνται μόνο οι τιμητικές συντάξεις). 9.5.4 Λογαριασμός 61 «Αμοιβές και έξοδα τρίτων» 9.5.4.1 Στο Λογαριασμό 61 καταχωρούνται όλες οι αμοιβές και τα έξοδα που αφορούν τρίτους (συνεργάτες κ.λπ.) που δεν έχουν εξαρτημένη εργασία. 9.5.4.2 Σημειώνεται ότι όπως στον προϋπολογισμό, δε γίνεται διάκριση των αμοιβών σε ελευθέρων επαγγελματιών (νομικών, συμβούλων κ.λπ.) και σε τρίτων μη ελεύθερων επαγγελματιών. 9.5.4.3 Στους δευτεροβάθμιους λογαριασμούς του λογαριασμού 61 παρακολουθούνται οι διάφορες κατηγορίες αμοιβών τρίτων και στους τριτοβάθμιους λογαριασμούς γίνεται ανάλυση με βάση το Δημόσιο Λογιστικό. Ειδικότερα: (α) Στο λογαριασμό 61.01 «Αμοιβές και έξοδα τρίτων» καταχωρούνται οι αμοιβές για φυσικά πρόσωπα, ελεύθερους επαγγελματίες και μη. (β) Στο λογαριασμό 61.90 «Λοιπές αμοιβές τρίτων» καταχωρούνται οι λοιπές προμήθειες, τα έξοδα επεξεργασίας και λοιπές αμοιβές τρίτων. 9.5.5 Λογαριασμός 62 «Παροχές τρίτων» 9.5.5.1 Στο λογαριασμό 62 καταχωρούνται όλα τα έξοδα που αφορούν παροχές τρίτων, όπως ηλεκτρικό ρεύμα (κίνησης και φωτισμού), ύδρευση, τηλεπικοινωνίες, ασφάλιστρα, ενοίκια, επισκευές και συντηρήσεις κ.λπ. 9.5.5.2 Στους δευτεροβάθμιους λογαριασμούς του λογαριασμού 62 παρακολουθείται κάθε κατηγορία εξόδου χωριστά και στους τριτοβάθμιους λογαριασμούς γίνεται ανάλυση σύμφωνα με το Δημόσιο Λογιστικό. Ειδικότερα: (α) Στο λογαριασμό 62.03 «Τηλεπικοινωνίες» καταχωρούνται τα έξοδα τηλεπικοινωνιών (ταχυδρομικά, τηλεφωνικά, κινητής τηλεφωνίας κ.λπ.). (β) Στο λογαριασμό 62.04 «Ενοίκια» καταχωρούνται τα έξοδα για ενοίκια κτιρίων, μεταφορικών μέσων κ.λπ. καθώς και οι δαπάνες χρηματοδοτικής μίσθωσης. (γ) Στο λογαριασμό 62.05 «Ασφάλιστρα» καταχωρούνται τα έξοδα του Δημοσίου για ασφάλιστρα. (δ) Στο λογαριασμό 62.07 «Επισκευές – Συντηρήσεις» καταχωρούνται τα έξοδα για διάφορες επισκευές και συντηρήσεις που διενεργούνται από τρίτους. (ε) Στο λογαριασμό 62.90 «΄Εξοδα ηλεκτρικής ενέργειας, ύδρευσης άρδευσης φυσικού αερίου και καθαριότητας (πλην παραγωγής)» καταχωρούνται τα έξοδα ηλεκτρικής ενέργειας, τα έξοδα ύδρευσης και άρδευσης τα έξοδα για φυσικό αέριο και οι δαπάνες καθαριότητας. (στ) Στο λογαριασμό 62.91 «Λοιπές παροχές τρίτων» καταχωρούνται τα έξοδα για λοιπές παροχές τρίτων. 9.5.6 Λογαριασμός 63 «Αναλώσεις αποθεμάτων − Προμήθειες αγαθών» 9.5.6.1 Στο λογαριασμό 63 καταχωρούνται οι αναλώσεις αποθεμάτων (προμήθειες αναλωσίμων, αποθέματα κ.λπ.). 9.5.6.2 Στους δευτεροβάθμιους λογαριασμούς του λογαριασμού 63 παρακολουθούνται οι διάφορες κατηγορίες αναλώσεων αποθεμάτων και στους τριτοβάθμιους λογαριασμούς γίνεται ανάλυση με βάση το Δημόσιο Λογιστικό. 9.5.7 Λογαριασμός 64 «Διάφορα έξοδα» Στο λογαριασμό 64 καταχωρούνται όλα τα κατ’ είδος έξοδα που δεν καταχωρούνται σε άλλο λογαριασμό της ομάδας 6. Ειδικότερα: (α) Στο λογαριασμό 64.00 «΄Εξοδα μεταφορών» καταχωρούνται όλα τα έξοδα που αφορούν μεταφορές. (β) Στο λογαριασμό 64.01 «΄Εξοδα ταξιδιών – οδοιπορικά» καταχωρούνται όλα τα έξοδα ταξιδιών που αφορούν οδοιπορικά εντός και εκτός έδρας των υπαλλήλων, ημερήσιες αποζημιώσεις για μετακινήσεις στο εσωτερικό και το εξωτερικό κ.λπ. (γ) Στο λογαριασμό 64.02 «΄Εξοδα προβολής εκθέσεων και συνεδρίων» καταχωρούνται όλα τα έξοδα που αφορούν την προβολή και διαφήμιση, τη διοργάνωση εκθέσεων κ.λπ. και κάθε είδους δαπάνες δημοσίων σχέσεων. (δ) Στο λογαριασμό 64.04 «Ζημιές από πώληση συμμετοχών» καταχωρείται η ζημία από πώληση τίτλων πάγιας επένδυσης και χρεογράφων. (ε) Στο λογαριασμό 64.05 «Συνδρομές − εισφορές» καταχωρούνται οι δαπάνες για συνδρομές και εισφορές σε διεθνείς οργανισμούς. (στ) Στο λογαριασμό 64.07 «΄Εξοδα εκδόσεων, εκτυπώσεων και βιβλιοδεσίας» καταχωρούνται τα έξοδα εκδόσεων, εκτυπώσεων και βιβλιοδεσίας (ζ) Στο λογαριασμό 64.09 «΄Εξοδα δημοσιεύσεων» καταχωρούνται όλα τα έξοδα που αφορούν διάφορες δημοσιεύσεις, όπως αγγελιών, οικονομικών καταστάσεων, ανακοινώσεων κ.λπ. (η) Στο λογαριασμό 64.15 «Δαπάνες εκμετάλλευσης ακίνητης περιουσίας» καταχωρούνται κάθε είδους έξοδα του Δημοσίου που αφορούν δαπάνες εκμετάλλευσης ακίνητης περιουσίας. (θ) Στο λογαριασμό 64.60 «Διάφορα έξοδα προγραμμάτων υλοποιούμενων μέσω τακτικού Π/Υ» παρακολουθούνται ξεχωριστά οι δαπάνες χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων που καλύπτονται από κοινοτικούς πόρους ή εθνικούς πόρους. (ι) Στο λογαριασμό 64.80 καταχωρείται η συμμετοχή της Ελλάδος για δαπάνες του ΝΑΤΟ. (ια) Στο λογαριασμό 64.81 «Δαπάνες Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ) που εκτελούνται με πιστώσεις των κρατών μελών» καταχωρούνται οι δαπάνες που γίνονται για τα έργα του ΝΑΤΟ και αντιστοιχίζονται με τα έσοδα του λογαριασμού 75.60 «΄Εσοδα από ΝΑΤΟ». (ιβ) Στο λογαριασμό 64.90 «Διάφορα έξοδα» καταχωρούνται οι λοιπές δαπάνες και έξοδα όπως έξοδα διεθνών σχέσεων και συμφωνιών, έξοδα παροχής βοήθειας σε ξένα κράτη, έξοδα αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών, έξοδα εκλογών κλπ. Στους τριτοβάθμιους λογαριασμούς του 64.90 «Διάφορα έξοδα» γίνεται ανάλυση με βάση το Δημόσιο Λογιστικό. 9.5.8 Λογαριασμός 65 «Τόκοι και συναφή έξοδα» 9.5.8.1 Στο λογαριασμό 65 καταχωρούνται όλα τα χρηματοοικονομικά έξοδα, δηλαδή όλα τα έξοδα που αφορούν τόκους δανείων στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, καθώς και οι προμήθειες τραπεζών και λοιπά συναφή με τις χρηματοδοτήσεις του Δημοσίου έξοδα. 9.5.8.2 Ειδικότερα, στο λογαριασμό 65.91 «Συναλλαγματικές διαφορές δανείων» παρακολουθούνται οι συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν από μετατροπή σε ευρώ δανείων και πιστώσεων από ξένο νόμισμα. 9.5.9 Λογαριασμός 66 «Αποσβέσεις παγίων» 9.5.9.1 Στη Διπλογραφική Λογιστική Τροποποιημένης Ταμειακής Βάσης δεν πραγματοποιούνται αποσβέσεις των παγίων στοιχείων του ενεργητικού (πλην των περιπτώσεων αποσβέσεων των εξόδων πολυετούς απόσβεσης). 9.5.9.2 Οι δευτεροβάθμιοι λογαριασμοί του λογαριασμού 66 χρεώνονται με πίστωση των αντίστοιχων λογαριασμών της ομάδας 1. 9.5.10 Λογαριασμός 67 «Χρηματοδοτήσεις − Παροχές − Χορηγίες− Επιχορηγήσεις – Επιδοτήσεις» 9.5.10.1 Στο λογαριασμό 67 παρακολουθούνται χρηματοδοτήσεις, επιχορηγήσεις, αποδόσεις σε νομικά πρόσωπα και Τοπική Αυτοδιοίκηση, παροχές κλπ, υποχρεωτικές ή μη. 9.5.10.2 Στο λογαριασμό 67.00 «Συντάξεις κοινωνικού χαρακτήρα» καταχωρούνται οι συντάξεις κοινωνικού χαρακτήρα όπως θυμάτων πολέμων, εθνικής αντίστασης κλπ.(οι συντάξεις των υπαλλήλων, όπως προαναφέρθηκε (παρ. 9.5.7), παρακολουθούνται στο λογαριασμό 60.70). 9.5.10.3 Στο λογαριασμό 67.01 «Επιδοτήσεις, οικονομικές − εισοδηματικές ενισχύσεις τακτικού προϋπολογισμού» καταχωρούνται οι επιδοτήσεις και οικονομικές ενισχύσεις για κάλυψη γεωργικών ελλειμμάτων, νοικοκυριών, πολιτικών κομμάτων κλπ. 9.5.10.4 Στο λογαριασμό 67.03 «Εισοδηματικές ενισχύσεις αποδιδόμενες σε δικαιούχους από τακτικό προϋπολογισμό» καταχωρούνται οι οικονομικές ενισχύσεις και βοηθήματα που αποδίδονται μέσω του κρατικού προϋπολογισμού, όπως βοηθήματα για υγειονομική περίθαλψη, ειδικά επιδόματα κοινωνικής πρόνοιας, υποτροφίες, κ.λπ. 9.5.10.5 Στο λογαριασμό 67.10 «Αποδόσεις σε νομικά πρόσωπα» καταχωρούνται όλες οι αποδόσεις σε νομικά πρόσωπα και οργανισμούς που είναι υποχρεωτικές όπως οι αποδόσεις στην τοπική αυτοδιοίκηση α΄ και β΄ βαθμού, σε εκπαιδευτικά και πολιτιστικά ιδρύματα, σε οργανισμούς και ταμεία κοινωνικής ασφάλισης, σε ταμεία κλπ. 9.5.10.6 Στο λογαριασμό 67.11 «Αποδόσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση» καταχωρούνται οι αποδόσεις στην ΕΕ, περιλαμβανομένης της συμμετοχής σε προγράμματα. 9.5.10.7 Στο λογαριασμό 67.21 «Επιχορήγηση φορέων για κάλυψη λειτουργικών δαπανών» καταχωρούνται οι επιχορηγήσεις φορέων για κάλυψη λειτουργικών δαπανών. 9.5.10.8 Στο λογαριασμό 67.22 «Επιχορηγήσεις για κοινωνική πολιτική» καταχωρούνται οι επιχορηγήσεις σε φορείς για κοινωνική πολιτική. 9.5.10.9 Στο λογαριασμό 67.23 «Επιχορηγήσεις για κοινωνική ασφάλιση» καταχωρούνται οι επιχορηγήσεις για κοινωνική ασφάλιση. 9.5.10.10 Στο λογαριασμό 67.60 «Επιχορηγήσεις, επιδοτήσεις, οικονομικές ενισχύσεις νομικών προσώπων » καταχωρούνται οι επιχορηγήσεις νομικών προσώπων του ΠΔΕ, για έργα χρηματοδοτούμενα από εθνικούς και από κοινοτικούς πόρους. 9.5.11 Λογαριασμός 68 «Προβλέψεις εκμετάλλευσης» Στους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 68 καταχωρούνται οι προβλέψεις που γίνονται για κινδύνους εκμετάλλευσης. 9.6 Ομάδα 7η : Οργανικά Έσοδα Χρήσης Κατά Είδος 9.6.1 Περιεχόμενο και Εννοιολογικοί Προσδιορισμοί 9.6.1.1 Στην ομάδα 7 απεικονίζονται και παρακολουθούνται κατά είδος τα έσοδα τα οποία αναφέρονται στην ομαλή δραστηριότητα της Κεντρικής Διοίκησης κατά τη διάρκεια της χρήσης. Στους λογαριασμούς της ομάδας 7 δεν καταχωρούνται: (α) Τα έκτακτα και ανόργανα έσοδα και τα έκτακτα κέρδη, τα οποία καταχωρούνται στην ομάδα 8 και συγκεκριμένα στο λογαριασμό 81.01 «΄Εκτακτα και ανόργανα έσοδα». (β) Τα έσοδα προηγούμενων χρήσεων, τα οποία καταχωρούνται στην ομάδα 8 και συγκεκριμένα στο λογαριασμό 82.01 «΄Εσοδα προηγουμένων χρήσεων». (γ) Οι εισπράξεις που δεν αποτελούν έσοδα, αλλά εισπράξεις από δάνεια κ.λπ., οι οποίες παρακολουθούνται στους αντίστοιχους λογαριασμούς υποχρεώσεων των ομάδων 4 και 5. (δ) Οι εισπράξεις από έσοδα προηγούμενων χρήσεων (που βεβαιώθηκαν ως έσοδα στα παρελθόντα οικονομικά έτη) οι οποίες παρακολουθούνται στο λογαριασμό 31 «Απαιτήσεις από φόρους, κοινωνικούς πόρους, επιχορηγήσεις και παρεπόμενες ασχολίες». (ε) Οι επιχορηγήσεις επενδύσεων που παρακολουθούνται στο λογαριασμό 43 «Επιχορηγήσεις επενδύσεων». (στ) Τα έσοδα από την κυκλοφορία νομισμάτων στη Διπλογραφική Λογιστική Τροποποιημένης Ταμειακής Βάσης θα παρακολουθούνται στο λογαριασμό 40 «Καθαρή θέση πολιτών». 9.6.1.2 Τα έσοδα για λογαριασμό τρίτων παρακολουθούνται στην ομάδα 7 και οι αποδόσεις τους στην ομάδα 6. Στο τέλος του έτους, για το ποσό που έχει εισπραχθεί και δεν έχει αποδοθεί γίνεται εγγραφή με πίστωση του μεταβατικού λογαριασμού 56.91 «΄Εξοδα υπό τακτοποίηση» και χρέωση του 67.98 «Δεδουλευμένα έξοδα χρηματοδοτήσεων αποδόσεων κλπ», ενώ πραγματοποιείται αντίθετη εγγραφή στην έναρξη του νέου έτους. 9.6.1.3 Στο λογαριασμό 70 παρακολουθούνται τα έσοδα από άμεσους φόρους και στο λογαριασμό 71 τα έσοδα από έμμεσους φόρους. 9.6.2 Τακτοποίηση Λογαριασμών Εσόδων στο Τέλος της Χρήσης 9.6.2.1 Τα υπόλοιπα των λογαριασμών της ομάδας 7 μεταφέρονται, στο τέλος της χρήσης, στην πίστωση του λογαριασμού 80.00 «Λογαριασμός γενικής εκμετάλλευσης». Σε περίπτωση που οι λογαριασμοί εσόδων περιλαμβάνουν και ποσά εσόδων που αφορούν επόμενες χρήσεις και έχουν προεισπραχθεί, ή οι λογαριασμοί αυτοί δεν περιλαμβάνουν ποσά δουλευμένων εσόδων, επειδή αφορούν επόμενες χρήσεις, πριν από τη μεταφορά των υπολοίπων τους στο λογαριασμό 80.00 γίνονται εγγραφές τακτοποίησης, έτσι ώστε τα υπόλοιπα των εξόδων να απεικονίζουν το ακριβές ύψος όλων των δουλευμένων εσόδων δραστηριότητας της χρήσης που κλείνει. 9.6.2.2 Οι εγγραφές τακτοποίησης της προηγούμενης παραγράφου γίνονται με τη χρήση μεταβατικών λογαριασμών ενεργητικού (λογαριασμός 36) και παθητικού (λογαριασμός 56). 9.6.3 Λογαριασμός 70 «Άμεσοι φόροι» 9.6.3.1 Στο λογαριασμό 70 παρακολουθούνται τα έσοδα που, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις, αποκτά η Κεντρική Διοίκηση από άμεσους φόρους. Ειδικότερα: (α) Στο λογαριασμό 70.00 «Φόρος στο εισόδημα (φυσικών και νομικών προσώπων)» παρακολουθούνται τα έσοδα από το φόρο εισοδήματος των φυσικών και των νομικών προσώπων. (β) Στο λογαριασμό 70.01 «Φόρος εισοδήματος ειδικών κατηγοριών» παρακολουθούνται τα έσοδα από ειδικούς φόρους εισοδήματος, όπως πλοίων, κατοίκων αλλοδαπής κ.λπ. (γ) Στο λογαριασμό 70.04 «Φόροι στην περιουσία» παρακολουθούνται τα έσοδα από φόρους και τέλη στην περιουσία, όπως κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών, ακίνητης περιουσίας κ.λπ. (δ) Στο λογαριασμό 70.50 «Άμεσοι φόροι υπέρ τρίτων» παρακολουθούνται τα έσοδα από άμεσους φόρους υπέρ τρίτων. (ε) Στο λογαριασμό 70.70 «Λοιποί άμεσοι φόροι» παρακολουθούνται τα έσοδα από λοιπούς άμεσους φόρους. (στ) Στο λογαριασμό 70.90 «Προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους άμεσους φόρους» παρακολουθούνται τα έσοδα από προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους άμεσους φόρους. 9.6.4 Λογαριασμός 71 «΄Εμμεσοι φόροι» 9.6.4.1 Στο λογαριασμό 71 παρακολουθούνται τα έσοδα που, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις, αποκτά η Κεντρική Διοίκηση από έμμεσους φόρους. Ειδικότερα: (α) Στο λογαριασμό 71.00 «Φόρος προστιθέμενης αξίας ΦΠΑ» παρακολουθούνται τα έσοδα από το Φόρο Προστιθεμένης Αξίας (ΦΠΑ). (β) Στο λογαριασμό 71.01 «Ειδικοί φόροι κατανάλωσης» παρακολουθούνται τα έσοδα από ειδικούς φόρους κατανάλωσης. (γ) Στο λογαριασμό 71.05 «Φόροι στις μεταβιβάσεις και συγκεντρώσεις κεφαλαίων» παρακολουθούνται τα έσοδα από φόρους στις μεταβιβάσεις και συγκεντρώσεις κεφαλαίων. (δ) Στο λογαριασμό 71.08 «Τέλη χαρτοσήμου» παρακολουθούνται τα έσοδα από τέλη χαρτοσήμου. (ε) Στο λογαριασμό 71.09 «Τέλη και δικαιώματα έκδοσης αδειών και παροχής προνομίων» παρακολουθούνται τα έσοδα από τέλη και δικαιώματα έκδοσης αδειών και παροχής προνομίων. (στ) Στο λογαριασμό 71.10 «Τέλη και εισφορές στα οχήματα» τα έσοδα από τα τέλη και εισφορές οχημάτων. (ζ) Στο λογαριασμό 71.50 «΄Εμμεσοι φόροι υπέρ τρίτων» παρακολουθούνται τα έσοδα από έμμεσους φόρους υπέρ τρίτων. (η) Στο λογαριασμό 71.60 «΄Εσοδα που εισπράττονται για την Ε.Ε.» παρακολουθούνται τα έσοδα που εισπράττονται για την ΕΕ. (θ) Στο λογαριασμό 71.70 «Λοιποί έμμεσοι φόροι» παρακολουθούνται τα έσοδα από λοιπούς έμμεσους φόρους. (ι) Στο λογαριασμό 71.90 «Προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους έμμεσους φόρους» παρακολουθούνται τα έσοδα από προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους έμμεσους φόρους. 9.6.5 Λογαριασμός 72 «Μη φορολογικά έσοδα» 9.6.5.1 Στο λογαριασμό 72 παρακολουθούνται τα έσοδα που, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις, αποκτά η Κεντρική Διοίκηση από μη φορολογικά έσοδα, όπως από δραστηριότητα νομικών προσώπων (πώληση κρατικών λαχείων κ.λπ.), από επιστροφές χρημάτων, παράβολα, έσοδα υπέρ τρίτων, έσοδα καταργούμενων ειδικών λογαριασμών και λοιπά μη φορολογικά έσοδα. Ειδικότερα: (α) Στο λογαριασμό 72.10 παρακολουθούνται τα έσοδα από δραστηριότητες δημόσιων οργανισμών και επιχειρήσεων. (β) Στο λογαριασμό 72.50 παρακολουθούνται τα «΄Εσοδα υπέρ τρίτων» κατά τη διάρκεια της χρήσης, αλλά ο λογαριασμός εξισώνεται στο τέλος της χρήσης μέσω του λογαριασμού 56.91 «΄Εξοδα υπό τακτοποίηση» και ως εκ τούτου δεν υπάρχει επίπτωση στα αποτελέσματα. (γ) Στο λογαριασμό 72.60 παρακολουθούνται τα έσοδα από παράβολα. (δ) Στο λογαριασμό 72.70 παρακολουθούνται τα έσοδα από προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές. (ε) Στο λογαριασμό 72.90 παρακολουθούνται τα λοιπά μη φορολογικά έσοδα. 9.6.6 Λογαριασμός 73 «΄Εσοδα από υπηρεσίες» 9.6.6.1 Στο λογαριασμό 73 παρακολουθούνται όλα τα έσοδα που προκύπτουν από τη δραστηριότητα της Κεντρικής Διοίκησης από τις υπηρεσίες που παρέχει. Ειδικότερα: (α) Στο λογαριασμό 73.00 «΄Εσοδα από προσφορά υπηρεσιών του Δημοσίου» παρακολουθούνται τα έσοδα από υπηρεσίες του Δημοσίου, όπως έσοδα από το λογαριασμό ΔΕΤΕ (άρθ.11 ν.1798/88), έσοδα από προσφορά υγειονομικών υπηρεσιών, έσοδα από χορήγηση στοιχείων της Γ.Γ.Π.Σ. σε τρίτους, έσοδα από προσφορά υπηρεσιών από προξενικές αρχές, έσοδα από προσφορά δικαστικών υπηρεσιών κλπ. (β) Στο λογαριασμό 73.90 «Λοιπά έσοδα από προσφορά υπηρεσιών του Δημοσίου» παρακολουθούνται τα λοιπά έσοδα από υπηρεσίες του Δημοσίου, όπως από τις εργασίες του Εθνικού Τυπογραφείου, έσοδα από τη διενέργεια ελέγχων και δοκιμών σε δομικά υλικά, έσοδα από υπηρεσίες της Υ.Π.Α. (ν.1340/83). 9.6.7 Λογαριασμός 74 «΄Εσοδα από επιχορηγήσεις» 9.6.7.1 Στο λογαριασμό 74 καταχωρούνται οι επιχορηγήσεις που προέρχονται από την ΕΕ ή από οργανισμούς της αλλοδαπής. 9.6.7.2 Οι επιχορηγήσεις που καταχωρούνται στο λογαριασμό 74 είναι αυτές που χορηγούνται για την κάλυψη λειτουργικών δαπανών ή για επιχορηγήσεις σε ΝΠΔΔ ή για κάλυψη εξόδων κοινωνικής πρόνοιας, εκπαίδευσης και άλλων συναφών σκοπών. 9.6.7.3 Οι επιχορηγήσεις που χορηγούνται για πραγματοποίηση επενδύσεων της Κεντρικής Διοίκησης, καταχωρούνται στο λογαριασμό 43. 9.6.8 Λογαριασμός 75 «΄Εσοδα από παρεπόμενες ασχολίες, δωρεές και κληροδοτήματα» Στο λογαριασμό 75 παρακολουθούνται τα έσοδα από παρεπόμενες ασχολίες, όπως τα έσοδα από μισθώματα κινητής και ακίνητης περιουσίας, έσοδα από δωρεές, κληροδοσίες, έσοδα από ΝΑΤΟ, κ.λπ. Ειδικότερα: (α) Στο λογαριασμό 75.00 καταχωρούνται τα έσοδα από μισθώματα κινητής και ακίνητης περιουσίας. (β) Στο λογαριασμό 75.02 καταχωρούνται τα έσοδα από την εκμετάλλευση, παραχώρηση και εκποίηση περιουσιακών στοιχείων και δικαιωμάτων του Δημοσίου. (γ) Στο λογαριασμό 75.10 καταχωρούνται τα έσοδα από δωρεές, κληρονομιές, κληροδοσίες κ.λπ.. (δ) Στο λογαριασμό 75.11 καταχωρούνται διάφορα έσοδα από οργανισμούς. (ε) Στο λογαριασμό 75.50 καταχωρούνται τα έσοδα λοιπών περιπτώσεων. (στ) Στο λογαριασμό 75.60 «΄Εσοδα από Ν.Α.Τ.Ο.» καταχωρούνται τα έσοδα για το ΝΑΤΟ τα οποία αντιστοιχίζονται με τα έξοδα στο λογαριασμό 64.81 «Δαπάνες Βορειοαντλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ) που εκτελούνται με πιστώσεις των κρατών μελών». (ζ) Στο λογαριασμό 75.70 «΄Εσοδα από την εκμετάλλευση έργων, που εκτελέστηκαν από ΠΔΕ» καταχωρούνται τα έσοδα από την εκμετάλλευση έργων του ΠΔΕ και στο λογαριασμό 75.71 «Συνεισφορές φορέων για εκτέλεση έργων ΠΔΕ» τα έσοδα που αποτελούν συνεισφορές φορέων για την εκτέλεση έργων του ΠΔΕ. (η) Στο λογαριασμό 75.90 «Λοιπά έσοδα» καταχωρούνται διάφορα άλλα έσοδα που δεν περιλαμβάνονται στους ανωτέρω λογαριασμούς. (θ) Στο λογαριασμό 75.91 «΄Εσοδα από πώληση αγαθών» καταχωρούνται τα έσοδα από την πώληση αγαθών. (ι) Στο λογαριασμό 75.94 «Ενδιάμεσος λογαριασμός πωλήσεων παγίων στοιχείων» και στους υπολογαριασμούς του καταχωρούνται οι πωλήσεις των παγίων στοιχείων (ακινήτων, μηχανημάτων, επίπλων κ.λπ.). Ταυτόχρονα προσδιορίζεται το τελικό αποτέλεσμα των πωλήσεων των παγίων, το οποίο μεταφέρεται στον κατάλληλο υπολογαριασμό του πρωτοβάθμιου 81 «΄Εκτακτα και ανόργανα αποτελέσματα». Ειδικότερα, οι λογιστικές εγγραφές που προκύπτουν από την πώληση του πάγιου στοιχείου, αντί να καταχωρούνται στο λογαριασμό του πωλούμενου στοιχείου και σ’ αυτόν να προσδιορίζεται το αποτέλεσμα, καταχωρούνται σε αντίστοιχο υπολογαριασμό του δευτεροβάθμιου 75.94 «Ενδιάμεσος λογ/σμος πωλήσεων πάγιων στοιχείων», υπό την προϋπόθεση ότι θα εφαρμόζονται τα ακόλουθα: (i) Η αξία κτήσεως του πωλούμενου πάγιου στοιχείου θα μεταφέρεται, από τον οικείο υπολογαριασμό του παγίου σε αντίστοιχο υπολογαριασμό του 75.94.99 «Αντίθετος λογαριασμός» και στην πίστωση του μεταφέρονται οι αποσβέσεις που διενεργήθηκαν μέχρι την πώληση. Το αποτέλεσμα που προκύπτει μετά από τις παραπάνω καταχωρήσεις και μεταφορές μεταφέρεται στο λογαριασμό 81.02.00 «Ζημίες από εκποίηση παγίων», όταν είναι ζημία, ή στο λογαριασμό 81.03.00 «Κέρδη από εκποίηση παγίων», όταν είναι κέρδος. (ii) Ο λογαριασμός 75.94 «Ενδιάμεσος λογ/σμος πωλήσεων πάγιων στοιχείων» κατά το κλείσιμο της χρήσης πρέπει να είναι πάντοτε εξισωμένος. 