81 Α' 2013

ΝΟΜΟΣ 4141/2013

Eπενδυτικά εργαλεία ανάπτυξης, παροχή πιστώσεων και άλλες διατάξεις.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ - ΠΑΡΟΧΗ ΠΙΣΤΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΚΙΝΗΤΩΝ ΑΞΙΩΝ
05 Απριλίου 2013

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 81
5 Απριλίου 2013

ΝΟΜΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4141
Eπενδυτικά εργαλεία ανάπτυξης, παροχή πιστώσεων και άλλες διατάξεις.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ΠΑΡΟΧΗ ΠΙΣΤΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΚΙΝΗΤΩΝ ΑΞΙΩΝ
Άρθρο 5Ορισμοί

Για τους σκοπούς των διατάξεων των άρθρων 5 έως 11 του παρόντος νόμου νοούνται ως: α) «Κινητές αξίες»: οι κινητές αξίες των περιπτώσεων α΄ και β΄ της παραγράφου 13 του άρθρου 2 του ν. 3606/2007, μερίδια ή μετοχές Ο.Σ.Ε.Κ.Α. του ν. 4099/2012, καθώς και τα μερίδια Α.Κ.Ε.Σ. του ν. 2992/2002 που αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε οργανωμένη αγορά ή σε Πολυμελή Μηχανισμό Διαπραγμάτευσης (Π.Μ.Δ.). β) «Οργανωμένη Αγορά»: οργανωμένη αγορά κράτους − μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τρίτου κράτους που διέπεται από ισοδύναμους κανόνες εποπτείας . γ) «Πολυμερής Μηχανισμός Διαπραγμάτευσης»: Πολυμερής Μηχανισμός Διαπραγμάτευσης κράτους−μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. δ) «Χαρτοφυλάκιο Ασφαλείας»: το σύνολο της παρεχόμενης από επενδυτή ασφαλείας, αποτελούμενης από κινητές αξίες ή και μετρητά προς εξασφάλιση της εκπλήρωσης των υποχρεώσεων που απορρέουν από την παροχή πίστωσης από την ΑΕΠΕΥ ή το πιστωτικό ίδρυμα για την εξόφληση του τιμήματος αγοράς κινητών αξιών. ε) «Περιθώριο»: η διαφορά μεταξύ της τρέχουσας αξίας των κινητών αξιών που περιέχονται στο χαρτοφυλάκιο ασφάλειας και του χρεωστικού υπολοίπου. στ) «Αρχικό περιθώριο»: το ελάχιστο περιθώριο ως ποσοστό επί του χαρτοφυλακίου ασφαλείας, το οποίο θα πρέπει να υφίσταται προκειμένου να πραγματοποιηθεί συγκεκριμένη αγορά κινητών αξιών με πίστωση, συμπεριλαμβανομένης της αξίας της εν λόγω αγοράς. ζ) «Διατηρητέο περιθώριο»: το ελάχιστο περιθώριο ως ποσοστό επί του χαρτοφυλακίου ασφαλείας, το οποίο πρέπει να υφίσταται οποτεδήποτε κατά τη διάρκεια της πιστωτικής σύμβασης. η) «Έλλειμμα Περιθωρίου»: το ποσό κατά το οποίο το περιθώριο υπολείπεται του ποσού που αντιστοιχεί στο Αρχικό ή Διατηρητέο περιθώριο.

Άρθρο 6Όροι για την παροχή πίστωσηςΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1

Ανώνυμη εταιρεία παροχής επενδυτικών υπηρεσιών (ΑΕΠΕΥ), η οποία έχει λάβει από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς άδεια λειτουργίας προκειμένου να παρέχει την παρεπόμενη υπηρεσία της περίπτωσης β΄ της παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 3606/2007, καθώς και πιστωτικό ίδρυμα μπορούν να παρέχουν πίστωση σε πελάτες τους για την αγορά κινητών αξιών, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 5 έως 13 του παρόντος νόμου .

