ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 87
7 Ιουνίου 2010
NOMOΣ ΥΠ’ΑΡΙΘ. 3852
Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης − Πρόγραμμα Καλλικράτης.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:
ΜΕΡΟΣ Γ΄ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΒΑΘΜΟΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ΑΡΧΕΣ - ΟΡΓΑΝΑΆρθρο 113Περιφερειακές αρχέςΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1Όργανα της περιφέρειας είναι ο περιφερειάρχης, οι αντιπεριφερειάρχες, το περιφερειακό συμβούλιο, η οικο- νομική επιτροπή και η εκτελεστική επιτροπή.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2Σε κάθε περιφέρεια τον περιφερειάρχη επικουρούν αντιπεριφερειάρχες που εκλέγονται άμεσα κατ’ αντι- στοιχία προς τον αριθμό των περιφερειακών ενοτήτων και οι οποίοι δεν καταλαμβάνουν θέση περιφερειακού συμβούλου. Ο αριθμός των αντιπεριφερειαρχών προ- σαυξάνεται κατά τρεις (3), κατά την ειδικότερη ρύθμιση της παραγράφου 1 του άρθρου 160 του παρόντος. Ειδικά στις περιφέρειες Βορείου, Νοτίου Αιγαίου και Ιονίων Νή- σων οι ανωτέρω αντιπεριφερειάρχες εκλέγονται ανά έ- νας σε κάθε νομό. 3.Το περιφερειακό συμβούλιο αποτελείται από σαρά- ντα ένα (41) μέλη σε περιφέρειες με πληθυσμό έως 300.000 κατοίκους, πενήντα ένα (51) μέλη σε περιφέρει- ες με πληθυσμό από 300.001 έως 800.000 κατοίκους, ε- βδομήντα ένα (71) μέλη σε περιφέρειες άνω των 800.000 κατοίκων. Το περιφερειακό συμβούλιο της περι- φέρειας Αττικής αποτελείται από εκατόν ένα (101) μέλη. Το περιφερειακό συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου αποτελείται από πενήντα ένα (51) μέλη.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ΕΚΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΆρθρο 114Διάρκεια περιφερειακής περιόδουΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1Ο περιφερειάρχης, οι αντιπεριφερειάρχες και τα μέ- λη του περιφερειακού συμβουλίου εκλέγονται με άμεση, καθολική και μυστική ψηφοφορία.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2Οι εκλογές γίνονται κάθε πέντε (5) χρόνια, ταυτό- χρονα με τις δημοτικές εκλογές, στα ίδια εκλογικά τμή- ματα, με τις ίδιες εφορευτικές επιτροπές και τους ίδιους αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής και εφόρους αντι- προσώπων, αλλά η ψηφοφορία διενεργείται σε διαφορε- τικές κάλπες. Οι εκλογές διενεργούνται ταυτόχρονα σε ολόκληρη την επικράτεια.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 3Η εγκατάσταση του περιφερειάρχη, των αντιπεριφε- ρειαρχών και των μελών του περιφερειακού συμβουλίου γίνεται την 1η Σεπτεμβρίου του έτους διεξαγωγής των ε- κλογών και η θητεία τους λήγει την 31η Αυγούστου του πέμπτου έτους.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 4Οι Ενιαίες Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, τα Νομαρ- χιακά Διαμερίσματα και οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις που καταργούνται κατά το άρθρο 283 εξακολουθούν να λειτουργούν μέχρι τη λήξη της διανυόμενης νομαρχια- κής περιόδου 2006 – 2010.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 5Οι περιφέρειες, που συνιστώνται με το άρθρο 3, αρ- χίζουν να λειτουργούν από την εγκατάσταση των αρχών τους, οι οποίες θα προκύψουν από τις περιφερειακές ε- κλογές του Νοεμβρίου 2010. Η εγκατάστασή τους γίνε- ται την 1η Ιανουαρίου 2011. Κατά τα λοιπά εφαρμόζο- νται οι διατάξεις του άρθρου αυτού.
Άρθρο 115Κανόνες διεξαγωγής των εκλογώνΗ προεκλογική περίοδος αρχίζει τριάντα (30) ημέρες πριν τη διενέργειά τους. Κατά τη διάρκειά της εφαρμό- ζονται οι διατάξεις του πρώτου μέρους του ν. 3202/2003 (ΦΕΚ 284 Α΄), όπως ισχύει.