9.6.9 Λογαριασμός 76 «΄Εσοδα κεφαλαίων και συμμετοχών» 9.6.9.1 Στο λογαριασμό 76 «΄Εσοδα κεφαλαίων και συμμετοχών» παρακολουθούνται τα έσοδα από τόκους κεφαλαίων (76.00), τα μερίσματα μετοχών (76.01), τα μερίσματα μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων εσωτερικού (76.02), τα κέρδη από πώληση συμμετοχών (76.04), τα έσοδα από επιχειρήσεις και οργανισμούς (76.10), τα κέρδη από αποτίμηση συμμετοχών και χρεογράφων (76.34), και τα λοιπά έσοδα κεφαλαίων (76.90). 9.6.9.2 Ο λογαριασμός 76.10.00 «Συμμετοχή του Δημοσίου στα κέρδη δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών» παρακολουθείται σε ταμειακή βάση. 9.7 Ομάδα 8η : Λογαριασμοί Αποτελεσμάτων 9.7.1 Περιεχόμενο Λογαριασμών 9.7.1.1 Στην ομάδα 8 περιλαμβάνονται οι λογαριασμοί προσδιορισμού των αποτελεσμάτων εκμετάλλευσης, μικτών και καθαρών, καθώς και οι λογαριασμοί συγκέντρωσης των εξόδων και εσόδων εκμετάλλευσης που δεν είναι προσδιοριστικά των μικτών αποτελεσμάτων. 9.7.1.2 Στην ομάδα 8 περιλαμβάνονται και οι λογαριασμοί συγκέντρωσης των έκτακτων και ανόργανων αποτελεσμάτων, των εξόδων και εσόδων προηγουμένων χρήσεων, των προβλέψεων για έκτακτους κινδύνους, των εσόδων από προβλέψεις προηγουμένων χρήσεων, καθώς και οι λογαριασμοί προσδιορισμού και διάθεσης των αποτελεσμάτων χρήσης. 9.7.2 Λογαριασμός 80 «Γενική εκμετάλλευση» 9.7.2.1 Ο λογαριασμός 80 χρησιμοποιείται μόνο στο τέλος της χρήσης. 9.7.2.2 Ο λογαριασμός 80.00 «Λογαριασμός γενικής εκμετάλλευσης» χρησιμεύει για τον προσδιορισμό των καθαρών τακτικών και οργανικών αποτελεσμάτων, τα οποία πραγματοποιούνται μέσα στη χρήση που κλείνει. 9.7.2.3 Στο λογαριασμό 80.00, στο τέλος της χρήσης μεταφέρονται τα έξοδα των λογαριασμών της ομάδας 6 και τα έσοδα της ομάδας 7, αφού προηγουμένως οι λογαριασμοί των ομάδων αυτών υποστούν τις αναγκαίες χρονικές τακτοποιήσεις, ώστε τα υπόλοιπά τους να αντιπροσωπεύουν τα δουλευμένα, τακτικά και οργανικά έσοδα και έξοδα της χρήσης, δηλαδή εκείνα που αφορούν την ομαλή εκμετάλλευση της χρήσης που κλείνει. 9.7.2.4 Στο λογαριασμό 80.00 μεταφέρονται στο τέλος της χρήσης και τα υπόλοιπα του λογαριασμού 15.10 και του λογαριασμού 43.01. 9.7.3 Λογαριασμός 81 «΄Εκτακτα και ανόργανα αποτελέσματα» 9.7.3.1 Στο λογαριασμό 81 καταχωρούνται κατ’ είδος τα έκτακτα και ανόργανα έξοδα και έσοδα της χρήσης, καθώς και τα αποτελέσματα που πραγματοποιούνται από εξαιρετικές και έκτακτες πράξεις και εργασίες. 9.7.3.2 Έκτακτα και ανόργανα έξοδα είναι εκείνα που τα αίτια δημιουργίας τους ανάγονται είτε σε παραλείψεις είτε σε έκτακτα ή ανώμαλα ή τυχαία έξοδα. Για την Κεντρική Διοίκηση τέτοια έξοδα είναι: τόκοι υπερημερίας, τακτοποίηση ακάλυπτων επιταγών και ελλειμμάτων δημόσιων διαχειρίσεων, καταπτώσεις εγγυήσεων ρητρών κλπ, συναλλαγματικές διαφορές, ζημιές από πώληση παγίων, κλπ. 9.7.3.3 Έκτακτα και ανόργανα έσοδα είναι εκείνα που προέρχονται από τυχαίες συμπτωματικές πράξεις και συναλλαγές ή από έκτακτα και περιστασιακά γεγονότα. Για την Κεντρική Διοίκηση τέτοια έσοδα είναι: τόκοι υπερημερίας συναλλαγματικές διαφορές, καταπτώσεις εγγυήσεων ρητρών, από πώληση παγίων, από καταλογισμούς, κλπ. 9.7.3.4 Στο λογαριασμό 81.00 «΄Εκτακτα και ανόργανα έξοδα» καταχωρούνται, κατά είδος τα έκτακτα και ανόργανα έξοδα που αφορούν τη χρήση. Στο λογαριασμό αυτό δεν καταχωρούνται έξοδα που αφορούν προηγούμενες χρήσεις. Τα έξοδα αυτά καταχωρούνται στο λογαριασμό 82.00 «΄Εξοδα προηγουμένων χρήσεων». 9.7.3.5 Στο λογαριασμό 81.00.04 «Συναλλαγματικές διαφορές», κατά τη διάρκεια της χρήσης, καταχωρούνται οι χρεωστικές συναλλαγματικές διαφορές από την είσπραξη απαιτήσεων ή εξόφληση υποχρεώσεων σε ξένο νόμισμα. Επίσης, στο τέλος της χρήσης, στο λογαριασμό 81.00.04 καταχωρούνται οι χρεωστικές συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν από την αποτίμηση των απαιτήσεων και υποχρεώσεων σε ξένο νόμισμα, με εξαίρεση τα δάνεια και τις πιστώσεις που λαμβάνονται για τη χρηματοδότηση κτήσης παγίων στοιχείων. 9.7.3.6 Στο λογαριασμό 81.01 «΄Εκτακτα και ανόργανα έσοδα» καταχωρούνται κατά είδος τα έκτακτα και ανόργανα έσοδα που αφορούν τη χρήση. Στο λογαριασμό αυτό δεν καταχωρούνται έσοδα που αφορούν προηγούμενες χρήσεις. Τα τελευταία αυτά έσοδα καταχωρούνται στο λογαριασμό 82.01 «΄Εσοδα προηγουμένων χρήσεων». 9.7.3.7 Στους λογαριασμούς 81.02 «΄Εκτακτες ζημίες» και 81.03 «΄Εκτακτα κέρδη» καταχωρούνται τα αποτελέσματα, ζημίες ή κέρδη, που προκύπτουν από εξαιρετικές και έκτακτες πράξεις και εργασίες, όπως π.χ. από εκποίηση παγίων στοιχείων, από μεταβίβαση δικαιωμάτων και λοιπών ασώματων ακινητοποιήσεων, από ανεπίδεκτες εισπράξεως απαιτήσεις ή από λαχνούς ομολογιακών δανείων. 9.7.3.8 Στον λογαριασμό 81.02.06 «Ζημίες από ανεπίδεκτες είσπραξης απαιτήσεων» καταχωρούνται οι ζημίες που προκύπτουν από την διαγραφή απαιτήσεων, ο λογιστικός χειρισμός των οποίων περιγράφεται στην παρ. 9.3.6, περίπτωση 6. 9.7.3.9 Κατά το κλείσιμο της χρήσης τα υπόλοιπα των υπολογαριασμών του λογαριασμού 81 μεταφέρονται στους αντίστοιχους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 86.01 «Μη λειτουργικά αποτελέσματα χρήσης» έτσι ώστε ο λογαριασμός 81 να εξισώνεται. 9.7.4 Λογαριασμός 82 «΄Εσοδα − έξοδα προηγουμένων χρήσεων» Στο λογαριασμό 82 καταχωρούνται κατά είδος τα έξοδα και έσοδα που πραγματοποιούνται μέσα στη χρήση, ενώ ο χρόνος δημιουργίας της υποχρέωσης και απαίτησης αντίστοιχα, ανάγεται σε δραστηριότητες προηγούμενων χρήσεων. Ειδικότερα: (α) Στο λογαριασμό 82.00 «΄Εξοδα προηγούμενων χρήσεων» καταχωρούνται κατά είδος τα έξοδα προηγούμενων χρήσεων, όπως οι χρεωστικές διαφορές μεταβατικών λογαριασμών, τα έξοδα από αποφάσεις δικαστηρίων που αφορούν προηγούμενες χρήσεις. (β) Στο λογαριασμό 82.01 «΄Εσοδα προηγούμενων χρήσεων» καταχωρούνται κατά είδος τα έσοδα προηγούμενων χρήσεων, που βεβαιώνονται για πρώτη φορά ή βεβαιώνονται για πρώτη φορά κατόπιν ρυθμίσεων. (γ) Κατά το κλείσιμο της Κατάστασης Χρηματοοικονομικής Θέσης τα υπόλοιπα των υπολογαριασμών του λογαριασμού 82 μεταφέρονται στους αντίστοιχους υπολογαριασμούς του λογαριαμού 86.01 «Μη λειτουργικά αποτελέσματα χρήσης», έτσι ώστε ο λογαριασμός 82 να εξισώνεται. 9.7.5 Λογαριασμός 83 «Προβλέψεις για έκτακτους κινδύνους» 9.7.5.1 Ο λογαριασμός 83 λειτουργεί σύμφωνα με όσα καθορίζονται για τη λειτουργία του λογαριασμού 44 «Προβλέψεις». 9.7.5.2 Κατά το κλείσιμο της Κατάστασης Χρηματοοικονομικής Θέσης τα υπόλοιπα των υπολογαριασμών του λογαριασμού 83 μεταφέρονται στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 86 «Αποτελέσματα χρήσης», έτσι ώστε ο λογαριασμός 83 να εξισώνεται. 9.7.6 Λογαριασμός 84 «’Έσοδα από προβλέψεις προηγουμένων χρήσεων» 9.7.6.1 Ο λογαριασμός 84 λειτουργεί σύμφωνα με όσα καθορίζονται για τη λειτουργία του λογαριασμού 44 «Προβλέψεις». 9.7.6.2 Κατά το κλείσιμο της χρήσης τα υπόλοιπα των υπολογαριασμών του λογαριασμού 84 μεταφέρονται στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 86 «Αποτελέσματα χρήσης», έτσι ώστε ο λογαριασμός 84 να εξισώνεται. 9.7.7 Λογαριασμός 86 «Αποτελέσματα χρήσης» 9.7.7.1 Ο λογαριασμός 86 χρησιμοποιείται μόνο στο τέλος της χρήσης, οπότε καταρτίζεται υποχρεωτικά η ΚΧΕ της χρήσης. 9.7.7.2 Ο λογαριασμός 86 χρησιμεύει για τον προσδιορισμό των συνολικών καθαρών αποτελεσμάτων (πλεονασμάτων ή ελλειμμάτων) που πραγματοποιούνται από το σύνολο των δραστηριοτήτων του Δημοσίου μέσα στη χρήση που κλείνει. 9.7.7.3 Στο λογαριασμό 86, στο τέλος της χρήσης, μεταφέρονται τα μικτά αποτελέσματα δραστηριότητας (κύριας και παρεπόμενης), και τα διάφορα άλλα έσοδα, για να συσχετισθούν με τα έξοδα των λειτουργιών (διοίκησης, ερευνών − αναπτύξεως και δημοσίων σχέσεων). 9.7.7.4 Στο λογαριασμό 86 μεταφέρονται επίσης τα χρηματοοικονομικά αποτελέσματα (έσοδα − έξοδα) και τα έκτακτα και ανόργανα αποτελέσματα (έσοδα, κέρδη, έξοδα, ζημίες). 9.7.7.5 Από το συσχετισμό των παραπάνω στοιχείων, που πραγματοποιείται στο λογαριασμό 86, προκύπτουν τα συνολικά καθαρά αποτελέσματα της κλειόμενης χρήσης. 9.7.7.6 Η λειτουργία του λογαριασμού 86 αναλύεται στο κεφάλαιο 10. 9.7.8 Λογαριασμός 89 «Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης» 9.7.8.1 Ο λογαριασμός 89 χρησιμοποιείται μόνο στο τέλος της χρήσης, οπότε καταρτίζεται υποχρεωτικά η ΚΧΘ της χρήσης. 9.7.8.2 Η ΚΧΘ δημοσιεύεται μαζί με την ΚΧΕ, την Κατάσταση Ταμειακών Ροών και τον Πίνακα Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων, σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας που ισχύει κάθε φορά. 9.7.8.3 Ο λογαριασμός 89 χρησιμεύει για το κλείσιμο των λογαριασμών της χρήσης στην οποία αναφέρεται η ΚΧΘ και για το άνοιγμα των λογαριασμών της νέας χρήσης, που ακολουθεί την κλειόμενη χρήση. 9.7.8.4 Η λειτουργία του λογαριασμού 89 αναλύεται στο κεφάλαιο 10. 9.8 Πράξεις σε Συνάλλαγμα και Άλλα Συναφή Θέματα 9.8.1 Συναλλαγματικές Διαφορές Απαιτήσεων, Υποχρεώσεων και Διαθεσίμων σε Ξένο Νόμισμα 9.8.1.1 Οι συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν κατά τη διάρκεια της χρήσης, από εισπράξεις απαιτήσεων ή από πληρωμές υποχρεώσεων σε ξένο νόμισμα, καταχωρούνται στο λογαριασμό 81.00.04 «Συναλλαγματικές διαφορές» όταν είναι χρεωστικές ή στο λογαριασμό 81.01.04 «΄Εσοδα από συναλλαγματική διαφορά κάθε είδους» όταν είναι πιστωτικές. 9.8.1.2 Οι συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν κατά την αποτίμηση, στο τέλος της χρήσης, και αφορούν λογαριασμούς απαιτήσεων ή υποχρεώσεων σε ξένο νόμισμα ή διαθέσιμα σε ξένο νόμισμα, κατά το κλείσιμο της Κατάστασης Χρηματοοικονομικής Θέσης, υπολογίζονται με βάση το Δελτίο ισοτιμιών αναφοράς της ΕΚΤ κατά την ημέρα κλεισίματος της Κατάστασης Χρηματοοικονομικής Θέσης, όπως προκύπτει από σχετικό δελτίο της ΤτΕ. 9.8.1.3 Για τις συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν κατά την αποτίμηση των απαιτήσεων και των υποχρεώσεων σε ξένο νόμισμα, της προηγούμενης παραγράφου, ισχύουν τα ακόλουθα: (α) Όταν προέρχονται από βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις και υποχρεώσεις και είναι χρεωστικές, καταχωρούνται στη χρέωση του λογαριασμού 81.00.04 «συναλλαγματικές διαφορές», ενώ αν είναι πιστωτικές, καταχωρούνται στην πίστωση του λογαριασμού 81.01.04 «΄Εσοδα από συναλλαγματική διαφορά κάθε είδους». (β) Όταν προέρχονται από μακροπρόθεσμες απαιτήσεις και υποχρεώσεις, καταχωρούνται με χρέωση ή πίστωση του λογαριασμού 81.00.04 «Συναλλαγματικές διαφορές», με αντίστοιχη πίστωση ή χρέωση του σχετικού λογαριασμού του δανείου. 9.8.1.4 Οι χρεωστικές συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν κατά την αποτίμηση διαθεσίμων σε ξένο νόμισμα καταχωρούνται στη χρέωση του λογαριασμού 81.00.04 «Συναλλαγματικές διαφορές», ενώ οι αντίστοιχες πιστωτικές στην πίστωση του λογαριασμού 81.01.04 «΄Εσοδα από συναλλαγματική διαφορά κάθε είδους». 9.8.2 Ακινητοποιήσεις στο Εξωτερικό 9.8.2.1 Οι ακινητοποιήσεις του Δημοσίου που βρίσκονται στο εξωτερικό απεικονίζονται στους λογαριασμούς με τη αξία κτήσης σε ευρώ, κατά την ημέρα της δημιουργίας τους ή απόκτησής τους. 9.8.2.2 Το αποτέλεσμα (κέρδος ή ζημιά), που προκύπτει από τις διακυμάνσεις της τιμής των ξένων νομισμάτων, διαπιστώνεται οριστικά και καταχωρείται στους οικείους υπολογαριασμούς των 81.02 «΄Εκτακτες ζημίες» ή 81.03 «΄Εκτακτα κέρδη» μόνο κατά την εκποίηση των ακινητοποιήσεων αυτών. 9.8.3 Χρεόγραφα και Άλλοι Τίτλοι Συμμετοχών και Τοποθετήσεων σε Ξένο Νόμισμα 9.8.3.1 Κάθε χρεόγραφο και τίτλος σε ξένο νόμισμα μετατρέπεται σε ευρώ με την ισοτιμία του ξένου νομίσματος κατά την ημέρα κτήσης τους. 9.8.3.2 Η σε ευρώ αποτίμηση των χρεογράφων και γενικά των τίτλων σε ξένο νόμισμα γίνεται μαζί με τα χρεόγραφα και τους άλλους τίτλους σε ευρώ, σύμφωνα με όσα ορίζονται για τους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 18. 9.8.3.3 Η σε ευρώ τρέχουσα αξία των χρεογράφων και γενικά των τίτλων σε ξένο νόμισμα προσδιορίζεται με πολλαπλασιασμό της τρέχουσας αξίας τους σε ξένο νόμισμα με την τιμή που αναφέρεται στο Δελτίο ισοτιμιών αναφοράς της ΕΚΤ κατά την ημέρα κλεισίματος της Κατάστασης Χρηματοοικονομικής Θέσης, όπως προκύπτει από σχετικό δελτίο της ΤτΕ. 9.9 «Λογαριασμοί Τάξεως» 9.9.1 Στην ομάδα 0 περιλαμβάνονται οι λογαριασμοί τάξεως, οι οποίοι παρέχουν σημαντικές πληροφορίες και χρήσιμα στατιστικά στοιχεία. 9.9.2 Οι λογαριασμοί τάξεως είναι λογαριασμοί ειδικής κατηγορίας, στους οποίους απεικονίζονται και παρακολουθούνται χρήσιμες πληροφορίες και γεγονότα που δημιουργούν νομικές δεσμεύσεις, χωρίς να επιφέρουν άμεση ποσοτική μεταβολή στα περιουσιακά στοιχεία, η οποία όμως, ποσοτική μεταβολή, είναι δυνατόν να επέλθει στο μέλλον. 9.9.3 Οι λογαριασμοί τάξεως λειτουργούν πάντοτε αμοιβαία, κατά ζεύγη λογαριασμών, σε αυτόνομο λογιστικό κύκλωμα της ομάδας 0, χωρίς να υπάρχει δυνατότητα συλλειτουργίας τους με τους λογαριασμούς ουσίας της Γενικής Λογιστικής (λογαριασμούς ομάδων 1 έως 8). 9.9.4 Με τους λογαριασμούς τάξεως παρακολουθούνται ιδίως αλλότρια περιουσιακά στοιχεία, εγγυήσεις που λαμβάνονται ή παραχωρούνται για εξασφάλιση απαιτήσεων ή υποχρεώσεων αντίστοιχα, αμφοτεροβαρείς και άλλης φύσης συμβάσεις, κατά το ανεκτέλεστο μέρος τους, διάφορες άλλες πληροφορίες και στατιστικά στοιχεία. 9.9.5 Ο λογιστικός χειρισμός των εγγυήσεων προβλέπει την καταγραφή όλων των εγγυήσεων σε λογαριασμούς τάξεως. Ειδικότερα : (α) στις περιπτώσεις κατάπτωσης των εγγυήσεων, αυτές θα αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα με τη χρήση των αντίστοιχων λογαριασμών του ΣΛΓΛ. (β) με την κατάπτωση των εγγυήσεων θα γίνεται ταυτόχρονα αναγνώριση ισόποσης βεβαίωσης απαίτησης από το λήπτη της αντίστοιχης εγγύησης πάντα πριν την λήξη του έτους. (γ) στο τέλος της χρήσης, για τις απαιτήσεις καταπτώσεων εγγυήσεων θα σχηματίζεται πρόβλεψη πιθανής επισφάλειας, λαμβάνοντας υπόψη τις αναγνωρισμένες επισφάλειες από αντίστοιχες απαιτήσεις κατά τα τελευταία τρία έτη. 9.9.6 Στο λογαριασμό 01 «Αλλότρια περιουσιακά στοιχεία», ο οποίος συλλειτουργεί μόνο με το λογαριασμό 05 «Δικαιούχοι αλλότριων περιουσιακών στοιχείων», παρακολουθούνται διάφορα περιουσιακά στοιχεία τρίτων, τα οποία βρίσκονται στη κατοχή του κράτους για διαφόρους λόγους, όπως π.χ για φύλαξη, για είσπραξη, σε παρακολούθηση ή σε χρήση. (α) Ο λογαριασμός 01 χρεώνεται με την αξία των περιουσιακών στοιχείων τρίτων (πραγματική ή προϋπολογιστική) ή με λογιστικό ισότιμο, κατά την παραλαβή των περιουσιακών αυτών στοιχείων, με πίστωση του λογαριασμού 05, και πιστώνεται με την ίδια αξία, όταν τα περιουσιακά στοιχεία επιστρέφονται στο δικαιούχο ή κατά οποιοδήποτε τρόπο παύουν να βρίσκονται στη κατοχή του κράτους με χρέωση του λογαριασμού 05. (β) Η πίστωση του λογαριασμού 01 γίνεται με την αυτή αξία ή με το αυτό λογιστικό ισότιμο με το οποίο είχε χρεωθεί (ακύρωση εγγραφής χρεώσεως). 9.9.7 Στο λογαριασμό 03 «Χρεωστικοί λογαριασμοί εγγυήσεων εμπράγματων ασφαλειών και απαιτήσεων από αμφοτεροβαρείς συμβάσεις», που συλλειτουργεί μόνο με το λογαριασμό 07 «Πιστωτικοί λογαριασμοί εγγυήσεων, εμπραγμάτων ασφαλειών και υποχρεώσεων από αμφοτεροβαρείς συμβάσεις» παρακολουθούνται: (α) οι εγγυήσεις και οι εμπράγματες ασφάλειες που παραχωρούνται από τρίτους για εξασφάλιση απαιτήσεων και καλής εκτελέσεως, από τρίτους, συμβάσεων που συνάπτονται με αυτούς (λογαριασμοί 03.00−03.09), (β) οι εγγυήσεις και οι εμπράγματες ασφάλειες που παραχωρούνται σε πιστωτές για εξασφάλιση υποχρεώσεων του και καλής εκτελέσεως συμβάσεων που συνάπτονται με τρίτους (λογαριασμοί 03.13−03.19), και (γ) οι αμφοτεροβαρείς συμβάσεις που έχουν υπογραφεί με τρίτους και κατά το μέρος που δεν έχουν εκτελεστεί. 9.9.8 Ο λογαριασμός 03 χρεώνεται με την αξία των εγγυήσεων και των εμπραγμάτων ασφαλειών που παραχωρούνται ή λαμβάνονται, καθώς και με την αξία των γραμματίων εισπρακτέων που προεξοφλούνται ή μεταβιβάζονται σε τρίτους, με πίστωση του λογαριασμού 07 και πιστώνεται όταν οι εγγυήσεις και οι εμπράγματες ασφάλειες παύσουν να υπάρχουν ή όταν τα γραμμάτια εισπρακτέα της κατηγορίας αυτής εξοφληθούν από τους αποδέκτες τους ή επιστραφούν λόγω μη πληρωμής τους. 9.9.9 Στις περιπτώσεις που ανακύπτουν δυσχέρειες προσδιορισμού της αξίας των παραπάνω κατηγοριών (π.χ. εγγυήσεων), διενεργούνται σχετικές λογιστικές εγγραφές με λογιστικό ισότιμο. 9.9.10 Ο λογαριασμός 03 χρεώνεται επίσης με την αξία (πραγματική ή προϋπολογιστική) του ανεκτέλεστου μέρους κάθε αμφοτεροβαρούς συμβάσεως, με πίστωση του λογαριασμού 07, πιστώνεται δε όταν οι συμβάσεις αυτές παύσουν να έχουν ισχύ ή εκτελεστούν κατά μέρος (δηλαδή μειώνονται), με χρέωση του λογαριασμού 07. Είναι δυνατή η διενέργεια των λογιστικών εγγραφών της περιπτώσεως αυτής με λογιστικό ισότιμο. 9.9.11 Στο λογαριασμό 04 «Διάφοροι λογαριασμοί πληροφοριών χρεωστικοί», ο οποίος συλλειτουργεί μόνο με το λογαριασμό 08 «Διάφοροι λογαριασμοί πληροφοριών (πιστωτικοί)» παρακολουθούνται διάφορες πληροφορίες και στατιστικά στοιχεία. 9.9.12 Ο λογαριασμός 04 χρεώνεται με οποιαδήποτε αξία κρίνεται ότι απεικονίζει στους σχετικούς υπολογαριασμούς τις πληροφορίες ή τα στατιστικά στοιχεία που επιθυμεί να παρακολουθεί (π.χ. λογιστικό ισότιμο, προϋπολογιστικές αξίες ή ποσότητες), με πίστωση του λογαριασμού 08 και πιστώνεται όταν παύσει να υπάρχει το ενδιαφέρον παρακολουθήσεως των πληροφοριών ή των στατιστικών στοιχείων που επιλέγονται για παρακολούθηση, με χρέωση του λογαριασμού. 9.9.13 Για το λογαριασμό 05 «Δικαιούχοι αλλότριων περιουσιακών στοιχείων», ο οποίος συλλειτουργεί μόνο με το λογαριασμό 01, ισχύουν όσα αναφέρονται παραπάνω για το λογαριασμό 01. 9.9.14 Για το λογαριασμό 07 «Πιστωτικοί λογαριασμοί εγγυήσεων, εμπραγμάτων ασφαλειών και υποχρεώσεων αμφοτεροβαρών συμβάσεων», ο οποίος συλλειτουργεί μόνο με το λογαριασμό 03, ισχύουν όσα αναφέρονται παραπάνω για το λογαριασμό 03. 9.9.15 Για το λογαριασμό 08 «Διάφοροι λογαριασμοί πληροφοριών πιστωτικοί», ο οποίος συλλειτουργεί μόνο με το λογαριασμό 04, ισχύουν όσα αναφέρονται παραπάνω για το λογαριασμό 04.
02 Μαρτίου 2011

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 30
2 Μαρτίου 2011

ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 15
Περί ορισμού του περιεχομένου και του χρόνου έναρξης της εφαρμογής της Διπλογραφικής Λογιστικής Τροποποιημένης Ταμειακής Βάσης.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Έχοντας υπόψη:
α) Τις διατάξεις του άρθρου 76Β του ν.2362/1995 (ΦΕΚ Α΄ 247) όπως προστέθηκε με το άρθρο 44 του ν.3871/2010 (ΦΕΚ Α΄ 141).
β) Τις διατάξεις του άρθρου 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά όργανα, που κυρώθηκε με το άρθρο 1 του Π.Δ. 63/2005 ΦΕΚ (Α΄ 98).
γ) Την κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Οικονομικών αρ. 2672/3.12.2009 «Καθορισμός αρμοδιοτήτων του Υφυπουργού Οικονομικών Φίλιππου Σαχινίδη» (ΦΕΚ 2408 Β΄).
δ) Το γεγονός ότι δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού από την εφαρμογή του παρόντος Π.Δ.