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2

Οι ΑΕΠΕΥ απαγορεύεται να παρέχουν κάθε άλλη πίστωση προς οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο για σκοπό άλλον από τον οριζόμενο στην παράγραφο 1.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 3

Για την παροχή πίστωσης σε επενδυτή απαιτείται η σύναψη έγγραφης σύμβασης. Η σύμβαση και οι συμβατικοί τόκοι που απορρέουν από αυτή δεν υπόκεινται σε τέλος χαρτόσημου.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 4

Με απόφαση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς κατόπιν γνώμης της Τράπεζας της Ελλάδος μπορεί να καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι και προϋποθέσεις για την παροχή πίστωσης από ΑΕΠΕΥ και ιδίως: (α) το ελάχιστο διατηρητέο περιθώριο ως ποσοστό επί της τρέχουσας αξίας του χαρτοφυλακίου ασφαλείας, (β) το ελάχιστο αρχικό περιθώριο που πρέπει να ισχύει σε κάθε περίπτωση, (γ) οι περιορισμοί στη συμμετοχή των κατηγοριών κινητών αξιών που αποτελούν στο χαρτοφυλάκιο ασφαλείας, (δ) ο τρόπος αποτίμησης του χαρτοφυλακίου ασφαλείας, (ε) οι αποκλίσεις από τις περιπτώσεις α΄ έως δ΄ της παρούσας παραγράφου ανάλογα με τα χαρακτηριστικά, τον τύπο ή την κατηγορία των κινητών αξιών, (στ) οι κατηγορίες κινητών αξιών που τυχόν δεν μπορεί να περιληφθούν στο χαρτοφυλάκιο ασφαλείας και (ζ) κάθε άλλο θέμα ή αναγκαία λεπτομέρεια εν γένει που αφορά τη λειτουργία της παρεπόμενης υπηρεσίας της πίστωσης.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 5

Με κοινή απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδας και της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς καθορίζονται οι όροι και προϋποθέσεις της παραγράφου 4 που εφαρμόζονται για την παροχή πίστωσης από τα πιστωτικά ιδρύματα.

Άρθρο 7Χαρτοφυλάκιο ασφαλείαςΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1

Το χαρτοφυλάκιο ασφαλείας αποτελείται από τις κινητές αξίες, οι οποίες αγοράζονται με πίστωση, μετρητά, και από άλλες κινητές αξίες, οι οποίες είναι καταχωρημένες ή παρακολουθούνται σε σύστημα καταχώρησης και παρακολούθησης τίτλων σε λογιστική μορφή που λειτουργεί στην Ελλάδα, τις οποίες παρέχει ο επενδυτής ως ασφάλεια για την οφειλή που γεννάται ύστερα από τη χορήγηση κάθε πίστωσης.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2

Για την εξασφάλιση της ομαλής εκπλήρωσης των υποχρεώσεων που απορρέουν από την παροχή πίστωσης προς επενδυτή, συστήνεται νόμιμο ενέχυρο υπέρ της ΑΕΠΕΥ ή του πιστωτικού ιδρύματος επί των κινητών αξιών ή των απαιτήσεων επί κινητών αξιών που περιλαμβάνονται στο χαρτοφυλάκιο ασφαλείας και διέπονται από το ελληνικό δίκαιο. Σε περίπτωση που οι κινητές αξίες που περιέχονται στο χαρτοφυλάκιο ασφαλείας διέπονται από αλλοδαπό δίκαιο, η ΑΕΠΕΥ ή το πιστωτικό ίδρυμα φέρει την ευθύνη διενέργειας ελέγχου καταλληλότητας (due diligence) επί των αξιών αυτών, με γνώμονα τη νόμιμη σύσταση εμπράγματης ασφάλειας επί αυτών και τη δυνατότητα άμεσης ρευστοποίησής τους, σύμφωνα με τις διατάξεις του οικείου δικαίου.