Άρθρο 116Εκλογικό δικαίωμα - Εκλογείς - ΕκλόγιμοιΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1Εκλογικό δικαίωμα έχουν οι δημότες εκλογείς των δήμων της οικείας περιφέρειας. Οι δημότες εκλογείς, οι οποίοι είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλό- γους των δήμων και των κοινοτήτων των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και Νομαρχιακών Διαμερισμάτων που συνενώνονται, σύμφωνα με το άρθρο 3, έχουν δικαίωμα να εκλέγουν τις αρχές της περιφέρειας που προκύπτει από τη συνένωση. Κατά τα λοιπά, για την απόκτηση, τη στέρηση, την ά- σκηση του εκλογικού δικαιώματος, τις κυρώσεις για τη μη άσκησή του, καθώς και για τους εκλογικούς καταλό- γους, ισχύουν οι διατάξεις της νομοθεσίας για την εκλο- γή βουλευτών.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2Περιφερειάρχης και αντιπεριφερειάρχης περιφερει- ακής ενότητας μπορεί να εκλεγεί δημότης δήμου της οι- κείας περιφέρειας, που έχει την ικανότητα του εκλέγειν και έχει συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας του, κατά την ημέρα διενέργειας των εκλογών. Μέλος του περιφε- ρειακού συμβουλίου μπορεί να εκλεγεί δημότης δήμου της οικείας περιφέρειας, που έχει την ικανότητα του ε- κλέγειν και έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του, κατά την ημέρα διενέργειας των εκλογών. Ως προς το όριο ηλικίας, για την άσκηση του εκλογικού δικαιώμα- τος εφαρμόζονται οι διατάξεις της νομοθεσίας για την ε- κλογή βουλευτών, όπως κάθε φορά ισχύουν. Η 1η Ιανου- αρίου κάθε έτους θεωρείται ημερομηνία γέννησης εκεί- νων που έχουν γεννηθεί κατά το έτος αυτό.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 3Ειδικά, για την υποβολή υποψηφιότητας επιτρέπε- ται η μεταδημότευση σε δήμο της οικείας περιφέρειας, χωρίς τη συνδρομή της προϋπόθεσης της διετούς κατοι- κίας. Το δικαίωμα αυτό μπορεί να ασκηθεί από την 1η Α- πριλίου του έτους διενέργειας των εκλογών, μέχρι την προηγούμενη ημέρα της κατάθεσης στο αρμόδιο δικα- στήριο της δήλωσης κατάρτισης των συνδυασμών. Η α- πόφαση μεταδημότευσης εκδίδεται, υποχρεωτικά, μέσα στην ίδια προθεσμία και είναι αμέσως εκτελεστή. Η απόφαση μεταδημότευσης παύει να ισχύει μετά πα- ρέλευση τριών (3) μηνών από την ανακήρυξη των συν- δυασμών, εφόσον αυτός που μεταδημότευσε δεν ανακη- ρυχθεί υποψήφιος.
Άρθρο 117Κωλύματα και ασυμβίβασταΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1Δεν μπορούν να εκλεγούν ή να είναι περιφερειάρ- χες, αντιπεριφερειάρχες ή περιφερειακοί σύμβουλοι:
α) Δικαστικοί λειτουργοί, αξιωματικοί των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας και θρησκευτικοί λειτουργοί των γνωστών θρησκειών.
β) Εκτελεστικοί Γραμματείς Περιφερειών και περιφε- ρειακοί συμπαραστάτες, στις περιφέρειες όπου υπηρε- τούν.
γ) Πρόεδροι διοικητικών συμβουλίων νομικών προσώ- πων δημοσίου δικαίου με εξαίρεση τα ιδρύματα, οι οποί- οι δεν είναι αιρετοί, προϊστάμενοι υπηρεσιακών μονά- δων με οποιαδήποτε σχέση εργασίας των ανωτέρω νομι- κών προσώπων δημοσίου δικαίου και ιδρυμάτων, καθώς και διευθύνοντες και εντεταλμένοι σύμβουλοι και προϊ- στάμενοι υπηρεσιακών μονάδων νομικών προσώπων ι- διωτικού δικαίου, πλην αστικών εταιρειών μη κερδοσκο- πικού χαρακτήρα, τα οποία έχουν συστήσει ή στα οποία συμμετέχουν οι περιφέρειες, στις οποίες υποβάλλουν υ- ποψηφιότητα.
δ) Υπάλληλοι με οποιαδήποτε σχέση εργασίας του Δη- μοσίου, των δήμων και των περιφερειών, νομικών προ- σώπων δημοσίου δικαίου, των κρατικών νομικών προσώ- πων ιδιωτικού δικαίου, των δημοσίων επιχειρήσεων και των επιχειρήσεων τη διοίκηση των οποίων ορίζει άμεσα ή έμμεσα το Δημόσιο, με διοικητική πράξη ή ως μέτοχος, στις περιφέρειες στα διοικητικά όρια των οποίων άσκη- σαν καθήκοντα προϊσταμένου οργανικής μονάδας επιπέ- δου Γενικής Διεύθυνσης ή Διεύθυνσης, μέσα στο δεκαο- κτάμηνο (18) πριν από τη διενέργεια των περιφερειακών εκλογών.