ε) Την με αριθ. 271/2010 Γνωμοδότηση του E΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας, με πρόταση του
Υφυπουργού Οικονομικών, αποφασίζουμε:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9ΒΑΣΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΩΝ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ 9.1 Ομάδα 1η: Πάγιο Ενεργητικό 9.1.1 Περιουσιακά Στοιχεία που Περιλαμβάνονται στο Πάγιο Ενεργητικό 9.1.1.1 Στην πρώτη ομάδα περιλαμβάνεται το σύνολο των αγαθών, αξιών και δικαιωμάτων, που αποκτώνται για να παραμείνουν μακροχρόνια, με την ίδια περίπου μορφή, τα άυλα περιουσιακά στοιχεία τα έξοδα πολυετούς απόσβεσης και οι μακροπρόθεσμες απαιτήσεις. 9.1.1.2 Στο πάγιο ενεργητικό περιλαμβάνονται οι εξής κατηγορίες στοιχείων του Ενεργητικού: (α) Ενσώματα πάγια στοιχεία (λογαριασμοί 10 έως 15 και 17): Είναι τα υλικά αγαθά που αποκτώνται με σκοπό τη χρήση τους ως μέσα δράσης κατά τη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής τους, η οποία είναι οπωσδήποτε μεγαλύτερη από ένα έτος. (β) Άυλα περιουσιακά στοιχεία και έξοδα πολυετούς απόσβεσης (λογαριασμοί 16.05,16.13 και 16.16): Ο λογαριασμός 16.05 αναφέρεται στην αξία αγοράς λογισμικών προγραμμάτων Η/Υ, ο λογαριασμός 16.13 αφορά τα έξοδα έκδοσης ομολογιακών δανείων, και ο λογαριασμός 16.16 αφορά τις διαφορές έκδοσης και εξόφλησης ομολογιών. (γ) Συμμετοχές και μακροπρόθεσμες απαιτήσεις (λογαριασμός 18.00 έως 18.04): Είναι οι συμμετοχές σε άλλες οικονομικές μονάδες, οποιασδήποτε νομικής μορφής, που αποκτώνται με σκοπό την διαρκή κατοχή τους. 9.1.2 Επέκταση ή Προσθήκη, Βελτίωση, Συντήρηση και Επισκευή Ενσώματων Παγίων Περιουσιακών Στοιχείων 9.1.2.1 Επέκταση ή προσθήκη κτιρίου, κτιριακής εγκαταστάσεως ή και τεχνικού έργου είναι οποιαδήποτε μόνιμη αύξηση του όγκου, του μεγέθους ή της ωφελιμότητάς του, που γίνεται με τη χρησιμοποίηση κατά κανόνα δομικών υλικών. Επέκταση ή προσθήκη μηχανήματος, τεχνικής εγκατάστασης ή και μηχανολογικού εξοπλισμού είναι κάθε προσθήκη ή εργασία που γίνεται σ’ αυτά και αυξάνει το μέγεθος και κατά κανόνα την παραγωγική δυναμικότητά τους. 9.1.2.2 Βελτίωση ενσώματου πάγιου περιουσιακού στοιχείου είναι κάθε μεταβολή που γίνεται σ’ αυτό μετά από τεχνολογική επέμβαση και που έχει ως αποτέλεσμα, είτε την αύξηση του χρόνου της ωφέλιμης ζωής του, είτε την αύξηση της παραγωγικότητάς του, είτε τη μείωση του κόστους λειτουργίας του ή τη βελτίωση των συνθηκών χρησιμοποίησής του. 9.1.2.3 Συντήρηση ενσώματου πάγιου περιουσιακού στοιχείου είναι η τεχνολογική επέμβαση που γίνεται σ’ αυτό με σκοπό να διατηρείται στην αρχική παραγωγική ικανότητά του, για όσο το δυνατό μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. 9.1.2.4 Επισκευή ενσώματου πάγιου περιουσιακού στοιχείου είναι η αντικατάσταση ή επιδιόρθωση μερών αυτού, που έχουν καταστραφεί ή υποστεί βλάβη, με σκοπό την επαναφορά της παραγωγικής ικανότητάς του ή των συνθηκών λειτουργίας του στο επίπεδο που ήταν πριν από την καταστροφή ή τη βλάβη. 9.1.2.5 Το κόστος των επεκτάσεων ή των προσθηκών και των βελτιώσεων των παγίων περιουσιακών στοιχείων (περιπτ. 9.1.2.1 και 9.1.2.2) προσαυξάνει την αξία κτήσης τους και καταχωρείται στους σχετικούς λογαριασμούς των αυτών παγίων στοιχείων. 9.1.2.6 Τα έξοδα συντήρησης και επισκευής των παγίων περιουσιακών στοιχείων (περιπτ 9.1.2.3 και 9.1.2.4) είναι κόστος τρέχουσας μορφής και καταχωρούνται στους οικείους λογαριασμούς εξόδων κατ’ είδος της ομάδας 6. 9.1.3 Προσδιορισμός Αξίας Κτήσης Παγίων Περιουσιακών Στοιχείων 9.1.3.1 Με την έναρξη εφαρμογής του παρόντος Π.Δ. τα πάγια κατά την απόκτησή τους καταγράφονται αρχικά στην αξία κτήσης τους εκτός από τις περιπτώσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης και ανταλλαγής παγίων, οι οποίες αναλύονται παρακάτω. 9.1.3.2 Στην αξία κτήσης περιλαμβάνεται η τιμολογιακή αξία, οι φόροι που έχουν επιβαρύνει το αγαθό καθώς και τα έξοδα κτήσης του. 9.1.4 Ειδικές Περιπτώσεις 9.1.4.1 Με την πώληση του παγίου, εκτός από την εγγραφή του εσόδου, εξισώνεται ο λογαριασμός της κτήσης του παγίου και ταυτόχρονα ο λογαριασμός του ως αποσβεσμένου στην περίπτωση που έχουν γίνει αποσβέσεις. Εάν η τιμή πώλησης είναι μεγαλύτερη από την υπολειπόμενη αξία, η διαφορά εμφανίζεται ως έκτακτο κέρδος από πώληση παγίων, ενώ εάν είναι μικρότερη εμφανίζεται ως ζημιά από εκποίηση παγίων. 9.1.4.2 Εάν το πάγιο προς πώληση, καταστροφή ή ανταλλαγή δεν έχει απογραφεί και δεν εμφανίζεται στην ΚΧΘ της Κεντρικής Διοίκησης, τότε πριν από την πώλησή, καταστροφή ή ανταλλαγή του διακρίνονται οι εξής περιπτώσεις: (α) σε περίπτωση παγίου σημαντικής αξίας πραγματοποιείται εκτίμηση της αξίας του από το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών στην εύλογη αξία, (β) σε περίπτωση παγίου μικρής αξίας αυτό απογράφεται σε αξία μνείας. Η αξία που προκύπτει από τις ανωτέρω περιπτώσεις καταχωρείται σε χρέωση του αντίστοιχου λογαριασμού του περιουσιακού στοιχείου στο ενεργητικό και σε πίστωση της Καθαρής Θέσης Πολιτών. 9.1.4.3 Σε κάθε περίπτωση ανταλλαγής παγίων, τα ανταλλασσόμενα πάγια (χορηγούμενα και λαμβανόμενα) θα αποτιμώνται από το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών στην εύλογη αξία τους κατά την ημερομηνία ανταλλαγής. Διακρίνονται οι εξής περιπτώσεις: (α) εάν τα χορηγούμενα πάγια δεν είχαν απογραφεί έως και την ημερομηνία της ανταλλαγής τους, τότε η αποτίμησή τους θα πραγματοποιηθεί όπως αναλυτικά αναφέρεται στην παράγραφο 9.1.4.2 ανωτέρω, (β) εάν τα χορηγούμενα πάγια έχουν καταχωρηθεί σε αξία κτήσης, θα αποτιμώνται στην εύλογη αξία από το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών. Η διαφορά που θα προκύπτει από την ανωτέρω εκτίμηση, καταχωρείται στον αντίστοιχο λογαριασμό του περιουσιακού στοιχείου που αφορά, με ισόποση εγγραφή της Καθαρής Θέσης Πολιτών. (γ) εάν τα ανταλλασσόμενα πάγια είναι όμοια και ίσης αξίας, οι μεταβολές που γίνονται είναι μόνο στο μητρώο παγίων, όπου διαγράφεται η προηγούμενη μερίδα και εγγράφεται η νέα, (δ) εάν τα λαμβανόμενα πάγια είναι μεγαλύτερης αξίας από τα χορηγούμενα η πλεονάζουσα αξία λογίζεται ως έκτακτο έσοδο, (ε) εάν τα χορηγούμενα πάγια είναι μεγαλύτερης αξίας από τα λαμβανόμενα η διαφορά θα λογίζεται ως έκτακτη ζημιά. 9.1.4.4 Με την απόσυρση ή την καταστροφή παγίου, μειώνονται η αξία κτήσης του και οι σωρευμένες αποσβέσεις του, που έχουν πραγματοποιηθεί, ενώ η διαφορά μεταξύ αξίας κτήσης και σωρευμένων αποσβέσεων εμφανίζεται ως έκτακτη ζημιά από καταστροφή ή απόσυρση παγίου. 9.1.4.5 Τα στοιχεία του Ενεργητικού που λαμβάνονται δωρεάν, εφόσον είναι ακίνητα, καταχωρούνται σε αξία εκτίμησης από το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών και εφόσον είναι κινητά πάγια στοιχεία, καταχωρούνται σε αξία μνείας. Ταυτόχρονα προσαυξάνεται ισόποσα το αποθεματικό από δωρεές στο σκέλος του Παθητικού. 9.1.4.6 Το κόστος απαλλοτρίωσης καταχωρείται στην αξία κτήσης των παγίων στοιχείων, για τα οποία πραγματοποιείται η απαλλοτρίωση. 9.1.4.7 Εάν μεταφέρεται ένα πάγιο από μία υπηρεσιακή θέση σε άλλη, τότε είτε μεταβάλλονται στοιχεία του παγίου στο μητρώο παγίων, είτε διαγράφονται η αξία κτήσης του και οι σωρευμένες αποσβέσεις του από την αρχική θέση του παγίου και εγγράφονται στη νέα θέση του παγίου, αντίστοιχα και η αποσβεσμένη αξία του. Σε περίπτωση μεταφοράς παγίων για τα οποία δεν έχει πραγματοποιηθεί απογραφή, εφαρμόζονται οι διατάξεις της παραγράφου 9.1.4.2 αναλόγως. 9.1.5 Μισθώσεις 9.1.5.1 Μίσθωση (leasing) είναι η συμφωνία κατά την οποία το ένα συμβαλλόμενο μέρος (εκμισθωτής) παραδίδει στο άλλο συμβαλλόμενο μέρος (μισθωτής) έναντι ενοικίου τη χρήση ενός παγίου ενεργητικού στοιχείου (ιδιοκτησίας του εκμισθωτή) για μια προκαθορισμένη χρονική περίοδο. 9.1.5.2 Για τις περιπτώσεις στις οποίες η Κεντρική Διοίκηση κατέχει ένα πάγιο περιουσιακό στοιχείο και μεταβιβάζει το δικαίωμα χρήσης του στοιχείου αυτού σε μια οικονομική οντότητα, η Κεντρική Διοίκηση καλείται «εκμισθωτής» και η οικονομική οντότητα «μισθωτής». Αντίθετα, όταν μια οικονομική οντότητα κατέχει ένα πάγιο περιουσιακό στοιχείο και μεταβιβάζει το δικαίωμα χρήσης του στοιχείου αυτού στην Κεντρική Διοίκηση, η οικονομική οντότητα καλείται «εκμισθωτής» και η Κεντρική Διοίκηση «μισθωτής». Οι πληρωμές από την οικονομική οντότητα προς την Κεντρική Διοίκηση και αντιστρόφως, σε αντάλλαγμα της μεταβίβασης των δικαιωμάτων χρήσης καλούνται «μισθώματα». Η μίσθωση διακρίνεται σε λειτουργική και χρηματοδοτική μίσθωση. 9.1.5.3 Κατά τη λειτουργική μίσθωση, ο μισθωτής αποκτά το δικαίωμα να χρησιμοποιεί ένα πάγιο περιουσιακό στοιχείο για μια ορισμένη χρονική περίοδο. Όταν λήξει η περίοδος μίσθωσης, ο εκμισθωτής μπορεί να εκμισθώσει το αγαθό σε άλλον μισθωτή ή να το χρησιμοποιήσει με οποιοδήποτε άλλο τρόπο. Τα καταβαλλόμενα μισθώματα καταχωρούνται από τον μισθωτή στο λογαριασμό 62.04 «Ενοίκια» και σε ιδιαίτερους (κατά κατηγορία ή είδος παγίου περιουσιακού στοιχείου) τριτοβάθμιούς του, που δημιουργούνται σύμφωνα με τις κατά περίπτωση ανάγκες, όπως: (α) 62.04.00 «Ενοίκια εδαφικών εκτάσεων», (β) 62.04.01 «Ενοίκια κτιρίων τεχνικών έργων», (γ) 62.04.02 «Ενοίκια μηχανημάτων και λοιπού μηχανολογικού εξοπλισμού», (δ) 62.04.03 «Ενοίκια μεταφορικών μέσων», (ε) 62.04.04 «Ενοίκια επίπλων και λοιπού εξοπλισμού», και (στ) 62.04.09 «Λοιπές μισθώσεις». 9.1.5.4 Κατά τη χρηματοδοτική μίσθωση, ο εκμισθωτής μεταβιβάζει στον μισθωτή τη χρήση του παγίου στοιχείου μαζί με όλα τα συνήθη δικαιώματα και κινδύνους του ιδιοκτήτη. Συνήθως, αναλαμβάνει και την υποχρέωση να μεταβιβάσει την κυριότητα του παγίου στο μισθωτή, στη λήξη της σύμβασης, έναντι ενός συμβολικού ποσού (ή και δωρεάν). 9.1.5.5 Το εάν μία μίσθωση είναι χρηματοδοτική ή λειτουργική εξαρτάται από την ουσία της συναλλαγής και όχι από τη μορφή του συμβολαίου. Ενδείξεις, οι οποίες μεμονωμένα ή σε συνδυασμό μπορούν να συνεπάγονται την κατάταξη μιας μίσθωσης ως χρηματοδοτικής, είναι οι εξής: (α) η μίσθωση μεταβιβάζει την κυριότητα του παγίου στοιχείου στο μισθωτή, μέχρι τη λήξη της μισθωτικής περιόδου, (β) ο μισθωτής έχει το δικαίωμα αγοράς του παγίου στοιχείου σε τιμή που εκτιμάται ότι θα είναι επαρκώς χαμηλότερη από την εύλογη αξία κατά την ημερομηνία άσκησης του δικαιώματος, έτσι ώστε, κατά την έναρξη της μίσθωσης, να θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι το δικαίωμα θα ασκηθεί, (γ) η διάρκεια της μίσθωσης εκτείνεται στο μεγαλύτερο μέρος της οικονομικής ζωής του περιουσιακού στοιχείου, έστω και αν ο τίτλος κυριότητας δε μεταβιβάζεται, (δ) κατά την έναρξη της μίσθωσης, η παρούσα αξία των ελάχιστων καταβολών μισθωμάτων ισούται ουσιαστικά τουλάχιστον με το σύνολο της εύλογης αξίας του μισθωμένου παγίου περιουσιακού στοιχείου και (ε) τα μισθωμένα πάγια στοιχεία είναι ειδικής φύσης, ώστε μόνον ο μισθωτής μπορεί να τα χρησιμοποιεί χωρίς να απαιτούνται σοβαρές τροποποιήσεις. 9.1.5.6 Ενδείξεις οι οποίες μεμονωμένα ή σε συνδυασμό μπορούν επίσης να συνεπάγονται την κατάταξη μιας μίσθωσης ως χρηματοδοτικής, είναι οι εξής: (α) αν ο μισθωτής έχει το δικαίωμα να ακυρώσει τη μίσθωση, οι ζημίες του εκμισθωτή που συνδέονται με την ακύρωση καλύπτονται από το μισθωτή, (β) κέρδη και ζημίες από τη διακύμανση της εύλογης αξίας του υπολείμματος ανήκουν στο μισθωτή (για παράδειγμα με τη μορφή έκπτωσης του μισθώματος που ισούται με το μεγαλύτερο μέρος του προϊόντος της πώλησης στη λήξη της μίσθωσης), και (γ) ο μισθωτής έχει τη δυνατότητα να παρατείνει τη μίσθωση με μίσθωμα σημαντικά χαμηλότερο από τα τρέχοντα μισθώματα της αγοράς. 9.1.5.7 Ο λογιστικός χειρισμός της χρηματοδοτικής μίσθωσης για το μισθωτή έχει ως εξής: (α) Κατά την έναρξη της μισθωτικής περιόδου, τα περιουσιακά στοιχεία και οι αντίστοιχες υποχρεώσεις αναγνωρίζονται στις οικονομικές καταστάσεις, αρχικά με ποσό ίσο με την εύλογη αξία της μισθούμενης ιδιοκτησίας ή, εφόσον είναι χαμηλότερη, με την παρούσα αξία των ελάχιστων πληρωμών μίσθωσης. Για τον υπολογισμό της παρούσας αξίας λαμβάνεται υπόψη το αποτελεσματικό επιτόκιο της μίσθωσης ή, εφόσον αυτό δεν είναι προσδιορίσιμο, το επαυξητικό επιτόκιο του μισθωτή. Το αποτελεσματικό επιτόκιο της μίσθωσης είναι εκείνο το επιτόκιο που προεξοφλεί μελλοντικές καταβολές τοις μετρητοίς για τη διάρκεια της χρηματοοικονομικής υποχρέωσης και προσδιορίζεται ως εξής: (i) Κατά τον υπολογισμό του αποτελεσματικού επιτοκίου, η Κεντρική Διοίκηση υπολογίζει τις ταμειακές ροές λαμβάνοντας υπόψη όλους τους συμβατικούς όρους που διέπουν τη χρηματοοικονομική υποχρέωση. (ii) Στον υπολογισμό λαμβάνονται υπόψη όλες οι αμοιβές και οι μονάδες που καταβλήθηκαν μεταξύ των συμβαλλομένων, που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του αποτελεσματικού επιτοκίου, το κόστος συναλλαγής και κάθε επαύξηση. (iii) Στις περιπτώσεις που είναι αδύνατη η αξιόπιστη εκτίμηση των ταμειακών ροών της χρηματοοικονομικής υποχρέωσης, η Κεντρική Διοίκηση χρησιμοποιεί τις συμβατικές ταμειακές ροές για ολόκληρη τη συμβατική διάρκεια της χρηματοοικονομικής υποχρέωσης. (iv) Αν η Κεντρική Διοίκηση αναθεωρήσει τις εκτιμήσεις των καταβολών της, θα προσαρμόσει τη λογιστική αξία της χρηματοοικονομικής υποχρέωσης ώστε να αντανακλά τις πραγματικές και αναθεωρημένες εκτιμώμενες ταμειακές ροές. Η Κεντρική Διοίκηση υπολογίζει εκ νέου τη λογιστική αξία, υπολογίζοντας την παρούσα αξία των εκτιμώμενων μελλοντικών ταμειακών ροών στο αρχικό αποτελεσματικό επιτόκιο της χρηματοοικονομικής υποχρέωσης. Η προσαρμογή αναγνωρίζεται ως έσοδο ή έξοδο στα αποτελέσματα. (β) Αρχικά άμεσα κόστη που πραγματοποιούνται για συγκεκριμένες μισθωτικές δραστηριότητες, όπως στη διαπραγμάτευση του μισθώματος και στην εξασφάλιση του μισθίου και τα οποία επιβαρύνουν τον μισθωτή, αποτελούν μέρος της τιμής κτήσης του στοιχείου του ενεργητικού. (γ) Με την αξία της αρχικής αναγνώρισης, πιστώνεται ο λογαριασμός μακροπρόθεσμης υποχρέωσης 45.99 «Υποχρεώσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης» με χρέωση των οικείων λογαριασμών των παγίων στοιχείων, π.χ. 10 «Εδαφικές εκτάσεις», 11 «Κτίρια−εγκαταστάσεις κτιρίων−τεχνικά έργα», 12 «Μηχανήματα−τεχνικές εγκαταστάσεις−λοιπός μηχανολογικός εξοπλισμός», 13 «Μεταφορικά μέσα», και 14 «΄Επιπλα και λοιπός εξοπλισμός». Οι ελάχιστες καταβολές μισθωμάτων επιμερίζονται σε χρηματοδοτική επιβάρυνση (τόκους) και σε μείωση της ανεξόφλητης υποχρέωσης (χρεολύσιο). Η χρηματοδοτική επιβάρυνση πρέπει να κατανέμεται στη διάρκεια της μισθωτικής περιόδου, ούτως ώστε να προκύπτει ένα σταθερό περιοδικό επιτόκιο επί του ανεξόφλητου υπολοίπου της υποχρέωσης. Τα ενδεχόμενα μισθώματα αναγνωρίζονται ως έξοδα στις περιόδους κατά τις οποίες πραγματοποιούνται. (δ) Με την καταβολή των μισθωμάτων, τα οποία περιλαμβάνουν το χρεολύσιο και τους τόκους της περιόδου, χρεώνεται ο λογαριασμός της υποχρέωσης (με το χρεολύσιο) και ο οικείος λογαριασμός των εξόδων χρηματοδότηση 62.04.90 «Δαπάνες χρηματοδοτικής μίσθωσης» (με τους τόκους της περιόδου), καθώς και με πίστωση του λογαριασμού 38 «Χρηματικά διαθέσιμα». (ε) Τα μισθωμένα πάγια στοιχεία αποσβένονται με βάση την ωφέλιμη ζωή τους. Εάν προβλέπεται να μην μεταβιβαστεί, στο τέλος της μισθωτικής περιόδου, η κυριότητα στο μισθωτή, τότε η απόσβεση γίνεται εντός της μικρότερης περιόδου μεταξύ της ωφέλιμης ζωής και της διάρκειας της μίσθωσης. 9.1.5.8 Ο λογιστικός χειρισμός της χρηματοδοτικής μίσθωσης για τον εκμισθωτή έχει ως εξής: (α) Τα κατεχόμενα πάγια στοιχεία που τελούν υπό χρηματοδοτική μίσθωση εμφανίζονται ως απαίτηση ποσού, ίσου με την καθαρή επένδυση στη μίσθωση. Καθαρή επένδυση είναι η ακαθάριστη επένδυση στη μίσθωση, προεξοφλούμενη με το τεκμαρτό επιτόκιο της μίσθωσης. Η ακαθάριστη επένδυση στη μίσθωση είναι το σύνολο των ελάχιστων καταβολών μισθωμάτων που μπορεί να απαιτήσει ο εκμισθωτής βάσει της χρηματοδοτικής μίσθωσης, και κάθε μη εγγυημένης υπολειμματικής αξίας που δικαιούται ο εκμισθωτής. (β) Με βάση την αξία της καθαρής επένδυσης, χρεώνεται ο λογαριασμός 18.14 «Απαιτήσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης» με πίστωση, των αντίστοιχων παγίων περιουσιακών στοιχείων. Σε περίπτωση που το ποσό της καθαρής επένδυσης είναι διαφορετικό από τη λογιστική αξία των παγίων στοιχείων, η διαφορά (κέρδος ή ζημιά) θα καταχωρείται είτε στο λογαριασμό 56.90.01.0000 «΄Εσοδα επομένων χρήσεων από χρηματοδοτικές μισθώσεις» σε περίπτωση κέρδους, είτε στο λογαριασμό 36.00.01.0000 «΄Εξοδα επομένων χρήσεων από χρηματοδοτικές μισθώσεις» σε περίπτωση ζημιάς, και θα μεταφέρεται σταδιακά στα αποτελέσματα, κατά τη διάρκεια της μίσθωσης, με πίστωση του λογαριασμού 81.03.00 «κέρδη από εκποίηση παγίων» ή του λογαριασμού 81.02.00 «ζημιές από εκποίηση παγίων» αντίστοιχα. (γ) Με τα εισπρακτέα μισθώματα κάθε περιόδου χρεώνεται ο λογαριασμός 33 «Χρεώστες διάφοροι», στις βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις (μέσω του οποίου πραγματοποιείται και η είσπραξη των μισθωμάτων) με πίστωση του λογαριασμού 18.14 «Απαιτήσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης» με το ποσό του χρεολυσίου της περιόδου, ενώ το ποσό του μισθώματος που αντιστοιχεί σε έσοδα από τόκους θα καταχωρείται στο λογαριασμό 76.00.04 «Τόκοι λοιπών περιπτώσεων». 9.1.5.9 Μια συναλλαγή πώλησης και επαναμίσθωσης συνεπάγεται την πώληση ενός παγίου περιουσιακού στοιχείου και στη συνέχεια την επαναμίσθωση του ίδιου παγίου περιουσιακού στοιχείου. Ο λογιστικός χειρισμός μιας συναλλαγής πώλησης και επαναμίσθωσης εξαρτάται από το είδος της μίσθωσης. Ειδικότερα για την πώληση και επαναμίσθωση ισχύουν τα παρακάτω: (α) Σε περίπτωση που μία συμφωνία πώλησης και επαναμίσθωσης καταλήγει σε μία χρηματοδοτική μίσθωση, το κέρδος από την πώληση δεν αναγνωρίζεται στην ΚΧΕ αλλά στην ΚΧΘ στο λογαριασμό 56.90.01.0000 «΄Εσοδα επομένων χρήσεων από χρηματοδοτικές μισθώσεις» και αποσβένεται στη διάρκεια της μίσθωσης με πίστωση του λογαριασμού 81.03.00 «Κέρδη από εκποίηση παγίων». Σε περίπτωση που η παραπάνω συμφωνία καταλήξει σε ζημιές, τότε οι ζημιές αυτές καταχωρούνται στην ΚΧΘ στον λογαριασμό 36.00.01.0000 «΄Εξοδα επομένων χρήσεων από χρηματοδοτικές μισθώσεις» και αποσβένεται στη διάρκεια της μίσθωσης με πίστωση του λογαριασμού 81.02.00 «Ζημίες από εκποιήσεις παγίων». (β) Σε περίπτωση που μία συμφωνία πώλησης και επαναμίσθωσης καταλήγει σε μία λειτουργική μίσθωση και η συναλλαγή έγινε αναμφισβήτητα στην εύλογη αξία, το αποτέλεσμα από την πώληση αναγνωρίζεται στην ΚΧΕ Σε περίπτωση κέρδους χρησιμοποιείται ο λογαριασμός 81.03.00 «Κέρδη από εκποίηση παγίων» και σε περίπτωση ζημιάς χρησιμοποιείται ο λογαριασμός 81.02.00 «Ζημίες από εκποίηση παγίων». (γ) Σε περίπτωση που μία συμφωνία πώλησης και επαναμίσθωσης καταλήγει σε μία λειτουργική μίσθωση και η συναλλαγή έγινε σε αξία χαμηλότερη της εύλογης αξίας, το αποτέλεσμα θα αναγνωρίζεται στον λογαριασμό 81.02.00 «Ζημίες από εκποίηση παγίων», εκτός εάν ο μισθωτής πρόκειται να αποζημιωθεί με μικρότερες μελλοντικές πληρωμές στη διάρκεια της μίσθωσης, οπότε το αποτέλεσμα αναγνωρίζεται στην ΚΧΘ στο λογαριασμό 36.00.01.0000 «΄Εξοδα επομένων χρήσεων από χρηματοδοτικές μισθώσεις» και αποσβένεται στη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής του παγίου στοιχείου του ενεργητικού. (δ) Σε περίπτωση που μία συμφωνία πώλησης και επαναμίσθωσης καταλήγει σε μία λειτουργική μίσθωση και η συναλλαγή έγινε σε αξία μεγαλύτερη της εύλογης, το πάνω από την εύλογη αξία ποσό αναγνωρίζεται στην ΚΧΘ στο λογαριασμό 56.90.01.0000 «΄Εσοδα επομένων χρήσεων από χρηματοδοτικές μισθώσεις» και θα αποσβένεται στη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής του παγίου στοιχείου του ενεργητικού ενώ το υπόλοιπο αποτέλεσμα αναγνωρίζεται στον λογαριασμό 81.03.00 «Κέρδη από εκποίηση παγίων». 9.1.5.10 Για τον προσδιορισμό της εύλογης αξίας, στο πλαίσιο του λογιστικού χειρισμού των χρηματοδοτικών μισθώσεων, η εκτίμηση διενεργείται από το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών. 9.1.6 Οι Αποσβέσεις των Παγίων Στοιχείων του Ενεργητικού 9.1.6.1 Στη ΔΛΤΤΒ δεν πραγματοποιούνται αποσβέσεις των παγίων στοιχείων του Ενεργητικού (πλην των περιπτώσεων αποσβέσεων των εξόδων πολυετούς απόσβεσης). 9.1.6.2 Εννοιολογικοί Προσδιορισμοί (α) Απόσβεση είναι η χρονική κατανομή της αποσβεστέας αξίας του παγίου στοιχείου, στο χρόνο που υπολογίζεται με βάση την ωφέλιμη διάρκεια της ζωής του και, συνακόλουθα, η λογιστική απεικόνιση και ο καταλογισμός της σε καθεμία χρήση της ωφέλιμης ζωής του. Οι αποσβέσεις κάθε χρήσης βαρύνουν το λειτουργικό κόστος, ή, όταν πρόκειται για αποσβέσεις που δεν ενσωματώνονται στο λειτουργικό κόστος, βαρύνουν απευθείας τα αποτελέσματα χρήσης. Το ποσό της ετήσιας απόσβεσης αντιπροσωπεύει την κατά τη διάρκεια του έτους μείωση της αξίας του παγίου στοιχείου, που επέρχεται λόγω της χρήσης του, της παρόδου του χρόνου και της οικονομικής απαξίωσής του. (β) Αποσβέσιμο πάγιο στοιχείο είναι το ενσώματο ή άυλο πάγιο στοιχείο που αποκτάται από την Κεντρική Διοίκηση για διαρκή παραγωγική χρήση και έχει διάρκεια ωφέλιμης ζωής περιορισμένη, πάντως μεγαλύτερη από ένα έτος. (γ) Ωφέλιμη ζωή είναι είτε η χρονική περίοδος κατά την οποία υπολογίζεται ότι το αποσβέσιμο πάγιο στοιχείο θα χρησιμοποιείται παραγωγικά είτε η ολική ποσότητα παραγωγής του ή το ολικό έργο το οποίο αναμένεται να επιτύχει η Κεντρική Διοίκηση από αυτό το πάγιο στοιχείο (π.χ. ωφέλιμη διάρκεια ζωής μηχανήματος μετρημένη σε παραγωγικές ώρες). (δ) Αποσβεστέα αξία ενός αποσβέσιμου παγίου στοιχείου είναι το ιστορικό κόστος του ή άλλο ποσό νομότυπης μεταγενέστερης αποτίμησής του (π.χ. αξία αναπροσαρμογής που επιβλήθηκε από το νόμο ή αξία που έχει προκύψει από εκτίμηση λόγω συγχωνεύσεως) μειωμένη κατά την υπολειμματική αξία του. 9.1.6.3 Γενικές Αρχές Λογισμού των Αποσβέσεων (α) Η αποσβεστέα αξία των παγίων στοιχείων κατανέμεται σε κάθε λογιστική χρήση, κατά τη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής τους, με ομοιόμορφο τρόπο. Για τον υπολογισμό των αποσβέσεων εφαρμόζεται η μέθοδος της σταθερής απόσβεσης. (β) Οι αποσβέσεις υπολογίζονται με βάση τους προβλεπόμενους από την κείμενη νομοθεσία συντελεστές ετήσιας τακτικής απόσβεσης για κάθε κατηγορία αποσβέσιμων παγίων στοιχείων. Οι συντελεστές αυτοί, κατά τεκμήριο, καλύπτουν τη φυσική φθορά από τη χρήση και από την πάροδο του χρόνου καθώς και την οικονομική απαξίωση των οικείων στοιχείων. (γ) Ο υπολογισμός των αποσβέσεων αρχίζει από τη στιγμή που το πάγιο στοιχείο αρχίζει να χρησιμοποιείται ή να λειτουργεί. Αν ο χρόνος αυτός δεν συμπίπτει με την έναρξη της λογιστικής χρήσης, η απόσβεση υπολογίζεται σε τόσα δωδέκατα της ετήσιας απόσβεσης, όσοι είναι οι μήνες μέχρι το τέλος της χρήσης, στους οποίους περιλαμβάνεται και ο μήνας μέσα στον οποίο το πάγιο στοιχείο αρχίζει να χρησιμοποιείται ή να λειτουργεί. 