Άρθρο 8Αρχικό και διατηρητέο περιθώριοΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1

Η κάλυψη αρχικού περιθωρίου πραγματοποιείται πριν την εκτέλεση της εντολής αγοράς με καταβολή μετρητών ή με ένταξη στο χαρτοφυλάκιο ασφαλείας κινητών αξιών, που δεν περιέχονται μέχρι τότε σε αυτό.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2

Σε περίπτωση που το περιθώριο καταστεί κατώτερο από το διατηρητέο περιθώριο, η ΑΕΠΕΥ ή το πιστωτικό ίδρυμα καλεί μέχρι την έναρξη της επόμενης συνεδρίασης τον επενδυτή να προβεί σε κάλυψη της διαφοράς το αργότερο μέχρι την επόμενη εργάσιμη ημέρα από την ενημέρωσή του.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 3

Εάν ο επενδυτής δεν καλύψει εμπρόθεσμα το έλλειμμα του διατηρητέου περιθωρίου, η ΑΕΠΕΥ ή το πιστωτικό ίδρυμα, προκειμένου να αποκατασταθεί το διατηρητέο περιθώριο, προβαίνει το αργότερο μέχρι την επομένη εργάσιμη ημέρα από τη λήξη της προθεσμίας κάλυψης, σε απευθείας εκποίηση κινητών αξιών που είναι δεσμευμένες στο χαρτοφυλάκιο ασφαλείας.

Άρθρο 9Εκποίηση κινητών αξιών

Προκειμένου για κινητές αξίες ή απαιτήσεις επί κινητών αξιών που διέπονται από το ελληνικό δίκαιο, οι κινητές αξίες εκποιούνται απευθείας από την ΑΕΠΕΥ ή το πιστωτικό ίδρυμα χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε άλλη διαδικασία ή προϋπόθεση κατά παρέκκλιση των άρθρων 1237 και 1239 του Αστικού Κώδικα και από κάθε άλλη αντίθετη διάταξη νόμου. Προκειμένου για κινητές αξίες που διέπονται από αλλοδαπό δίκαιο η ΑΕΠΕΥ ή το πιστωτικό ίδρυμα μεριμνά για την εκποίησή τους κατά τις διατάξεις του οικείου δικαίου.

Άρθρο 10Εξόφληση τιμήματος χωρίς πίστωσηΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1

Σε περίπτωση κατάρτισης συναλλαγής σε κινητές αξίες χωρίς να έχει συναφθεί σύμβαση πίστωσης μεταξύ ΑΕΠΕΥ ή πιστωτικού ιδρύματος και επενδυτή, ο επενδυτής εξοφλεί με μετρητά το τίμημα αυτής μέσα στην εκάστοτε προβλεπόμενη προθεσμία εκκαθάρισης και διακανονισμού των ανωτέρω συναλλαγών.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2

Σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης εξόφλησης ολοκλήρου του τιμήματος εκ μέρους του επενδυτή μέσα στην ανωτέρω προβλεπόμενη προθεσμία και εφόσον δεν έχει συμφωνηθεί πίστωση σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, η ΑΕΠΕΥ ή το πιστωτικό ίδρυμα: (α) προβαίνει, την επόμενη εργάσιμη ημέρα από τη λήξη της ανωτέρω προθεσμίας, σε απευθείας εκποίηση των κινητών αξιών για την αγορά των οποίων o επενδυτής δεν έχει καταβάλει το τίμημα, (β) μέχρι την πλήρη εξόφληση του τιμήματος, δεν θα προβαίνει για λογαριασμό του επενδυτή σε οποιαδήποτε άλλη αγορά. Με τις ανωτέρω διατάξεις δεν θίγεται η δυνατότητα της ΑΕΠΕΥ ή του πιστωτικού ιδρύματος να προβεί στην άσκηση οποιουδήποτε δικαιώματος προβλέπεται από τη νομοθεσία για την επιδίωξη είσπραξης των απαιτήσεών τους.