ε) Διοικητές, υποδιοικητές, πρόεδροι διοικητικών συμ- βουλίων, διευθύνοντες ή εντεταλμένοι σύμβουλοι των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, των κρατικών νο- μικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου, των δημοσίων επι- ΦΕΚ 1841 χειρήσεων και των επιχειρήσεων τη διοίκηση των οποίων ορίζει άμεσα ή έμμεσα το Δημόσιο με διοικητική πράξη ή ως μέτοχος, στις περιφέρειες, στις οποίες έχουν την έ- δρα τους τα ανωτέρω νομικά πρόσωπα, μέσα στο δεκαο- κτάμηνο πριν από τη διενέργεια των περιφερειακών ε- κλογών.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2Κώλυμα εκλογιμότητας συντρέχει για όσους έχουν εκπέσει από το αιρετό αξίωμά τους, κατόπιν αμετάκλη- της δικαστικής απόφασης, ως αυτουργοί ή συμμέτοχοι σε κακούργημα ή σε οποιαδήποτε ποινή για παραχάρα- ξη, κιβδηλεία, πλαστογραφία, ψευδή βεβαίωση, δωροδο- κία, εκβίαση, κλοπή, υπεξαίρεση, απιστία, απάτη, κατα- πίεση, αιμομιξία, μαστροπεία, σωματεμπορία, παράνομη διακίνηση αλλοδαπών, παράβαση της νομοθεσίας για την καταπολέμηση των ναρκωτικών, τη λαθρεμπορία, κα- θώς και για παράβαση καθήκοντος, σύμφωνα με τα ορι- ζόμενα στο εδάφιο γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 236 του παρόντος. Το κώλυμα αυτό ισχύει για την επόμενη της έκπτωσης περιφερειακή περίοδο.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 3Δεν μπορούν να εκλεγούν ή να είναι περιφερειάρ- χες, αντιπεριφερειάρχες ή περιφερειακοί σύμβουλοι:
α. Όποιοι συνδέονται με την περιφέρεια ή τα νομικά της πρόσωπα, με συμβάσεις προμήθειας, εκτέλεσης πε- ριφερειακού έργου, παροχής υπηρεσιών, παραχώρησης δικαιώματος εκμετάλλευσης περιφερειακού έργου ή πε- ριφερειακής υπηρεσίας με αντικείμενο αξίας πάνω από πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ ετησίως.
β. Γενικοί διευθυντές, πρόεδροι και μέλη διοικητικών συμβουλίων, διευθύνοντες ή εντεταλμένοι σύμβουλοι, διαχειριστές, μέτοχοι και εταίροι κεφαλαιουχικών εται- ρειών, που έχουν συμβληθεί με την περιφέρεια, εφόσον το ποσοστό συμμετοχής τους στις εταιρείες υπερβαίνει το πέντε τοις εκατό (5%) του συνολικού κεφαλαίου της εταιρείας, καθώς και εταίροι προσωπικών εταιρειών και κοινοπρακτούντα πρόσωπα, που έχουν συμβληθεί με την περιφέρεια, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της προηγούμενης περίπτωσης. Αν περιφέρεια συμμετέχει με οποιονδήποτε τρόπο στην επιχείρηση που συμβάλλεται, δεν υπάρχει ασυμβί- βαστο για τους αιρετούς της περιφέρειας που μετέχουν στη διοίκηση δημοσίων επιχειρήσεων, καθώς και περιφε- ρειακών επιχειρήσεων.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 4Η ιδιότητα του περιφερειάρχη ή του αντιπεριφερει- άρχη ή οποιουδήποτε άλλου αιρετού αξιώματος σε όρ- γανα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεύτερου βαθμού δεν αποτελεί λόγο ασυμβίβαστου ή αναστολής άσκησης του λειτουργήματός τους, με την επιφύλαξη του άρθρου 119 για:
α) τους δικηγόρους και συμβολαιογράφους,
β) τα μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού (Δ.Ε.Π.) των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Α.Ε.Ι.), τα μέλη Επιστημονικού Προσωπικού των Τεχνο- λογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (Τ.Ε.Ι.) και το ειδικό διδακτικό και επιστημονικό προσωπικό τους.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 5Δεν αποτελεί ασυμβίβαστο η σύναψη σύμβασης α- γοράς ακινήτων της περιφέρειας, εφόσον η εκποίηση έ- χει γίνει ύστερα από πλειοδοτική δημοπρασία.