9.1.6.4 Γενικά Θέματα Σχετικά με τις Αποσβέσεις (α) Οι αποσβέσεις που διενεργούνται για κάθε λογιστική χρήση καταλογίζονται σε αυτή, με χρέωση των λογαριασμών 66 «Αποσβέσεις παγίων» και με πίστωση των από το ΣΛΓΛ προβλεπόμενων αντίθετων λογαριασμών της ομάδας 1, 10.99 «Aποσβεσμένες εδαφικές εκτάσεις», 11.99 «Αποσβεσμένα κτίρια − εγκαταστάσεις κτιρίων − τεχνικά έργα», 12.99 «Αποσβεσμένα μηχανήματα − τεχνικές εγκαταστάσεις − λοιπός μηχανολογικός εξοπλισμός», 13.99 «Αποσβεσμένα μέσα μεταφοράς», 14.99 «Αποσβεσμένα έπιπλα και λοιπός εξοπλισμός» και 16.99 «Αποσβεσμένα έξοδα». (β) Από τις αποσβέσεις που διενεργούνται σε κάθε χρήση, οι τακτικές, που θεωρούνται ότι αφορούν το λειτουργικό κόστος (δηλαδή όλες τις λειτουργίες του Δημοσίου) καταχωρούνται στη χρέωση του λογαριασμού 66 «Αποσβέσεις παγίων» και τελικά μεταφέρονται στο λογαριασμό 80.00 «Γενική Εκμετάλλευση». 9.1.7 Λογαριασμός 10 «Εδαφικές εκτάσεις» 9.1.7.1 Εδαφικές εκτάσεις είναι τα οικόπεδα, γήπεδα, αγροτεμάχια, δάση, ορυχεία, μεταλλεία, λατομεία, και γενικά οποιαδήποτε έκταση γης, της οποίας η κυριότητα ανήκει στο Δημόσιο. 9.1.7.2 Οι εδαφικές εκτάσεις διακρίνονται σε εκείνες που έχουν απεριόριστη ωφέλιμη ζωή, όπως οικόπεδα, γήπεδα και αγροτεμάχια, και σε αυτές που η ωφέλιμη ζωή τους είναι περιορισμένη και για το λόγο αυτό η αξία τους είναι αποσβεστέα. Στην τελευταία αυτή κατηγορία ανήκουν για παράδειγμα τα ορυχεία, τα μεταλλεία και τα λατομεία. 9.1.7.3 Στο λογαριασμό 10 «Εδαφικές εκτάσεις» και με ιδιαίτερη κωδικοποίηση παρακολουθούνται τα κοινόχρηστα περιουσιακά στοιχεία της Κεντρικής Διοίκησης (οδικό δίκτυο, κ.λπ.). 9.1.7.4 Τα έργα διαμόρφωσης των γηπέδων και άλλων εδαφικών εκτάσεων διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: (α) Σε εκείνα που δεν φθείρονται (π.χ. εκβραχισμοί ή ισοπεδώσεις) και επομένως προσδίδουν αξία στο γήπεδο, συνεπώς τα σχετικά έξοδα αυξάνουν την αξία κτήσης του. (β) Σε εκείνα που φθείρονται (π.χ. κατεδάφιση παλαιού κτιρίου, πλακόστρωση, αποχέτευση) και επομένως υπόκεινται σε τμηματική απόσβεση, υπό την προϋπόθεση ότι δεν επακολουθεί ανέγερση κτιρίου, γιατί τότε προσαυξάνουν το κόστος ανέγερσής του. 9.1.7.5 Τα γήπεδα−οικόπεδα και άλλες εδαφικές εκτάσεις, κατά κανόνα, δε φθείρονται από τη χρήση τους ή την πάροδο του χρόνου και για το λόγο αυτό δεν αποσβένονται. Όταν όμως για εδαφικές εκτάσεις υπάρχει κίνδυνος οικονομικής απαξίωσης υποτίμησης, τότε σχηματίζεται ειδική πρόβλεψη, η οποία καταχωρείται στο λογαριασμό 44.10 «Προβλέψεις απαξιώσεων και υποτιμήσεων πάγιων στοιχείων» με χρέωση των οικείων υπολογαριασμών του λογαριασμού 83. 9.1.8 Λογαριασμός 11 «Κτίρια − Εγκαταστάσεις κτιρίων − Τεχνικά έργα» 9.1.8.1 Κτίρια είναι οι οικοδομικές κατασκευές που γίνονται με τη χρησιμοποίηση δομικών υλικών και προορίζονται για γραφεία, κατοικίες, αποθήκες ή άλλη δραστηριότητα. 9.1.8.2 Εγκαταστάσεις κτιρίων είναι πρόσθετες εγκαταστάσεις, όπως ηλεκτρικές, υδραυλικές, μηχανολογικές, κλιματιστικές, τηλεπικοινωνιακές, αποχέτευσης, πνευματικής ή μη μεταφοράς, ενδοσυνεννόησης, και άλλες, οι οποίες είναι συνδεμένες με το κτίριο κατά τέτοιο τρόπο, ώστε ο αποχωρισμός τους να μην είναι δυνατό να γίνει εύκολα και χωρίς βλάβη της ουσίας τους ή του κτιρίου. Οι εγκαταστάσεις αυτές παρακολουθούνται στους ίδιους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 11.00 «Κτίρια − Εγκαταστάσεις Κτιρίων» στους οποίους παρακολουθούνται τα κτίρια στα οποία είναι ενσωματωμένες ή συνδεδεμένες. Τα κτίρια−εγκαταστάσεις κτιρίων και τα τεχνικά έργα παρακολουθούνται στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 11 έπειτα από καταχώρηση σε αυτούς: (α) της αξίας κτήσης τους (αγοράς, εκτίμησης όταν πρόκειται για εισφορά, παραχώρηση κ.λπ.) ή της αξίας που προκύπτει μετά από νόμιμη αναπροσαρμογή της αξίας κτήσης και, (β) του κόστους κατασκευής τους, όταν πρόκειται για ιδιοκατασκευές. Η αξία κτήσης των κτιρίων και τεχνικών έργων προσαυξάνεται με την αξία των επεκτάσεων ή προσθηκών και των βελτιώσεων που γίνονται κάθε φορά. 9.1.8.3 Τεχνικά έργα είναι κατά κανόνα μόνιμες, τεχνικές κατασκευές με τις οποίες τροποποιείται το φυσικό περιβάλλον με σκοπό την εξυπηρέτηση των δραστηριοτήτων (π.χ. δρόμοι, πλατείες, λιμάνια, φράγματα, λίμνες, διώρυγες, περιφράξεις, σήραγγες, γέφυρες, αεροδρόμια ή στάδια). 9.1.8.4 Ο λογαριασμός 11.05 «Οδικό δίκτυο» αναφέρεται σε εσωτερικές εγκαταστάσεις σε ιδιόχρηστους χώρους (π.χ. εσωτερικό οδικό δίκτυο μέσα σε ένα στρατώνα) και διακρίνεται από το λογαριασμό 10.06 «Εθνικό οδικό δίκτυο», καθόσον ο μεν δεύτερος αναφέρεται στο εθνικό δίκτυο της χώρας, ενώ ο λογαριασμός 11.05 «Οδικό δίκτυο» αναφέρεται σε εσωτερικές εγκαταστάσεις σε ιδιόχρηστους χώρους (π.χ. μέσα σε ένα στρατώνα υπάρχει εσωτερικό οδικό δίκτυο). 9.1.9 Λογαριασμός 12 «Μηχανήματα − Τεχνικές εγκαταστάσεις − Λοιπός μηχανολογικός εξοπλισμός» 9.1.9.1 Στο λογαριασμό 12.00 «Μηχανήματα − Εργαλεία − Μηχανολογικά όργανα» παρακολουθούνται οι μηχανολογικές κατασκευές, μόνιμα εγκαταστημένες ή κινητές, οι οποίες χρησιμεύουν για να αποσπούν από τη φύση, να επεξεργάζονται ή να μετασχηματίζουν υλικά αγαθά ή για να παρέχουν υπηρεσίες. 9.1.9.2 Στο λογαριασμό 12.01 «Τεχνικές εγκαταστάσεις» παρακολουθούνται οι τεχνικές κατασκευές και γενικά τεχνολογικές διευθετήσεις που γίνονται για τη μόνιμη εγκατάσταση μηχανημάτων και τη σύνδεσή τους. Στον ίδιο λογαριασμό παρακολουθούνται και οι κάθε είδους εγκαταστάσεις, οι οποίες, χωρίς να συσχετίζονται με τα μηχανήματα, έχουν σχέση με το παραγωγικό και γενικά με το λειτουργικό κύκλωμα (π.χ. εγκαταστάσεις θέρμανσης, υδραυλικές και τηλεφωνικές εγκαταστάσεις ή αποθηκευτικές δεξαμενές), με την προϋπόθεση ότι δεν είναι συνδεμένες με τις κτιριακές εγκαταστάσεις ή είναι συνδεδεμένες με αυτές, αλλά κατά τρόπο που ο αποχωρισμός τους είναι δυνατό να συντελεστεί εύκολα και χωρίς βλάβη της ουσίας τους ή των κτιριακών εγκαταστάσεων. 9.1.9.3 Στο λογαριασμό 12.02 «Λοιπός μηχανολογικός εξοπλισμός» παρακολουθείται ο λοιπός μηχανολογικός εξοπλισμός όπως φορητά μηχανήματα, διάφορα μηχανολογικά όργανα, όπως π.χ. μετρήσεων, πειραματισμών ή ελέγχων. 9.1.9.4 Στο λογαριασμό 12.90 «Μηχανήματα και λοιπός εξοπλισμός στον ΟΔΔΥ για εκποίηση» παρακολουθούνται τα μηχανήματα και λοιπός εξοπλισμός που βρίσκεται στον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Υλικού (ΟΔΔΥ) για εκποίηση. 9.1.9.5 Τα μηχανήματα, οι τεχνικές εγκαταστάσεις και ο λοιπός μηχανολογικός εξοπλισμός παρακολουθούνται στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 12 έπειτα από καταχώρηση σε αυτούς: (α) Της αξίας κτήσης τους που αποτελείται από την τιμολογιακή αξία αγοράς που αναγράφεται στα οικεία τιμολόγια αγοράς, μειωμένη κατά τις τυχόν χορηγημένες από τους προμηθευτές εκπτώσεις και από τα ειδικά έξοδα αγοράς, δηλαδή εκείνα που πραγματοποιούνται κατά τρόπο άμεσο για κάθε συγκεκριμένη αγορά, μέχρι να παραληφθεί το πάγιο. (β) Η παραπάνω αξία κτήσης και το κόστος ιδιοκατασκευής προσαυξάνεται με την αξία των επεκτάσεων ή προσθηκών και βελτιώσεων που γίνονται κάθε φορά. 9.1.9.6 Σχετικά με τις αποσβέσεις των παγίων του λογαριασμού 12 (μηχανημάτων − τεχνικών εγκαταστάσεων − λοιπού μηχανολογικού εξοπλισμού) ισχύουν όσα αναφέρονται στην ενότητα 9.1.6 (οι αποσβέσεις των παγίων στοιχείων). 9.1.10 Λογαριασμός 13 «Μεταφορικά μέσα» 9.1.10.1 Στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 13 παρακολουθούνται τα κάθε είδους οχήματα με τα οποία διενεργούνται μεταφορές και μετακινήσεις προσωπικού και υλικών αγαθών, είτε μέσα στους χώρους, είτε έξω από αυτούς. 9.1.10.2 Σχετικά με τη λειτουργία και άλλες λεπτομέρειες που αφορούν τους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 13 ισχύουν ανάλογα όσα ορίζονται στην παρ. 9.1.9 για το λογαριασμό 12. 9.1.11 Λογαριασμός 14 «΄Επιπλα και λοιπός εξοπλισμός» 9.1.11.1 Στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 14 παρακολουθούνται τα έπιπλα και ο λοιπός εξοπλισμός των διαφόρων κτιριακών χώρων (π.χ. γραφείων, εργαστηρίων, αποθηκών κ.λπ.). 9.1.11.2 Στον υπολογαριασμό 14.00 «΄Επιπλα και σκεύη» παρακολουθούνται τα κινητά αντικείμενα ή εκείνα που είναι εγκαταστημένα, αλλά είναι δυνατό να αποχωριστούν εύκολα και χωρίς βλάβη και τα οποία προορίζονται για τη συμπλήρωση ή τον καλλωπισμό των κτιριακών χώρων και χρησιμοποιούνται, κατά κανόνα, από το προσωπικό του Δημοσίου στο οποίο ανήκουν. Στον ίδιο υπολογαριασμό παρακολουθούνται τα διάφορα είδη εστίασης, τα οποία χρησιμοποιούνται για την εξυπηρέτηση αναγκών του Δημοσίου (π.χ. ψύκτες νερού, ψυγεία, ηλεκτρικοί φούρνοι ή σκεύη κουζίνας). 9.1.11.3 Στον υπολογαριασμό 14.02 «Μηχανές και εξοπλισμός γραφείου» παρακολουθούνται οι κάθε είδους μηχανές γραφείων (π.χ. λογιστικές, αριθμομηχανές ή γραφομηχανές) του Δημοσίου. 9.1.11.4 Στον υπολογαριασμό 14.03 «Ηλεκτρονικοί υπολογιστές και ηλεκτρονικά συγκροτήματα» παρακολουθούνται τα κάθε είδους ηλεκτρονικά μηχανήματα και ηλεκτρονικοί υπολογιστές που εξυπηρετούν τις ανάγκες του Δημοσίου, όπως π.χ. οι ηλεκτρονικές λογιστικές μηχανές, οι ηλεκτρονικές οθόνες, οι εκτυπωτές, κ.λ.π. 9.1.11.5 Στον υπολογαριασμο 14.05 «Μέσα επικοινωνίας και λοιπός εξοπλισμός» παρακολουθούνται τα κάθε είδους φορητά ή εγκατεστημένα μέσα τηλεπικοινωνιών (π.χ. τηλεφωνικά κέντρα, τηλεφωνικές συσκευές ή συσκευές τέλεξ και φαξ). 9.1.11.6 Στο υπολογαριασμό 14.09 «Λοιπός εξοπλισμός» καταχωρούνται τα λοιπά περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στην κατηγορία των επίπλων και του λοιπού εξοπλισμού, αλλά δεν εντάσσονται στους λογαριασμούς 14.00 έως και 14.08. 9.1.11.7 Στον λογαριασμό 14.30 «΄Εργα τέχνης, κειμήλια, αρχαιότητες και λοιπό ιστορικό υλικό», καταχωρούνται και παρακολουθούνται τα έργα τέχνης και λοιπά είδη, όπως ζωγραφικοί πίνακες, ιστορικά έγγραφα ή άλλα αντικείμενα μεγάλης ιστορικής ή άλλης αξίας (κειμήλια), για τα οποία δε συντρέχουν οι προϋποθέσεις διενέργειας αποσβέσεων. Έργα τέχνης, κειμήλια, αρχαιότητες και λοιπό ιστορικό υλικό που αποκτώνται χωρίς αντάλλαγμα (π.χ. με δωρεά στο κράτος) θα αναγνωρίζονται με αξία €1 (καθαρά για λόγους απογραφής) με ισόποση πίστωση του λογαριασμού 41.15 «Αξία ακινήτων και λοιπών παγίων στοιχείων παραχωρηθέντων δωρεάν». 9.1.11.8 Σχετικά με τη λειτουργία και άλλες λεπτομέρειες που αφορούν τους υπολογαριασμούς του 14 ισχύουν ανάλογα όσα ορίζονται στην παρ. 9.1.9 για το λογαριασμό 12. 9.1.12 Λογαριασμός 15 «Ακινητοποιήσεις υπό εκτέλεση» 9.1.12.1 Στο λογαριασμό 15 παρακολουθούνται τα ποσά τα οποία διατίθενται για την κατασκευή νέων ενσώματων παγίων στοιχείων, καθώς και τα ποσά τα οποία προκαταβάλλονται για την αγορά όμοιων στοιχείων. Το κατά την ημέρα κλεισίματος της χρήσης υπόλοιπο του λογαριασμού 15 (πλην του υπολογαριασμού 15.10 η λειτουργία του οποίου περιγράφεται στις παρ. 9.1.12.4 και 9.1.12.5 της παρούσης) απεικονίζει το μη ολοκληρωμένο κόστος των παγίων στοιχείων, τα οποία μέχρι την ημέρα εκείνη, δεν είχαν παραληφθεί ή δεν είχαν αποπερατωθεί. 9.1.12.2 Ο λογαριασμός 15.00 «Ακινητοποιήσεις υπό εκτέλεση» χρεώνεται με τα ποσά κτήσης των υπό κατασκευή νέων ενσώματων παγίων στοιχείων, με αντίστοιχη πίστωση του λογαριασμού 50 «Προμηθευτές». Στην περίπτωση των απαλλοτριώσεων, χρεώνεται ο λογαριασμός 15.00.10.0000 «Απαλλοτριώσεις» με πίστωση του λογαριασμού 53.15.00.0000 «Δικαιούχοι από απαλλοτριώσεις». 9.1.12.3 Οι υπολογαριασμοί του 15.00 κλείνουν πιστούμενοι σε χρέωση λογαριασμών παγίων (λογαριασμοί 10 έως 14 και λογαριασμός 17). 9.1.12.4 Στο λογαριασμό 15.10 «Ακινητοποιήσεις υπό εκτέλεση από ΠΔΕ» παρακολουθούνται οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Ο λογαριασμός αυτός χρεώνεται με τα ποσά κτήσης των υπό κατασκευή νέων ενσώματων παγίων στοιχείων και με τις δαπάνες του ΠΔΕ, με αντίστοιχη πίστωση του λογαριασμού 50 «Προμηθευτές». 9.1.12.5 Στη ΔΛΤΤΒ, τα υπόλοιπα των υπολογαριασμών του λογαριασμού 15.10 στο τέλος της χρήσης μεταφέρονται στη χρέωση του λογαριασμού 80.00 «Λογαριασμός γενικής εκμετάλλευσης». 9.1.13 Λογαριασμός 16 «Άυλα περιουσιακά στοιχεία και έξοδα πολυετούς απόσβεσης» 9.1.13.1 Τα άυλα περιουσιακά στοιχεία περιλαμβάνουν το λογαριασμό 16.05 «Λογισμικά προγράμματα H/Y», και τα έξοδα πολυετούς απόσβεσης περιλαμβάνουν το λογαριασμό 16.13 «΄Εξοδα έκδοσης ομολογιακών δανείων» και το λογαριασμό 16.16 «Διαφορές έκδοσης και εξόφλησης ομολογιών». 9.1.13.2 Στο λογαριασμό 16.05 «Λογισμικά προγράμματα H/Y» καταχωρείται το κόστος κτήσης των λογισμικών προγραμμάτων. 9.1.13.3 Στο λογαριασμό 16.13 «΄Εξοδα έκδοσης ομολογιακών δανείων» καταχωρούνται τα έξοδα που πραγματοποιούνται στις περιπτώσεις έκδοσης ομολογιακών δανείων. Τα έξοδα αυτά αποσβένονται ισόποσα, κατά την διάρκεια των αντίστοιχων ομολογιακών δανείων. 9.1.13.4 Ο λογαριασμός 16.16 «Διαφορές έκδοσης και εξόφλησης ομολογιών» χρεώνεται με τη διαφορά υπό το άρτιο που δημιουργείται κατά την έκδοση των ομολόγων, σε πίστωση του λογαριασμού του Παθητικού 45.02 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε ευρώ» ή 45.04 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε Ξ.Ν.». Ο λογαριασμός αυτός κλείνει πιστούμενος με χρέωση του λογαριασμού 16.99.16 «Αποσβεσμένες διαφορές έκδοσης ομολογιακών δανείων» κατά το κλείσιμο του ομολογιακού δανείου. Αντίστοιχα ο λογαριασμός 16.99.16 «Αποσβεσμένες διαφορές έκδοσης ομολογιακών δανείων» πιστώνεται με την εγγραφή των δεδουλευμένων υπό το άρτιο διαφορών ή των δεδουλευμένων τόκων των μηδενικών κουπονιών (zero coupon), οπότε χρεώνεται ο λογαριασμός 66.05.66 «Αποσβέσεις διαφορών έκδοσης ομολογιακών δανείων». 9.1.14 Λογαριασμός 17 «Πάγια ενόπλων δυνάμεων» 9.1.14.1 Στο λογαριασμό 17 παρακολουθείται το σύνολο των ενσώματων ακινητοποιήσεων των ενόπλων δυνάμεων, στο οποίο περιλαμβάνονται και οι εξοπλισμοί των ενόπλων δυνάμεων, ενώ το αναλώσιμο υλικό (πχ πολεμοφόδια) που χρησιμοποιείται από τις ένοπλες δυνάμεις παρακολουθείται σε λογαριασμούς της ομάδας 6. 9.1.14.2 Τα πάγια των ενόπλων δυνάμεων δε θα είναι διακριτά κατά είδος, αλλά θα είναι διακριτά κατά αξία (δηλαδή η κατηγορία κάθε παγίου θα ενημερώνεται μόνο με αξίες). 9.1.15 Λογαριασμός 18 «Τίτλοι πάγιας επένδυσης και μακροπρόθεσμες απαιτήσεις» 9.1.15.1 Στους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 18 «Τίτλοι πάγιας επένδυσης και μακροπρόθεσμες απαιτήσεις» παρακολουθούνται οι επενδύσεις σε μετοχές ανωνύμων εταιριών όπου η πρόθεση της Κεντρικής Διοίκησης είναι η διαρκής κατοχή τους. 9.1.15.2 Οι μετοχές ανωνύμων εταιρειών χαρακτηρίζονται ως μορφή πάγιας επένδυσης, όταν κατά την απόκτησή τους υπάρχει σκοπός για διαρκή κατοχή τους. Στην αντίθετη περίπτωση, χαρακτηρίζονται ως χρεόγραφα και παρακολουθούνται στο λογαριασμό 34. 9.1.15.3 Κατά την απόκτησή τους, οι συμμετοχές παρακολουθούνται στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 18 με την αξία κτήσης τους. (α) Αξία κτήσης είναι το ποσό που καταβάλλεται είτε απευθείας στην εταιρεία κατά τη συγκρότηση του κεφαλαίου της είτε για την αγορά των τίτλων, καθώς και η ονομαστική αξία των τίτλων που δίδονται στο κράτος χωρίς αντάλλαγμα, λόγω κεφαλαιοποίησης νόμιμης αναπροσαρμογής των περιουσιακών στοιχείων της εκδότριας εταιρίας ή κεφαλαιοποίησης αποθεματικών της. (β) Σε περίπτωση λήψης τίτλων χωρίς αντάλλαγμα, χρεώνεται ο οικείος υπολογαριασμός του λογαριασμού 18.00 «Συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών» με πίστωση του λογαριασμού 41.06 «Διαφορές από αναπροσαρμογή αξίας τίτλων πάγιας επένδυσης». (γ) Τα ειδικά έξοδα αγοράς τίτλων συμμετοχής καταχωρούνται στο λογαριασμό 64.10 «΄Εξοδα τίτλων πάγιας επένδυσης και χρεογράφων». (δ) Όταν αναλαμβάνεται η κάλυψη μέρους του μετοχικού κεφαλαίου ανώνυμης εταιρείας με τον όρο η καταβολή του να γίνει σε δόσεις, οι μετοχές που αποκτώνται με τον τρόπο αυτό καταχωρούνται στους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 18 κατά περίπτωση, με τη συνολική αξία τους, με πίστωση του λογαριασμού 53.06 «Οφειλές για απόκτηση τίτλων πάγιας επένδυσης» με την αξία των οφειλόμενων δόσεων. 9.1.15.4 Σε περίπτωση πώλησης τίτλων πάγιας επένδυσης, το τίμημα της πώλησης καταχωρείται στην πίστωση του οικείου υπολογαριασμού του λογαριασμού 18. Το αποτέλεσμα που προκύπτει καταχωρείται στο λογαριασμό 64.04 «Ζημίες από πώληση συμμετοχών» αν πρόκειται για ζημία ή στον λογαριασμό 76.04 «Κέρδη από πώληση συμμετοχών» αν πρόκειται για κέρδος. 9.1.15.5 Οι συμμετοχές και τα χρεόγραφα που είναι εισηγμένα σε χρηματιστήριο αποτιμώνται με βάση τη χρηματιστηριακή τιμή τους, ενώ όσα δεν είναι εισηγμένα σε χρηματιστήριο αποτιμώνται με βάση την μέθοδο της καθαρής θέσης, όπως περιγράφεται κατωτέρω. (α) Σύμφωνα με την μέθοδο της καθαρής θέσης, για την αποτίμηση των συμμετοχών και των χρεογράφων που δεν είναι εισηγμένα σε Χρηματιστήριο, η αξία των συμμετοχών και των λοιπών χρεογράφων διαμορφώνεται λαμβάνοντας υπόψη το ποσοστό των μετοχών της εκδότριας εταιρείας που κατέχεται από το Κράτος επί της καθαρής θέσης της εκδότριας εταιρείας με βάση την τελευταία δημοσιευμένη ΚΧΘ των αντίστοιχων νομικών προσώπων. Με τη μέθοδο αυτή, η επένδυση αρχικά θα αναγνωρίζεται στο κόστος κτήσης και η λογιστική αξία θα αυξάνεται ή θα μειώνεται, έτσι ώστε η αξία της συμμετοχής να ισούται με το ποσοστό του Κράτους επί της καθαρής θέσης της εκδότριας εταιρείας. (β) Τα κέρδη που προκύπτουν κατά τη διαδικασία της αποτίμησης με την μέθοδο της καθαρής θέσης, καταχωρούνται στο λογαριασμό 76.34 «Κέρδη από αποτίμηση συμμετοχών και χρεογράφων» και οι αντίστοιχες ζημίες καταχωρούνται στον λογαριασμό 68.18 «Ζημίες από αποτίμηση συμμετοχών και χρεογράφων». (γ) Όταν η συμμετοχή της Κεντρικής Διοίκησης μειωθεί στο μηδέν και προκύπτουν πρόσθετες ζημίες, αναγνωρίζεται υποχρέωση μόνο στην έκταση που η Κεντρική Διοίκηση έχει επιβαρυνθεί με νομικές δεσμεύσεις ή έχει προβεί σε πληρωμές για λογαριασμό της εκδότριας εταιρείας. Αν η εκδότρια εταιρεία παρουσιάσει κέρδη μεταγενέστερα, η Κεντρική Διοίκηση αρχίζει να αναγνωρίζει εκ νέου το μερίδιό της επί των κερδών, μόνον αφού το μερίδιό της επί των κερδών εξισωθεί προς το μερίδιο των καθαρών ζημιών που δεν έχουν αναγνωριστεί. (δ) Τα μερίσματα που λαμβάνει η Κεντρική Διοίκηση από τις συμμετοχές της, σε εισηγμένες και μη εισηγμένες εταιρείες, καταχωρούνται στους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 76.01 «Μερίσματα μετοχών». (ε) Για την αποτίμηση των συμμετοχών και των χρεογράφων που είναι εισηγμένα σε Χρηματιστήριο θα χρησιμοποιείται η χρηματιστηριακή τους τιμή κατά την τελευταία ημέρα της χρήσης. Tα κέρδη που θα προκύπτουν κατά την αποτίμηση των εν λόγω συμμετοχών και χρεογράφων θα καταχωρούνται στον λογαριασμό 76.34 «Κέρδη από αποτίμηση συμμετοχών και χρεογράφων» και οι αντίστοιχες ζημίες θα καταχωρούνται στον λογαριασμό 68.18 «Ζημίες από αποτίμηση συμμετοχών και χρεογράφων». (στ) Στους λογαριασμούς 18.02 «Συμμετοχή σε Διεθνείς Οργανισμούς» και 18.04 «Συμμετοχή σε Διεθνείς Οργανισμούς με υποχρεώσεις αντικρυζόμενες» παρακολουθούνται οι συμμετοχές σε Διεθνείς Οργανισμούς. Στο λογαριασμό 18.04 «Συμμετοχή σε Διεθνείς Οργανισμούς με υποχρεώσεις αντικρυζόμενες» παρακολουθούνται οι συμμετοχές σε Διεθνείς Οργανισμούς οι οποίοι χρηματοδοτήθηκαν με ποσά που αντικρύζονται ισόποσα στην ΚΧΘ. Τα δάνεια αυτά παρακολουθούνται στο λογαριασμό 45.98.18 «Υποχρεώσεις από συμμετοχές σε οργανισμούς εξωτερικού». 9.1.15.6 Τηρείται αναλυτικό Μητρώο συμμετοχών/χρεογράφων, το οποίο αποτελεί αναλυτικό καθολικό του λογαριασμού 18.00 «Συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών» και του λογαριασμού 34 «Χρεόγραφα» και στο οποίο παρακολουθείται η κίνηση, σε ποσότητες και αξίες, των τίτλων πάγιας επένδυσης του λογαριασμού 18 και των χρεογράφων του λογαριασμού 34. Από το Μητρώο συμμετοχών/χρεογράφων προκύπτουν τα εξής τουλάχιστον στοιχεία κατά διαχειριστική χρήση: (α) Το υπόλοιπο έναρξης της χρήσης κατά είδος τίτλου, ποσότητα, τιμή και αξία, αποτιμημένο με βάση τους κανόνες αποτίμησης, (β) Οι προσθήκες της χρήσης κατά είδος τίτλου, ποσότητα, τιμή και αξία, (γ) Οι μειώσεις της χρήσης κατά είδος τίτλου, ποσότητα, τιμή και αξία και (δ) Το υπόλοιπο λήξης της χρήσης κατά είδος τίτλου, ποσότητα, τιμή και αξία, αποτιμημένο με βάση τους κανόνες αποτίμησης. 9.1.16 Λογαριασμός 19 «Προμήθειες παγίων περιουσιακών στοιχείων υπό τακτοποίηση» Στο λογαριασμό αυτό παρακολουθούνται οι υπό τακτοποίηση δαπάνες από προμήθειες παγίων στοιχείων που δεν έχουν φτάσει στο στάδιο της θεώρησης των χρηματικών ενταλμάτων. 9.1.17 Μητρώο Παγίων − Καθορισμός Κατηγοριών Παγίων 9.1.17.1 Τα πάγια ομαδοποιούνται σε κατηγορίες παγίων. Η ομαδοποίηση ανά κατηγορία είναι η σημαντικότερη λογιστική ομαδοποίηση παγίων. Ο βασικός αριθμός κάθε παγίου και ο υπο−αριθμός (υποπάγιο) θα πρέπει να βρίσκονται στην ίδια κατηγορία παγίων (το υποπάγιο είναι συνδεδεμένο στο κύριο πάγιο π.χ. κλιματιστικό σε συγκεκριμένο κτίριο). 9.1.17.2 Η κατηγορία παγίων ορίζει (μέσω του καθορισμού λογαριασμού) ποιοι λογαριασμοί Γενικής Λογιστικής κινούνται με κάθε επιχειρησιακή κίνηση που πραγματοποιείται στο υποσύστημα παγίων. 9.1.17.3 Ενδεικτικά, ορίζονται οι ακόλουθες κατηγορίες παγίων. Εφόσον υπάρξει ανάγκη στο μέλλον, δημιουργούνται νέες κατηγορίες παγίων, με μεταφορά παγίων σε αυτές. ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΠΑΓΙΟΥ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ΠΑΓΙΟΥ 100000 Γήπεδα−οικόπεδα 100500 Κοινόχρηστες εδαφικές εκτάσεις 110000 Κτίρια − Εγκαταστάσεις Κτιρίων 110500 Οδικό δίκτυο 110600 Λοιπές κοινόχρηστες εγκαταστάσεις 120000 Μηχανήματα−Εργαλεία−Μηχανολογικά όργανα 120100 Τεχνικές εγκαταστάσεις 120200 Λοιπός μηχανολογικός εξοπλισμός 129000 Μηχανήματα και λοιπός εξοπλισμός στον ΟΔΔΥ για εκποίηση 130000 Μεταφορικά μέσα ξηράς 130300 Πλωτά μέσα 130400 Εναέρια μέσα 130500 Λοιπά μέσα μεταφοράς 140000 Έπιπλα και σκεύη 140200 Μηχανές και εξοπλισμός γραφείου 140300 Ηλεκτρονικοί υπολογιστές και ηλεκτρονικά συγκροτήματα 140500 Μέσα επικοινωνίας και λοιπός εξοπλισμός 140900 Λοιπός εξοπλισμός 143000 Προμήθεια έργων τέχνης, κειμηλίων, αρχαιοτήτων και λοιπού ιστορικού υλικού 150000 Ακινητοποιήσεις υπό εκτέλεση 150010 Απαλλοτριώσεις 151000 Ακινητοποιήσεις υπό εκτέλεση από ΠΔΕ 151700 Πάγια υπό κατασκευή ενόπλων δυνάμεων 9.1.17.4 Κάθε κατηγορία παγίου από την παραπάνω κατάσταση αντιστοιχείται σε λογαριασμούς Γενικής Λογιστικής (μέσω του καθορισμού λογαριασμού) όπως π.χ. ΦΕΚ 1173 η κατηγορία 110000 αντιστοιχείται με το λογαριασμό κτήσης 1100000000 και με το λογαριασμό αποσβεσμένων 1199000000, κ.ο.κ. 9.1.18 Καθορισμός Μορφής Αναφοράς Μητρώου Παγίων 9.1.18.1 Για τη διαχειριστική παρακολούθηση κάθε παγίου στοιχείου και για τη λογιστική παρακολούθηση της αξίας κτήσης και των αποσβέσεών του, τηρείται Μητρώο Παγίων στοιχείων, το οποίο αποτελεί την τελευταία ανάλυση των λογαριασμών των παγίων περιουσιακών στοιχείων (λογαριασμοί τέταρτου βαθμού). 9.1.18.2 Το Μητρώο Παγίων εμφανίζει στοιχεία του βασικού αρχείου και κινήσεων παγίων ανά κατηγορία παγίου, λογαριασμό γενικής λογιστικής και κωδικό παγίου. 9.1.18.3 Από το Μητρώο Παγίων προκύπτουν τουλάχιστον τα παρακάτω στοιχεία: (α) στοιχεία που εξατομικεύουν το είδος του παγίου (ονοματολογία και διακριτικά στοιχεία), (β) στοιχεία της λογιστικής τους ένταξης (τίτλοι και κωδικοί αριθμοί του πρωτοβάθμιου λογαριασμού και του λογαριασμού της τελευταίας βαθμίδας), (γ) η αιτιολογία και τα σχετικά στοιχεία κτήσης, η αρχική αξία κτήσης και οι μεταβολές της (προσθήκες, βελτιώσεις, μειώσεις), (δ) ο τόπος εγκατάστασης, (ε) η ημερομηνία κατά την οποία άρχισε η χρησιμοποίηση ή λειτουργία του, καθώς και η ημερομηνία που τυχόν τέθηκε σε αδράνεια, (στ) ο κωδικός αριθμός της τελευταίας βαθμίδας του λογαριασμού αποσβέσεων, (ζ) στοιχεία λογισμένων αποσβέσεων (συντελεστής και ποσά) καθώς και οι αντιλογισμένες αποσβέσεις, π.