Άρθρο 11Κυρώσεις

Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, αν παραβιαστούν διατάξεις των άρθρων 5 έως 10 του παρόντος νόμου, καθώς και των κατ’ εξουσιοδότηση αυτών κανονιστικών αποφάσεων, επιβάλλει στον παραβάτη επίπληξη ή πρόστιμο ίσο με το διπλάσιο του οφέλους που αποκόμισε ο παραβάτης και εάν το ανωτέρω ποσό δεν μπορεί να προσδιοριστεί, πρόστιμο από χίλια (1.000) ευρώ μέχρι πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) ευρώ, το οποίο διπλασιάζεται σε περίπτωση καθ’ υποτροπή τέλεσης των ανωτέρω παραβάσεων. Αντίστοιχα, η Τράπεζα της Ελλάδος επιβάλλει τις ανωτέρω κυρώσεις σε πιστωτικά ιδρύματα που δεν είναι μέλη οργανωμένης αγοράς. Κατά την επιμέτρηση των κυρώσεων λαμβάνονται ενδεικτικά υπόψη η επίπτωση της παράβασης στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς, ο κίνδυνος πρόκλησης βλάβης στα συμφέροντα των επενδυτών, το ύψος της προκληθείσας ζημίας σε επενδυτές και της τυχόν αποκατάστασής της, η λήψη μέτρων από την εταιρία για τη συμμόρφωσή της στο μέλλον, ο βαθμός συνεργασίας με την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ή την Τράπεζα της Ελλάδος κατά το στάδιο διερεύνησης και ελέγχου, οι ανάγκες της ειδικής και γενικής πρόληψης και η τυχόν καθ’ υποτροπήν τέλεση παραβάσεων των διατάξεων των άρθρων 5 έως 10 του νόμου αυτού ή της λοιπής νομοθεσίας για την κεφαλαιαγορά.

Άρθρο 12Μεταβατικές – Καταργούμενες διατάξειςΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1

Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου οι διατάξεις των άρθρων 1 έως 6 του ν. 2843/2000 (Α΄ 219) καταργούνται, καθώς και κάθε άλλη διάταξη νόμου ή κανονιστικής πράξης που αντίκειται στις διατάξεις των άρθρων 5 έως 11 του παρόντος νόμου.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2

Τηρουμένης της παραγράφου 1, οι κανονιστικές αποφάσεις της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς ή της Τράπεζας της Ελλάδος που έχουν εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότηση των άρθρων 1 έως 6 του ν. 2843/2000 εξακολουθούν να εφαρμόζονται μέχρι την κατάργησή τους από νέες κανονιστικές αποφάσεις.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 3

Ως προς τις διατάξεις της νομοθεσίας περί κεφαλαιαγοράς που παραπέμπουν σε καταργούμενες, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, διατάξεις των άρθρων 1 έως και 6 του ν. 2843/2000, εφαρμόζονται οι αντίστοιχες, ως προς το περιεχόμενό τους, διατάξεις των άρθρων 5 έως 11 του παρόντος νόμου.

ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 4

Οι διατάξεις που καταργούνται βάσει της παραγράφου 1 εξακολουθούν να εφαρμόζονται για πράξεις και παραλείψεις που έχουν τελεσθεί μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου.

Αθήνα, 3 Απριλίου 2013
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΚΑΡΟΛΟΣ ΓΡ. ΠΑΠΟΥΛΙΑΣ
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΚΑΙ
ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΜΑΝΙΤΑΚΗΣ
ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ,
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ. ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ. ΥΠΟΔΟΜΩΝ,
ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΩΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ
ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ, ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΡΒΑΝΙΤΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΡΟΥΤΣΗΣ
ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ, ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ
ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΡΟΥΠΑΚΙΩΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ−ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΕΝΔΙΑΣ
ΝΑΥΤΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΙΓΑΙΟΥ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΟΥΣΟΥΡΟΥΛΗΣ
Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους.
Αθήνα, 4 Απριλίου 2013
Ο ΕΠΙ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΡΟΥΠΑΚΙΩΤΗΣ