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 6Δεν αποτελούν κώλυμα ή ασυμβίβαστο η ιδιότητα μέλους της διοίκησης και η ιδιότητα του υπαλλήλου δη- μοσίων επιχειρήσεων και οργανισμών κοινής ωφέλειας, που συνδέονται με την περιφέρεια με σύμβαση, που εί- ναι σχετική με το αντικείμενο της δραστηριότητάς τους.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 7Το κώλυμα που προβλέπεται στις περιπτώσεις α΄ έ- ως και γ΄ της παραγράφου 1 παύει να υπάρχει, αν τα πρόσωπα στα οποία συντρέχει, παραιτηθούν από τη θέ- ση τους πριν από την ημέρα της ανακήρυξης των υποψη- φίων. Η παραίτηση επιδίδεται με δικαστικό επιμελητή στον Πρόεδρο Εφετών, ο οποίος την υποβάλλει αμέσως στην αρχή που είναι αρμόδια να την αποδεχθεί. Η παραί- τηση θεωρείται ότι γίνεται δεκτή από την επίδοσή της και δεν ανακαλείται. Εξακολουθούν να ισχύουν ειδικές διατάξεις που απαγορεύουν την υποβολή ή την αποδοχή της παραίτησης των προσώπων, που προβλέπει η παρά- γραφος 1 ή που περιορίζουν το δικαίωμά τους να παραι- τηθούν ή την αρμοδιότητα της αρχής να αποδεχθεί την παραίτησή τους. Τα πρόσωπα της περίπτωσης α΄ της πα- ραγράφου 1 που παραιτήθηκαν πρέπει επιπροσθέτως να μην έχουν υπηρετήσει στην περιφέρεια, όπου θα υποβά- λουν υποψηφιότητα μέσα στους είκοσι τέσσερις (24) μή- νες, πριν από την ημερομηνία ανακήρυξης των υποψη- φίων. Το πρώτο εδάφιο της παρούσας δεν ισχύει για τους θρησκευτικούς λειτουργούς.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 8Περιφερειάρχες, αντιπεριφερειάρχες περιφερεια- κών ενοτήτων ή περιφερειακοί σύμβουλοι που αποδέχο- νται οποιοδήποτε από τα καθήκοντα ή τα έργα που συνι- στούν ασυμβίβαστο ή αποκτούν δημοτικότητα δήμου, ε- κτός της περιφέρειας στην οποία εξελέγησαν, εκπί- πτουν, αυτοδικαίως, από το αξίωμά τους. Το Διοικητικό Εφετείο, στην περιφέρεια του οποίου υπάγεται η οικεία περιφέρεια, με απόφασή του διαπιστώνει την ύπαρξη του ασυμβιβάστου και την έκπτωση από το αξίωμα, εφό- σον υποβληθεί σχετική ένσταση από τα αναφερόμενα, στο άρθρο 147 του παρόντος, πρόσωπα. Κατά της από- φασης με την οποία διαπιστώνεται το ασυμβίβαστο χω- ρεί αίτηση αναίρεσης ενώπιον του Συμβουλίου της Επι- κρατείας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 152 του παρόντος.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 9Υποψηφιότητα και στους δύο βαθμούς Τοπικής Αυ- τοδιοίκησης δεν επιτρέπεται.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 10Σύμπτωση στο ίδιο πρόσωπο της ιδιότητας αιρετού του πρώτου βαθμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης και του δεύ- τερου βαθμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης αποκλείεται.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 11Για τις περιφερειακές εκλογές του Νοεμβρίου του 2010 και για τη διανυόμενη περιφερειακή περίοδο ισχύ- ουν τα κωλύματα και τα ασυμβίβαστα του άρθρου 21 του π.δ. 30/1996 (ΦΕΚ 21 Α΄), όπως ισχύει, κατ’ αντιστοιχία προς τις υφιστάμενες Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις και τα Νομαρχιακά Διαμερίσματα.
Άρθρο 118Ασυμβίβαστο εξαιτίας οφειλώνΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 1Δεν μπορούν να είναι περιφερειάρχες, αντιπεριφε- ρειάρχες ή περιφερειακοί σύμβουλοι, όποιοι είναι, από οποιαδήποτε αιτία, οφειλέτες των περιφερειών, καθώς και των νομικών της προσώπων δημοσίου δικαίου.
ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ 2Αν οφειλέτης της περιφέρειας και των νομικών τους προσώπων εκλεγεί περιφερειάρχης ή περιφερειακός σύμβουλος, οφείλει να εξοφλήσει την οφειλή του, έως την ημέρα της εγκατάστασης των περιφερειακών αρχών.