χ. σε περίπτωση πώλησης ή καταστροφής, και (η) τα στοιχεία και η αιτία του τερματισμού της παραγωγικής ζωής του παγίου (π.χ. εκποίηση, διάλυση ή καταστροφή). 9.2 Ομάδα 3η : Απαιτήσεις και Διαθέσιμα 9.2.1 Περιεχόμενο και Εννοιολογικοί Προσδιορισμοί 9.2.1.1 Στην ομάδα 3 παρακολουθούνται οι βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις, τα χρεόγραφα και τα διαθέσιμα της Κεντρικής Διοίκησης. 9.2.1.2 Βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις θεωρούνται εκείνες που, κατά το κλείσιμο της Κατάστασης Χρηματοοικονομικής Θέσης, είναι εισπρακτέες μέσα σε ένα ημερολογιακό έτος από την ημερομηνία σύνταξης της ΚΧΘ. Σύμφωνα με την έννοια αυτή, κάθε απαίτηση του Δημοσίου, για την οποία η προθεσμία εξόφλησης λήγει μέσα στην επόμενη χρήση, καταχωρείται στον οικείο λογαριασμό της ομάδας 3. 9.2.1.3 Τα διαθέσιμα της Κεντρικής Διοίκησης απεικονίζονται στους λογαριασμούς της ομάδας 3 και περιλαμβάνουν τους λογαριασμούς που τηρούνται στην Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), τους λογαριασμούς σε τρίτες τράπεζες, τα μετρητά των ΔΟΥ και κονδύλια εκτός Π/Υ τα οποία όμως σε επόμενο έτος θα μεταφερθούν στον Π/Υ. 9.2.1.4 Σημειώνεται ότι ενδέχεται το σύνολο των διαθεσίμων της Κεντρικής Διοίκησης να είναι αρνητικό, καθότι τραπεζικοί λογαριασμοί που τηρούνται στην ΤτΕ και λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό των διαθεσίμων του Δημοσίου δεν λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό των διαθεσίμων της Κεντρικής Διοίκησης. 9.2.2 Λογαριασμός 31 «Απαιτήσεις από φόρους, κοινωνικούς πόρους, επιχορηγήσεις και παρεπόμενες ασχολίες» 9.2.2.1 Στο λογαριασμό 31 των απαιτήσεων παρακολουθούνται οι απαιτήσεις της Κεντρικής Διοίκησης από τα βεβαιωθέντα έσοδα που δεν έχουν εισπραχθεί και δεν έχουν διαγραφεί από τις ΔΟΥ η από άλλες αρμόδιες προς βεβαίωση υπηρεσίες. 9.2.2.2 Ο λογαριασμός αυτός περιλαμβάνει το λογαριασμό 31.00 «Απαιτήσεις χρήσης» για τις απαιτήσεις που δημιουργούνται στην τρέχουσα χρήση και το λογαριασμό 31.01 «Απαιτήσεις προηγούμενων χρήσεων» για τις απαιτήσεις που έχουν αναγνωριστεί σε προηγούμενες χρήσεις. Ειδικότερα: (α) Ο λογαριασμός 31.00 «Απαιτήσεις χρήσης» χρεώνεται με την αρχική βεβαίωση των εσόδων, με ταυτόχρονη πίστωση των ανάλογων λογαριασμών εσόδων και πιστώνεται είτε με την είσπραξη των οφειλόμενων ποσών σε χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων, είτε με τη διαγραφή απαιτήσεων, είτε με την επιστροφή ποσών, που δεν εισπράχθηκαν από τους δικαιούχους στις τράπεζες και επιστρέφουν στα διαθέσιμα της Κεντρικής Διοίκησης, από τις περιπτώσεις επιστροφής άμεσων και έμμεσων φόρων, είτε με την μεταφορά στην αρχή του έτους του ανείσπρακτου υπολοίπου του λογαριασμού δηλαδή των επαναβεβαιωθέντων εσόδων με χρέωση του λογαριασμού 31.01 «Απαιτήσεις προηγούμενων χρήσεων». (β) Ο λογαριασμός 31.01 «Απαιτήσεις προηγούμενων χρήσεων» χρεώνεται με την επαναβεβαίωση των εσόδων στην έναρξη του έτους, με ισόποση πίστωση του λογαριασμού 31.00 «Απαιτήσεις χρήσης». Πιστώνεται με την είσπραξη των ποσών, με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων ή με διαγραφή απαιτήσεων. (γ) Στο τέλος της χρήσης προσδιορίζονται οι επισφαλείς απαιτήσεις με χρέωση του λογαριασμού 31.97 «Επισφαλείς απαιτήσεις από τέλη, φόρους, κοινωνικούς πόρους και επιχορηγήσεις» και πίστωση του αντίθετου λογαριασμού 31.99 «Απαιτήσεις−αντίθετος». Τα ποσά των επισφαλειών εμφανίζονται διακριτά στην ΚΧΘ και αναλύονται στο Προσάρτημα. 9.2.3 Λογαριασμός 33 «Χρεώστες διάφοροι» 9.2.3.1 Στους υπολογαριασμούς του 33 παρακολουθούνται οι απαιτήσεις που δεν υπάγονται σε οποιαδήποτε κατηγορία απαιτήσεων από εκείνες που παρακολουθούνται στους λοιπούς πρωτοβάθμιους λογαριασμούς της ομάδας 3. 9.2.3.2 Στο λογαριασμό 33.00 «Προκαταβολές προσωπικού» καταχωρούνται οι προκαταβολές που δίνονται στο προσωπικό έναντι των αποδοχών της μισθολογικής περιόδου (π.χ. μήνα ή 15ήμερο) η οποία αποτελεί τη βάση υπολογισμού τους (εκκαθαρίσεως). Ο λογαριασμός 33.00 «Προκαταβολές προσωπικού» κατά την εκκαθάριση των αποδοχών της οικείας περιόδου πιστώνεται με τα ποσά που παρακρατούνται κατά την εκκαθάριση των αποδοχών της οικείας περιόδου, τα οποία είναι ίσα με τις δοσμένες προκαταβολές, οπότε εξισώνεται. 9.2.3.3 Στο λογαριασμό 33.10 «Απαιτήσεις από τακτοποιητέες εισπράξεις» παρακολουθούνται οι απαιτήσεις του Δημοσίου από τις εισπράξεις που πραγματοποιούνται μέσω τραπεζών, μέχρι την ημερομηνία μεταφοράς τους στο λογαριασμό της ΤτΕ. 9.2.3.4 Ο λογαριασμός 33.30 «Απαιτήσεις από χορηγούμενα δάνεια» χρεώνεται αφενός όταν γίνεται εκταμίευση για ταμειακή ή άλλη διευκόλυνση (προσωρινό δάνειο), οπότε πιστώνεται με την είσπραξη του ποσού και την εμφάνισή του στα διαθέσιμα και αφετέρου όταν αποκτούνται μετοχές με διαγραφή χρεών, με το ποσό του χρέους όταν αυτό δεν είναι καταγεγραμμένο, οπότε πιστώνεται λογαριασμός 40.00.01 «Καθαρή θέση πολιτών − μεταβολές απογραφής». Ο λογαριασμός 33.30 πιστώνεται με χρέωση του λογαριασμού 53.06 «Οφειλές για απόκτηση τίτλων πάγιας επένδυσης» κατά την απόκτηση των τίτλων πάγιας επένδυσης με διαγραφή χρεών. 9.2.3.5 Ο λογαριασμός 33.91 «Απαιτήσεις από μη εξοφληθείσες επιταγές » χρεώνεται κατά την εμφάνιση επιταγών που δεν ήταν δυνατόν να εισπραχθούν, με πίστωση του λογαριασμού 53.92.00 «Λογαριασμός μη εισπραχθεισών επιταγών στην ΤτΕ», ενώ πιστώνεται με χρέωση του λογαριασμού 53.92.00 «Λογαριασμός μη εισπραχθεισών επιταγών στην ΤτΕ» με την εντολή πληρωμής προς την ΤτΕ. 9.2.4 Λογαριασμός 34 «Χρεόγραφα» 9.2.4.1 Στους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 34 παρακολουθούνται τα χρεόγραφα (μετοχές, ομολογίες, μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων, ομόλογα) τα οποία αποκτώνται με σκοπό την τοποθέτηση κεφαλαίων και την πραγματοποίηση άμεσης προσόδου. Τα χρεόγραφα καταχωρούνται στους οικείους υπολογαριασμούς του 34 με την αξία κτήσης τους, για την οποία, καθώς και για τα ειδικά έξοδα αγορών τους, ισχύουν ανάλογα όσα καθορίζονται για τους υπολογαριασμούς του 18. 9.2.4.2 Στους λογαριασμούς 34.01 «Μετοχές εισηγμένες στο ΧΑΑ», 34.05 «Μετοχές εισηγμένες σε χρηματιστήριο εξωτερικού», 34.02 «Μετοχές μη εισηγμένες στο ΧΑΑ» και 34.06 «Μετοχές μη εισηγμένες σε χρηματιστήριο εξωτερικού» καταχωρείται αντίστοιχα η συνολική αξία των μετοχών που αποκτώνται (χωρίς πρόθεση διαρκούς κατοχής) από την κάλυψη μέρους του μετοχικού κεφαλαίου ανώνυμης εταιρίας. 9.2.4.3 Στους λογαριασμούς 34.03 «Μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων εσωτερικού» και 34.08 «Τραπεζικά ομόλογα» παρακολουθούνται, αντίστοιχα, τα μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων και τα ομόλογα τραπεζών που αποκτώνται. 9.2.4.4 Στους λογαριασμούς 34.04 «Λοιπά χρεόγραφα εσωτερικού» και 34.10 «Λοιπά χρεόγραφα εξωτερικού» παρακολουθούνται τα χρεόγραφα που δεν εντάσσονται στις συγκεκριμένες κατηγορίες που προβλέπονται από τους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 34. 9.2.4.5 Για την αποτίμηση των χρεογράφων ισχύουν όσα καθορίζονται στους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 18. 9.2.5 Λογαριασμός 35 «Λογαριασμοί διαχείρισης προκαταβολών και πιστώσεων» 9.2.5.1 Στο λογαριασμό 35.01 «Λογαριασμός προς απόδοση» παρακολουθούνται οι απαιτήσεις από τους υπαλλήλους που προέρχονται από καταβολές ποσών που γίνονται σε αυτούς προσωρινά για την εκτέλεση συγκεκριμένου έργου ή εργασίας. Ο λογαριασμός 35.01 χρεώνεται με πίστωση του ενδιάμεσου λογαριασμού 48 « Λογαριασμοί συνδέσμου », ή του λογαριασμού 38 «Χρηματικά διαθέσιμα», ενώ πιστώνεται κατά την εγγραφή του εξόδου ή με χρέωση του προμηθευτή (κτήση παγίων), ή με την επιστροφή του αδιάθετου υπόλοιπου, οπότε χρεώνεται ο λογαριασμός των χρηματικών διαθεσίμων. Ο λογαριασμός 35.01 πιστώνεται επίσης με χρέωση του 15.17 «Πάγια ενόπλων δυνάμεων υπό κατασκευή» στα εξοπλιστικά προγράμματα βάσει ΧΕΠ. 9.2.5.2 Ο λογαριασμός 35.02 «Νομικά πρόσωπα−λογαριασμοί προς απόδοση» χρησιμοποιείται στη διαχείριση του ΠΔΕ. Χρεώνεται σε πίστωση του τρεχούμενου 38 «Χρηματικά διαθέσιμα», ενώ πιστώνεται με χρέωση των επιχορηγήσεων 67.60 «Επιχορηγήσεις, επιδοτήσεις, οικονομικές ενισχύσεις νομικών προσώπων». 9.2.5.3 Στο λογαριασμό 35.03 «Πάγιες προκαταβολές» παρακολουθούνται οι πάγιες προκαταβολές, δηλαδή τα ποσά που καταβάλλονται σε διαχειριστές και μετά από κάθε απόδοση συμπληρώνονται και πάλι, ώστε οι διαχειριστές αυτοί να κρατούν πάγια το αυτό συνολικό ποσό. Ο λογαριασμός 35.03 χρεώνεται με τα ποσά της σύστασης της πάγιας προκαταβολής σε πίστωση του λογαριασμού 38 «Χρηματικά διαθέσιμα» (με παρεμβολή ενδιάμεσων χρεοπιστώσεων του λογαριασμού 48 «Λογαριασμοί συνδέσμου» όπου απαιτείται). 9.2.5.4 Ο λογαριασμός 35.04 «Λογαριασμός προς απόδοση φυσικών προσώπων ΠΔΕ» χρησιμοποιείται για την απεικόνιση των πληρωμών που πραγματοποιούνται στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων με υπόλογο φυσικό πρόσωπο. Ο λογαριασμός 35.04 χρεώνεται σε πίστωση του λογαριασμού 38 «Χρηματικά διαθέσιμα» με την πραγματοποίηση των πληρωμών και πιστώνεται σε χρέωση του λογαριασμού 50.00 «Προμηθευτές» ή του 53.10 «Δικαιούχοι από παροχή υπηρεσιών και λοιπών αγαθών» ανάλογα με το είδος της δαπάνης που πραγματοποιείται. Ο λογαριασμός 35.04 πιστώνεται επίσης σε χρέωση του λογαριασμού 35.04.01 «Επιστροφές λογαριασμών προς απόδοση φυσικών προσώπων του ΠΔΕ» με την επιστροφή αδιάθετων υπολοίπων. 9.2.5.5 Ο λογαριασμός 35.05 «Ανέκκλητες εντολές» χρεώνεται κατά την πληρωμή προμήθειας στεγαστικών δανείων και πιστώνεται με τη χρέωση του σχετικού εξόδου. 9.2.5.6 Ο λογαριασμός 35.10 «Προκαταβολές−αντίτιμα» χρεώνεται με τα ποσά των αντιτίμων, με πίστωση του λογαριασμού 38 «Χρηματικά διαθέσιμα» (με παρεμβολή ενδιάμεσων χρεοπιστώσεων του λογαριασμού 48 «Λογαριασμοί συνδέσμου») και πιστώνεται σε επόμενο μήνα. 9.2.6 Λογαριασμός 36 «Μεταβατικοί λογαριασμοί ενεργητικού» 9.2.6.1 Οι μεταβατικοί λογαριασμοί ενεργητικού και παθητικού δημιουργούνται, κατά κανόνα, στο τέλος κάθε χρήσης με σκοπό τη χρονική τακτοποίηση των εξόδων και εσόδων, έτσι ώστε στα αποτελέσματά της να περιλαμβάνονται μόνο τα έσοδα και έξοδα που πράγματι αφορούν τη συγκεκριμένη αυτή χρήση. 9.2.6.2 Με την τακτοποίηση αυτή πραγματοποιείται ταυτόχρονα αναμόρφωση των λογαριασμών της ΚΧΘ στο πραγματικό μέγεθός τους κατά την ημερομηνία λήξης της χρήσης. 9.2.6.3 Στο λογαριασμό 36.00 «΄Εξοδα επομένων χρήσεων», σε περίπτωση που δεν καταχωρούνται απευθείας σε αυτόν, μεταφέρονται από τους οικείους λογαριασμούς εξόδων, εκείνα τα έξοδα που δεν αφορούν την κλειόμενη, αλλά την επόμενη ή τις επόμενες χρήσεις. Η ανάλυση του λογαριασμού 36.00 «΄Εξοδα επομένων χρήσεων» σε τριτοβάθμιους υπολογαριασμούς είναι αντίστοιχη με τις αναλύσεις των λογαριασμών εξόδων, στους οποίους μεταφέρονται τα κονδύλια που αφορούν τη νέα (επόμενη) χρήση, αμέσως με την έναρξή της. 9.2.6.4 Στο λογαριασμό 36.01 «΄Εσοδα χρήσης εισπρακτέα» καταχωρούνται, με αντίστοιχη πίστωση των οικείων λογαριασμών εσόδων της ομάδας 7, τα έσοδα που ανήκουν στην κλειόμενη χρήση, αλλά δεν εισπράττονται μέσα σε αυτή και τα οποία, σύμφωνα με κείμενες διατάξεις ή σχετικές συμβάσεις, δεν είναι στο τέλος της χρήσης απαιτητά και για το λόγο αυτό δεν κρίνεται ορθό να εμφανίζονται σε λογαριασμό απαιτήσεων. 9.2.7 Λογαριασμός 38 «Χρηματικά διαθέσιμα» 9.2.7.1 Στο λογαριασμό αυτό παρακολουθούνται τα χρηματικά διαθέσιμα του Ελληνικού Δημοσίου και διακρίνονται σε λογαριασμούς μετρητών (38.00), σε λογαριασμούς καταθέσεων όψεως (38.03) που τηρούνται στην ΤτΕ, σε λογαριασμούς καταθέσεων προθεσμίας (38.04) που τηρούνται σε εμπορικές τράπεζες, και σε λοιπούς λογαριασμούς στην ΤτΕ (38.05). Ειδικότερα: (α) Ο λογαριασμός 38.03 «Καταθέσεις όψεως» χρεοπιστώνεται από τις κεντρικές υπηρεσίες και στις περιπτώσεις των εξοφλήσεων μέσω ΔΟΥ και ΕΛΔΑΠ με την παρεμβολή του ενδιάμεσου λογαριασμού 48 «Λογαριασμοί συνδέσμου». Οι χρεώσεις του λογαριασμού 38.03 αφορούν είσπραξη χρηματικών διαθεσίμων και οι πιστώσεις του τη μεταφορά ποσών για πληρωμή δαπανών, καταβολή προκαταβολών ή άλλες εκταμιεύσεις της Κεντρικής Διοίκησης. (β) Ο λογαριασμός 38.04 «Καταθέσεις προθεσμίας» χρεώνεται όταν κατατίθενται διαθέσιμα σε προθεσμιακούς λογαριασμούς στις εμπορικές τράπεζες και πιστώνεται με τις αναλήψεις χρημάτων από τους προθεσμιακούς λογαριασμούς καθώς και με τη μεταφορά διαθεσίμων από τους προθεσμιακούς λογαριασμούς στο λογαριασμό 38.03 «Καταθέσεις όψεως». 9.3 Ομάδα 4η : Καθαρή Θέση Πολιτών − Μακροπρόθεσμες Απαιτήσεις 9.3.1 Περιεχόμενο και Εννοιολογικοί Προσδιορισμοί 9.3.1.1 Στηv ομάδα 4 παρακολουθούνται η Καθαρή Θέση Πολιτών (ή Καθαρή Θέση του Δημοσίου), και οι μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις του Δημοσίου, όπου περιλαμβάνονται και οι λογαριασμοί των προβλέψεων. 9.3.2 Λογαριασμός 40 «Καθαρή θέση πολιτών» 9.3.2.1 Ο λ. 40 εμφανίζει την καθαρή θέση του Δημοσίου και προσδιορίζεται, σε αρχική φάση, από τη διαφορά ενεργητικού και υποχρεώσεων, αφού αφαιρεθούν τα ποσά των αποθεματικών (λογ. 41) και οι επιχορηγήσεις επενδύσεων (λογ. 43). Η διαφορά αυτή εμφανίζεται κατά την απογραφή έναρξης, ενώ οποιαδήποτε διαφορά προκύπτει μελλοντικά, από την απογραφή περιουσιακών στοιχείων ή υποχρεώσεων, μεταβάλλει αντίστοιχα το λογαριασμό αυτό. 9.3.2.2 Ο λογαριασμός 40.00 «Καθαρή θέση πολιτών» κινείται ως εξής: (α) πιστώνεται κατά την απογραφή έναρξης, με το ποσό της καθαρής θέσης που προκύπτει από την αφαίρεση των υποχρεώσεων από το ενεργητικό. (β) χρεοπιστώνεται σε οποιαδήποτε μεταβολή της καθαρής θέσης προκύπτει μετά την απογραφή έναρξης, η οποία οφείλεται σε μεταβολή των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού και αφορά το χρονικό διάστημα πριν την απογραφή έναρξης. (γ) πιστώνεται με τα έσοδα από την έκδοση και κυκλοφορία μεταλλικών κερμάτων. 9.3.3 Λογαριασμός 41 «Αποθεματικά−διαφορές αναπροσαρμογής» 9.3.3.1 Στους υπολογαριασμούς της κατηγορίας αυτής παρακολουθούνται τα διάφορα αποθεματικά που δημιουργούνται κατά τη διάρκεια των χρήσεων. 9.3.3.2 Σε πρώτη φάση, στον υπολογαριασμό της κατηγορίας αυτής 41.15 «Αξία ακινήτων και λοιπών πάγιων στοιχείων παραχωρηθέντων δωρεάν» εμφανίζονται οι αξίες των παγίων στοιχείων που έχουν αποκτηθεί δωρεάν και έχουν αποτιμηθεί με την απογραφή των παγίων στοιχείων. 9.3.3.3 Οποιαδήποτε διαφορά της απογραφής έναρξης προκύψει μετά την απογραφή των παγίων και οφείλεται σε δωρεά, εμφανίζεται στο λογαριασμό αυτό. Ειδικότερα: (α) Ο λογαριασμός 41.06 «Διαφορές από αναπροσαρμογή αξίας τίτλων πάγιας επένδυσης» πιστώνεται με τις διαφορές από αναπροσαρμογή της αξίας των τίτλων πάγιας επένδυσης με χρέωση του λογαριασμού 18 «Τίτλοι πάγιας επένδυσης και μακροπρόθεσμες απαιτήσεις». Ο λογαριασμός κλείνει με την πώληση των χρεογράφων. (β) Ο λογαριασμός 41.15 «Αξία ακινήτων και λοιπών παγίων στοιχείων παραχωρηθέντων δωρεάν» πιστώνεται κατά τη δωρεάν απόκτηση παγίων περιουσιακών στοιχείων με χρέωση του παγίου. Στο λογαριασμό 41.15 παρακολουθούνται επίσης η αξία των ακινήτων και λοιπών παγίων στοιχείων, που παραχωρούνται από δωρεές, κληρονομιές κ.λπ., δηλαδή χωρίς αντάλλαγμα. Αν πρόκειται για επικαρπίες περιουσιακών στοιχείων, τότε τα έσοδα αυτών καταχωρούνται σε οικείο λογαριασμό εσόδου (λογαριασμός 75 ). (γ) Προκειμένου για δωρεές ή κληρονομίες κ.λπ. λοιπών ειδών, εκτός παγίων (όπως πρώτων υλών, υλικών, τροφίμων, ιματισμού, φαρμάκων κ.λπ.), με την αξία τους χρεώνονται οι οικείοι λογαριασμοί και πιστώνεται αντίστοιχος υπολογαριασμός του λογαριασμού 75.10 «΄Εσοδα από δωρεές, κληρονομιές, κληροδοσίες, κλπ». 9.3.4 Λογαριασμός 42 «Αποτέλεσμα σε νέο» 9.3.4.1 Ο λογαριασμός 42 «Αποτελέσματα εις νέο» εμφανίζει το οικονομικό αποτέλεσμα της κλειόμενης χρήσης και των προηγούμενων χρήσεων σωρευτικά. 9.3.4.2 Ο λογαριασμός πιστώνεται με το λογιστικό πλεόνασμα της χρήσης και χρεώνεται με το λογιστικό έλλειμμα της χρήσης κατά τη διαδικασία των εγγραφών κλεισίματος της χρήσης και κατάρτισης της ΚΧΘ. 9.3.5 Λογαριασμός 43 «Επιχορηγήσεις επενδύσεων» 9.3.5.1 Ο λογαριασμός 43 «Επιχορηγήσεις επενδύσεων» πιστώνεται με τις χορηγούμενες επιχορηγήσεις για τη χρηματοδότηση παγίων στοιχείων κοινής χρήσης, με χρέωση του οικείου λογαριασμού του εvεργητικού (λογαριασμός απαιτήσεων ή ταμειακών διαθεσίμων). Οι επιχορηγήσεις για κάλυψη λειτουργικών δαπανών καταχωρούνται στην πίστωση του λογαριασμού 74. 9.3.5.2 Στο τέλος της χρήσης, από το λογαριασμό 43 «Επιχορηγήσεις επενδύσεων» (πλην του λογαριασμού 43.01 η λειτουργία του οποίου περιγράφεται στις παραγράφους 9.3.5.5, 9.3.5.6 και 9.3.5.7 της παρούσης), μεταφέρεται στο λογαριασμό 81.01.91 «Αναλογούσες στη χρήση επιχορηγήσεις παγίων επενδύσεων» ποσό ίσο με τις αποσβέσεις παγίων στοιχείων των υπολογαριασμών του λογαριασμού 66 «Αποσβέσεις παγίων», που αναλογούν στην αξία των αποσβέσιμων παγίωv στοιχείων που χρηματοδοτήθηκαν από τις πιο πάνω επιχορηγήσεις. 9.3.5.3 Σε περίπτωση εκποίησης, καταστροφής ή αχρήστευσης οποιουδήποτε παγίου στοιχείου που χρηματοδοτήθηκε από επιχορηγήσεις, από το λογαριασμό 43 μεταφέρεται στην πίστωση του οικείου λογαριασμού του παγίου στοιχείου το υπόλοιπο της επιχορήγησης που αφορά το στοιχείο αυτό, οπότε ο λογαριασμός της συγκεκριμένης επιχορήγησης εξισώνεται. 9.3.5.4 Με την απογραφή των παγίων στοιχείων, η αξία όσων προέρχονται από επιχορηγήσεις, εμφανίζεται και στην πίστωση του λογαριασμού 43. Οποιαδήποτε διαφορά της απογραφής έναρξης προκύψει μετά την απογραφή των παγίων και οφείλεται σε επιχορήγηση, εμφανίζεται επίσης στο λογαριασμό 43. 9.3.5.5 Στο λογαριασμό 43.01 «Επιχορηγήσεις από ΕΕ» παρακολουθούνται οι επιχορηγήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση για το ΠΔΕ. 9.3.5.6 Στην παρούσα φάση δεν είναι δυνατός ο διαχωρισμός των επιχορηγήσεων σε «φυσικούς φορείς» και «νομικά πρόσωπα». Για το λόγο αυτό θα παρακολουθούνται όλες οι επιχορηγήσεις στον λογαριασμό 43.01, όπου και θα εμφανίζονται ταμειακά. 9.3.5.7 Τα υπόλοιπα του λογαριασμού 43.01 στο τέλος της χρήσης, στην παρούσα φάση, μεταφέρονται στη χρέωση του λογαριασμού 80.00 «Λογαριασμός γενικής εκμετάλλευσης». 9.3.6 Λογαριασμός 44 «Προβλέψεις» 9.3.6.1 Στο λογαριασμό 44 παρακολουθούνται οι προβλέψεις που δημιουργούνται κατά το κλείσιμο της χρήσης. Πρόβλεψη θεωρείται η αναγνώριση ορισμένου ποσού, που γίνεται κατά το κλείσιμο της χρήσης, με επιβάρυνση της ΚΧΕ της χρήσης και αποβλέπει στην κάλυψη ζημίας ή ενδεχόμενης υποτίμησης στοιχείων του ενεργητικού, όταν κατά την ημερομηνία κλεισίματος της χρήσης είναι πιθανή η πραγματοποίησή τους. 9.3.6.2 Οι προβλέψεις διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες: (α) Στις προβλέψεις για κινδύνους εκμετάλλευσης, οι οποίες σχηματίζονται με χρέωση των οικείων υπολογαριασμών του λογαριασμού 68 «Προβλέψεις εκμετάλλευσης». Οι προβλέψεις αυτές προορίζονται να καλύψουν έξοδα της χρήσης που πιθανολογείται ότι θα πραγματοποιηθούν μετά από το σχηματισμό των προβλέψεων και τα οποία, αν είχαν πραγματοποιηθεί μέσα στη χρήση, θα είχαν καταχωρηθεί σε προσαύξηση των εξόδων της ομάδας 6. (β) Στις προβλέψεις για έκτακτους κινδύνους (έκτακτες ζημίες και έξοδα), οι οποίες σχηματίζονται με χρέωση των οικείων υπολογαριασμών του λογαριασμού 83 «Προβλέψεις για έκτακτους κινδύνους». Οι προβλέψεις αυτές προορίζονται να καλύψουν έκτακτες ζημίες και έκτακτα έξοδα που πιθανολογείται ότι θα πραγματοποιηθούν μετά από το σχηματισμό των προβλέψεων και τα οποία, αν είχαν πραγματοποιηθεί μέσα στη χρήση, θα είχαν καταχωρηθεί στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 81 «΄Εκτακτα και ανόργανα αποτελέσματα» ή του λογαριασμού 82 «΄Εξοδα − έσοδα προηγουμένων χρήσεων». 9.3.6.3 Οι έκτακτες ζημίες και τα έκτακτα έξοδα που πραγματοποιούνται κατά τις επόμενες χρήσεις, για περιπτώσεις που είχαν σχηματισθεί προβλέψεις, καταχωρούνται κανονικά στους οικείους υπολογαριασμούς των λογαριασμών 81 και 82. Μετά από κάθε καταχώρηση ζημίας ή εξόδου αυτής της μορφής, από τις σχηματισμένες προβλέψεις μεταφέρονται τα ποσά των προβλέψεων που είχαν σχηματισθεί για τις ζημίες και τα έξοδα που ήδη πραγματοποιήθηκαν, με χρέωση των οικείων υπολογαριασμών του 44 και πίστωση υπολογαριασμού 84 «΄Εσοδα από προβλέψεις προηγούμενων χρήσεων». 9.3.6.4 Σχετικά με το σχηματισμό και τη χρησιμοποίηση των προβλέψεων ισχύουν οι ακόλουθοι κανόνες: (α) Ο σχηματισμός των προβλέψεων είναι υποχρεωτικός, εφόσον συντρέχουν οι παραπάνω προϋποθέσεις, ανεξάρτητα αν η χρήση κλείνει με θετικό ή αρνητικό αποτέλεσμα. (β) Οι προβλέψεις εκμετάλλευσης σχηματίζονται, κατά το κλείσιμο της χρήσης, με χρέωση των οικείων υπολογαριασμών του λογαριασμού 68 και πίστωση των λογαριασμών 44.00 και 44.09. 9.3.6.5 Σε περίπτωση εκποιήσεως παγίου για το οποίο είχε προηγηθεί ο σχηματισμός πρόβλεψης, η πρόβλεψη αυτή μεταφέρεται από το λογαριασμό 44.10 στην πίστωση του λογαριασμού του παγίου που εκποιείται. 9.3.6.6 Οι προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις και δάνεια σχηματίζονται με χρέωση υπολογαριασμού του λογαριασμού 83 «Προβλέψεις για έκτακτους κινδύνους» και πίστωση του λογαριασμού 44.11 «Προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις και δάνεια». Σε περίπτωση διαγραφής απαιτήσεων, ο λογαριασμός 44.11 θα χρεώνεται με το ποσό των διαγραφών. 9.3.6.7 Οι σχηματισμένες προβλέψεις αναπροσαρμόζονται στο τέλος κάθε χρήσης, με βάση τις νέες συνθήκες που στο μεταξύ έχουν διαμορφωθεί. Αν υπάρχουν ποσά προβλέψεων που δεν χρησιμοποιήθηκαν (επειδή οι ζημίες ή τα έξοδα που πραγματοποιήθηκαν ήταν μικρότερα από τις σχηματισμένες γι’ αυτά προβλέψεις, ή επειδή εξέλιπαν οι κίνδυνοι για τους οποίους είχαν σχηματισθεί) αυτά μεταφέρονται στην πίστωση υπολογαριασμού του λογαριασμού 84 «΄Εσοδα από προβλέψεις προηγούμενων χρήσεων». 9.3.7 Λογαριασμός 45 «Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις» 9.3.7.1 Οι υποχρεώσεις από δανεισμό διακρίνονται, ανάλογα με το χρόνο ληκτότητάς τους, σε μακροπρόθεσμες και βραχυπρόθεσμες. Μακροπρόθεσμες είναι οι υποχρεώσεις εκείνες για τις οποίες η προθεσμία εξόφλησής τους λήγει μετά από το τέλος της χρήσης που ακολουθεί την κλειόμενη χρήση. Οι λοιπές υποχρεώσεις, δηλαδή εκείνες για τις οποίες η προθεσμία εξόφλησής τους λήγει ως το τέλος της χρήσης που ακολουθεί, θεωρούνται βραχυπρόθεσμες. 9.3.7.2 Οι μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις καταχωρούνται και παρακολουθούνται στους υπολογαριασμούς του πρωτοβάθμιου λογαριασμού 45 και οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις στους οικείους λογαριασμούς της ομάδας 5. 9.3.7.3 Για να τακτοποιηθούν οι μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις, κατά την κατάρτιση της ΚΧΘ εφαρμόζονται οι ακόλουθοι κανόνες: (α) Κάθε μακροπρόθεσμη υποχρέωση ή τμήμα αυτής που μετατρέπεται σε βραχυπρόθεσμη, διαχωρίζεται για να εμφανιστεί χωριστά στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις. (β) Οι μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις σε ξένο νόμισμα υπολογίζονται με βάση το δελτίο ισοτιμιών αναφοράς της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), που αποτελεί κατάλογο ισοτιμιών συγκεκριμένων νομισμάτων έναντι του ευρώ, τη μέση τιμή fixing του δελτίου τιμών ξένων νομισμάτων κατά την ημέρα κλεισίματος της Κατάστασης Χρηματοοικονομικής Θέσης, η οποία προκύπτει από σχετικό δελτίο της ΤτΕ. 9.3.7.4 Στους λογαριασμούς 45.02 − 45.04 παρακολουθούνται οι υποχρεώσεις από την έκδοση ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου. Συγκεκριμένα, στο λογαριασμό 45.02 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε ευρώ» παρακολουθούνται τα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου σε ευρώ, ενώ στο λογαριασμό 45.04 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε ξένο νόμισμα» παρακολουθούνται οι υποχρεώσεις από έκδοση ομολόγων σε ξένο νόμισμα. Σχετικά με την έκδοση ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου ισχύουν τα εξής: (α) Η καταχώρηση των ομολόγων γίνεται στην τιμή εξόφλησης της ομολογίας. (i) Σε περίπτωση διαφοράς στην έκδοση υπό το άρτιο, η διαφορά καταχωρείται στο λογαριασμό 16.16 «Διαφορά έκδοσης και εξόφλησης ομολογιών» και αποσβένεται σε ισόποσες δόσεις μέχρι τη λήξη της προθεσμίας εξόφλησης. (ii) Κατά την ολοκλήρωση της απόσβεσης της αρχικής αξίας των εξόδων πολυετούς απόσβεσης, μεταφέρονται από τους αντίστοιχους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 16.99 «Αποσβεσμένα έξοδα» στους οικείους λογαριασμούς του λογαριασμού 16 οι αποσβέσεις και έτσι οι λογαριασμοί αυτοί εξισώνονται. (iii) Σε περίπτωση έκδοσης υπέρ το άρτιο πιστώνεται ο λογαριασμός 56.00.16 «Διαφορές από έκδοση ομολόγων υπέρ το άρτιο επομένων χρήσεων». (β) Ο λογαριασμός 45.02.00 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε ευρώ » πιστώνεται με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων ή με χρέωση της «Καθαρή θέση πολιτών − μεταβολές απογραφής » 40.00.01, ενώ εάν υπάρχει διαφορά υπό το άρτιο κατά την έκδοση η διαφορά αυτή εμφανίζεται στη χρέωση του λογαριασμού 16.16.00 «Διαφορές έκδοσης και εξόφλησης ομολογιών». (γ) Σε περίπτωση που υπάρχει διαφορά υπέρ το άρτιο κατά την έκδοση, αυτή εμφανίζεται στη χρέωση του λογαριασμού 45.02.00 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε ευρώ» σε πίστωση του λογαριασμού 56.00.16 «Διαφορές από έκδοση ομολόγων υπέρ το άρτιο επομένων χρήσεων». (δ) Επίσης, ο λογαριασμός 45.02.00 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε ευρώ» χρεοπιστώνεται με αντίστοιχη χρεοπίστωση του λογαριασμού 65.52.00 «Διαφορές κεφαλαίου τιμαριθμοποιημένων ομολόγων» με τη διαφορά τιμαριθμοποίησης του κεφαλαίου, όταν υπάρχει τέτοια. Στο τέλος της χρήσης (31/12) το βραχυπρόθεσμο μέρος του χρέους μεταφέρεται από το λογαριασμό 45.02.00 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε ευρώ» σε πίστωση του λογαριασμού «Ομόλογα πληρωτέα» (53.04.00) και στην έναρξη της επόμενης χρήσης (1/1) γίνεται αντίθετη εγγραφή (για τη σωστή εμφάνιση των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων στην ΚΧΘ). (ε) Επίσης, ο λογαριασμός 45.02.00 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε ευρώ» χρεώνεται με την αποπληρωμή των ομολόγων. (στ) Στο λογαριασμό 45.02.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε ευρώ» παρακολουθούνται οι συμφωνίες ανταλλαγής νομισμάτων σε ευρώ και στο λογαριασμό 45.04.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε ΞΝ» παρακολουθούνται οι συμφωνίες ανταλλαγής νομισμάτων σε ξένο νόμισμα. (ζ) Ο λογαριασμός 45.02.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε ευρώ»: (i) πιστώνεται, κατά τη συμφωνία swap, με χρέωση του λογαριασμού 45.04.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε ΞΝ» όταν τα swap πραγματοποιούνται με ανταλλαγή νομίσματος ή/και επιτοκίου, χωρίς ανταλλαγή κεφαλαίων ή με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων, όταν τα swap πραγματοποιούνται με ανταλλαγή κεφαλαίων. (ii) χρεώνεται, με τη μετατροπή από ευρώ σε ΞΝ χωρίς ανταλλαγή κεφαλαίων, σε πίστωση του 45.04.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε Ξ.Ν.» ή σε πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων, όταν υπάρχει ανταλλαγή κεφαλαίων. (iii) Στη λήξη και με ανταλλαγή κεφαλαίων, πιστώνεται με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων, ενώ χωρίς ανταλλαγή κεφαλαίων πιστώνεται με χρέωση του λογαριασμού 45.04.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε Ξ.Ν.». Στην περίπτωση αυτή ισχύουν και οι εναλλακτικές εγγραφές χρέωση 45.02.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε ευρώ» σε πίστωση χρηματικών διαθεσίμων στην ανταλλαγή κεφαλαίων και χρέωση 45.02.90 με πίστωση του 45.04.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε Ξ.Ν.» χωρίς ανταλλαγή κεφαλαίων. (η) Ο λογαριασμός 45.04.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομισμάτων σε ξένο νόμισμα» χρεοπιστώνεται (πλην των ανωτέρω περιπτώσεων) όταν η συμφωνία swap γίνεται με ανταλλαγή κεφαλαίων, οπότε χρεώνεται σε πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων, ενώ όταν η συμφωνία γίνεται χωρίς ανταλλαγή κεφαλαίων πιστώνεται με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων. (i) Στη μετατροπή από ξένο νόμισμα σε άλλο ξένο νόμισμα (χωρίς ανταλλαγή κεφαλαίων) χρεώνεται και πιστώνεται ο ίδιος λογαριασμός, ενώ με ανταλλαγή κεφαλαίων χρεοπιστώνεται με αντισυμβαλλόμενο τα χρηματικά διαθέσιμα. Στο τέλος της χρήσης, 31/12, χρεοπιστώνεται με το λογαριασμό 81 «΄Εκτακτα και ανόργανα αποτελέσματα» για την εμφάνιση των χρεωστικών ή πιστωτικών συναλλαγματικών διαφορών. (ii) Με τη λήξη και με ανταλλαγή κεφαλαίων χρεώνεται σε πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων, ενώ χωρίς ανταλλαγή κεφαλαίων ισχύει όπως αναφέρεται παραπάνω στην περιγραφή του λογαριασμού 45.02.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε ευρώ» ή εναλλακτικά με πίστωση σε χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων. (θ) Κατά το κλείσιμο της Κατάστασης Χρηματοοικονομικής Θέσης, οι ομολογίες που είναι πληρωτέες στην επόμενη χρήση μεταφέρονται στην πίστωση του λογαριασμού 53.04 «Ομόλογα πληρωτέα» (για τη σωστή απεικόνιση των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων σε ομόλογα) και με την έναρξη της νέας χρήσης γίνεται η αντίθετη εγγραφή. 9.3.7.5 Στο λογαριασμό 45.10 «Δάνεια σε ευρώ» παρακολουθούνται οι μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις σε ευρώ, προς τράπεζες και ταμιευτήρια, από δάνεια ή άλλες χορηγήσεις και στο λογαριασμό 45.11 «Δάνεια σε ξένο νόμισμα» οι αντίστοιχες υποχρεώσεις σε ξένο νόμισμα. Στο λογαριασμό 45.10.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε ευρώ (δάνεια)» παρακολουθούνται οι συμφωνίες ανταλλαγής νομισμάτων σε ευρώ και στο λογαριασμό 45.11.90 «Συμφωνίες ανταλλαγής νομίσματος σε ΞΝ (δάνεια)» παρακολουθούνται οι συμφωνίες ανταλλαγής νομισμάτων σε ξένο νόμισμα. (α) Οι λογαριασμοί αυτοί πιστώνονται με τη λήψη των δανείων σε χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων και χρεώνονται κατά την αποπληρωμή τους, σε πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων. (β) Επίσης, οι ανωτέρω λογαριασμοί χρεώνονται με τις συναλλαγματικές διαφορές, όταν αυτές είναι πιστωτικές με αντίστοιχη πίστωση των λογαριασμών των εκτάκτωνανοργάνων εσόδων (λογ/μος 81) και πιστώνονται όταν οι συναλλαγματικές διαφορές είναι χρεωστικές, σε χρέωση των εκτάκτων−ανοργάνων εξόδων (λογμ/μος 81). (γ) Στο τέλος της χρήσης, οι υποχρεώσεις από δάνεια που είναι πληρωτέες στην επόμενη χρήση μεταφέρονται στους αντίστοιχους λογαριασμούς 53.17 «Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις πληρωτέες την επόμενη χρήση σε ευρώ» και 53.18 «Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις πληρωτέες την επόμενη χρήση σε Ξ.Ν.», για τη σωστή απεικόνιση των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων από δάνεια, και με την έναρξη της νέας χρήσης γίνεται αντίθετη εγγραφή της προηγουμένης. 9.3.7.6 Στο λογαριασμό 45.98.18 «Υποχρεώσεις από συμμετοχές σε οργανισμούς εξωτερικού » παρακολουθούνται οι υποχρεώσεις από συμμετοχές σε οργανισμούς εξωτερικού, που αντιστοιχούν στους οργανισμούς στο λογαριασμό 18.04 «Συμμετοχή σε Διεθνείς Οργανισμούς με υποχρεώσεις αντικρυζόμενες» οι οποίοι δεν αυξάνουν το δημόσιο χρέος. Ο λογαριασμός πιστώνεται, με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων στην έναρξη, ενώ στη λήξη χρεώνεται, με πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων. 9.3.8 Λογαριασμός 48 «Λογαριασμοί συνδέσμου» 9.3.8.1 Στο λογαριασμό 48 και στους υπολογαριασμούς του, παρακολουθούνται οι συναλλαγές με τις ΔΟΥ και τα ΕΛΔΑΠ και γενικότερα χρησιμοποιούνται ως ενδιάμεσοι λογαριασμοί όπου δεν υπάρχουν δικαιούχοι/ πιστωτές/ προμηθευτές. 9.3.8.2 Οι λογαριασμοί αυτοί πιστώνονται ή χρεώνονται ως ενδιάμεσοι για την παρακολούθηση των συναλλαγών με τις ΔΟΥ (λογαριασμός 48.00), τα ΕΛΔΑΠ (λογαριασμός 48.01) και τις Δ/νσεις του ΓΛΚ. 9.3.8.3 Η ύπαρξη των λογαριασμών 48.00 «Λογαριασμοί συνδέσμου με τις ΔΟΥ» και 48.01 «Λογαριασμός συνδέσμου με ΕΛΔΑΠ» απαιτείται για τη συμφωνία των συναλλαγών συνδέσμου και λόγω της ύπαρξης ξεχωριστών πληροφοριακών συστημάτων που χρησιμοποιούνται από τους φορείς αυτούς. 9.3.8.4 Στο λογαριασμό 48.03 «Ενδιάμεσος λογαριασμός εσωτερικών συναλλαγών ΔΟΥ» παρακολουθούνται οι εσωτερικές συναλλαγές εντός των ΔΟΥ. 9.3.8.5 Στο λογαριασμό 48.04 «Επιστροφές φόρων μέσω τραπεζών και πιστωτικών ιδρυμάτων» παρακολουθούνται οι επιστροφές φόρων εισοδήματος και πετρελαίου θέρμανσης, μέσω τραπεζών και πιστωτικών ιδρυμάτων. 9.4 Ομάδα 5η : Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις 9.4.1 Περιεχόμενο και Εννοιολογικοί Προσδιορισμοί Στην ομάδα 5 παρακολουθούνται οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις του Δημοσίου. Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις είναι εκείνες οι υποχρεώσεις για τις οποίες η προθεσμία εξόφλησής τους λήγει μέχρι το τέλος της επόμενης χρήσης. 9.4.2 Λογαριασμός 50 «Προμηθευτές» Στους υπολογαριασμούς του 50 παρακολουθούνται όλες οι δοσοληψίες του Δημοσίου με τους προμηθευτές του, από τους οποίους αγοράζει στοιχεία ενεργητικού (πάγια ή κυκλοφορούντα) ή υπηρεσίες. 9.4.3 Λογαριασμός 51 «΄Εντοκα Γραμμάτια Ελληνικού Δημοσίου» 9.4.3.1 Στο λογαριασμό 51 παρακολουθούνται οι υποχρεώσεις, σε ευρώ και σε ξένο νόμισμα, από Έντοκα Γραμμάτια Ελληνικού Δημοσίου (ΕΓΕΔ). 9.4.3.2 Ο λογαριασμός 51 πιστώνεται με την έκδοση των ΕΓΕΔ, με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων, και χρεώνεται με την πληρωμή των προαναφερόμενων τίτλων. 9.4.3.3 Οι τόκοι των ΕΓΕΔ καταχωρούνται στο λογαριασμό 65 «Τόκοι και συναφή έξοδα». Στο τέλος της χρήσης οι μη δουλευμένοι τόκοι μεταφέρονται σε πίστωση του λογαριασμού 65, με χρέωση του λογαριασμού 51.00.99 «Ενσωματωμένοι μη δεδουλευμένοι τόκοι ΕΓΕΔ». Στην αρχή της επόμενης χρήσης, 1/1, με την αντίθετη εγγραφή μεταφέρονται οι τόκοι στα έξοδα. 9.4.4 Λογαριασμός 52 «Τράπεζες λογαριασμοί βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων» 9.4.4.1 Στους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 52 παρακολουθούνται οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις σε τράπεζες καθώς και οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις σε τίτλους που έχει εκδώσει το Ελληνικό Δημόσιο. 9.4.4.2 Στο λογαριασμό 52.00 «Τράπεζες λογαριασμοί βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων» παρακολουθούνται οι υποχρεώσεις από βραχυπρόθεσμες χρηματοδοτήσεις τραπεζών. Ο λογαριασμός 52.00 πιστώνεται με χρέωση των λογαριασμών των χρηματικών διαθεσίμων και χρεώνεται κατά την αποπληρωμή των δανείων. 9.4.4.3 Οι σχετικοί χρεωστικοί τόκοι καταχωρούνται στο λογαριασμό 65. 9.4.4.4 Ο λογαριασμός 52.02 «Βραχυπρόθεσμοι τίτλοι (Eurocommercial papers)» πιστώνεται σε χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων κατά την είσπραξη των χρημάτων από την έκδοση, ενώ χρεώνεται κατά την αποπληρωμή των τίτλων. Στο τέλος της χρήσης, 31/12, χρεώνεται ο αντίθετος λογαριασμός 52.02.99 «Ενσωματωμένοι μη δουλευμένοι τόκοι Eurocommercial papers» σε πίστωση των χρηματοοικονομικών εξόδων (λογαριασμός 65) και στην αρχή της επόμενης χρήσης, 1/1, δημιουργείται η αντίθετη εγγραφή. 9.4.5 Λογαριασμός 53 «Πιστωτές διάφοροι» 9.4.5.1 Στο λογαριασμό 53 «Πιστωτές διάφοροι» παρακολουθούνται οι υποχρεώσεις της Κεντρικής Διοίκησης οι οποίες δεν υπάγονται σε οποιαδήποτε κατηγορία των υποχρεώσεων που παρακολουθούνται στους υπόλοιπους πρωτοβάθμιους λογαριασμούς της ομάδας 5. Ειδικότερα: (α) Ο λογαριασμός 53.00 «Αποδοχές προσωπικού πληρωτέες» χρησιμοποιείται για την καταγραφή της υποχρέωσης που οφείλεται στο προσωπικό. Στην πίστωση του λογαριασμού αυτού, με χρέωση των οικείων υπολογαριασμών του 60 «Αμοιβές και έξοδα προσωπικού – Συντάξεις» ή του λογαριασμού 67.21 «Επιχορηγήσεις φορέων για κάλυψη λειτουργικών δαπανών» καταχωρούνται οι καθαρές πληρωτέες αποδοχές του προσωπικού, ενώ στη χρέωση του 53.00 καταχωρούνται οι καταβολές προς τους δικαιούχους. (β) Οι λογαριασμοί 53.01 «Διατροφές από πληρωμές μισθοδοσίας» και 53.02 «Κατασχέσεις από πληρωμή μισθοδοσίας» πιστώνονται κατά την ανάλυση της μισθοδοσίας και χρεώνονται με την απόδοση των διατροφών και κατασχέσεων, σε πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων. (γ) Ο λογαριασμός 53.03 «Οφειλόμενες αμοιβές προσωπικού από απορρίψεις μισθοδοσίας» πιστώνεται με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων, ενώ όταν αποδίδονται χρεώνεται σε πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων. (δ) Ο λογαριασμός 53.04 «Ομόλογα πληρωτέα» εμφανίζει τις οφειλές της Κεντρικής Διοίκησης σε δικαιούχους ομολογιών, οι οποίες οφείλονται κατά την επόμενη χρήση. Ο λογαριασμός 53.04 πιστώνεται στο τέλος της χρήσης, 31/12, με το βραχυπρόθεσμο τμήμα τους, ώστε να εμφανιστούν κατάλληλα στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις και αντιλογίζονται στην αρχή της επόμενης χρήσης, 1/1. (ε) Στο λογαριασμό 53.06 «Οφειλές για απόκτηση τίτλων πάγιας επένδυσης» καταχωρούνται οι δόσεις που οφείλονται από συμμετοχές σε επιχειρήσεις και οργανισμούς. Ο λογαριασμός 53.06 πιστώνεται σε κάθε περίπτωση που αποκτώνται τίτλοι πάγιας επένδυσης, με χρέωση των τίτλων πάγιας επένδυσης (λογ/μος 18) και των προμηθειών και λοιπών εξόδων συμμετοχών (λογ/μος 64.10.00), ενώ χρεώνεται σε πίστωση είτε των λογαριασμών χρηματικών διαθεσίμων είτε λογαριασμών απαιτήσεων (πχ του λογαριασμού 33.30 «Απαιτήσεις από χορηγούμενα δάνεια») σε περιπτώσεις που αποκτώνται τίτλοι έναντι απαιτήσεων. (στ) Ο λογαριασμός 53.07 «Οφειλόμενες δόσεις ομολογιών − τοκομερίδια πληρωτέα» πιστώνεται με χρέωση του λογαριασμού 65 «Τόκοι και συναφή έξοδα» και χρεώνεται κατά την πληρωμή τους σε πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων. (ζ) Ο λογαριασμός 53.08 «Οφειλόμενα τοκομερίδια από επανέκδοση ομολόγων» πιστώνεται με τους εισπραχθέντες δουλευμένους τόκους ομολόγων, κατά την επανέκδοση ομολόγων, με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων. Το υπόλοιπο του λογαριασμού 53.08 στο τέλος της χρήσης, 31/12, χρεώνεται, σε πίστωση του λογαριασμού 65 «Τόκοι και συναφή έξοδα». Με την εξόφληση του πρώτου τοκομεριδίου με επανέκδοση, όταν είναι στο ίδιο έτος, ο λογαριασμός 53.08 χρεώνεται σε πίστωση του λογαριασμού 65 «Τόκοι και συναφή έξοδα». Στα ομόλογα ειδικού σκοπού (για πληρωμή υποχρεώσεων) ο λογαριασμός 53.08 πιστώνεται με τους εισπραχθέντες δεδουλευμένους τόκους ομολόγων με επανέκδοση, με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων. (η) Ο λογαριασμός 53.10 «Δικαιούχοι από παροχή υπηρεσιών και λοιπών αγαθών» πιστώνεται κατά τη θεώρηση χρηματικών ενταλμάτων με χρέωση των αντίστοιχων δαπανών και χρεώνεται με την εξόφληση των ενταλμάτων. (θ) Ο λογαριασμός 53.15 «Δικαιούχοι από απαλλοτριώσεις» πιστώνεται κατά την απόκτηση παγίων με απαλλοτρίωση, σε χρέωση του λογαριασμού 15.00.10 «Απαλλοτριώσεις» και χρεώνεται με την εξόφληση των σχετικών ενταλμάτων. (ι) Στους λογαριασμούς 53.17 «Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις πληρωτέες την επόμενη χρήση, σε ευρώ » και 53.18 «Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις πληρωτέες στην επόμενη χρήση, σε Ξ.Ν» καταχωρούνται στο τέλος κάθε χρήσης το τμήμα εκείνο των αντίστοιχων υποχρεώσεων του λογαριασμού 45 «Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις», το οποίο είναι πληρωτέο στην επόμενη χρήση. (ια) Στο λογαριασμό 53.20 «Υποχρεώσεις από εισπράξεις για λογαριασμό τρίτων» παρακολουθούνται οι υποχρεώσεις προς τρίτους, από ποσά που εισπράττονται για λογαριασμό τους. Ο λογαριασμός 53.20 πιστώνεται κατά την είσπραξη ποσών για λογαριασμό τρίτων και χρεώνονται κατά την απόδοσή τους. Δεν παρακολουθούνται στο λογαριασμό 53.20 οι υποχρεώσεις από ασφαλιστικές κρατήσεις των εργαζομένων και εισφορές των εργοδοτών υπέρ των Ταμείων (παρακολουθούνται στο λογαριασμό 55 «Ασφαλιστικοί οργανισμοί»). (ιβ) Ο λογαριασμός 53.30 «Δικαιούχοι υπό τακτοποίηση» πιστώνεται με τις πληρωμές μέσω της ΤτΕ, με χρέωση των αντίστοιχων εξόδων και χρεώνεται με την τακτοποίηση των πληρωμών, με πίστωση του λογαριασμού των χρηματικών διαθεσίμων. (ιγ) Ο λογαριασμός 53.31 «Δικαιούχοι επιστροφών έμμεσων και άμεσων φόρων» πιστώνεται κατά τη διαδικασία επιστροφής φόρων και αξίας πετρελαίου θέρμανσης, με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων και χρεώνεται με την απόδοση των ποσών αυτών, με πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων. Επίσης ο λογαριασμός 53.31 χρεώνεται με πίστωση του λογαριασμού 31.00 «Απαιτήσεις χρήσης» για την επαναφορά στα διαθέσιμα της Κεντρικής Διοίκησης των ανείσπρακτων ποσών, από τους δικαιούχους επιστροφών άμεσων και έμμεσων φόρων και αξίας πετρελαίου θέρμανσης. (ιδ) Ο λογαριασμός 53.40 «Ενδιάμεσος λογαριασμός προξενείων» πιστώνεται με χρέωση των εξόδων που πραγματοποιούνται από τα προξενεία και χρεώνεται με πίστωση των απαιτήσεων που δημιουργούνται από τα προξενεία. (ιε) Οι υπολογαριασμοί του 53.50 «Εισπράξεις − πληρωμές ΝΑΤΟ» πιστώνονται με τις εισπράξεις που πραγματοποιούνται για τα αντίστοιχα έργα, με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων και χρεώνονται με τις σχετικές πληρωμές, με πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων, ενώ γίνεται συμψηφισμός του λογαριασμού αυτού με τις απαιτήσεις που υπάρχουν από έργα ΝΑΤΟ και Πεδίου Βολής Κρήτης. (ιστ) Ο λογαριασμός 53.80 «Αμοιβές προσωπικού Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ. εκτός Π/Υ» πιστώνεται με εσωτερική εντολή, με χρέωση των χρηματικών διαθεσίμων, ενώ χρεώνεται, με πίστωση των χρηματικών διαθεσίμων. (ιζ) Ο λογαριασμός 53.90 «Λοιποί πιστωτές − Αποδόσεις σε τρίτους» χρησιμοποιείται για την εκκαθάριση και απόδοση σε τρίτους, εσόδων που ανήκουν σε αυτούς και συνεισπράττονται μέσω του τακτικού Π/Υ. Ο λογαριασμός 53.90 πιστώνεται με την είσπραξη των ποσών και χρεώνεται με την απόδοσή τους, με κίνηση του λογαριασμού των χρηματικών διαθεσίμων. (ιη) Ο λογαριασμός 53.92.00 «Λογαριασμός μη εισπραχθεισών επιταγών στην ΤτΕ» χρησιμοποιείται για την παρακολούθηση των ακάλυπτων επιταγών. Ο λογαριασμός πιστώνεται με την εμφάνιση των μη εισπραχθεισών επιταγών, σε χρέωση των απαιτήσεων από μη εξοφληθείσες επιταγές (λογ/μος 33.91.00), ενώ χρεώνεται με πίστωση τού λογαριασμού 33.91 «Απαιτήσεις από μη εξοφληθείσες επιταγές » με την εντολή πληρωμής προς την ΤτΕ. (ιθ) Ο λογαριασμός 53.92.01 «ΤτΕ − συναλλαγματικές διαφορές» χρησιμοποιείται για την παρακολούθηση των συναλλαγματικών διαφορών που δημιουργούνται στη ΤτΕ. Ο λογαριασμός πιστώνεται με την εμφάνιση των συναλλαγματικών διαφορών, με χρέωση του λογαριασμού των χρηματικών διαθεσίμων που παρακολουθεί τις συναλλαγματικές διαφορές (λογ/μος 38.05.01), ενώ χρεώνεται με πίστωση του ίδιου λογαριασμού (38.05.01) σε εγγραφή που ακολουθεί την εγγραφή εμφάνισης της δαπάνης που δημιουργείται από το γεγονός των συναλλαγματικών διαφορών. (κ) Στο λογαριασμό 53.98 παρακολουθούνται οι λοιπές βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις του Δημοσίου σε ευρώ, οι οποίες δεν εντάσσονται σε καμία από τις προηγούμενες κατηγορίες λογαριασμών της ομάδας 5. 9.4.6 Λογαριασμός 55 «Ασφαλιστικοί οργανισμοί» 9.4.6.1 Στους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 55 παρακολουθούνται οι υποχρεώσεις του Δημοσίου προς διάφορους Ασφαλιστικούς Οργανισμούς, για εργοδοτικές εισφορές και κρατήσεις, που προέρχονται από μισθοδοσία του προσωπικού του. 9.4.6.2 Οι υπολογαριασμοί του λογαριασμού 55 πιστώνονται με την εμφάνιση των υποχρεώσεων κατά την εγγραφή της μισθοδοσίας και χρεώνονται κατά την απόδοση των κρατήσεων, με πίστωση των λογαριασμών των χρηματικών διαθεσίμων. 9.4.7 Λογαριασμός 56 «Μεταβατικοί λογαριασμοί παθητικού» 9.4.7.1 Στους μεταβατικούς λογαριασμούς παθητικού καταχωρούνται τα έσοδα των επόμενων χρήσεων που προεισπράττονται και τα πληρωτέα έξοδα της κλειόμενης χρήσης, που πραγματοποιούνται δηλαδή μέσα στη χρήση, δεν πληρώνονται όμως μέσα σ’ αυτή, ούτε ενδείκνυται η πίστωσή τους σε προσωπικούς λογαριασμούς, επειδή δεν είναι απαιτητά κατά το τέλος της χρήσης. 9.4.7.2 Στο λογαριασμό 56.00 «΄Εσοδα επομένων χρήσεων», τα σχετικά έσοδα είτε καταχωρούνται απευθείας σε αυτόν είτε μεταφέρονται από τους οικείους λογαριασμούς εσόδων της ομάδας 7, εάν δεν αφορούν την κλειόμενη, αλλά την επόμενη ή τις επόμενες χρήσεις. 9.4.7.3 Ειδικότερα ο λογαριασμός 56.00.16 «Διαφορές από έκδοση ομολόγων υπέρ το άρτιο επομένων χρήσεων» πιστώνεται με τη διαφορά υπέρ το άρτιο κατά την έκδοση των ομολόγων σε χρέωση των λογαριασμών 45.02 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε ευρώ» και 45.04 «Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου σε ξένο νόμισμα» και χρεώνεται στο τέλος της χρήσης, 31/12, με τις δεδουλευμένες υπέρ το άρτιο διαφορές, με πίστωση του λογαριασμού εσόδων 76.90.10 «Διαφορά εκδόσεως ομολόγων υπέρ το άρτιο». 9.4.7.4 Σε περίπτωση ακύρωσης ομολόγου γίνονται οι εγγραφές εξόφλησης και εάν μένει υπόλοιπο στο λογαριασμό 56.00.16 «Διαφορές από έκδοση ομολόγων υπέρ το άρτιο επομένων χρήσεων» θα πρέπει αυτό να εξισώνεται και κλείνει με την πληρωμή στην ΤτΕ. Αν ακόμη παραμένει διαφορά μεταξύ του πληρωτέου ποσού και του λογαριασμού 56.00.16 «Διαφορές από έκδοση ομολόγων υπέρ το άρτιο επομένων χρήσεων» τότε αυτή μεταφέρεται στο λογαριασμό 81. 9.4.7.5 Στο λογαριασμό 56.01 «΄Εξοδα χρήσης δουλευμένα (πληρωτέα)» καταχωρούνται, με αντίστοιχη χρέωση των οικείων λογαριασμών εξόδων της ομάδας 6 ή τον υπολογαριασμό του λογαριασμού 19 «Προμήθειες παγίων περιουσιακών στοιχείων υπό τακτοποίηση», τα έξοδα που ανήκουν στην κλειόμενη χρήση, αλλά δεν πληρώθηκαν μέσα σ’ αυτή. Στην έναρξη της επόμενης χρήσης αντιλογίζονται οι προβλέψεις αυτές και επανεκδίδονται τα ακυρωμένα εντάλματα ή/και ενταλματοποιούνται οι μη ενταλματοποιημένες δαπάνες. Όταν ολοκληρώνεται η θεώρησή τους από το Ελεγκτικό Συνέδριο, οι δαπάνες καταχωρούνται στους οικείους λογαριασμούς της νέας χρήσης. 9.4.7.6 Ειδικότερα, οι δαπάνες χρήσης που δεν ενταλματοποιήθηκαν, ή θεωρημένες και μη θεωρημένες δαπάνες που δεν πληρώθηκαν (δεδουλευμένες) εγγράφονται στο τέλος της χρήσης μέσω μεταβατικών λογαριασμών με χρέωση των δεδουλευμένων εξόδων χρήσης 6Χ98. Με την έναρξη της νέας χρήσης δημιουργείται αντίθετη κίνηση και οι δαπάνες αυτές θεωρούνται έξοδα χρήσης όταν πληρώνονται. 9.4.7.7 Στο λογαριασμό 56.91 «΄Εξοδα υπό τακτοποίηση» καταχωρούνται με αντίστοιχη χρέωση των οικείων λογαριασμών εξόδων 67.98 «Δεδουλευμένα έξοδα χρηματοδοτήσεων αποδόσεων κλπ» τα έξοδα που εισπράχθηκαν και δεν αποδόθηκαν σε τρίτους μέσα στη χρήση. 9.4.7.8 Ειδικότερα, οι εισπράξεις που έγιναν υπέρ τρίτων ή οι υποχρεωτικές αποδόσεις υπέρ τρίτων που δεν αποδόθηκαν μέσα στην χρήση εγγράφονται στο τέλος της χρήσης με πίστωση του λογαριασμού 56.91 «΄Εξοδα υπό τακτοποίηση» και χρέωση των δεδουλευμένων εξόδων χρήσης 67.98 «Δεδουλευμένα έξοδα χρηματοδοτήσεων αποδόσεων κλπ». Με την έναρξη της νέας χρήσης δημιουργείται αντίθετη κίνηση και οι δαπάνες αυτές θεωρούνται έξοδα χρήσης όταν πληρώνονται. 9.4.8 Λογαριασμός 58 «Λογαριασμός περιοδικής κατανομής» 9.4.8.1 Ο λογαριασμός 58 «Λογαριασμός περιοδικής κατανομής» χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό ενδιάμεσων αποτελεσμάτων. Οι υπολογαριασμοί του λογαριασμού 58 χρησιμοποιούνται στο τέλος κάθε ενδιάμεσης περιόδου λογισμού (πχ στο τέλος μηνός, τριμήνου κλπ) ώστε στους λογαριασμούς εσόδων και εξόδων να περιλαμβάνονται τα δουλευμένα έσοδα και έξοδα που αφορούν την περίοδο λογισμού. 9.4.8.2 Με τη λειτουργία του λογαριασμού 58 επιτυγχάνεται: (α) να καταχωρούνται στους αποτελεσματικούς λογαριασμούς της ομάδας 6 τα δουλευμένα και μη λογιστικοποιημένα έξοδα, δηλαδή τα έξοδα που αφορούν την περίοδο λογισμού, αλλά δεν έχουν ακόμη λογιστικοποιηθεί είτε είναι με ακρίβεια γνωστά (π.χ. ασφάλιστρα, δώρα εορτών κλπ) είτε προσδιορίζονται προϋπολογιστικά (πχ αποζημιώσεις κλπ), καθώς και οι προϋπολογισμένες προμήθειες πάγιων περιουσιακών στοιχείων υπό τακτοποίηση (β) να καταχωρούνται στους αποτελεσματικούς λογαριασμούς της ομάδας 7 τα δουλευμένα και μη λογιστικοποιημένα έσοδα, δηλαδή τα έσοδα που αφορούν την περίοδο λογισμού, αλλά δεν έχουν ακόμη λογιστικοποιηθεί κυρίως επειδή δεν έχουν ακόμη εισπραχθεί ή καταστεί απαιτητά είτε είναι με ακρίβεια γνωστά (πχ ενοίκια) είτε προσδιορίζονται προϋπολογιστικά (πχ τόκοι καταθέσεων). 9.4.8.3 Ο λογαριασμός 58 αναπτύσσεται σε δευτεροβάθμιους λογαριασμούς που είναι αντίστοιχοι με τους ενδιάμεσους λογαριασμούς παρακολούθησης των προϋπολογισμένων εξόδων της ομάδας 6 και των προϋπολογισμένων εσόδων της ομάδας 7. 9.4.8.4 Στο τέλος της περιόδου λογισμού, ο λογαριασμός 58 λειτουργεί ως εξής: (α) χρεώνεται με τα προϋπολογισμένα έσοδα, με πίστωση των αντίστοιχων ενδιάμεσων λογαριασμών των ομάδων 7, (β) πιστώνεται με τα προϋπολογισμένα έξοδα, με χρέωση των αντίστοιχων ενδιάμεσων λογαριασμών των ομάδων 6. 9.4.8.5 Στην αρχή της επόμενης της περιόδου λογισμού, ακυρώνονται οι εγγραφές των προϋπολογισμένων εσόδων και εξόδων, και διενεργούνται νέες αντίστοιχες εγγραφές για τη νέα (επόμενη) περίοδο λογισμού. 9.4.8.6 Στο τέλος της χρήσης ο λογαριασμός 58 εξισώνεται, αφού σε περίπτωση που είτε υπάρχουν δουλευμένα έσοδα ή έξοδα είτε έχουν πραγματοποιηθεί έσοδα ή έξοδα που αφορούν την επόμενη χρήση, τα αντίστοιχα ποσά καταχωρούνται στους μεταβατικούς λογαριασμούς του ενεργητικού (λογ/μος. 36) ή του παθητικού (λογ/μος 56), σύμφωνα με όσα ορίζονται για τη λειτουργία των λογαριασμών αυτών σε προηγούμενες παραγράφους. 9.5 Ομάδα 6η : Οργανικά Έξοδα Κατ’ Είδος 9.5.1 Περιεχόμενο και Εννοιολογικοί Προσδιορισμοί 9.5.1.1 Ως έξοδα, κατά τη Διπλογραφική Λογιστική Τροποποιημένης Ταμειακή Βάση όπως προαναφέρθηκε προσδιορίζονται εκείνες οι δαπάνες (πλην της αγοράς παγίων στοιχείων, των δαπανών επενδύσεων και της πληρωμής των χρεολυσίων) που έφτασαν στο στάδιο “προς εντολή πληρωμής” και ειδικότερα μετά το πέρας της θεώρησης/ έγκρισης τους από το Ελεγκτικό Συνέδριο. 9.5.1.2 Για την απεικόνιση στο τέλος της χρήσης όλων των δεδουλευμένων εξόδων, για έξοδα που βαρύνουν την χρήση αλλά δεν έχουν εκδοθεί/θεωρηθεί η εξοφληθεί (είτε πραγματικά είτε οίκοθεν) οι κατάλληλοι τίτλοι πληρωμής, ακολουθούνται οι προβλεπόμενες στην υποπαράγραφο 9.4.7 περί των λογαριασμών 56.01 και 56.91 διαδικασίες. 9.5.1.3 Με τον τρόπο αυτό απεικονίζονται στο τέλος χρήσης σωστά όλα τα δουλευμένα έξοδα της χρήσης. Με την έναρξη της νέας χρήσης δημιουργείται αντίθετη κίνηση. 9.5.1.4 Στην ομάδα 6 απεικονίζονται και παρακολουθούνται κατά είδος τα έξοδα που αναφέρονται στην ομαλή δραστηριότητα της χρήσης και οι ετήσιες επιβαρύνσεις για τη διενέργεια αποσβέσεων και προβλέψεων που ενσωματώνονται στο λειτουργικό κόστος. 9.5.1.5 Ειδικότερα, στους λογαριασμούς της ομάδας 6 δεν καταχωρούνται: (α) Οι προμήθειες παγίων που καταχωρούνται στους αντίστοιχους λογαριασμούς της ομάδας 1. (β) Τα έργα, οι μελέτες και οι απαλλοτριώσεις που παρακολουθούνται στο λογαριασμό 15. (γ) Οι συμμετοχές κ.λπ. που παρακολουθούνται στο λογαριασμό 18. (δ) Τα ποσά που αφορούν ζημίες και έξοδα εξαιρετικού χαρακτήρα, τα οποία καταχωρούνται στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 81 «΄Εκτακτα και ανόργανα αποτελέσματα». (ε) Τα ποσά που αφορούν ζημίες και έξοδα προηγούμενων χρήσεων, τα οποία καταχωρούνται στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 82 «΄Εξοδα και έσοδα προηγούμενων χρήσεων». (στ) Τα ποσά προβλέψεων που δεν αφορούν άμεσα την εκμετάλλευση, τα οποία καταχωρούνται στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 83 «Προβλέψεις για έκτακτους κινδύνους». 9.5.1.6 Οι λογαριασμοί των εξόδων χρεώνονται σε πίστωση των κατάλληλων, κατά περίπτωση, λογαριασμών της ομάδας 5 ή της ομάδας 3 και στο τέλος της χρήσης πιστώνονται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην υποπαράγραφο 9.5.2 του παρόντος. 9.5.2 Τακτοποίηση Λογαριασμών Εξόδων στο Τέλος της Χρήσης 9.5.2.1 Τα υπόλοιπα των λογαριασμών της ομάδας 6 στο τέλος της χρήσης μεταφέρονται στη χρέωση του λογαριασμού 80.00 «Λογαριασμός γενικής εκμετάλλευσης». 9.5.2.2 Σε περίπτωση που οι λογαριασμοί εξόδων περιλαμβάνουν και προπληρωμένα ποσά εξόδων που αφορούν επόμενες χρήσεις ή σε περίπτωση που οι λογαριασμοί αυτοί δεν περιλαμβάνουν ποσά δουλευμένων εξόδων, επειδή θα πληρωθούν κατά τις επόμενες χρήσεις, πριν από τη μεταφορά των υπολοίπων τους στο λογαριασμό 80.00 «Λογαριασμός γενικής εκμετάλλευσης» γίνονται εγγραφές τακτοποίησης, έτσι ώστε τα υπόλοιπα αυτά να απεικονίζουν το ακριβές ύψος όλων των δουλευμένων εξόδων δραστηριότητας της χρήσης που κλείνει. 9.5.2.3 Οι εγγραφές τακτοποίησης της προηγούμενης παραγράφου γίνονται με τη χρήση μεταβατικών λογαριασμών ενεργητικού (λογαριασμός 36) και παθητικού (λογαριασμός 56). 9.5.3 Λογαριασμός 60 «Αμοιβές και έξοδα προσωπικού − Συντάξεις» 9.5.3.1 Στο λογαριασμό 60 «Αμοιβές και έξοδα προσωπικού – Συντάξεις» καταχωρούνται όλα τα έξοδα προσωπικού που καταβάλλονται από τον κρατικό προϋπολογισμό στα οποία περιλαμβάνονται οι αμοιβές των μονίμων υπαλλήλων και λειτουργών, των υπαλλήλων ή λειτουργών με σχέση εργασία ιδιωτικού δικαίου (αορίστους ή ορισμένου χρόνου), οι εργοδοτικές εισφορές, οι πρόσθετες παροχές και οι συντάξεις (πλην εκείνων των συντάξεων που έχουν κοινωνικό χαρακτήρα οι οποίες παρακολουθούνται στο λογαριασμό 67.00). Στο λογαριασμό 60 παρακολουθούνται επίσης και οι αμοιβές και συντάξεις των εκλεγμένων οργάνων της πολιτείας (Πρόεδρος της Δημοκρατίας, βουλευτές , δήμαρχοι κ.λπ.). Ειδικότερα: (α) Στο λογαριασμό 60.00 «Αμοιβές τακτικών υπαλλήλων» καταχωρούνται όλες οι αμοιβές για το έμμισθο τακτικό προσωπικό, δηλαδή. βασικός μισθός, χρονοεπίδομα, άλλα επιδόματα, οδοιπορικά, αμοιβή για νυκτερινή εργασία, αποζημιώσεις κ.λπ. (β) Στο λογαριασμό 60.01 «Αποδοχές υπαλλήλων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου» καταχωρούνται όλες οι αμοιβές των υπαλλήλων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου. (γ) Στο λογαριασμό 60.02 «Αμοιβές ειδικών κατηγοριών» καταχωρούνται όλες οι αμοιβές ειδικών κατηγοριών, όπως π.χ. αμοιβές μελών ανεξάρτητων αρχών και μελών συλλογικών οργάνων διοίκησης αυτοτελών δημοσίων υπηρεσιών, προεδρική χορηγία, βουλευτικές αποζημιώσεις κ.λπ. (δ) Στο λογαριασμό 60.20 «Εργοδοτικές εισφορές για την κοινωνική ασφάλιση» καταχωρούνται όλες οι εργοδοτικές εισφορές για την κοινωνική ασφάλιση. (ε) Στο λογαριασμό 60.50 «Παρεπόμενες παροχές και έξοδα προσωπικού» καταχωρούνται οι παρεπόμενες παροχές και τα έξοδα προσωπικού, όπως π.χ. τα έξοδα υγειονομικής περίθαλψης των ασφαλισμένων του δημοσίου και οι λοιπές παροχές και οικονομικές ενισχύσεις. (στ) Στο λογαριασμό 60.70 «Συντάξεις δημοσίου» καταχωρούνται οι συντάξεις του δημοσίου (ενώ στο λογαριασμό 67.00 «Συντάξεις κοινωνικού χαρακτήρα» παρακολουθούνται μόνο οι τιμητικές συντάξεις). 9.5.4 Λογαριασμός 61 «Αμοιβές και έξοδα τρίτων» 9.5.4.1 Στο Λογαριασμό 61 καταχωρούνται όλες οι αμοιβές και τα έξοδα που αφορούν τρίτους (συνεργάτες κ.λπ.) που δεν έχουν εξαρτημένη εργασία. 9.5.4.2 Σημειώνεται ότι όπως στον προϋπολογισμό, δε γίνεται διάκριση των αμοιβών σε ελευθέρων επαγγελματιών (νομικών, συμβούλων κ.λπ.) και σε τρίτων μη ελεύθερων επαγγελματιών. 9.5.4.3 Στους δευτεροβάθμιους λογαριασμούς του λογαριασμού 61 παρακολουθούνται οι διάφορες κατηγορίες αμοιβών τρίτων και στους τριτοβάθμιους λογαριασμούς γίνεται ανάλυση με βάση το Δημόσιο Λογιστικό. Ειδικότερα: (α) Στο λογαριασμό 61.01 «Αμοιβές και έξοδα τρίτων» καταχωρούνται οι αμοιβές για φυσικά πρόσωπα, ελεύθερους επαγγελματίες και μη. (β) Στο λογαριασμό 61.90 «Λοιπές αμοιβές τρίτων» καταχωρούνται οι λοιπές προμήθειες, τα έξοδα επεξεργασίας και λοιπές αμοιβές τρίτων. 9.5.5 Λογαριασμός 62 «Παροχές τρίτων» 9.5.5.1 Στο λογαριασμό 62 καταχωρούνται όλα τα έξοδα που αφορούν παροχές τρίτων, όπως ηλεκτρικό ρεύμα (κίνησης και φωτισμού), ύδρευση, τηλεπικοινωνίες, ασφάλιστρα, ενοίκια, επισκευές και συντηρήσεις κ.λπ. 9.5.5.2 Στους δευτεροβάθμιους λογαριασμούς του λογαριασμού 62 παρακολουθείται κάθε κατηγορία εξόδου χωριστά και στους τριτοβάθμιους λογαριασμούς γίνεται ανάλυση σύμφωνα με το Δημόσιο Λογιστικό. Ειδικότερα: (α) Στο λογαριασμό 62.03 «Τηλεπικοινωνίες» καταχωρούνται τα έξοδα τηλεπικοινωνιών (ταχυδρομικά, τηλεφωνικά, κινητής τηλεφωνίας κ.λπ.). (β) Στο λογαριασμό 62.04 «Ενοίκια» καταχωρούνται τα έξοδα για ενοίκια κτιρίων, μεταφορικών μέσων κ.λπ. καθώς και οι δαπάνες χρηματοδοτικής μίσθωσης. (γ) Στο λογαριασμό 62.05 «Ασφάλιστρα» καταχωρούνται τα έξοδα του Δημοσίου για ασφάλιστρα. (δ) Στο λογαριασμό 62.07 «Επισκευές – Συντηρήσεις» καταχωρούνται τα έξοδα για διάφορες επισκευές και συντηρήσεις που διενεργούνται από τρίτους. (ε) Στο λογαριασμό 62.90 «΄Εξοδα ηλεκτρικής ενέργειας, ύδρευσης άρδευσης φυσικού αερίου και καθαριότητας (πλην παραγωγής)» καταχωρούνται τα έξοδα ηλεκτρικής ενέργειας, τα έξοδα ύδρευσης και άρδευσης τα έξοδα για φυσικό αέριο και οι δαπάνες καθαριότητας. (στ) Στο λογαριασμό 62.91 «Λοιπές παροχές τρίτων» καταχωρούνται τα έξοδα για λοιπές παροχές τρίτων. 9.5.6 Λογαριασμός 63 «Αναλώσεις αποθεμάτων − Προμήθειες αγαθών» 9.5.6.1 Στο λογαριασμό 63 καταχωρούνται οι αναλώσεις αποθεμάτων (προμήθειες αναλωσίμων, αποθέματα κ.λπ.). 9.5.6.2 Στους δευτεροβάθμιους λογαριασμούς του λογαριασμού 63 παρακολουθούνται οι διάφορες κατηγορίες αναλώσεων αποθεμάτων και στους τριτοβάθμιους λογαριασμούς γίνεται ανάλυση με βάση το Δημόσιο Λογιστικό. 9.5.7 Λογαριασμός 64 «Διάφορα έξοδα» Στο λογαριασμό 64 καταχωρούνται όλα τα κατ’ είδος έξοδα που δεν καταχωρούνται σε άλλο λογαριασμό της ομάδας 6. Ειδικότερα: (α) Στο λογαριασμό 64.00 «΄Εξοδα μεταφορών» καταχωρούνται όλα τα έξοδα που αφορούν μεταφορές. (β) Στο λογαριασμό 64.01 «΄Εξοδα ταξιδιών – οδοιπορικά» καταχωρούνται όλα τα έξοδα ταξιδιών που αφορούν οδοιπορικά εντός και εκτός έδρας των υπαλλήλων, ημερήσιες αποζημιώσεις για μετακινήσεις στο εσωτερικό και το εξωτερικό κ.λπ. (γ) Στο λογαριασμό 64.02 «΄Εξοδα προβολής εκθέσεων και συνεδρίων» καταχωρούνται όλα τα έξοδα που αφορούν την προβολή και διαφήμιση, τη διοργάνωση εκθέσεων κ.λπ. και κάθε είδους δαπάνες δημοσίων σχέσεων. (δ) Στο λογαριασμό 64.04 «Ζημιές από πώληση συμμετοχών» καταχωρείται η ζημία από πώληση τίτλων πάγιας επένδυσης και χρεογράφων. (ε) Στο λογαριασμό 64.05 «Συνδρομές − εισφορές» καταχωρούνται οι δαπάνες για συνδρομές και εισφορές σε διεθνείς οργανισμούς. (στ) Στο λογαριασμό 64.07 «΄Εξοδα εκδόσεων, εκτυπώσεων και βιβλιοδεσίας» καταχωρούνται τα έξοδα εκδόσεων, εκτυπώσεων και βιβλιοδεσίας (ζ) Στο λογαριασμό 64.09 «΄Εξοδα δημοσιεύσεων» καταχωρούνται όλα τα έξοδα που αφορούν διάφορες δημοσιεύσεις, όπως αγγελιών, οικονομικών καταστάσεων, ανακοινώσεων κ.λπ. (η) Στο λογαριασμό 64.15 «Δαπάνες εκμετάλλευσης ακίνητης περιουσίας» καταχωρούνται κάθε είδους έξοδα του Δημοσίου που αφορούν δαπάνες εκμετάλλευσης ακίνητης περιουσίας. (θ) Στο λογαριασμό 64.60 «Διάφορα έξοδα προγραμμάτων υλοποιούμενων μέσω τακτικού Π/Υ» παρακολουθούνται ξεχωριστά οι δαπάνες χρηματοδοτούμενων προγραμμάτων που καλύπτονται από κοινοτικούς πόρους ή εθνικούς πόρους. (ι) Στο λογαριασμό 64.80 καταχωρείται η συμμετοχή της Ελλάδος για δαπάνες του ΝΑΤΟ. (ια) Στο λογαριασμό 64.81 «Δαπάνες Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ) που εκτελούνται με πιστώσεις των κρατών μελών» καταχωρούνται οι δαπάνες που γίνονται για τα έργα του ΝΑΤΟ και αντιστοιχίζονται με τα έσοδα του λογαριασμού 75.60 «΄Εσοδα από ΝΑΤΟ». (ιβ) Στο λογαριασμό 64.90 «Διάφορα έξοδα» καταχωρούνται οι λοιπές δαπάνες και έξοδα όπως έξοδα διεθνών σχέσεων και συμφωνιών, έξοδα παροχής βοήθειας σε ξένα κράτη, έξοδα αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών, έξοδα εκλογών κλπ. Στους τριτοβάθμιους λογαριασμούς του 64.90 «Διάφορα έξοδα» γίνεται ανάλυση με βάση το Δημόσιο Λογιστικό. 9.5.8 Λογαριασμός 65 «Τόκοι και συναφή έξοδα» 9.5.8.1 Στο λογαριασμό 65 καταχωρούνται όλα τα χρηματοοικονομικά έξοδα, δηλαδή όλα τα έξοδα που αφορούν τόκους δανείων στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, καθώς και οι προμήθειες τραπεζών και λοιπά συναφή με τις χρηματοδοτήσεις του Δημοσίου έξοδα. 9.5.8.2 Ειδικότερα, στο λογαριασμό 65.91 «Συναλλαγματικές διαφορές δανείων» παρακολουθούνται οι συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν από μετατροπή σε ευρώ δανείων και πιστώσεων από ξένο νόμισμα. 9.5.9 Λογαριασμός 66 «Αποσβέσεις παγίων» 9.5.9.1 Στη Διπλογραφική Λογιστική Τροποποιημένης Ταμειακής Βάσης δεν πραγματοποιούνται αποσβέσεις των παγίων στοιχείων του ενεργητικού (πλην των περιπτώσεων αποσβέσεων των εξόδων πολυετούς απόσβεσης). 9.5.9.2 Οι δευτεροβάθμιοι λογαριασμοί του λογαριασμού 66 χρεώνονται με πίστωση των αντίστοιχων λογαριασμών της ομάδας 1. 9.5.10 Λογαριασμός 67 «Χρηματοδοτήσεις − Παροχές − Χορηγίες− Επιχορηγήσεις – Επιδοτήσεις» 9.5.10.1 Στο λογαριασμό 67 παρακολουθούνται χρηματοδοτήσεις, επιχορηγήσεις, αποδόσεις σε νομικά πρόσωπα και Τοπική Αυτοδιοίκηση, παροχές κλπ, υποχρεωτικές ή μη. 9.5.10.2 Στο λογαριασμό 67.00 «Συντάξεις κοινωνικού χαρακτήρα» καταχωρούνται οι συντάξεις κοινωνικού χαρακτήρα όπως θυμάτων πολέμων, εθνικής αντίστασης κλπ.(οι συντάξεις των υπαλλήλων, όπως προαναφέρθηκε (παρ. 9.5.7), παρακολουθούνται στο λογαριασμό 60.70). 9.5.10.3 Στο λογαριασμό 67.01 «Επιδοτήσεις, οικονομικές − εισοδηματικές ενισχύσεις τακτικού προϋπολογισμού» καταχωρούνται οι επιδοτήσεις και οικονομικές ενισχύσεις για κάλυψη γεωργικών ελλειμμάτων, νοικοκυριών, πολιτικών κομμάτων κλπ. 9.5.10.4 Στο λογαριασμό 67.03 «Εισοδηματικές ενισχύσεις αποδιδόμενες σε δικαιούχους από τακτικό προϋπολογισμό» καταχωρούνται οι οικονομικές ενισχύσεις και βοηθήματα που αποδίδονται μέσω του κρατικού προϋπολογισμού, όπως βοηθήματα για υγειονομική περίθαλψη, ειδικά επιδόματα κοινωνικής πρόνοιας, υποτροφίες, κ.λπ. 9.5.10.5 Στο λογαριασμό 67.10 «Αποδόσεις σε νομικά πρόσωπα» καταχωρούνται όλες οι αποδόσεις σε νομικά πρόσωπα και οργανισμούς που είναι υποχρεωτικές όπως οι αποδόσεις στην τοπική αυτοδιοίκηση α΄ και β΄ βαθμού, σε εκπαιδευτικά και πολιτιστικά ιδρύματα, σε οργανισμούς και ταμεία κοινωνικής ασφάλισης, σε ταμεία κλπ. 9.5.10.6 Στο λογαριασμό 67.11 «Αποδόσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση» καταχωρούνται οι αποδόσεις στην ΕΕ, περιλαμβανομένης της συμμετοχής σε προγράμματα. 9.5.10.7 Στο λογαριασμό 67.21 «Επιχορήγηση φορέων για κάλυψη λειτουργικών δαπανών» καταχωρούνται οι επιχορηγήσεις φορέων για κάλυψη λειτουργικών δαπανών. 9.5.10.8 Στο λογαριασμό 67.22 «Επιχορηγήσεις για κοινωνική πολιτική» καταχωρούνται οι επιχορηγήσεις σε φορείς για κοινωνική πολιτική. 9.5.10.9 Στο λογαριασμό 67.23 «Επιχορηγήσεις για κοινωνική ασφάλιση» καταχωρούνται οι επιχορηγήσεις για κοινωνική ασφάλιση. 9.5.10.10 Στο λογαριασμό 67.60 «Επιχορηγήσεις, επιδοτήσεις, οικονομικές ενισχύσεις νομικών προσώπων » καταχωρούνται οι επιχορηγήσεις νομικών προσώπων του ΠΔΕ, για έργα χρηματοδοτούμενα από εθνικούς και από κοινοτικούς πόρους. 9.5.11 Λογαριασμός 68 «Προβλέψεις εκμετάλλευσης» Στους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 68 καταχωρούνται οι προβλέψεις που γίνονται για κινδύνους εκμετάλλευσης. 9.6 Ομάδα 7η : Οργανικά Έσοδα Χρήσης Κατά Είδος 9.6.1 Περιεχόμενο και Εννοιολογικοί Προσδιορισμοί 9.6.1.1 Στην ομάδα 7 απεικονίζονται και παρακολουθούνται κατά είδος τα έσοδα τα οποία αναφέρονται στην ομαλή δραστηριότητα της Κεντρικής Διοίκησης κατά τη διάρκεια της χρήσης. Στους λογαριασμούς της ομάδας 7 δεν καταχωρούνται: (α) Τα έκτακτα και ανόργανα έσοδα και τα έκτακτα κέρδη, τα οποία καταχωρούνται στην ομάδα 8 και συγκεκριμένα στο λογαριασμό 81.01 «΄Εκτακτα και ανόργανα έσοδα». (β) Τα έσοδα προηγούμενων χρήσεων, τα οποία καταχωρούνται στην ομάδα 8 και συγκεκριμένα στο λογαριασμό 82.01 «΄Εσοδα προηγουμένων χρήσεων». (γ) Οι εισπράξεις που δεν αποτελούν έσοδα, αλλά εισπράξεις από δάνεια κ.λπ., οι οποίες παρακολουθούνται στους αντίστοιχους λογαριασμούς υποχρεώσεων των ομάδων 4 και 5. (δ) Οι εισπράξεις από έσοδα προηγούμενων χρήσεων (που βεβαιώθηκαν ως έσοδα στα παρελθόντα οικονομικά έτη) οι οποίες παρακολουθούνται στο λογαριασμό 31 «Απαιτήσεις από φόρους, κοινωνικούς πόρους, επιχορηγήσεις και παρεπόμενες ασχολίες». (ε) Οι επιχορηγήσεις επενδύσεων που παρακολουθούνται στο λογαριασμό 43 «Επιχορηγήσεις επενδύσεων». (στ) Τα έσοδα από την κυκλοφορία νομισμάτων στη Διπλογραφική Λογιστική Τροποποιημένης Ταμειακής Βάσης θα παρακολουθούνται στο λογαριασμό 40 «Καθαρή θέση πολιτών». 9.6.1.2 Τα έσοδα για λογαριασμό τρίτων παρακολουθούνται στην ομάδα 7 και οι αποδόσεις τους στην ομάδα 6. Στο τέλος του έτους, για το ποσό που έχει εισπραχθεί και δεν έχει αποδοθεί γίνεται εγγραφή με πίστωση του μεταβατικού λογαριασμού 56.91 «΄Εξοδα υπό τακτοποίηση» και χρέωση του 67.98 «Δεδουλευμένα έξοδα χρηματοδοτήσεων αποδόσεων κλπ», ενώ πραγματοποιείται αντίθετη εγγραφή στην έναρξη του νέου έτους. 9.6.1.3 Στο λογαριασμό 70 παρακολουθούνται τα έσοδα από άμεσους φόρους και στο λογαριασμό 71 τα έσοδα από έμμεσους φόρους. 9.6.2 Τακτοποίηση Λογαριασμών Εσόδων στο Τέλος της Χρήσης 9.6.2.1 Τα υπόλοιπα των λογαριασμών της ομάδας 7 μεταφέρονται, στο τέλος της χρήσης, στην πίστωση του λογαριασμού 80.00 «Λογαριασμός γενικής εκμετάλλευσης». Σε περίπτωση που οι λογαριασμοί εσόδων περιλαμβάνουν και ποσά εσόδων που αφορούν επόμενες χρήσεις και έχουν προεισπραχθεί, ή οι λογαριασμοί αυτοί δεν περιλαμβάνουν ποσά δουλευμένων εσόδων, επειδή αφορούν επόμενες χρήσεις, πριν από τη μεταφορά των υπολοίπων τους στο λογαριασμό 80.00 γίνονται εγγραφές τακτοποίησης, έτσι ώστε τα υπόλοιπα των εξόδων να απεικονίζουν το ακριβές ύψος όλων των δουλευμένων εσόδων δραστηριότητας της χρήσης που κλείνει. 9.6.2.2 Οι εγγραφές τακτοποίησης της προηγούμενης παραγράφου γίνονται με τη χρήση μεταβατικών λογαριασμών ενεργητικού (λογαριασμός 36) και παθητικού (λογαριασμός 56). 9.6.3 Λογαριασμός 70 «Άμεσοι φόροι» 9.6.3.1 Στο λογαριασμό 70 παρακολουθούνται τα έσοδα που, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις, αποκτά η Κεντρική Διοίκηση από άμεσους φόρους. Ειδικότερα: (α) Στο λογαριασμό 70.00 «Φόρος στο εισόδημα (φυσικών και νομικών προσώπων)» παρακολουθούνται τα έσοδα από το φόρο εισοδήματος των φυσικών και των νομικών προσώπων. (β) Στο λογαριασμό 70.01 «Φόρος εισοδήματος ειδικών κατηγοριών» παρακολουθούνται τα έσοδα από ειδικούς φόρους εισοδήματος, όπως πλοίων, κατοίκων αλλοδαπής κ.λπ. (γ) Στο λογαριασμό 70.04 «Φόροι στην περιουσία» παρακολουθούνται τα έσοδα από φόρους και τέλη στην περιουσία, όπως κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών, ακίνητης περιουσίας κ.λπ. (δ) Στο λογαριασμό 70.50 «Άμεσοι φόροι υπέρ τρίτων» παρακολουθούνται τα έσοδα από άμεσους φόρους υπέρ τρίτων. (ε) Στο λογαριασμό 70.70 «Λοιποί άμεσοι φόροι» παρακολουθούνται τα έσοδα από λοιπούς άμεσους φόρους. (στ) Στο λογαριασμό 70.90 «Προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους άμεσους φόρους» παρακολουθούνται τα έσοδα από προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους άμεσους φόρους. 9.6.4 Λογαριασμός 71 «΄Εμμεσοι φόροι» 9.6.4.1 Στο λογαριασμό 71 παρακολουθούνται τα έσοδα που, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις, αποκτά η Κεντρική Διοίκηση από έμμεσους φόρους. Ειδικότερα: (α) Στο λογαριασμό 71.00 «Φόρος προστιθέμενης αξίας ΦΠΑ» παρακολουθούνται τα έσοδα από το Φόρο Προστιθεμένης Αξίας (ΦΠΑ). (β) Στο λογαριασμό 71.01 «Ειδικοί φόροι κατανάλωσης» παρακολουθούνται τα έσοδα από ειδικούς φόρους κατανάλωσης. (γ) Στο λογαριασμό 71.05 «Φόροι στις μεταβιβάσεις και συγκεντρώσεις κεφαλαίων» παρακολουθούνται τα έσοδα από φόρους στις μεταβιβάσεις και συγκεντρώσεις κεφαλαίων. (δ) Στο λογαριασμό 71.08 «Τέλη χαρτοσήμου» παρακολουθούνται τα έσοδα από τέλη χαρτοσήμου. (ε) Στο λογαριασμό 71.09 «Τέλη και δικαιώματα έκδοσης αδειών και παροχής προνομίων» παρακολουθούνται τα έσοδα από τέλη και δικαιώματα έκδοσης αδειών και παροχής προνομίων. (στ) Στο λογαριασμό 71.10 «Τέλη και εισφορές στα οχήματα» τα έσοδα από τα τέλη και εισφορές οχημάτων. (ζ) Στο λογαριασμό 71.50 «΄Εμμεσοι φόροι υπέρ τρίτων» παρακολουθούνται τα έσοδα από έμμεσους φόρους υπέρ τρίτων. (η) Στο λογαριασμό 71.60 «΄Εσοδα που εισπράττονται για την Ε.Ε.» παρακολουθούνται τα έσοδα που εισπράττονται για την ΕΕ. (θ) Στο λογαριασμό 71.70 «Λοιποί έμμεσοι φόροι» παρακολουθούνται τα έσοδα από λοιπούς έμμεσους φόρους. (ι) Στο λογαριασμό 71.90 «Προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους έμμεσους φόρους» παρακολουθούνται τα έσοδα από προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους έμμεσους φόρους. 9.6.5 Λογαριασμός 72 «Μη φορολογικά έσοδα» 9.6.5.1 Στο λογαριασμό 72 παρακολουθούνται τα έσοδα που, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις, αποκτά η Κεντρική Διοίκηση από μη φορολογικά έσοδα, όπως από δραστηριότητα νομικών προσώπων (πώληση κρατικών λαχείων κ.λπ.), από επιστροφές χρημάτων, παράβολα, έσοδα υπέρ τρίτων, έσοδα καταργούμενων ειδικών λογαριασμών και λοιπά μη φορολογικά έσοδα. Ειδικότερα: (α) Στο λογαριασμό 72.10 παρακολουθούνται τα έσοδα από δραστηριότητες δημόσιων οργανισμών και επιχειρήσεων. (β) Στο λογαριασμό 72.50 παρακολουθούνται τα «΄Εσοδα υπέρ τρίτων» κατά τη διάρκεια της χρήσης, αλλά ο λογαριασμός εξισώνεται στο τέλος της χρήσης μέσω του λογαριασμού 56.91 «΄Εξοδα υπό τακτοποίηση» και ως εκ τούτου δεν υπάρχει επίπτωση στα αποτελέσματα. (γ) Στο λογαριασμό 72.60 παρακολουθούνται τα έσοδα από παράβολα. (δ) Στο λογαριασμό 72.70 παρακολουθούνται τα έσοδα από προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές. (ε) Στο λογαριασμό 72.90 παρακολουθούνται τα λοιπά μη φορολογικά έσοδα. 9.6.6 Λογαριασμός 73 «΄Εσοδα από υπηρεσίες» 9.6.6.1 Στο λογαριασμό 73 παρακολουθούνται όλα τα έσοδα που προκύπτουν από τη δραστηριότητα της Κεντρικής Διοίκησης από τις υπηρεσίες που παρέχει. Ειδικότερα: (α) Στο λογαριασμό 73.00 «΄Εσοδα από προσφορά υπηρεσιών του Δημοσίου» παρακολουθούνται τα έσοδα από υπηρεσίες του Δημοσίου, όπως έσοδα από το λογαριασμό ΔΕΤΕ (άρθ.11 ν.1798/88), έσοδα από προσφορά υγειονομικών υπηρεσιών, έσοδα από χορήγηση στοιχείων της Γ.Γ.Π.Σ. σε τρίτους, έσοδα από προσφορά υπηρεσιών από προξενικές αρχές, έσοδα από προσφορά δικαστικών υπηρεσιών κλπ. (β) Στο λογαριασμό 73.90 «Λοιπά έσοδα από προσφορά υπηρεσιών του Δημοσίου» παρακολουθούνται τα λοιπά έσοδα από υπηρεσίες του Δημοσίου, όπως από τις εργασίες του Εθνικού Τυπογραφείου, έσοδα από τη διενέργεια ελέγχων και δοκιμών σε δομικά υλικά, έσοδα από υπηρεσίες της Υ.Π.Α. (ν.1340/83). 9.6.7 Λογαριασμός 74 «΄Εσοδα από επιχορηγήσεις» 9.6.7.1 Στο λογαριασμό 74 καταχωρούνται οι επιχορηγήσεις που προέρχονται από την ΕΕ ή από οργανισμούς της αλλοδαπής. 9.6.7.2 Οι επιχορηγήσεις που καταχωρούνται στο λογαριασμό 74 είναι αυτές που χορηγούνται για την κάλυψη λειτουργικών δαπανών ή για επιχορηγήσεις σε ΝΠΔΔ ή για κάλυψη εξόδων κοινωνικής πρόνοιας, εκπαίδευσης και άλλων συναφών σκοπών. 9.6.7.3 Οι επιχορηγήσεις που χορηγούνται για πραγματοποίηση επενδύσεων της Κεντρικής Διοίκησης, καταχωρούνται στο λογαριασμό 43. 9.6.8 Λογαριασμός 75 «΄Εσοδα από παρεπόμενες ασχολίες, δωρεές και κληροδοτήματα» Στο λογαριασμό 75 παρακολουθούνται τα έσοδα από παρεπόμενες ασχολίες, όπως τα έσοδα από μισθώματα κινητής και ακίνητης περιουσίας, έσοδα από δωρεές, κληροδοσίες, έσοδα από ΝΑΤΟ, κ.λπ. Ειδικότερα: (α) Στο λογαριασμό 75.00 καταχωρούνται τα έσοδα από μισθώματα κινητής και ακίνητης περιουσίας. (β) Στο λογαριασμό 75.02 καταχωρούνται τα έσοδα από την εκμετάλλευση, παραχώρηση και εκποίηση περιουσιακών στοιχείων και δικαιωμάτων του Δημοσίου. (γ) Στο λογαριασμό 75.10 καταχωρούνται τα έσοδα από δωρεές, κληρονομιές, κληροδοσίες κ.λπ.. (δ) Στο λογαριασμό 75.11 καταχωρούνται διάφορα έσοδα από οργανισμούς. (ε) Στο λογαριασμό 75.50 καταχωρούνται τα έσοδα λοιπών περιπτώσεων. (στ) Στο λογαριασμό 75.60 «΄Εσοδα από Ν.Α.Τ.Ο.» καταχωρούνται τα έσοδα για το ΝΑΤΟ τα οποία αντιστοιχίζονται με τα έξοδα στο λογαριασμό 64.81 «Δαπάνες Βορειοαντλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ) που εκτελούνται με πιστώσεις των κρατών μελών». (ζ) Στο λογαριασμό 75.70 «΄Εσοδα από την εκμετάλλευση έργων, που εκτελέστηκαν από ΠΔΕ» καταχωρούνται τα έσοδα από την εκμετάλλευση έργων του ΠΔΕ και στο λογαριασμό 75.71 «Συνεισφορές φορέων για εκτέλεση έργων ΠΔΕ» τα έσοδα που αποτελούν συνεισφορές φορέων για την εκτέλεση έργων του ΠΔΕ. (η) Στο λογαριασμό 75.90 «Λοιπά έσοδα» καταχωρούνται διάφορα άλλα έσοδα που δεν περιλαμβάνονται στους ανωτέρω λογαριασμούς. (θ) Στο λογαριασμό 75.91 «΄Εσοδα από πώληση αγαθών» καταχωρούνται τα έσοδα από την πώληση αγαθών. (ι) Στο λογαριασμό 75.94 «Ενδιάμεσος λογαριασμός πωλήσεων παγίων στοιχείων» και στους υπολογαριασμούς του καταχωρούνται οι πωλήσεις των παγίων στοιχείων (ακινήτων, μηχανημάτων, επίπλων κ.λπ.). Ταυτόχρονα προσδιορίζεται το τελικό αποτέλεσμα των πωλήσεων των παγίων, το οποίο μεταφέρεται στον κατάλληλο υπολογαριασμό του πρωτοβάθμιου 81 «΄Εκτακτα και ανόργανα αποτελέσματα». Ειδικότερα, οι λογιστικές εγγραφές που προκύπτουν από την πώληση του πάγιου στοιχείου, αντί να καταχωρούνται στο λογαριασμό του πωλούμενου στοιχείου και σ’ αυτόν να προσδιορίζεται το αποτέλεσμα, καταχωρούνται σε αντίστοιχο υπολογαριασμό του δευτεροβάθμιου 75.94 «Ενδιάμεσος λογ/σμος πωλήσεων πάγιων στοιχείων», υπό την προϋπόθεση ότι θα εφαρμόζονται τα ακόλουθα: (i) Η αξία κτήσεως του πωλούμενου πάγιου στοιχείου θα μεταφέρεται, από τον οικείο υπολογαριασμό του παγίου σε αντίστοιχο υπολογαριασμό του 75.94.99 «Αντίθετος λογαριασμός» και στην πίστωση του μεταφέρονται οι αποσβέσεις που διενεργήθηκαν μέχρι την πώληση. Το αποτέλεσμα που προκύπτει μετά από τις παραπάνω καταχωρήσεις και μεταφορές μεταφέρεται στο λογαριασμό 81.02.00 «Ζημίες από εκποίηση παγίων», όταν είναι ζημία, ή στο λογαριασμό 81.03.00 «Κέρδη από εκποίηση παγίων», όταν είναι κέρδος. (ii) Ο λογαριασμός 75.94 «Ενδιάμεσος λογ/σμος πωλήσεων πάγιων στοιχείων» κατά το κλείσιμο της χρήσης πρέπει να είναι πάντοτε εξισωμένος. 9.6.9 Λογαριασμός 76 «΄Εσοδα κεφαλαίων και συμμετοχών» 9.6.9.1 Στο λογαριασμό 76 «΄Εσοδα κεφαλαίων και συμμετοχών» παρακολουθούνται τα έσοδα από τόκους κεφαλαίων (76.00), τα μερίσματα μετοχών (76.01), τα μερίσματα μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων εσωτερικού (76.02), τα κέρδη από πώληση συμμετοχών (76.04), τα έσοδα από επιχειρήσεις και οργανισμούς (76.10), τα κέρδη από αποτίμηση συμμετοχών και χρεογράφων (76.34), και τα λοιπά έσοδα κεφαλαίων (76.90). 9.6.9.2 Ο λογαριασμός 76.10.00 «Συμμετοχή του Δημοσίου στα κέρδη δημοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών» παρακολουθείται σε ταμειακή βάση. 9.7 Ομάδα 8η : Λογαριασμοί Αποτελεσμάτων 9.7.1 Περιεχόμενο Λογαριασμών 9.7.1.1 Στην ομάδα 8 περιλαμβάνονται οι λογαριασμοί προσδιορισμού των αποτελεσμάτων εκμετάλλευσης, μικτών και καθαρών, καθώς και οι λογαριασμοί συγκέντρωσης των εξόδων και εσόδων εκμετάλλευσης που δεν είναι προσδιοριστικά των μικτών αποτελεσμάτων. 9.7.1.2 Στην ομάδα 8 περιλαμβάνονται και οι λογαριασμοί συγκέντρωσης των έκτακτων και ανόργανων αποτελεσμάτων, των εξόδων και εσόδων προηγουμένων χρήσεων, των προβλέψεων για έκτακτους κινδύνους, των εσόδων από προβλέψεις προηγουμένων χρήσεων, καθώς και οι λογαριασμοί προσδιορισμού και διάθεσης των αποτελεσμάτων χρήσης. 9.7.2 Λογαριασμός 80 «Γενική εκμετάλλευση» 9.7.2.1 Ο λογαριασμός 80 χρησιμοποιείται μόνο στο τέλος της χρήσης. 9.7.2.2 Ο λογαριασμός 80.00 «Λογαριασμός γενικής εκμετάλλευσης» χρησιμεύει για τον προσδιορισμό των καθαρών τακτικών και οργανικών αποτελεσμάτων, τα οποία πραγματοποιούνται μέσα στη χρήση που κλείνει. 9.7.2.3 Στο λογαριασμό 80.00, στο τέλος της χρήσης μεταφέρονται τα έξοδα των λογαριασμών της ομάδας 6 και τα έσοδα της ομάδας 7, αφού προηγουμένως οι λογαριασμοί των ομάδων αυτών υποστούν τις αναγκαίες χρονικές τακτοποιήσεις, ώστε τα υπόλοιπά τους να αντιπροσωπεύουν τα δουλευμένα, τακτικά και οργανικά έσοδα και έξοδα της χρήσης, δηλαδή εκείνα που αφορούν την ομαλή εκμετάλλευση της χρήσης που κλείνει. 9.7.2.4 Στο λογαριασμό 80.00 μεταφέρονται στο τέλος της χρήσης και τα υπόλοιπα του λογαριασμού 15.10 και του λογαριασμού 43.01. 9.7.3 Λογαριασμός 81 «΄Εκτακτα και ανόργανα αποτελέσματα» 9.7.3.1 Στο λογαριασμό 81 καταχωρούνται κατ’ είδος τα έκτακτα και ανόργανα έξοδα και έσοδα της χρήσης, καθώς και τα αποτελέσματα που πραγματοποιούνται από εξαιρετικές και έκτακτες πράξεις και εργασίες. 9.7.3.2 Έκτακτα και ανόργανα έξοδα είναι εκείνα που τα αίτια δημιουργίας τους ανάγονται είτε σε παραλείψεις είτε σε έκτακτα ή ανώμαλα ή τυχαία έξοδα. Για την Κεντρική Διοίκηση τέτοια έξοδα είναι: τόκοι υπερημερίας, τακτοποίηση ακάλυπτων επιταγών και ελλειμμάτων δημόσιων διαχειρίσεων, καταπτώσεις εγγυήσεων ρητρών κλπ, συναλλαγματικές διαφορές, ζημιές από πώληση παγίων, κλπ. 9.7.3.3 Έκτακτα και ανόργανα έσοδα είναι εκείνα που προέρχονται από τυχαίες συμπτωματικές πράξεις και συναλλαγές ή από έκτακτα και περιστασιακά γεγονότα. Για την Κεντρική Διοίκηση τέτοια έσοδα είναι: τόκοι υπερημερίας συναλλαγματικές διαφορές, καταπτώσεις εγγυήσεων ρητρών, από πώληση παγίων, από καταλογισμούς, κλπ. 9.7.3.4 Στο λογαριασμό 81.00 «΄Εκτακτα και ανόργανα έξοδα» καταχωρούνται, κατά είδος τα έκτακτα και ανόργανα έξοδα που αφορούν τη χρήση. Στο λογαριασμό αυτό δεν καταχωρούνται έξοδα που αφορούν προηγούμενες χρήσεις. Τα έξοδα αυτά καταχωρούνται στο λογαριασμό 82.00 «΄Εξοδα προηγουμένων χρήσεων». 9.7.3.5 Στο λογαριασμό 81.00.04 «Συναλλαγματικές διαφορές», κατά τη διάρκεια της χρήσης, καταχωρούνται οι χρεωστικές συναλλαγματικές διαφορές από την είσπραξη απαιτήσεων ή εξόφληση υποχρεώσεων σε ξένο νόμισμα. Επίσης, στο τέλος της χρήσης, στο λογαριασμό 81.00.04 καταχωρούνται οι χρεωστικές συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν από την αποτίμηση των απαιτήσεων και υποχρεώσεων σε ξένο νόμισμα, με εξαίρεση τα δάνεια και τις πιστώσεις που λαμβάνονται για τη χρηματοδότηση κτήσης παγίων στοιχείων. 9.7.3.6 Στο λογαριασμό 81.01 «΄Εκτακτα και ανόργανα έσοδα» καταχωρούνται κατά είδος τα έκτακτα και ανόργανα έσοδα που αφορούν τη χρήση. Στο λογαριασμό αυτό δεν καταχωρούνται έσοδα που αφορούν προηγούμενες χρήσεις. Τα τελευταία αυτά έσοδα καταχωρούνται στο λογαριασμό 82.01 «΄Εσοδα προηγουμένων χρήσεων». 9.7.3.7 Στους λογαριασμούς 81.02 «΄Εκτακτες ζημίες» και 81.03 «΄Εκτακτα κέρδη» καταχωρούνται τα αποτελέσματα, ζημίες ή κέρδη, που προκύπτουν από εξαιρετικές και έκτακτες πράξεις και εργασίες, όπως π.χ. από εκποίηση παγίων στοιχείων, από μεταβίβαση δικαιωμάτων και λοιπών ασώματων ακινητοποιήσεων, από ανεπίδεκτες εισπράξεως απαιτήσεις ή από λαχνούς ομολογιακών δανείων. 9.7.3.8 Στον λογαριασμό 81.02.06 «Ζημίες από ανεπίδεκτες είσπραξης απαιτήσεων» καταχωρούνται οι ζημίες που προκύπτουν από την διαγραφή απαιτήσεων, ο λογιστικός χειρισμός των οποίων περιγράφεται στην παρ. 9.3.6, περίπτωση 6. 9.7.3.9 Κατά το κλείσιμο της χρήσης τα υπόλοιπα των υπολογαριασμών του λογαριασμού 81 μεταφέρονται στους αντίστοιχους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 86.01 «Μη λειτουργικά αποτελέσματα χρήσης» έτσι ώστε ο λογαριασμός 81 να εξισώνεται. 9.7.4 Λογαριασμός 82 «΄Εσοδα − έξοδα προηγουμένων χρήσεων» Στο λογαριασμό 82 καταχωρούνται κατά είδος τα έξοδα και έσοδα που πραγματοποιούνται μέσα στη χρήση, ενώ ο χρόνος δημιουργίας της υποχρέωσης και απαίτησης αντίστοιχα, ανάγεται σε δραστηριότητες προηγούμενων χρήσεων. Ειδικότερα: (α) Στο λογαριασμό 82.00 «΄Εξοδα προηγούμενων χρήσεων» καταχωρούνται κατά είδος τα έξοδα προηγούμενων χρήσεων, όπως οι χρεωστικές διαφορές μεταβατικών λογαριασμών, τα έξοδα από αποφάσεις δικαστηρίων που αφορούν προηγούμενες χρήσεις. (β) Στο λογαριασμό 82.01 «΄Εσοδα προηγούμενων χρήσεων» καταχωρούνται κατά είδος τα έσοδα προηγούμενων χρήσεων, που βεβαιώνονται για πρώτη φορά ή βεβαιώνονται για πρώτη φορά κατόπιν ρυθμίσεων. (γ) Κατά το κλείσιμο της Κατάστασης Χρηματοοικονομικής Θέσης τα υπόλοιπα των υπολογαριασμών του λογαριασμού 82 μεταφέρονται στους αντίστοιχους υπολογαριασμούς του λογαριαμού 86.01 «Μη λειτουργικά αποτελέσματα χρήσης», έτσι ώστε ο λογαριασμός 82 να εξισώνεται. 9.7.5 Λογαριασμός 83 «Προβλέψεις για έκτακτους κινδύνους» 9.7.5.1 Ο λογαριασμός 83 λειτουργεί σύμφωνα με όσα καθορίζονται για τη λειτουργία του λογαριασμού 44 «Προβλέψεις». 9.7.5.2 Κατά το κλείσιμο της Κατάστασης Χρηματοοικονομικής Θέσης τα υπόλοιπα των υπολογαριασμών του λογαριασμού 83 μεταφέρονται στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 86 «Αποτελέσματα χρήσης», έτσι ώστε ο λογαριασμός 83 να εξισώνεται. 9.7.6 Λογαριασμός 84 «’Έσοδα από προβλέψεις προηγουμένων χρήσεων» 9.7.6.1 Ο λογαριασμός 84 λειτουργεί σύμφωνα με όσα καθορίζονται για τη λειτουργία του λογαριασμού 44 «Προβλέψεις». 9.7.6.2 Κατά το κλείσιμο της χρήσης τα υπόλοιπα των υπολογαριασμών του λογαριασμού 84 μεταφέρονται στους οικείους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 86 «Αποτελέσματα χρήσης», έτσι ώστε ο λογαριασμός 84 να εξισώνεται. 9.7.7 Λογαριασμός 86 «Αποτελέσματα χρήσης» 9.7.7.1 Ο λογαριασμός 86 χρησιμοποιείται μόνο στο τέλος της χρήσης, οπότε καταρτίζεται υποχρεωτικά η ΚΧΕ της χρήσης. 9.7.7.2 Ο λογαριασμός 86 χρησιμεύει για τον προσδιορισμό των συνολικών καθαρών αποτελεσμάτων (πλεονασμάτων ή ελλειμμάτων) που πραγματοποιούνται από το σύνολο των δραστηριοτήτων του Δημοσίου μέσα στη χρήση που κλείνει. 9.7.7.3 Στο λογαριασμό 86, στο τέλος της χρήσης, μεταφέρονται τα μικτά αποτελέσματα δραστηριότητας (κύριας και παρεπόμενης), και τα διάφορα άλλα έσοδα, για να συσχετισθούν με τα έξοδα των λειτουργιών (διοίκησης, ερευνών − αναπτύξεως και δημοσίων σχέσεων). 9.7.7.4 Στο λογαριασμό 86 μεταφέρονται επίσης τα χρηματοοικονομικά αποτελέσματα (έσοδα − έξοδα) και τα έκτακτα και ανόργανα αποτελέσματα (έσοδα, κέρδη, έξοδα, ζημίες). 9.7.7.5 Από το συσχετισμό των παραπάνω στοιχείων, που πραγματοποιείται στο λογαριασμό 86, προκύπτουν τα συνολικά καθαρά αποτελέσματα της κλειόμενης χρήσης. 9.7.7.6 Η λειτουργία του λογαριασμού 86 αναλύεται στο κεφάλαιο 10. 9.7.8 Λογαριασμός 89 «Κατάσταση Χρηματοοικονομικής Θέσης» 9.7.8.1 Ο λογαριασμός 89 χρησιμοποιείται μόνο στο τέλος της χρήσης, οπότε καταρτίζεται υποχρεωτικά η ΚΧΘ της χρήσης. 9.7.8.2 Η ΚΧΘ δημοσιεύεται μαζί με την ΚΧΕ, την Κατάσταση Ταμειακών Ροών και τον Πίνακα Μεταβολών Ιδίων Κεφαλαίων, σύμφωνα με τις διατάξεις της νομοθεσίας που ισχύει κάθε φορά. 9.7.8.3 Ο λογαριασμός 89 χρησιμεύει για το κλείσιμο των λογαριασμών της χρήσης στην οποία αναφέρεται η ΚΧΘ και για το άνοιγμα των λογαριασμών της νέας χρήσης, που ακολουθεί την κλειόμενη χρήση. 9.7.8.4 Η λειτουργία του λογαριασμού 89 αναλύεται στο κεφάλαιο 10. 9.8 Πράξεις σε Συνάλλαγμα και Άλλα Συναφή Θέματα 9.8.1 Συναλλαγματικές Διαφορές Απαιτήσεων, Υποχρεώσεων και Διαθεσίμων σε Ξένο Νόμισμα 9.8.1.1 Οι συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν κατά τη διάρκεια της χρήσης, από εισπράξεις απαιτήσεων ή από πληρωμές υποχρεώσεων σε ξένο νόμισμα, καταχωρούνται στο λογαριασμό 81.00.04 «Συναλλαγματικές διαφορές» όταν είναι χρεωστικές ή στο λογαριασμό 81.01.04 «΄Εσοδα από συναλλαγματική διαφορά κάθε είδους» όταν είναι πιστωτικές. 9.8.1.2 Οι συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν κατά την αποτίμηση, στο τέλος της χρήσης, και αφορούν λογαριασμούς απαιτήσεων ή υποχρεώσεων σε ξένο νόμισμα ή διαθέσιμα σε ξένο νόμισμα, κατά το κλείσιμο της Κατάστασης Χρηματοοικονομικής Θέσης, υπολογίζονται με βάση το Δελτίο ισοτιμιών αναφοράς της ΕΚΤ κατά την ημέρα κλεισίματος της Κατάστασης Χρηματοοικονομικής Θέσης, όπως προκύπτει από σχετικό δελτίο της ΤτΕ. 9.8.1.3 Για τις συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν κατά την αποτίμηση των απαιτήσεων και των υποχρεώσεων σε ξένο νόμισμα, της προηγούμενης παραγράφου, ισχύουν τα ακόλουθα: (α) Όταν προέρχονται από βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις και υποχρεώσεις και είναι χρεωστικές, καταχωρούνται στη χρέωση του λογαριασμού 81.00.04 «συναλλαγματικές διαφορές», ενώ αν είναι πιστωτικές, καταχωρούνται στην πίστωση του λογαριασμού 81.01.04 «΄Εσοδα από συναλλαγματική διαφορά κάθε είδους». (β) Όταν προέρχονται από μακροπρόθεσμες απαιτήσεις και υποχρεώσεις, καταχωρούνται με χρέωση ή πίστωση του λογαριασμού 81.00.04 «Συναλλαγματικές διαφορές», με αντίστοιχη πίστωση ή χρέωση του σχετικού λογαριασμού του δανείου. 9.8.1.4 Οι χρεωστικές συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν κατά την αποτίμηση διαθεσίμων σε ξένο νόμισμα καταχωρούνται στη χρέωση του λογαριασμού 81.00.04 «Συναλλαγματικές διαφορές», ενώ οι αντίστοιχες πιστωτικές στην πίστωση του λογαριασμού 81.01.04 «΄Εσοδα από συναλλαγματική διαφορά κάθε είδους». 9.8.2 Ακινητοποιήσεις στο Εξωτερικό 9.8.2.1 Οι ακινητοποιήσεις του Δημοσίου που βρίσκονται στο εξωτερικό απεικονίζονται στους λογαριασμούς με τη αξία κτήσης σε ευρώ, κατά την ημέρα της δημιουργίας τους ή απόκτησής τους. 9.8.2.2 Το αποτέλεσμα (κέρδος ή ζημιά), που προκύπτει από τις διακυμάνσεις της τιμής των ξένων νομισμάτων, διαπιστώνεται οριστικά και καταχωρείται στους οικείους υπολογαριασμούς των 81.02 «΄Εκτακτες ζημίες» ή 81.03 «΄Εκτακτα κέρδη» μόνο κατά την εκποίηση των ακινητοποιήσεων αυτών. 9.8.3 Χρεόγραφα και Άλλοι Τίτλοι Συμμετοχών και Τοποθετήσεων σε Ξένο Νόμισμα 9.8.3.1 Κάθε χρεόγραφο και τίτλος σε ξένο νόμισμα μετατρέπεται σε ευρώ με την ισοτιμία του ξένου νομίσματος κατά την ημέρα κτήσης τους. 9.8.3.2 Η σε ευρώ αποτίμηση των χρεογράφων και γενικά των τίτλων σε ξένο νόμισμα γίνεται μαζί με τα χρεόγραφα και τους άλλους τίτλους σε ευρώ, σύμφωνα με όσα ορίζονται για τους υπολογαριασμούς του λογαριασμού 18. 9.8.3.3 Η σε ευρώ τρέχουσα αξία των χρεογράφων και γενικά των τίτλων σε ξένο νόμισμα προσδιορίζεται με πολλαπλασιασμό της τρέχουσας αξίας τους σε ξένο νόμισμα με την τιμή που αναφέρεται στο Δελτίο ισοτιμιών αναφοράς της ΕΚΤ κατά την ημέρα κλεισίματος της Κατάστασης Χρηματοοικονομικής Θέσης, όπως προκύπτει από σχετικό δελτίο της ΤτΕ. 9.9 «Λογαριασμοί Τάξεως» 9.9.1 Στην ομάδα 0 περιλαμβάνονται οι λογαριασμοί τάξεως, οι οποίοι παρέχουν σημαντικές πληροφορίες και χρήσιμα στατιστικά στοιχεία. 9.9.2 Οι λογαριασμοί τάξεως είναι λογαριασμοί ειδικής κατηγορίας, στους οποίους απεικονίζονται και παρακολουθούνται χρήσιμες πληροφορίες και γεγονότα που δημιουργούν νομικές δεσμεύσεις, χωρίς να επιφέρουν άμεση ποσοτική μεταβολή στα περιουσιακά στοιχεία, η οποία όμως, ποσοτική μεταβολή, είναι δυνατόν να επέλθει στο μέλλον. 9.9.3 Οι λογαριασμοί τάξεως λειτουργούν πάντοτε αμοιβαία, κατά ζεύγη λογαριασμών, σε αυτόνομο λογιστικό κύκλωμα της ομάδας 0, χωρίς να υπάρχει δυνατότητα συλλειτουργίας τους με τους λογαριασμούς ουσίας της Γενικής Λογιστικής (λογαριασμούς ομάδων 1 έως 8). 9.9.4 Με τους λογαριασμούς τάξεως παρακολουθούνται ιδίως αλλότρια περιουσιακά στοιχεία, εγγυήσεις που λαμβάνονται ή παραχωρούνται για εξασφάλιση απαιτήσεων ή υποχρεώσεων αντίστοιχα, αμφοτεροβαρείς και άλλης φύσης συμβάσεις, κατά το ανεκτέλεστο μέρος τους, διάφορες άλλες πληροφορίες και στατιστικά στοιχεία. 9.9.5 Ο λογιστικός χειρισμός των εγγυήσεων προβλέπει την καταγραφή όλων των εγγυήσεων σε λογαριασμούς τάξεως. Ειδικότερα : (α) στις περιπτώσεις κατάπτωσης των εγγυήσεων, αυτές θα αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα με τη χρήση των αντίστοιχων λογαριασμών του ΣΛΓΛ. (β) με την κατάπτωση των εγγυήσεων θα γίνεται ταυτόχρονα αναγνώριση ισόποσης βεβαίωσης απαίτησης από το λήπτη της αντίστοιχης εγγύησης πάντα πριν την λήξη του έτους. (γ) στο τέλος της χρήσης, για τις απαιτήσεις καταπτώσεων εγγυήσεων θα σχηματίζεται πρόβλεψη πιθανής επισφάλειας, λαμβάνοντας υπόψη τις αναγνωρισμένες επισφάλειες από αντίστοιχες απαιτήσεις κατά τα τελευταία τρία έτη. 9.9.6 Στο λογαριασμό 01 «Αλλότρια περιουσιακά στοιχεία», ο οποίος συλλειτουργεί μόνο με το λογαριασμό 05 «Δικαιούχοι αλλότριων περιουσιακών στοιχείων», παρακολουθούνται διάφορα περιουσιακά στοιχεία τρίτων, τα οποία βρίσκονται στη κατοχή του κράτους για διαφόρους λόγους, όπως π.χ για φύλαξη, για είσπραξη, σε παρακολούθηση ή σε χρήση. (α) Ο λογαριασμός 01 χρεώνεται με την αξία των περιουσιακών στοιχείων τρίτων (πραγματική ή προϋπολογιστική) ή με λογιστικό ισότιμο, κατά την παραλαβή των περιουσιακών αυτών στοιχείων, με πίστωση του λογαριασμού 05, και πιστώνεται με την ίδια αξία, όταν τα περιουσιακά στοιχεία επιστρέφονται στο δικαιούχο ή κατά οποιοδήποτε τρόπο παύουν να βρίσκονται στη κατοχή του κράτους με χρέωση του λογαριασμού 05. (β) Η πίστωση του λογαριασμού 01 γίνεται με την αυτή αξία ή με το αυτό λογιστικό ισότιμο με το οποίο είχε χρεωθεί (ακύρωση εγγραφής χρεώσεως). 9.9.7 Στο λογαριασμό 03 «Χρεωστικοί λογαριασμοί εγγυήσεων εμπράγματων ασφαλειών και απαιτήσεων από αμφοτεροβαρείς συμβάσεις», που συλλειτουργεί μόνο με το λογαριασμό 07 «Πιστωτικοί λογαριασμοί εγγυήσεων, εμπραγμάτων ασφαλειών και υποχρεώσεων από αμφοτεροβαρείς συμβάσεις» παρακολουθούνται: (α) οι εγγυήσεις και οι εμπράγματες ασφάλειες που παραχωρούνται από τρίτους για εξασφάλιση απαιτήσεων και καλής εκτελέσεως, από τρίτους, συμβάσεων που συνάπτονται με αυτούς (λογαριασμοί 03.00−03.09), (β) οι εγγυήσεις και οι εμπράγματες ασφάλειες που παραχωρούνται σε πιστωτές για εξασφάλιση υποχρεώσεων του και καλής εκτελέσεως συμβάσεων που συνάπτονται με τρίτους (λογαριασμοί 03.13−03.19), και (γ) οι αμφοτεροβαρείς συμβάσεις που έχουν υπογραφεί με τρίτους και κατά το μέρος που δεν έχουν εκτελεστεί. 9.9.8 Ο λογαριασμός 03 χρεώνεται με την αξία των εγγυήσεων και των εμπραγμάτων ασφαλειών που παραχωρούνται ή λαμβάνονται, καθώς και με την αξία των γραμματίων εισπρακτέων που προεξοφλούνται ή μεταβιβάζονται σε τρίτους, με πίστωση του λογαριασμού 07 και πιστώνεται όταν οι εγγυήσεις και οι εμπράγματες ασφάλειες παύσουν να υπάρχουν ή όταν τα γραμμάτια εισπρακτέα της κατηγορίας αυτής εξοφληθούν από τους αποδέκτες τους ή επιστραφούν λόγω μη πληρωμής τους. 9.9.9 Στις περιπτώσεις που ανακύπτουν δυσχέρειες προσδιορισμού της αξίας των παραπάνω κατηγοριών (π.χ. εγγυήσεων), διενεργούνται σχετικές λογιστικές εγγραφές με λογιστικό ισότιμο. 9.9.10 Ο λογαριασμός 03 χρεώνεται επίσης με την αξία (πραγματική ή προϋπολογιστική) του ανεκτέλεστου μέρους κάθε αμφοτεροβαρούς συμβάσεως, με πίστωση του λογαριασμού 07, πιστώνεται δε όταν οι συμβάσεις αυτές παύσουν να έχουν ισχύ ή εκτελεστούν κατά μέρος (δηλαδή μειώνονται), με χρέωση του λογαριασμού 07. Είναι δυνατή η διενέργεια των λογιστικών εγγραφών της περιπτώσεως αυτής με λογιστικό ισότιμο. 9.9.11 Στο λογαριασμό 04 «Διάφοροι λογαριασμοί πληροφοριών χρεωστικοί», ο οποίος συλλειτουργεί μόνο με το λογαριασμό 08 «Διάφοροι λογαριασμοί πληροφοριών (πιστωτικοί)» παρακολουθούνται διάφορες πληροφορίες και στατιστικά στοιχεία. 9.9.12 Ο λογαριασμός 04 χρεώνεται με οποιαδήποτε αξία κρίνεται ότι απεικονίζει στους σχετικούς υπολογαριασμούς τις πληροφορίες ή τα στατιστικά στοιχεία που επιθυμεί να παρακολουθεί (π.χ. λογιστικό ισότιμο, προϋπολογιστικές αξίες ή ποσότητες), με πίστωση του λογαριασμού 08 και πιστώνεται όταν παύσει να υπάρχει το ενδιαφέρον παρακολουθήσεως των πληροφοριών ή των στατιστικών στοιχείων που επιλέγονται για παρακολούθηση, με χρέωση του λογαριασμού. 9.9.13 Για το λογαριασμό 05 «Δικαιούχοι αλλότριων περιουσιακών στοιχείων», ο οποίος συλλειτουργεί μόνο με το λογαριασμό 01, ισχύουν όσα αναφέρονται παραπάνω για το λογαριασμό 01. 9.9.14 Για το λογαριασμό 07 «Πιστωτικοί λογαριασμοί εγγυήσεων, εμπραγμάτων ασφαλειών και υποχρεώσεων αμφοτεροβαρών συμβάσεων», ο οποίος συλλειτουργεί μόνο με το λογαριασμό 03, ισχύουν όσα αναφέρονται παραπάνω για το λογαριασμό 03. 9.9.15 Για το λογαριασμό 08 «Διάφοροι λογαριασμοί πληροφοριών πιστωτικοί», ο οποίος συλλειτουργεί μόνο με το λογαριασμό 04, ισχύουν όσα αναφέρονται παραπάνω για το λογαριασμό 04.

Αθήνα, 22 Φεβρουαρίου 2011
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΚΑΡΟΛΟΣ ΓΡ. ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ
Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΣΑΧΙΝΙΔΗΣ